6-тарау. Тәуекелдерді басқару
Ықтимал тәуекелдің атауы
|
Тәуекелді басқару бойынша қажетті шараларды қолданбаған жағдайдағы ықтимал салдарлар
|
Тәуекелді басқару жөніндегі іс-шаралар
|
1
|
2
|
3
|
Сыртқы тәуекелдер
|
1. Демографиялық процестер (туылғандар санының өсуі) және көші-қон жағдайлары
|
Балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтудың төмендеуі
|
1. Меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мектепке дейінгі ұйымдарда мемлекеттік тапсырысты орналастыру тетігін жетілдіру.
2. Білім беру ұйымдары жанынан отбасы жағдайында мектепке дейінгі жастағы бала тәрбиелейтін ата-аналарға арналған консультациялық пункттер желісін дамыту.
|
Оқушыларды спорттық секциялардың қамтудың төмендеуі
|
1. Мектептерде қосымша спорттық секцияларды ашу.
2. Жаңа жалпы білім беретін мектептерді салу.
|
Қосымша біліммен балаларды қамтудың төмендеуі
|
Қосымша білім беру ұйымдарының желісін сақтау және кеңейту.
|
2. Ғылымды қаржыландырудың көлемі төмен
|
Еліміздің ғылыми-техникалық әлеуетінің қайтарымсыз күйзелісі
|
Ғылымды қаржыландыру көлемін қамтамасыз ету
|
3. Өңірлердің дамуына демографиялық, көші-қон, экономикалық факторлардың әсер етуі, сондай-ақ білім беру объектілерінің қолданысқа берілу мерзімі.
Жыл сайын апатты жағдайдағы мектептердің анықталуы.
|
Апатты жағдайдағы мектептер мен үш ауысымда оқытатын мектептер санының көбеюі
|
1. Мектеп ғимараттарына қосымша құрылыс салуды жүзеге асыру.
2. Мектеп ғимараттарына күрделі жөндеу жүргізу.
|
4. Зерттеулер келісім шарттарын орындамаған жағдайда TIMSS, PISA халықаралық салыстырмалы зерттеулерді өткізу қаупі туады
|
Зерттеулердің шартын орындамау халықаралық деңгейде Қазақстан оқушыларының білім сапасының көрсеткішінің төмендеуіне және ЭЫДҰ тарапынан материалдарды немесе нәтиженің мәліметтерін, сонымен қатар болуы мүмкін заңды іс-қимылды ұсынбауға әкеліп соғады
|
Аталған тәуекелдерді азайтуға TIMSS, PISA халықаралық зерттеулерді іске асыру үшін халықаралық және жергілікті атқарушы органдармен белсенді іс-қимылы әсер етеді.
|
5. Педагогтің еңбек уәждемесінің төмендігі, мұғалім мамандығының мәртебесінің төмендеуі
|
Педагог кадрлардың сапалық құрамының нашарлауы
|
Еңбекақы деңгейін арттыру жөнінде ұсыныстар енгізу
Мұғалімдердің қызметін насихаттау жөнінде акция және БАҚ науқанын өткізу.
|
6. Саладағы еңбекақы төлеу деңгейі мен елдегі орташа еңбекақы деңгейі арасындағы сәйкессіздікке байланысты техникалық және кәсіптік білім жүйесінен кадрлардың кетуі
|
Кәсіби мүмкіндіктердің күрт төмендеуі және білімнің «қауқарсыздық» қаупі
|
Еңбекақы деңгейін арттыру жөнінде ұсыныстар енгізу
|
7. Жоғары білім мамандарының сұранысқа ие болмауы
|
Индикаторлар мен көрсеткіштерге жетпеу.
Мамандығы бойынша жұмысқа орналаспаған мамандар санының артуы
|
Кадрларды даярлау сапасын арттыру:
- жоғары оқу орындарына академиялық еркіндік беру;
- жұмыс берушінің талаптарына білім беру бағдарламалары мазмұнының сәйкестігі;
- жоғары оқу орындарының оқу-зертханалық базасын күшейту.
|
8. Жұмыс орындарының болмауы
|
Индикаторлар мен көрсеткіштерге жетпеу
Жұмысқа орналаспаған жоо бітірушілері санының артуы
|
Экономика саласының нақты қажеттіліктерімен қоса кадрлар даярлауға мемлекеттік тапсырысты құрылымдау
|
9. Ғалымдардың өз ғылыми әлеуетін іске асыруы аса қолайлы болғандықтан басқа мемлекеттерге кетуі
|
Ғылыми-зерттеу қызметімен айналысқан ғалымдар санының азаюы.
