54
Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға
арналған 10 ұйым жабылып, 2 жасӛспірімдер үйі ашылды (2012 ж. – 196, 2013
ж. – 188).
Павлодар облысындағы және Алматы қаласындағы мектеп-интернаттар,
Қарағанды, Павлодар облыстарындағы жетім балалар баспаналары, Қарағанды,
Батыс Қазақстан, Ақтӛбе, Шығыс Қазақстан облыстарындағы балалар үйлері,
Алматы облысындағы отбасы үлгісіндегі балалар үйі, Қарағанды облысындағы
Жасӛспірімдер үйі жабылды.
Балалар үйлеріндегі балалардың саны 1007-ге азайды (2012 жылдың
соңында – 10 887, 2013 жылғы 1 қыркүйекке – 9880).
«Қазақстан Республикасындағы балалардың жағдайы туралы» 2012 жылғы
баяндаманы қарау қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасы
Президентінің Әкімшілігі берген тапсырманы орындау үшін жетім балалар
мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға отбасылық жағдайларға
мейлінше жақындатылған жағдайлар жасау мақсатында ҚР Білім және ғылым
министрлігі облыс әкімдіктерімен бірге ірі балалар үйлерін отбасылық үлгідегі
балалар үйлері етіп қайта ұйымдастыру, отбасылық үлгідегі балалар
үйлерінің (ОҮБҮ) жаңаларын салу мәселелерін пысықтауда.
2013 жылы Астана және Атырау қалаларының әкімдіктері балалар
үйлерінің
жанында
жұмыс
істейтін
мектептерді
жапты,
олардың
тәрбиеленушілері жақын маңдардағы мектептерге орналастырылды.
Жергілікті атқарушы органдардың алдын ала ақпаратына сәйкес (ағымдағы
жылдың 1 қазанындағы жағдай бойынша) 2014 – 2020 жылдар кезеңінде 28
ОҮБҮ ашу болжанып отыр.
2013 – 2016 жылдар аралығында республиканың 5 ӛңірінде жетім балалар
мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған 10 мекемені жабу
жоспарланған.
Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды
тұрғын үймен қамтамасыз ету және оларды жұмысқа орналастыру
Ӛмірге алғаш қадам басқан кезде меншікті баспананың болуы – жетім
балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған
мекемелердің түлектерін әлеуметтендірудің, бейімдеудің және олардың кәсіптік
тұрғыдан ӛзін-ӛзі кӛрсете білуінің аса маңызды шарты.
ҚР Білім және ғылым министрлігі «Қазақстан Республикасының кейбір
заңнамалық актілеріне жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған
балалардың тұрғын үйге құқығын қамтамасыз ету мәселелері бойынша ӛзгерістер
мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңын әзірледі,
оған Қазақстан Республикасының Президенті 2013 жылғы 4 шілдеде қол қойды.
Бұл Заңда жетім балалардың, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың,
тұрғын үй алу құқығын бірінші кезекті іске асыру кӛзделеді.
55
Соңғы жеті жылда жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз
қалған балаларға 1328 пәтер бӛлінді. Ағымдағы жылы 489 пәтер берілді.
Қостанай, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстарында берілген тұрғын үй
саны кӛп.
Қазақстан Республикасындағы балалардың жағдайы туралы 2012 жылғы
баяндаманы қарау қорытындылары бойынша Қазақстан Республикасы
Президентінің Әкімшілігі берген жетім балалар мен ата-анасының
қамқорлығынсыз қалған балаларды тұрғын үймен қамтамасыз етудің және
оларды жұмысқа орналастырудың кешенді жоспарларын әзірлеу туралы
тапсырманы орындау үшін Қарағанды, Шығыс Қазақстан облыстарының
әкімдіктері Жетім балаларды тұрғын үймен қамтамасыз ету жӛніндегі кешенді
жоспарларды әзірлеп, бекітті.
Ақтӛбе, Атырау, Шығыс Қазақстан облыстарында және Алматы қаласында
білім, балалардың құқықтарын қорғау басқармалары тұрғын үй басқармасымен
бірге
жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды
тұрғын
үймен қамтамасыз ету және жұмысқа орналастыру жӛніндегі кешенді жоспарлар
әзірледі.
Жергілікті атқарушы органдар
жетім балалар мен ата-анасының
қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдардың түлектерін жұмысқа
орналастыру жӛнінде шара қабылдауда
.
