Бюджеттен тыс төлемдер бойынша есеп айырысу

Бюджеттен тыс төлемдер бойынша есеп айырысу

Өндiрiстiн жұмысы қызметкерлердiн атқаратын жұмысына тiкелей байланысты.

Еңбек ақы төлеуде өндiрiс бiрнеше формалардын арасынан өзiне қолайлысын тандай алады. Бiрақ бұл таңдау бiрнеше принциптерге сай болуы шарт:

• 
  Еңбекақы қызметкердi белсендi жұмыс iстеуге итермелеушi механизм болуы керек;
  
• 
  Мемлекеттiн адам құқығына және экономиканың талаптарын сай мөлшерде төленуi керек (минималды еңбекақы принципы);
  
• 
  Еңбекақы қызметкердi белсендi жұмыс iстеуге итермелеушi механизм болуы керек (максималды еңбекақы принципы);
  
• 
  Еңбекақы қызметкердiң сұранысына және экономиканың конъюнтурасына, жұмыс күшiнiң сұранысы мен қажеттiлiгiне сай болуы керек (биржалық еңбекақы принципы).
  

• 
  Еңбекақы-қай еңбек фондынаң (ЕФ)және қай әлеуметтiк сақтандыру фондынаң есептеледi (ӘСФ);
  
• 
  Еңбекақы-қай зейнетақы фондына (ЗФ), қай әлеуметтiк сақтандыру фондынаң есептеледi (ӘСФ) және қай қолдау фондына қаражат аударады;
  
• 
  Жеке кiрiс салығы алынады ма;
  
• 
  Профсоюздiк үлес төленедi ме;
  
• 
  Қай мезгiлге есептеледi (өткен, келесi).
  

• 
  Қандай ұсталымдар есептеледi;
  

• 
  Қай мезгiлге есептеледi (өткен, келесi).
  

Басқа ақпарат көздерiнен бұйрықтар, ведомостар, анықтамалар, болнистiк парақтар, орындалу парақтары т.б., құжаттар келiп түседi. Осы құжаттарға сұйене отырып бастапқы ақпарат құрастырылып, әртүрлi үсталымдар мен есептеу соммалары есептелiнедi

Бастапқы ақпаратты еңгiзгеннен кейiн еңбекақы есептелiнедi
Әдебиеттер

1С:Бухгалтерия 7.7. от А до Я: задачи, решения и результаты: учебное пособие для самостоятельного изучения программы 1С: Бухгалтерия 7.7. – Алматы: БизнесСофтТрейдинг, 2002 г. – 149 с.

2. 1С: Бухгалтерия 7.7. в вопросах и ответах: самоучитель, учебное пособие под ред. В.Б. Комятина. – М: Триумф, 2005 – 367 с.

Бақылау сұрақтары

1. 
   Өнiмдер және еңбек ақыға төлеу есебiн ұйымдастыру.
   
2. 
   Негiзгi өндiрiс қызметкерлерiне еңбекақы есептеу.
   
3. 
   Табыс салығын есептеу. Лауазымды қызметкерлермен сеп айырысу есебi. Еңбекақы төлеу операциялары.
   

Табыс дайын өнімдерден, сатып алынған тауарлардан және көрсеткен қызметтерден алынады; олардың сатылу құны тараптар аясындажасалған келісім- шартта анықталады. Ал мәміледен шығатын табыс сомасы бағасынан немесе сатудан жасалатын жеңілдіктерін ескере отырып, олардың құндарын өлшейді. Көрсеткен қызметтен және орындалған жұиыстан алынған табыстар, мына жағдайларды қоспағанда, тауарды сатқаннан алынатын табыс ретінде танылады: есеп беру күніне мәміленің аяқталу кезеңі үлкен деңгейдегі дәлдікпен анықталса; -мәмілені жүргізу кезінде жұмсалған шығыстары да, мәмілені аяқтау үшін қажет шығыстары да үлкен деңгейдегі дәлдікпен бағаланса.

Негізгі қызметтерден түскен табыстардың есебі бөлімшесінің «Негізгі қызметтен түскен табыстар» шоттарында ұйымдастырылады. Бұл топқа мына төмендегі синтетикалық, әрі пассивтік шот жатады;

«Дайын өнімді сатудан түскен табыс» шоты. Бұл шотта өнімді сатудан, орындалған жұмыстардан және сыртқа көрсетілген қызметтерден түскен табыстар көрсетіледі. Аталған шотты өнімді, жұмыстарды және қызметтерді жасайтын материалдық өндіріс саласындағы кәсіпорындарпайдаланады. Есепті кезең бойы - шоттың кредитінде дайын өнімді, жұмыстарды және қызметтерді сатудан түскен табыс сомалары жинақталады.

