Ќазаќстан Республикасы білім жєне ѓылым министрлігі

(қолы)

Трушева Шарафат Айтмұхаметқызы, «Менеджмент» кафедрасының аға оқытушысы

Қабылдау сағаттары: консультация кестесіне сәйкес (каб А-524). Байланыс тел. 673646 (каф)

2 Пән туралы мәліметтер

Кәсіби қазақ тілі мамандық бойынша студенттердің тілін дамытуға негізделген. Студенттердің сөйлеу мәнерәнде, экономикалық қазақша терминдерді еркін қолдануын тереңдетуге бағытталған.

Орыс тілді топтардағы студенттердің, мамандыққа сәйкес, экономикалық ой-өрісін қазақ тілдік деңгейде меңгерту.

- қазақ тілін кәсіптік қарым-қатнас құралы ретінде меңгеру;

- қазақ тілін іскерлік қарым-қатнас құралы ретінде меңгеру;

- студенттердің ауызша және жазбаша кәсіби салада сөйлеу тәртібі мен мәдениетінің деңгейін көтеру;

-мамандық туралы энциклопедиялық және зияткерлік–мәдени мәліметтермен студенттердің білімін толықтау;

-студенттердің сөйлеуін лексико-грамматикалық қатарлармен толықтау ;

-студенттердің диалогтық және монологтық сөйлеуін, ауызша және жазбаша түрде дамыту.

Пәнді оқу нәтижесінде студент келесіні жасай алады:

- мамандықтар бойынша қолданылатын экономикалық терминдердің дұрыс қолданыс жүйесін;

- мамандыққа сәйкес экономикалық терминдерді қатыстыра отырып қазақ тіліндегі сөйлеу түрлерін, жанрларын, стильдерінің әртүрлілігін меңгеру.

-қызметтік келісім сөз; іскерлік сөйлесу жүргізу;

-ғылыми, іскерлік, жарияланым стиліндегі мәтіндер жаза білу;

-экономикалық ғылыми мақалалар жаза білу;

-БАҚ көздеріндегі экономикалық ақпараттар бойынша талдаулар жасай білу;

білу керек:

-мамандыққа сәйкес экономикалық терминдердің дұрыс баламасын білу;

- мамандыққа сәйкес экономикалық терминдерді студенттердің сөйлеу дағдысында дұрыс пайдалана білуі;

-кәсіби қызмет саласындағы тілдік, стильдік сауаттылықтың болуы.

«Кәсіби қазақ тілі» пәнін зерделеу алдында «Қазақ тілі» базалық пән оқытылады.

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет: Делопроизводство на государственном языке.

Пәннің мазмұны келесілерден құралады. Кәсіби мәтіннің мазмұнын түсіндіру әдістемесі. Кәсіби тілдегі мәтін және оның ерекшеліктері. Мамандық бойынша мәтінмен жұмыс: аударма, сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру, кәсіби сөздердің сәйкестігін табу, мәтінге сұрақ құрастыру, мәтінге жоспар құру, аңдатпа жазу, түйіндеме жазу, ойды жалғастыру және т.б.

Кәсіби қазақ тілін оқытудың ғылыми негізі. Мамандық тілі туралы түсінік.

Кәсіби мәтін № 1.
2 Семинар сабағы Мемлекеттік қызмет саласындағы мамандардың кәсіби сөздері.

Терминдік сөздер туралы ұғым. Термин сөздер категориясы. Әр мамандық пен ғылым саласындағы терминдердің жасалу жүйесі. Терминдердің баламалық ұғымдары және аудармасы, қолданылу аясы.

Кәсіби мәтін № 1, 2.
3 Семинар сабағы Мамандық бойынша мәтінмен жұмыс.

Кәсіби мәтіннің мазмұнын түсіндіру әдістемесі. Кәсіби тілдегі мәтін және оның ерекшеліктері. Мамандық бойынша мәтінмен жұмыс: аударма, сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру, кәсіби сөздердің сәйкестігін табу, мәтінге сұрақ құрастыру, мәтінге жоспар құру, аңдатпа жазу, түйіндеме жазу, ойды жалғастыру және т.б.

Кәсіби мәтін № 2, 3.
4 Семинар сабағы Ғылыми, ресми-іскерлік, публицистикалық стильдердегі мәтіндер.

Кәсіби қазақ тіліндегі стильдік ерекшелік. Ғылыми, ресми-іскерлік, публицистикалық стильдердегі мәтіндермен жұмыс.

Кәсіби мәтін № 3, 4.
5 Семинар сабағы Қарым-қатынас стильдері – ресми, жартылай ресми, бейресми.

Қарым-қатынас стильдері – ресми, жартылай ресми, бейресми.

Кәсіби мәтін № 4, 5.

2 рейтинг

6 Семинар сабағы «Мемлекеттік және жергілікті басқару» тақырыбы шеңберінде терминологиялық минимум.

