Қазақстан республикасы ғылым және білім министрлігі павлодар мемлекеттік педагогикалық институты

 
122 
№ 13 сабақ. Тақырып: «Ағашта, орманда не бар?» 
Мақсаты мен міндеттері:- Сан есім, сын есім, етістік сөздерімен толымды 
сөйлем  құрастыру.  Жатыс  септік  жалғауын  анық  айтқызу.  «Қандай?»  деген 
сұраққа  жауап  беруге  дағдыландыру  (үлкен,жасыл).  «Үстінде»,  «астында» 
деген үстеу сөздерін сөз қорына енгізу .Қазақ тіліне тән дыбыстарды сөздерде 
анық айтып, белгілеп көрсету. Құстардың дене мүшелері туралы түсінік беру.  
Сөздік жұмысы: бас, тұмсық, құйрық, қанат, ұя, құс, тоқылдақ т.б. 
Көрнекі  құралдар:  Ағаштың  суреті,  «Аулада»  деген  сюжетті  сурет, 
карточка-схемалар, ұяның суреті, түрлі-түсті қарындаштар, жұмыс дәптері. 
Пайдаланатын әдіс-тәсілдер: 
1. Мұғалім тақтаға ағаштың суретін іліп, сұрақтар қояды: 
-  Мынау  не?  (ағаш).  Ағашта  не  көп?  (жапырақтар)  Жазда  жапырақтар 
қандай? (жасыл) 
-  Күзде  қандай?  (сары,  қызыл,  тоқ  сары,  қоңыр).  Ағаштың  түсіне  назар 
аударады. 
- Үстінде не бар? Что есть на верху? (гнездо-ұя бар) 
Мұғалім  ұя  суретін  көрсетіп:  -  Мынау  ұя.  «Ұ»дыбысы  бар.  Ағаштың 
астында не бар? Что есть внизу дерева? (шөп, гүл бар). 
Тапсырма:  В  пустых  квадратах  нарисуйте  «ағаш  үлкен»-секретный  знак 
«үлкен» как рисуется? (жасыл, в третьем квадрате рисуете шөп, гүл) 
2. «Ағашта неше, қандай құс отыр?» Мұғалім тақтаға сызба - карточканы 
іліп (шартты белгілер, тірек суреттер). 
- Дети, придумайте по схеме сколько и какие птицы сидят на дереве? 
Үлгі: «Ағашта екі үлкен тоқылдақ отыр.» 
- Орманда (в лесу) қанша құс бар? Сызба бойынша сөйлем құрастыру. 
Тапсырма:-  Смотрите  в  тетради  (задание  №2)  и  составьте  предложение 
сколько на дереве птиц и сколько в лесу (орманда) птиц? 
3. «Аулада қандай құстар бар?» ойыны. 
Мұғалім құстардың суретін көрсетіп  «Қ»дыбысы бар сөздерді тауып алу 
керектігін  айтады.-Дети,  какие  это  птицы?  –Назовите  птиц,  где  есть  зв.  «Қ», 
затем «Ә», есть ли птицы со звуком «П»? 
Тапсырма:Обведи в кружок слова, где есть зв.  «Қ»(тауық, қораз, мысық, 
күрке  тауық.)  «Ә»-әтеш;      «П»-балапан.  Тапсырма:-  Бояңдар:-«Сары  балапан, 
қара ит». 
4. Сергіту сәті:1,2,3, Балалар алды күш!... (Мәтінді 2-3 рет қайталау.) 
5. Тақтада құстың сурет - сызбасы. - Қандай дене мүшесі бар? (Көрсетеді: 
аяқ, көз, бас.) Таныстырады: У птиц есть клюв, твердый, долбит предметы, еду, 
помогает  защищаться  от  врагов.  Клюв  по-казахски-тұмсық  (2-3  рет  қайталау) 
Еще  у  птицы  есть  крылья  -  қанат,  который  помогает  им  летать.  Хвост  тоже 
помогает  передвигаться,  защищаться  от  врагов.  У  некоторых  птиц  хвост 
большой, красивый. Например, у домашних птиц - индюка (күрке тауық) хвост 
большой (үлкен, әдемі) Хвост - құйрық. Тапсырма:-Покажите у птицы –құйрық, 
тұмсық, қанат. 
6.  Мұғалім:  «Помогите  Незнайке  расставить  цифры»  и  скажите  на 
казахском. 

