Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті

34 

 

 

2)  имплантант  (сӛйлеу  процессорлары,  аккумуляторлар,  қорек  блогы  және 

басқа  да  аксессуарлар)  қойылған  пациенттерді  операциядан  кейін  техникалық 

қолдауды қамтамасыз ету; 

 

3)  сурдология  саласындағы  нормативтік  құқықтық  актілерді  жетілдіру, 

сурдологиялық  кабинеттер  желісін  кеңейту,  материалдық-техникалық  базаны 

нығайту, кадрларды даярлау және оқыту жӛніндегі іс-шаралар. 

 

Балалардың ӛлім-жітімін азайту, аурулардың профилактикасын қамтамасыз 

ету  және  алғашқы  бес  жылда  балалардың  ойлау  қабілетінің,  физикалық  дамуын 

толық  іске  асыруға  қол  жеткізуге  жәрдемдесу  үшін  елде  ДДҰ/ЮНИСЕФ 

ұсынымдары  бойынша  «Балалық  шақтың  ауруларын  ықпалдастыра  жүргізу» 

(бұдан әрі – БШАЫЖ) стратегиясы ойдағыдай енгізілді.  

 

Бұл  стратегия    клиникалық  жүргізудің  айқын  хаттамалары  мен  ауруханаға 

жатқызу,  дәрілік  препараттармен  жабдықтау  және  оларды  ұтымды  пайдалану, 

медициналық  персоналдың  кәсіптік  дағдысын  арттыру  және  уақытын  үнемдеу, 

балаларға күтім кӛрсететін адамдарға консультация беруге және олармен қарым-

қатынас  жасауға  назар  аудару  стандарттарының  кӛмегімен  медициналық 

қызметтердің тиімділігін арттырады. 

Республикада  Педиатрия  және  балалар  хирургиясы  ұлттық  орталығының 

базасында  (Алматы  қ.)  БЖАИЖ  үйлестіру  орталығы  құрылды,  оның  мақсаты 

медицнина  қызметкерлерін  үздіксіз  кәсіптік  оқытуды  жүргізу,  5  жасқа  дейінгі 

дені  сау  және  ауыратын  балаларды  жүргізу,  оның  ішінде  балалардың  есту 

қабілетін  ерте  анықтау  жӛніндегі  ДДСҰ  ұсынған  стандарттарды  практикалық 

жұмысқа енгізу болып табылады. 

Республиканың 16 ӛңірінде ӛңірлік БЖАИЖ орталықтары құрылды. 

2011  жылғы  қаңтардан  бері  2013  жылғы  маусымға  дейін 

БЖАИЖ 

бағдарламасы бойынша: 

3276 (72,4%)педиатр-дәрігер;  

925 (59,3%) ЖПД;  

1684 (43,8%) фельдшер; 

5981 (39,4%) медбике; 

546 балалар медицина ұйымдарының бас дәрігерлері оқытылды;  

169 ӛңірлік тренер даярланды.  

Республикадағы  ӛңірлік  БЖАИЖ  орталықтарының  бәрі  педиатрлардың, 

жалпы  практика  дәрігерлерінің,  фельдшерлер  мен  медбикелердің  ӛзін-ӛзі  оқуы 

мен оларды компьютерлік оқыту үшін қажетті жабдықпен қамтамасыз етіледі. 

Медицина  қызметкерлерін  оқытудың  527  циклі  қамтамасыз  етілді.  Бұдан 

басқа, USAID халықаралық  әріптестермен  бірге 2013 жылдың  қаңтар-ақпанында 

антенатальды күтім тренерлерінің тренингтері ӛткізілді. Республика бойынша әр 

облысқа 2 үйлестірушіден 32 ӛңірлік үйлестіруші даярланды. 2013 жылғы 8 – 13 

шілде аралығында ДДСҰ/ЮНИСЕФ ұсынған ана мен баланы қорғау саласындағы 

антенатальды  және  перинатальды  күтімді  бағалау  құралын  пайдалану  жӛнінде 

тренинг ӛткізілді. 

35 

 

ЮНИСЕФ және ДДСҰ халықаралық ұйымдарымен бірге Денсаулық сақтау 

министрлігі аналарға 5 жасқа толмаған балаларға күтім жасау қағидалары туралы 

ақпарат  беру  жӛнінде  кең  ауқымды  науқан  жүргізеді.  Қазақстандағы  жаңа 

босанған  аналардың  әрқайсысы  қауіпті  белгілер  сипаттамасы  мен  0  –  5  жас 

аралығындағы  бала  ӛмірінің  әрбір  кезеңіне  арналған  ұсынымдары  бар  «Сәби 

жасындағы балалардың күтімі мен дамуы жӛнінде нұсқаулық» алады.  

Әйелдер  мен  балаларға  жоғары  білікті  медициналық  кӛмек  кӛрсетудің 

қолжетімділігі мен сапасын арттыру мақсатында заманауи, әлемдік стандарттарға 

сай келетін медициналық мекемелер жұмыс істейді.  

2011  жылғы  желтоқсаннан  бері  Алматы  қаласындағы  Педиатрия  және 

балалар  хирургиясы  ұлттық  орталығында  (бұдан  әрі  –  ПжБХҰО)  жұлынды 

трансплантациялау, 

жансақтау 

және 

қарқынды 

терапия, 

клиникалық 

трансфузиология  және  клиникалық-диагностикалық  зертхана  бӛлімшелері  бар 

пациенттердің  болуының  халықаралық  стандарттарына  сай  келетін  әрі  жоғары 

технологиялы  жабдықпен  жарақталған  80  онкогематологиялық  тӛсектік  жаңа 

корпус пайдалануға берілді. 