Айталық, Астана қаласында құрамында бірқатар мемлекеттік органдардың
ӛкілдері кіретін штаб жұмыс істейді, ол балалар үйлерінің түлектерін әлеуметтік
қолдауға, жұмысқа орналасуға кӛмек кӛрсетуге бағытталған.
Жыл сайын
жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған
балалардың
қатарындағы түлектер колледждер мен ЖОО-ларға түсіп, білім беру
гранттарының иегерлеріне айналады (мемлекеттік білім беру гранттарының,
облыс әкімі, кәсіпорын гранттарының және т.б.)
Айталық, мысалы, Ақтӛбе облысында «Қазхром» ТҰҚ» АҚ Алға балалар
үйінің 15 түлегінің оқуын қаржыландырады.
Колледждер мен жоғары оқу орындарына түскен кезде жетім балалар мен
ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар
үшін бекітілген мемлекеттік білім
беру тапсырысының 1%-ы мӛлшеріндегі қабылдау квотасы белгіленген.
56
Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар
қатарындағы студенттер оқу кезеңінде стипендия алады, бұдан басқа,
колледждерде тегін тамақпен қамтамасыз етіледі және 4 АЕК мӛлшерінде (6 924
теңге) жол жүру ӛтемақысын алады.
ЖОО мен кәсіптік-техникалық оқу орындарын бітірген жетім балалар
жұмысқа бірінші кезекте орналастырылады.
Балалар үйлерінің тәрбиеленушілерін дербес ӛмір сүруге, бастамашыл
еңбекке бейімдеудің тиімді жүйесін құру мақсатында республика ӛңірлерінде
тәрбиеленушілердің ӛмірде ӛзін-ӛзі табуын қолдау жұмысы жүргізіледі («Ӛмірді
және мансапты жоспарлау» жобасы).
Жобаның негізгі идеясы: мемлекеттік-жекешелік әріптестік негізінде қоғам
ӛміріне толыққанды интеграциялау жолымен сәтті әлеуметтік бейімдеуге
бағытталған жүйелі қызмет арқылы тәрбиеленушілерге қолдау кӛрсету.
Қазіргі уақытта жоба республиканың 8 ӛңірінде іске асырылуда. Оны іске
асыруға «Қазмырыш» ЖШС (Шығыс Қазақстан облысы), «Қазхром» ТҰҚ» АҚ
(Ақтӛбе, Павлодар облыстары) сияқты қала түзуші кәсіпорындар, сондай-ақ
«Ӛнерпаз» ЖШС, «Батыс Альянс Строй» ЖШС (Атырау облысы) кәсіпорындары,
«Nurikon» компаниясы мен «Строймаш-Алматы» ЖШС (Алматы қ.) белсенді
түрде кірісті.
Кәмелетке толмағандардың
құқық бұзушылықтарының, қадағалаусыз
және панасыз қалуының
, балалар мен жасӛспірімдердің суицидтік мінез-
құлқының, оларға қатігездік кӛрсетудің, зорлық-зомбылықтың, балалар
еңбегін пайдаланудың
профилактикасы саласындағы мемлекет саясаты
«
Кәмелетке
толмағандар
арасындағы
құқық
бұзушылықтардың
профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын
алу туралы
» Заңға сәйкес, сондай-ақ «Б
алалардың жағдайы туралы» 2012
жылғы баяндаманы қарау қорытындылары бойынша берілген тапсырманы
орындау үшін
мемлекеттік органдар азаматтық қоғам институтарымен ӛзара іс-
қимыл
жасай
отырып,
к
әмелетке
толмағандар
арасындағы
құқық
бұзушылықтардың алдын алу жӛніндегі іс-шаралардың тұтас кешенін ӛткізеді
,
к
әмелетке толмағандар арасындағы қадағалаусыз және панасыз қалудың
және суицидтік мінез-құлықтың
профилактикасы саласындағы алдыңғы
қатарлы тәжірибені енгізуде.
Кәмелетке толмағандар арасындағы профилактикалық жұмысты жетілдіру
мақсатында «Қазақстан студенттерінің альянсы» республикалық штабы мен
«Жұлдыз» қоғамдық балалар ұйымдарының одағы» қоғамдық бірлестігі арасында
ынтымақтастық туралы меморандумдарға қол қойылды.
Мүдделі мемлекеттік органдармен бірге Кәмелетке толмағандар
арасындағы құқық бұзушылықтың профилактикасы жӛніндегі 2012 – 2013
жылдарға арналған іс-шаралардың ведомствоаралық жоспары іске асырылуда.
Достарыңызбен бөлісу: | 
