Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі павлодар мемлекеттік педагогикалық институты

 
185 
41. Қандай мемлекетте триангуляция алғаш рет қолданды? 
A)  Испания; 
B)  Ұлыбритания; 
C)  Ресей; 
D)  Франция; 
E)  Италия. 
42.  Алғашқы  “Атлас  Всероссийской  империи”  шығармасының 
жобасын құрастырған ғалым: 
A)  И.К. Кириллов; 
B)  М.В. Ломоносов; 
C)  Петр І; 
D)  В.Н. Татищев; 
E)  В.В. Докучаев. 
43. Физикалық немесе топографиялық жер беті дегеніміз... 
A)  Жер бедерінің кедір-бұдырлы беті;  
B)  Тік  сызыкка  перпендикулярлы  болып  келетін  және  материктер 
астына шартты түрде жалғасатын Дүние жүзілік мұхиттің беті; 
C)  Жер 
эллипсоиды 
бетінің 
жазықтада 
бейнелеудің 
математикалық әдісі; 
D)  Жер  бетінің  кіші  осі  бойы  айналу  нәтижесінде  пайда  болған 
жер беті; 
E)  Картада шынайы объектерлер мен құбылыстарды бейнелеудің 
шартты белгілері. 
44. Параллель дегеніміз… 
A)  Картографиялық  тордағы  сызықтарды  бейнелеу,  масштабты 
белгілеу, картаның атауы; 
B)  Жер  эллипсоидының  белгілі  бір  нүкте  арқылы  өтетін 
жазықтық пен жердің айналу осінің қиылысу сызығы; 
C)  Белгілі  бір  нүкте  арқылы  жүргізілген  тық  сызық  пен  экватор 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
D)  Гринвич меридианының жазықтығы және белгілі бір нүктенің 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
E)  Жер  эллипсоиды  мен  айналу  осіне  перпендикулярлы 
жазықтықтың қиылысу сызығы. 
45. Нүктенің ендігі дегеніміз… 
A)  Картографиялық  тордағы  сызықтарды  бейнелеу,  масштабты 
белгілеу, картаның атауы; 
B)  Жер  эллипсоидының  белгілі  бір  нүкте  арқылы  өтетін 
жазықтық пен жердің айналу осінің қиылысу сызығы; 
C)  Белгілі  бір  нүкте  арқылы  жүргізілген  тық  сызық  пен  экватор 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 

 
186 
D)  Гринвич меридианының жазықтығы және белгілі бір нүктенің 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
E)  Жер  эллипсоиды  мен  айналу  осіне  перпендикулярлы 
жазықтықтың қиылысу сызығы. 
46. Нүктенің бойлығы дегеніміз… 
A)  Картографиялық  тордағы  сызықтарды  бейнелеу,  масштабты 
белгілеу, картаның атауы; 
B)  Жер  эллипсоидының  белгілі  бір  нүкте  арқылы  өтетін 
жазықтық пен жердің айналу осінің қиылысу сызығы; 
C)  Белгілі  бір  нүкте  арқылы  жүргізілген  тік  сызық  пен  экватор 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
D)  Гринвич меридианының жазықтығы және белгілі бір нүктенің 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
E)  Жер  эллипсоиды  мен  айналу  осіне  перпендикулярлы 
жазықтықтың қиылысу сызығы. 
47. Картографиялық информатиканың міндеттері:  
A)  Карталарды жүйелеу (жіктеу), оларды талдау, бағалау, сақтау; 
B)  Картада  географиялық  объектілердің  орналасуын  нақты 
көрсетуді қамтамасыз ету міндетін шешу; 
C)  Карта бойынша өлшеу әдістерін құрастыру; 
D)  Ірі  масштабты  карталарды  салу  мақсатымен  жергілікті  жерді 
зерттеудің географиялық және геометриялық әдістерін құрастыру; 
E)  Табиғи және қоғамдық құбылыстарды географиялық карталарда 
және тағы басқа шығармаларда көрсету, осы бейнелердің қасиеттерін 
сипаттау, оларда құрастыру және пайдалану әдістерін жасау. 
48. Математикалық картографияның міндеттері: 
A)  Каталарды  жүйелеу  (жіктеу),  оларға  талдау  жасау,  бағалау, 
сақтау және тарату мәселелерімен айналысу;  
B)  Картада  географиялық  объектілердің  орналасуын  нақты 
көрсетуді қамтамасыз ету міндетін шешу; 
C)  Карта бойынша өлшеу әдістерін құрастыру; 
D)  Ірі  масштабты  карталарды  салу  мақсатымен  жергілікті  жерді 
зерттеудің географиялық және геометриялық әдістерін құрастыру; 
E)  Табиғи және қоғамдық құбылыстарды географиялық карталарда 
және тағы басқа шығармаларда көрсету, осы бейнелердің қасиеттерін 
сипаттау, оларда құрастыру және пайдалану әдістерін жасау. 
49. Деңгейлік жер беті дегеніміз не? 
A)  Жер бедерінің кедір-бұдырлы беті; 
B)  Тік сызыкка перпедикулярлы болып келетін және материктер 
астына шартты түрде жалғасатын Дүниежүзілік мұхиттың беті; 
C)  Жер эллипсоиды бетінің жазықтада бейнелеудің математикалық 
әдісі; 