 
123 
7.  «Ұ»  дыбысы  бар  суреттерді  көрсет.  -Покажи  рисунки,  где  есть  звук 
«Ұ» 
(ұя, алмұрт, ұшақ), где нет зачеркните. 
8.Қорытынды: Балалар өз жұмыстарын бағалайды. 
 
№ 14 сабақ. Тақырып: «Үй жануарлары». 
Мақсаты  мен  міндеттері:  Үй  жануарларын  атап,  «Қ»,  «Ы»  дыбысы  бар 
жануарларды  белгілеп  көрсету.  Есту,  көру,  оқу  қабілеттерін  арттыру. 
Жануарлардың түсін, мөлшерін айтқызып, сөйлем құрастыру. Қазақ тіліне тән 
дыбыстарды  анық,  таза  айтуға  дағдыландыру.  Тірек  суреттерді,  шартты 
белгілерді  пайдаланып,  балалардың  ойлау  қабілеттерін  дамыту.  Сан  есімдерді 
есімдікпен бірге қосып, сөйлем құрастыру. 
Сөздік жұмысы: Мынау жылқы. Үлкен. Түсі қара. Мынау қой. Қой үлкен. 
Түсі ақ. Бұл ақ қой. 
Көрнекі  құралдар:  Үй  жануарларының  суреті,  ойыншықтры,сиырдың 
суреті  (дене  мүшелерінің  жазуымен),  түйенің  суреті  шартты  белгілерімен. 
Әңгіме  құрастыруға  берілген  тірек  суреттер,  шартты  белгісімен  бейнеленген 
сөздер, жұмыс дәптері. 
Пайдаланатын әдіс-тәсілдер: Суреттер бойынша жұмыс.  
1.  «Назовите  здесь  домашних  животных».  «Какие  части  тела  есть    у 
коровы?» 
2.  Мұғалім:  «Найдите  рисунок  где  есть  звук  «Қ»,  отметте  стрелкой,  где 
есть животные со звуком«Ы» (Сиыр)-отметте стрелкой. Зачеркните животных, 
которых не отметили (Ешкі,түйе). 
3.  Мұғалім:  «Посмотрите  на  задание  №2»,  «Какие  части  тела  есть  у   
коровы?» 
«Сиырда (у коровы) не бар?» Читаем, мүйіз – рога - показываем стрелкой, 
құйрық – хвост (суреттен тапқызу), аяқ-нога (суреттен тапқызу). 
Тапсырма:  Саша,  көз  қайда,  құлақ  қайда?  Міне,  көз,  міне  құлақ.  (сурет 
бойынша әрі қарай диалогқа тарту). 
4.Сергіту сәті.  
Қоңыр аю – арбаң-арбаң, 
Қоңыр қонжық –қорбаң-қорбаң. 
Қоңыр түйе маң-маң, маң-маң, 
Ыстық дала – шаң-шаң, шаң-шаң 
5.  «Түйе  қандай?»  ойын  жаттығуы  (Задание  №3).  «Посмотрите  на 
секретные  знаки»  и  скажите  «Түйе  қандай?»    -  Түйе  қоңыр,үлкен.  Далее 
учитель  показывает  следуюшие  игрушки:  -  Маймыл  қандай?  Маймыл  қоңыр, 
кішкентай. 
6.Мұғалім  тақтаға  шартты  белгілері  мен  тірек  суреттері  бар  сурет-
сызбаларды іледі.  «Дети, мы составим рассказ по картине: Күн жылы. Аулада 
қой, жылқы, ешкі бар. Ешкі шөп жейді. Сиыр шөп жейді. Саша қойға су берді. 
Тапсырма: Составить рассказ по картине (рабочие тетради). 
 