 

Жаңа  корпус  ашылған  сәттен  бастап  барлығы  8328  науқас  емдеп 

шығарылды.  2012  жылдың  1-ші  жартыжылдығында  ПжБХҰО  онкогематология 

бӛлімшесінде  506  науқас  емделді,  2013  жылдың  осындай  кезеңінде  осы 

бӛлімшеде 812 бала емделді. 

Балаларға кардиохирургиялық  кӛмек  кӛрсетуді  дамыту  шеңберінде Астана 

қаласындағы 

Ұлттық 

ғылыми 

кардиохирургия 

орталығында 

балалар 

кардиохирургия  бӛлімшесі,  Алматы  қаласындағы  Педиатрия  және  балалар 

хирургиясы  ұлттық  орталығында  кардиология  және  кардиохирургия  бӛлімшесі 

ашылып, жұмыс істеуде. 

 

 

 

Шалғайдағы  ауылдық  ӛңірлерде  тұратын  балалар  мен  әйелдерге 

медициналық  кӛмек  кӛрсетудің  қолжетімділігі  үшін  республикада  кӛп  жылдар 

бойы  жылжымалы  балалар-әйелдер  консультациялары  ойдағыдай  жұмыс  істеп 

келеді.

  Бүгінгі  күні  елімізде  49  жылжымалы  медицина  кешендері  (бұдан  әрі  – 

36 

 

ЖМК) жұмыс істейді, олар скринингтік зерттеулер жүргізу және консультативтік-

диагностикалық  кӛмек  кӛрсету  үшін  заманауи  медициналық  жабдықпен 

жарақталған және дәрігерлер бригадаларымен жасақталған. 

 

ЖМК  қызметі  нысаналы  трансферттер  түрінде  республикалық  бюджет 

қаражаты  есебінен  қаржыландырылады.  Айталық,  2012  жылы  1,3  млрд.  теңге, 

2013 жылы – 1,4 млрд. теңге бӛлінді. 

 

Бұдан  басқа  республиканың  озық  республикалық  клиникаларымен 

байланыс орнатылған 150 телемедицина орталықтары жұмыс істейді. 

 

2013  жылдың  бірінші  жартыжылдығының  қорытындылары  бойынша 

консультациялық-диагностикалық  үш  пойыз  –  «Денсаулық»,  «Жәрдем», 

«Саламатты  Қазақстан»  республиканың  163  (2012  жылдың  6  айында  –  141) 

станциясының тұрғындарын қарап, 39 604 тұрғынды (2012 жылдың 6 айында – 40 

478), оның ішінде 6 138 баланы (2012 жылдың 6 айында – 13 473) тексерді. Пойыз 

жұмысының  нәтижесінде  37,1  мың  (2012  жылдың  6  айында  –  38,0)  ауру,  оның 

ішінде балалардың 4 998 (2012 жылдың 6 айында – 4674) ауруы анықталды. 

 

Қазақстан  Республикасы  Үкіметінің  2012  жылғы  29  қазандағы  №  1724 

қаулысымен  Қазақстан  Республикасы  Денсаулық  сақтау  министрлігінің 

«Республикалық  санитариялық  авиация  орталығы»  шаруашылық  жүргізу 

құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны құрылды.  

 

Республикалық санитариялық авиация орталығы ӛңірлерге 500 реттен астам 

ұшып барды, оның ішінде, акушерлік практика бойынша – 122, балалардың кезек 

күттірмейтін жағдайлары  бойынша  – 207,  оның  ішінде, жаңа туған (шала туған) 

балаларға – 107.   Халық денсаулығын одан әрі нығайту, оның ішінде аналардың, 

балалар мен жасӛспірімдердің денсаулығын сақтау мақсатында Денсаулық сақтау 

министрлігі  2011  жылдан  бастап  барлық  ӛңірлерде  БМСК  (бастапқы 

медициналық-санитариялық  кӛмек)  ұйымдарының  деңгейінде  отбасылық 

денсаулық  орталықтарын,  профилактика  және  әлеуметтік-психологиялық  кӛмек 

бӛлімшелерін құрды, БМСК штаттық нормативтеріне әлеуметтік жұмыскер және 

психолог  лауазымдарын  қосты.  Әлеуметтік  жұмыскерлер  мен  психологтар 

консультация  береді,  үйге  барады,  үйде  қадағалайды  және  кӛмек  кӛрсетеді 

(патронаж  және  әлеуметтік  сүйемелдеу),  «сенім  телефоны»  бойынша  кӛмек 

кӛрсетеді (консультация беру).  

 

Ӛзіне-ӛзі  және  ӛзара  кӛмек  кӛрсету  тренингтері  ӛткізіліп,  қолдау  топтары 

құрылды.  Республикада  (2013  ж.  қазан)  2029  әлеуметтік  жұмыскер  (2012  ж. 

осындай кезеңі – 2093) және 488 психолог (2012 ж. осындай кезеңі – 480) жұмыс 

істейді. 

 

«Саламатты  Қазақстан»  мемлекеттік  бағдарламасының  шеңберінде 

Денсаулық сақтау министрлігі ҮЕҰ арқылы бес әлеуметтік жобаны іске асыруда, 

олардың  қатарында  мүгедек  балалары  бар  отбасыларды  қолдауға  және  ата-

аналардың  оларға  күтім  жасау  дағдыларын  жақсартуға  арналған  «Отбасының 

қолынан  бәрі  де  келеді»,  сондай-ақ  әйелдер    мен  қыз  балалардың  ұрпақты  болу 

денсаулығын жақсартуға арналған «Мүмкіндігі шектеулі әйелдердің денсаулығын