Ұлттық қауіпсіздікке қатер.
|
Ғылыми-техникалық базаны ынталандыру, жаңарту; ғылыми зерттеулерді өткізуді қамтамасыз етуге арналған шығыстарды көбейту; алынған нәтижелердің мониторингін жүзеге асыру; ғылыми зерттеулердің тиімділігін арттыру
|
10. Шетел азаматтарының Қазақстанға білім алуға келуін құқықтық тосқауыл
|
Индикаторлар мен көрсеткіштерге қол жеткізбеу
Білім беру қызметі экспортының азаюы
|
Оқу үшін Қазақстанға қабылдау және келу мәселелерін реттейтін ведомствоаралық келісімдерді жасау
|
11. Электронды оқу жүйесін қолданылатындардың төмен уәждемелілігі
|
Жүйені қолдануда қызығушылықтың болмауы. Жаңалықтарды елемеушілік. Жүйені енгізуде мерзімнің артуы
|
Мамандандырылған тренингтер мен оқыту семинарларын өткізу. Оқу процесіне АКТ-ны міндетті қолдану туралы нормативтік-құқықтық қамтамасыз етуді дамыту
|
12. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың жеткілікті деңгейде болмауы, соның ішінде электронды ресурстар жүйесін толыққанды пайдалану үшін интернеттің болмауы
|
Ақпараттық жүйеге қолданушылардың қол жетімсіздігі және/немесе жүйеде өз бетінше жұмыс істеу үшін КЖҚ нашар жылдамдығы
|
Жүйемен жұмыс істеу үшін оқушыларға жоба шеңберінде мүмкіндіктер ұсыну: Білім беру ұйымдарының кітапханаларында жұмыс орындарын құру. Пайдаланушылар үшін электрондық оқыту жүйесіне жоғары өткізу мүмкіндігі бар Интернет желісіне КЖҚ қосу мүмкіндігі
|
13. Жобаны іске асыру барысында орындаушылардың үйлесімсіздігі
|
Ағымдағы мәселелердің уақытылы шешілмеуі.
Электрондық оқыту жүйесін іске асыру бойынша белгіленген жұмыстардың уақытында орындалмауы. Жоба іс-шараларының мерзімдері мен сапаларының бұзылып орындалуы
|
Жоба бойынша жұмыс тобын құру
Жобаны орындаушылар арасындағы келісім
БҒМ (тапсырыс беруші) жағынан ғана емес, орындаушылар жағынан да жұмыс тобының жұмыс мониторингін жүргізу
|
14. Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды тәрбиелеуге алған қазақстандық отбасыларды материалдық ынталандыру тетігінің болмауы
|
Жетім балалардың және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың қабылдаушы отбасылардан балалар үйлеріне кері қайтуы артады
|
Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды тәрбиелеуге алған қорғаншыларға (қамқоршыларға) жәрдемақы тағайындау және төлеу
|
15. Көптеген азаматтардың жетім балаларды отбасылық орналастырудың мәселесіне немқұрайлы қарауы, жетімдік қоғамның емес, мемлекеттің проблемасы деп ұғынуы
|
Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдар тәрбиеленушілерінің саны кемімейді
|
Жетім балалардың және тәуекел тобындағы балалардың проблемаларын шешудің оң тәжірибесін насихаттау, қолдау, дамыту, тарату. Акциялар, PR-науқандар өткізу арқылы қоғамда жетімдіктің проблемасына қатысты азаматтық ұстанымды күшейту
|
16. Кәмелетке толмағандар арасындағы қараусыздық пен панасыздықты алдын алу мәселесі бойынша жергілікті атқарушы органдардың ведоствоаралық үйлестіруі төмен
|
Анықталған қараусыз және панасыз қалған балалардың саны төмендеді
Қараусыз және панасыз қалған кәмелетке толмағандардың саны артуда.
|
Ведомствоаралық үйлестіруді күшейту
|
17. Жастардың әлеуетін қоғамды тұрақсыздандырудағы қозғаушы күш ретінде пайдалану
|
Әртүрлі қоғамға қарсы іс-шараларға қатысушы жастар санының ұлғаюы
|
Қатерді төмендетуге жастар арасындағы тиімді тәрбие жұмысы ықпал етеді. Жастар үшін азаматтық көзқарасты белсендіру, азаматтық отансүйгіштікті қалыптастыру жөнінде іс-шаралар ұйымдастыру және өткізу
|
Ішкі тәуекелдер
|
1. Білім сапасының нашарлауы
|
Еліміздің ұлттық қауіпсіздігіне қатер
|
Білім беру жүйесін басқаруды, білім беру мазмұнын, кадрлар даярлауды жетілдіру.
Жұмыстың тиімділігін бағалау және білім берудің сапасын арттыру бөлігінде республикалық орталықтардың, біліктілікті арттыру институттарының қызметін талдау, оңтайландыру және олардың өзара іс-қимылын қамтамасыз ету.
|
2. Педагогтердің көп бөлігінің дайындығының төмендігі, өзіндік білім алуға және кәсіби тұрғыда өсуге ұмтылудың жетіспеушілігі
|
Мектептегі білім беру сапасының төмендеуі (нашар педагогтер оқытатын балалар, үздік мұғалімдер оқытатындардан жаңа білімді 4 есе баяу меңгереді)
|
Қазіргі заманғы тәрбие мен оқыту технологияларын ескере отырып, мұғалімдердің сапалы дайындалуын қамтамасыз ету, педагог кадрларды даярлау стандартын жетілдіру, педагогикалық жоғары оқу орындарының студенттерін педагогикалық практикамен қамтамасыз ету.