 
187 
D)  Жер  бетінің  кіші  осі  бойы  айналу  нәтижесінде  пайда  болған 
жер беті; 
E)  Картада шынайы объектерлер мен құбылыстарды бейнелеудің 
шартты белгілері. 
50. Эллипсоид дегеніміз не? 
A)  Жер бедерінің кедір-бұдырлы беті; 
B)  Тік сызыққа перпедикулярлы болып келетін және материктер 
астына шартты түрде жалғасатын Дүниежүзілік мұхиттың беті; 
C)  Жер эллипсоиды бетінің жазықтада бейнелеудің математикалық 
әдісі; 
D)  Жер  бетінің  кіші  өсі  бойы  айналу  нәтижесінде  пайда  болған 
жер беті; 
E)  Картада шынайы объектерлер мен құбылыстарды бейнелеудің 
шартты белгілері. 
51. Нүктенің меридианы дегеніміз не? 
A)  Картографиялық  тордағы  сызықтарды  бейнелеу,  масштабты 
белгілеу, картаның атауы; 
B)  Жер  эллипсоидының  белгілі  бір  нүкте  арқылы  өтетін 
жазықтық пен жердің айналу осінің қиылысу сызығы; 
C)  Белгілі  бір  нүкте  арқылы  жүргізілген  тық  сызық  пен  экватор 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
D)  Гринвич меридианының жазықтығы және белгілі бір нүктенің 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
E)  Жер  эллипсоиды  мен  айналу  осіне  перпендикулярлы 
жазықтықтың қиылысу сызығы. 
52. Жабдықтау элементтері дегеніміз не? 
A)  Картографиялық  тордағы  сызықтарды  бейнелеу,  масштабты 
белгілеу, картаның атауы; 
B)  Жер  эллипсоидының  белгілі  бір  нүкте  арқылы  өтетін 
жазықтық пен жердің айналу осінің қиылысу сызығы; 
C)  Белгілі  бір  нүкте  арқылы  жүргізілген  тық  сызық  пен  экватор 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
D)  Гринвич меридианының жазықтығы және белгілі бір нүктенің 
жазықтығы арасындағы бұрыш; 
E)  Жер  эллипсоиды  мен  айналу  осіне  перпендикулярлы 
жазықтықтың қиылысу сызығы. 
53. Нүктелі палетка дегеніміз не? 
A)  Ұяшық бұрыштарының бірінде орналасқан нүктелер; 
B)  Нүктелер мен сызықтар салынған мөлдір пластина; 
C)  Ұяшықтардан тұратын нүктелер; 
D)  Аталғанның барлығы; 
E)  Дұрыс жауабы жоқ.