Кәсіби сала мамандығы бойынша терминдер. Кәсіби сала мамандарына көмекші құралдар: орысша-қазақша және қазақша-орысша сөздіктері, фразеологиялық тіркестердің қазақша-орысша, орысша-қазақша сөздіктері.

Кәсіби мәтін № 5, 6.
7 Семинар сабағы Қызметтік құжаттардың типтері. Қаулы. Шешім. Бұйрық. Жарғы. Нұсқаулық. Акт. Анықтама. Өтініш.

Қызметтік құжаттардың типтері – ішкі және сыртқы, жарлық, есептік, жоспарлы, өндірістік. Қаулы. Шешім. Бұйрық. Жарғы. Нұсқаулық. Акт. Анықтама. Өтініш.

Кәсіби мәтін № 6, 7.
8 Семинар сабағы Ресми хаттар – іскерлік және коммерциялық. Коммерциялық корреспонденциялардың негізгі. Құжаттардың тілі мен стилі – құжаттағы тіл формулалары, сөз этикеті.

Ресми хаттар – іскерлік және коммерциялық. Коммерциялық корреспонденциялардың негізгі түрлері – коммерциялық сұрау, сұрауға жауап, ұсыныс-хат (оферта), ұсынысқа жауап, хат-презентация (арыз), арызға жауап, ақпараттық-жарнамалық хаттар. Құжаттардың тілі мен стилі – құжаттағы тіл формулалары, сөз этикеті.

Кәсіби мәтін № 7, 8.
9 Семинар сабағы Шарт, келісім, меморандум, мәміле. Презентация. Резюме. Жарнама. Кепілдеме хат.

Шарт, келісім, меморандум, мәміле. Презентация. Резюме. Жарнама. Кепілдеме хат.

Кәсіби мәтін № 8, 9.
10 Семинар сабағы Маманның сөз сөйлеу ерекшеліктері. Маманның сөз сөйлеу мәдениеті. Белгілі кәсіби топтағы адамның дресс-коды.

Сөйлеу әдебі. Тіл әдебін сақтаудың жолдары, тәртібі, этикеті. Белгілі кәсіби топтағы адамның дресс-коды.

Кәсіби мәтін № 9, 10.
Студенттердің өздік жұмыстары (ОӨЖ) түрлерінің тізімі

Пәнді меңгеруде тематикалық жоспар және бақылау шараларының календарлық кестесі негізінде Сіз келесі аудиториядан тыс жұмыстарды орындауыңыз қажет:

• 
  дәріс сабақтарына дайындалу;
  
• 
  практикалық сабаққа дайындалу, үй жұмысын орындау;
  
• 
  аудиториялық сабақтардың мазмұна кірмей қалған тақырыптарды қарастыру
  
• 
  бақылау шараларына дайындық;
  

Өздік зерделеу тақырыптары

1 тақырып. Мемлекеттік қызметкердің кәсіби қызметі мен коммуникациясы. Кәсіби қызметтің сфералары.

Кәсіби мәтін № 1 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 1, 2 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 2, 3 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 3, 4 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 4, 5 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 5, 6 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 6, 7 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 7, 8 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 8, 9 жұмыс. Сөздік.

Кәсіби мәтін № 9, 10 жұмыс. Сөздік.

Семестр уақытында студент барлық оқу кестелерімен және бақылау жұмыстарын тапсыру кестелерімен сәйкес барлық оқу сабақтарына қатысуы тиіс.

Негізгі және қосымша әдебиеттер тізіміне сәйкес әр дәрістік және тәжірибелік сабаққа студент дайындалып, қарастырылған мәліметтерге талқылама жасап, белсенді қатысуды қабылдауы тиіс.

Белсенділік қатысу сапасы негізінде бағаланады. Белсенділіктің максималды бағасы әр сабақта хабарланып тұрады.

Студенттің өздік жұмыстары СӨЖО уақытында бағаланады, баллдар бақылау шараларынның күнтізбелік кестесіне сәйкес қойылады. Тапсырмалар оқытушы қойылған мерзімінде орындалады. Қойылған мерзімнен кейін жұмысты тапсырса 50% бағаға төмендетіледі. Барлық жұмыстар жұмыс дәптерлеріне жазбаша түрде ресімделеді. Межелік бақылауды бағалау (МБ) 100 балдық шкала бойынша анықталады.

Пән бойынша межелік бақылауға ағымдағы үлгерімдері (АҮ) бойынша балдары бар студентер жіберіледі. Ағымдағы үлгерім және межелік бақылау бағалау нәтижесі арқылы пән бойынша студенттің рейтингі (Р1 және Р2) анықталады:

Р1(2) = АҮ 1(2)*0,7 + МБ1(2) *0,3

Егер де студент межелік бақылау өтпесе немесе межелік бақылау бойынша 50 балдан төмен алса, онда рейтинг анықталмайды.

Пәнді оқып білу барлық өткен мәліметтермен қоса емтиханмен қорытындыланады.