 
124 
№15 сабақ. Тақырып: «Жабайы аңдар. 
Мақсаты  мен  міндеттері:  -  Сөз  қорын  жаңа  сөздермен  молайту  (қоян, 
көжек, арыстан, жолбарыс.) Сөздердің ішінен «Ы», «І», «Ө» - дыбыстарын анық 
айтқызу  және  белгілеп  көрсету.  Балалардың  белсенді  сөздік  қорына  етістік 
тұлғаларын  енгізу.  Сөйлемдегі  сөздердің  орын  тәртібін  сақтауға  үйрету. 
Балаларды өз-өзін бақылауға және істеген жұмысын бағалауға жұмылдыру. 
Сөздік  жұмысы:  жейді,  жатыр,  секіреді,  отыр,  қоян-көжек  арыстан, 
жолбарыс. 
Көрнекі  құралдар:  Жабайы  аңдардың  суреті.  «ы»,  «і»,  «ө»  дыбыстары 
белгіленген ағаштың суреті. 
Пайдаланатын  әдіс-тәсілдер:  «Қандай  аңдар?»  үлестірмелі  және  жалпы 
суреттер бойынша аңдарды көрсету. 
1. Нарисуй знак «секіреді» и покажи кто прыгает. 
2.  Мұғалім:  («Суреттен  үш  жапырағы  бар  жапырақты  көрсетеді) 
«Выросло волшебное дерево-ағаш. Ағашта 3 жапырақ бар. На одном листочке 
нарисован звук  «Ы»,  на другом  звук  «І», на 3-ем звук  «Ө»). Собрались звери, 
все хотят жить под волшебным деревом. Подумайте, дети, кому здесь жить? 
Тапсырма:  Отметьте  стрелкой  зверей,  где  есть  звук  «ы»,  «і»,  «ө».  
Ы-тышқан, І - кірпі, түлкі - Ө-жоқ. 
3.  «Не  істейді?»  ойын-жаттығуы.  Мұғалім:  «Что  делают  звери, 
расскажите,  посмотрите  на  секретные  знаки».  Балалар:  Жолбарыс  жатыр. 
Маймыл  секіреді.  Аңдардың  суреттерімен  сөйлем  құрастырады  (үлестірмелі 
текшелер). 
4. Сергіту сәті: Алма кетті домалап,  
                         Көше бойын жағалап. 
                         Кім алманы табады, 
                         Сол мектепке барады. 
(Балалар алма муляжін айналдырып бір-біріне беріп, мәтінді айтады. 
Ортаға шыққан бала сұраққа жауап береді.) 
5.  Мұғалім  балаларға  аңдардың  суреті  бар  сөйлемнің  сызбасын  тақтаға 
іледі.-Составьте по схеме  предложения.  «  Мынау  үлкен аю. Сколько слов? (3). 
Первое слово – «Мынау», второе-«үлкен», третье- «аю». Тапсырма: Теперь сами 
в тетрадях по картинке составьте  предложения. (№4). 
6.  Мұғалім  ойыншықтарды  таратып  береді  де,  «Сенде  не  бар?,  Түсі 
қандай?» - деп сұрайды. Жауап: «Менде қоян бар. Түсі – ақ. Қоян секіреді.» 
7.Өзін-өзі бақылау және бағалау. 
 
№ 16 сабақ. Тақырып: «Менің отбасым». 
Мақсаты мен міндеттері: Отбасы мүшелерінің аты-жөнін қазақша айтқыза 
отырып, сұрақ-жауап әдісімен қысқаша сөйлем құрай білуге үйрету. Балалардың 
ойлау  қабілетін  арттыру  (шартты  белгілер,  тірек  суреттер).  Антоним  сөздерді 
бекітуге әр түрлі жағдайлар туғызу. Тірек суреттерді пайдаланып, буыннан сөз 
құрастыру.Есту, көру, жазу қабілеттерін дамыту. 
Сөздік  жұмысы:  әке,  шеше,  әже,  ата,  аға  т.б.  үлкен,  кішкентай,  жұмсақ, 
қатты т.б.