Ваучерлік-модульдік жүйені енгізу және біліктілікті арттыру жүйесі қызметінің тиімділігін бағалау негізінде ББЖКБАРИ мен облыстық БАИ-дың ұсынатын қызметтерінің сапасын арттыру.
12 жылдық мектептердің құзыреттілік тәсілін ескере отырып, мұғалімдердің стандарттарын (моделін) әзірлеу.
|
3. 2015 жылдан бастап оқушылар контингентінің өсуі күтілуде. Бастауыш мектепке балаларды 6 жастан бастап қабылдау жүргізіледі. Бұл жас ерекшелігіне қарай оқытудың жағдайын жасауды талап етеді (ойын бөлмелері, сыныптарды топқа бөлу және т.б.)
|
Оқушы орнының тапшылығы.
|
Мектептегі орын тапшылығы мен профицитті анықтауда-сыныптар мен бейінді мектептердің күтілетін контингентін ескере отырып, әр мектептер бөлінісінде мониторинг жасау.
|
сондай-ақ, бұл да мектепке біршама салмақ түсіреді
|
|
Мектепке қосымша ғимарат салуды жүзеге асыру.
Мектеп ғимаратына күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу.
|
4. TIMSS, PISA халықаралық салыстырмалы зерттеулерді жүргізуге ықпал ететін техникалық (бағдарламаның қателіктер беруі) және ауа-райының климаттық жағымсыз жағдайлары
|
Қосымша күш-жігерді қажет етеді және зерттеулердің тоқтап қалуына алып келуі мүмкін.
|
Аталған тәуекелді азайту үшін зерттеулерді өткізетін жерлерде лауазымды тұлғалардың жоғары жауапкершілігі қажет.
|
5. Қосымша білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасының әлсіздігі. 71% бейінделген үй-жайларда, 10 ұйым апатты жағдайда
|
Балаларды қосымша біліммен қамтудың азаюы
|
Қосымша білім беру объектілерін құжаттандыру және оларды күрделі жөндеуді қажет ететін объектілер тізбесіне енгізу
|
6. Техникалық және кәсіптік білім беру МЖБС-ның уақытылы әзірленбеуі
|
МЖБС-ның уақытылы бекітілмеуі, бөлінген қаражаттың игерілмеуі.
|
Міндеттерді уақытылы орындау
|
7. Ғылыми халықаралық шығарылымдардың басылып шығаруын жүзеге асыратын жоғары оқу орындарында профессорлық оқытушылық құрам мен ғылыми қызметкерлер санының төмендеуі
|
Профессорлық оқытушылық құрамның және ғылыми қызметкерлердің инновациялық қызметке үлес қосуларының әлсіреуі
|
Жоғары оқу орындарының ұлттық рейтингін өткізуге жәрдемдесу
|
8. Жоғары оқу орындарында ғылыми зерттеу және тәжірибелі конструкторлық жұмыстардың нәтижесінде алынатын мониторинг сапасының төмендеуі
|
Инновациялық қызметте жоспарланған нәтижелерге қол жеткізбеуі
|
Жоғары оқу орындарында ғылыми зерттеу және тәжірибелі конструкторлық жұмыстардың өлшемдерін, мақсаттары мен міндеттерін жетілдіру
|
9. Білім беру ұйымдарында электронды оқыту жүйесінде білікті мамандардың жетіспеуі (жүйелік администраторлардың, компьютерлік техниканы реттеушілердің және т.б.)
|
Электронды оқыту және ақпараттық- коммуникациялық технологиялар жүйесінде техникалық олқылықтарды жою үшін білікті мамандармен қамтамасыз етуінің төмендігі
|
Электронды оқыту жүйесінің жүйелі әкімшілерін даярлау сапасын қамтамасыз ету.
Біліктілікті арттыру бойынша электронды оқыту жүйесінің көрсетілетін қызметтерінің сапасын арттыру.
|
10. Ғылыми ұйымдардың материалдық-техникалық базасының ескіруі
|
ҒЗТКЖ сапасының төмендеуі, тұтынушылар тарапынан ҒЗТКЖ-ға сұраныстың жоқтығы
|
Ғылыми ұйымдарды қазіргі заманғы жабдықтармен жарақтандыру, оның ішінде жеке инвестициялар тарту арқылы
|
11. ҒЗТКЖ нәтижелерінің төмендігі
|
Ғылыми әзірлемелердің, жаңа технологиялардың жоқтығы, инновациялық белсенділік деңгейінің төмендігі
|
Ғылыми және ғылыми-техникалық жобаларды басқару тетігін жетілдіру арқылы ҒЗТКЖ нәтижелерін арттыру
|