Емтиханға кіру үшін міндетті түрде:

1. 
   Тапсырма бағдарламасындағы қарастырылғандарды орындау;
   
2. 
   50 баллдан төмен баллдар болмауы тиіс.
   

Қорытынды баға формула бойынша есептелінеді

мұндағы

Е – емтиханға бағасының цифрлік эквиваленті.

Бірігіп жұмыс істеген кезде келесі ережелер қалыптасуы тиіс:

1) оқытушы мен студенттер арасында бір біріне деген сыйластық болуы тиіс.

2) сабаққа міндетті түрде кешікпеуі тиіс. Сабаққа қатысу әр сабақта белгіленеді;

3) сабақ барысында ұялы телефонды өшірулері тиіс;

4) себепті салдарға байланысты сабаққа келмегендерге қайта жұмыс жасау мүмкіндігі бар;

5) барлық тапсырмалар өз уақытында орындалуы тиіс;

6) сабаққа студенттер дайын болып келулері тиіс;

7) сабақта белсенді болыңдар;

8) академиялық т(әртіптің саясаты және этикалары университетіміздің ішкі тәртіп ережелерімен сәйкес болуы тиіс.
12 Әдебиеттер тізімі
Негізгі

1Бектұров Ш.К., Бектұрова А.Ш. Казахский язык для всех. Алматы: Атамұра, 2004.

2 Бектұров Ш.К., Қазақ тілі. Алматы: Атамұра, 2006

3 Оралбай Н., Құрманалиев К. Қазақ тілі. Алматы: Арыс, 2007.

4 В.Ю.Франк. Қазақ тілі жоғары сынып оқушылары мен студенттерге арналған. Алматы: Болашақ балапандары, 1999

5 Зейнулина А.Ф., Рахимжанов К.Х., Акошева М.К. Практический курс казахского языка для стройтельных специальностей. Учебник. – Павлодар, 2003-241 с.

6 Зейнулина А.Ф., Балпанов Н.М. Кәсіби-іскери қазақ тілі (Экономика). Павлодар, 2007

7 Жұмабаева З.Е. Мемлекеттік кәсіби қазақ тілі дидактикасы (Құқықтану). Паводар, 2010

8 Зейнулина А.Ф., Жұмабаева З.Е., Шаһарман Ә.П., Пазыл Ә.Қ. Іскери-кәсіби қазақ тілі: практикалық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқау. 2009

9 Зейнулина А.Ф. Кәсіби қазақ тілі (Ақпараттық жүйелер, Информатика). 2012.

10 Оразбаева Ф. Кәсіби қазақ тілі (Медицина). Алматы, 2007

11 Қожабаева Қ. Кәсіби қазақ тілі (Автомобильді жөндеу және оған техникалық қызмет көрсету мамандығына арналған оқу құралы), 2010

12 Ақжанова А., Өтегенова Қ. Кәсіби қазақ тілі (Экономика, бухгалтерлік есеп және аудит) Астана, 2010

13 Төлеуп М.М. Кәсіби бағытталған тілде сөйлеу біліктілігін дамыту: оқу құралы. Алматы, 2005.

14 Мусинов А.,ж.б. Қазақ тілі: Студенттерге арналған окулық/ А.Мусинов, М.Мухеметқалиева, Е.Құдайбергенов. - Алматы,1995.

15 Қазақстан Республикасының Конститутциясы. Алматы: «Жеті жарғы» 1998.

16 Бектұров Ш.К., Бектұрова А.Ш. Қазақ тілі для начинающих. Алматы: Рауан, 1994.

17 Бектұров Ш.К. Читаем газеты на казахском языке. Қазақша газеттерді оқып үйренейік. Алматы: ВШП «Әділет» 1999.

18 Белботаев А., Тукебаева Ж.Казахский язык для начинающих /1-3 книги/ Алматы: Қазақстан, 1994.

19 Оралбаева Н. Қазақ тілін үйренеміз. Алматы: «Мектеп» 1989.

20 Тургамбаева Б., Линко Т. Вы говорите по казахски? /Самоучитель казахского языка/ Алматы: Балауса, 1992.

21 Сейіт Кенжеахметов. Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. Алматы: «Ана тілі» 1994.

22 Қазақ мақал-мәтелдері. Құрастырған Ж. Малайсарин. Алматы: «Ана тілі», 2003.

23 Б.Қ. Капасова, Б.Х. Әбдіжүсіпова Қазақ тілі 10 сынып. Астана: Арман ПВ 2006

24 Аханов К. Тіл білімінің негіздері – Алматы: Рауан, 2002

25. 
    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. 10 томдық, Алматы, 1986
    
26. 
    Қазақша-орысша сөздік (50 мыңға жуық сөздер) Алматы «Дайк Пресс», 2002
    
27. 
    Мамандық бойынша қазақша-орысша терминдік сөздіктер жиынтығы. Павлодар, 2008