Негізгі емес қызметтен түскен табыстың есебін есептеу үшін шоттардың Бас жоспарының - «Негізгі емес қызметтен түскен табыстың есебі» деп атылатын бөлімшесі арналған.

«Сатылган тауарлардың өзіндік құны» шоты. Бұл шот өнім өндіретін, жұмыстар істейтін және қызметтер көрсететін материалдық өндіріс салаларында қолданылады және босатылған өнімнің, орындалған жұмыстардың, қөрсетілген қызметтердің нақты өзіндік құнын есепке алуға арналған.

Негізгі емес қызметтердің шығысын үшін «Негізгі емес қызметтер бойынша шығысы» деп аталатын бөлімше шоттары арналған.

Өнім өндіруге кеткен шығыстардан кезеңдік шығыстар болады және олар өндіріс көлеміне тәуелді емес, тұрақты сипатқа ие, сатылған өнімнің, көрсетілген қызметтің нақты бір түрімен байланысты емес. Шаруашылық жүргізуші субъект, еш нәрсе өндірмесе де, белгілі бір кезендердің барысында кезең шығыстарын жасайды.

Кезен шығыстарына мыналар жатады: жалпы және әкімшіік шығыстар, пайыз бойынша шығыстар,тауарлы-материалдық запастарды сату бойынша шығыстар.
Әдебиеттер

1. Филимонова Н.И., Кириллова Н.А. 1С: Бухгалтерия 7.7. в вопросах и ответах: учебное практическое пособие. – М: Лига, 2006 г. – 306 с.

2. Журнал "Компьютеризация бухгалтерского учета", 1999-2002 гг.
Бақылау сұрақтары

1. 
   Сатып алынған тауарлар есебi.
   
2. 
   Сатылған тауардың (жұмыс пен қызмет) өзiндiк құны.
   
3. 
   Сатып алушылар және тапсырыс берушiлермен есеп айырысу.
   

Қаржылық есеп беру келесі нысандарды қамтиды:

• 
  бухгалтерлік баланс
  
• 
  табыстар және шығындар туралы есеп беру
  
• 
  ақша қозғалысы туралы есеп беру
  
• 
  меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп беру
  
• 
  түсініктеме жазба
  

-өнімді, жұмысты, қызметті сатудан түскен табыс;ҚҚС, акциздер жәнебасқа міндетті төлемдер мен салықтар шегетілген түрінде көрсетіледі;

- өнімнің, жұмыстың, қызметтің сатылған өзіндік құнына кәсіпорының нақты шығындары, яғни өнімді, жұмысты, қызметті өндірумен байланысты тікелей шығындар кіреді;

- жалпы табыс - өнімді сатқаннан тускен табыстан өнімнің нақты өзінді құныны алып тастағаннан соң шығатын қаржылық нәтиже;

- кезең шығындары өнімнің, жұмыстың, қызметтің өндірістік өзіндік құнына енбейтіншығындар: жалпы және әкімшілік шығындар, өткізу бойынша шығындар, сыйақы бойынша шығындар.

- негізгі қызметтен түскен табыс (зиян) жалпы табыс пен кезең шығындарының айырмасы;

- негізгі емес қызметтен түскен табыс (зиян) – кәсіпорынның негізгі қызметімен байланысты емес операциялардан алынған табысы (негізгі құралдарды,материалдық емес активтерді, бағалы қағаздарды сатқаннан, субсидиялар).

- салық салынғанға дейінгі әдеттегі қызметінен алынған табысы – негізгі және негізгі емес қызметтерін біріктіргеннен алынған табыс;

- табыс салығы

- салық салынғанған кейінгі әдеттегі қызметінен алынған табысы (зияны)- салық салынғанға дейінгі табыстан табыс салығы бойынша шығысын шегергеннен соң алынатын табысы (зияны)

- төтенше жағдайдан алынатын табысы (зияны) – есепті кезеңде орын алғантөтенше жағдайдың сальдоланған нәтижесі;

- таза табыс (зиян) – есепті кезеңде кәсіпорынның алған қаржылық нәтижесі.

1. 1С: Бухгалтерия 7.7. в вопросах и ответах: самоучитель, учебное пособие под ред. В.Б. Комятина. – М: Триумф, 2005 – 367 с.

2. Журнал "Компьютеризация бухгалтерского учета", 1999-2002 гг.
Бақылау сұрақтары

1. 
   Баланс пен балансқа қосымшалар.
   
2. 
   Қаржылық нәтижесi және оны пайдалану туралы есеп беру.
   

1. Программаны енгізу

2. Кәсіпорын мәліметтерін енгізу
Бақылау сұрақтары

3. 
   Бағдарламаны шақыру. Менюдi пайдалану.
   
4. 
   Терезелермен жұмыс. Жиi қолданылатың пернелер. Көмек алу. Қарым қатынас терезесi.
   

1. Программалық нарығына қысқа сипаттама беру