Қазақстан республикасы 45minut kz – 45minut org Ұстаздарға арналған басылым редакциясы

- Выделите основные вопросы спора. (Основные линии спора: об отношении к дворянству, аристократии и ее принципам; 
о принципе деятельности нигилистов; об отношении к народу; о взглядах на искусство и природу.)
1) Первая линия спора. Чтение отрывка по ролям.(глава 8)
- Каков итог этого спора?
2) Вторая линия спора – о принципах нигилистов. Чтение отрывка из текста.
- Каковы принципы нигилистов, что они отвергают?
- Но какие недостатки можно заметить во взглядах Базарова?
- Каково отношение Кирсанова к этой позиции Базарова?
3) Третья линия спора о русском народе.
- Каким же представляют себе характер русского народа Павел Петрович и Базаров?
- Кого же крестьяне скорее признают? Докажите текстом.
- Ярким свидетельством связи героя с народом может служить их речь.
  Что вы можете отметить в языке Базарова и Павла Петровича?
4) Четвертое направление в споре – расхождение во взглядах на искусство и природу.
- Павел Петрович, побежденный во всем остальном, нашел слабое место у Базарова и решает взять реванш. Он считает, 
что нигилизм, «этазараза», уже далеко распространился и захватил область искусства. Прав ли Павел Петрович, говоря так о
художниках-шестидесятниках?
- Вспомните, что еще Базаров говорит об искусстве в других главах?
- Как же смотрит Базаров на природу?
- Как решается эта линия спора?
6. Итоги урока.
             Базаров – умный и глубокий человек. Его нигилистическое сознание во многом проистекает из присущего ему 
всеохватного знания русской жизни, в которой есть все: «пошлость», «недостаток в честных людях», бесконечные толки о 
парламентаризме… но где нет главного – «дела». Отрицая все реально существующие формы социального устройства, 
экономической жизни, культуры, быта, Базаров ничего не может предложить взамен, кроме неистового желания разрушить, 
по его твердому убеждению, старое, отжившее. В этом смысле положение героя глубоко драматично, так как у него 
отсутствует опора в прошлом и видение перспективы будущего.
Домашнее задание: выписать из романа цитаты, объясняющие отношение 
                                   главных героев к любви и к ее месту в жизни человека.
* * * * *
Драгалинова В.В.
Учительница школа искуство
Жамбулский обл. р/н Шу, пос.Толеби
Мозайка
Вид занятий:рисование по памяти и впечатлению.
Цели и задачи:знакомство с новыми выразительными возможностями цвета, цветоведением; развитие чувства 
композиции; умения определять оттенки одного цвета, «холодные» и «теплые» цвета; формирование графических навыков в
живописи, художественного вкуса; развитие наблюдательности и внимания; зрительных представлений и впечатлений от 
натуры, зрительной памяти; воображения, творческой фантазии, глазомера; воспитание эстетического отношения к 
действительности и искусству, трудолюбия, усидчивости, чувства товарищества и взаимопомощи.
Оборудование урока: гуашь, крупные и мелкие кисти, альбом, бумага, палитра.
Зрительный ряд: слайды весенней земли, грозового неба, тумана; близкие по выполнению в цвете репродукции 
живописных произведений; авторские работы школьников, студентов, художников; методические пособия по цветоведению.
Литературный ряд: рассказы М. Пришвина, стихотворение С. Есенина «Черемуха».
Музыкальный ряд:Э. Григ «Утро» (фрагмент из сюиты «Пер Гюнт»), А. Глазунов фантазии «Лес», «Море», А. Вивальди 
цикл «Времена года».
Ход урока
I.Организация класса.
Проверка отсутствующих, готовности к уроку.
II.Беседа по теме урока.
Показ и анализ слайдов, репродукций, методических пособий. При показе слайдов, передающих красоту весенней земли, 
подчеркнуть ее дымчатость, нежные и тонкие цветовые соотношения. Весной в природе мало открытого цвета. Некоторые 
слайды можно показатьне в фокусе(нечетко), тогда ребята яснее, обобщеннее увидят цвет весны. Нужно учить детей видеть 
и наслаждаться цветовым богатством природы. Цвет, смешанный с белой, черной, серой красками, становится 
приглушенным, «тихим».
-Какие же выразительные свойства у такого цвета, какие чувства он у вас вызывает?
«Звонкий» цвет получается от смешения красной, синей и других красок. К «звонкому» цвету прибавили черную краску - 
и цвет стал мрачным, опасным, как грозовые тучи; соединим «звонкий» с белой краской - он станет нежным, ласковым или 
грустным.
Так дети знакомятся с новым понятием - цвет «звонкий» и «тихий» (глухой), с новыми выразительными возможностями 
цвета как художественного средства в руках художника. Цвет «тихий» может быть нежным или мрачным, ласковым или 
грустным.
III.Работа над заданием.
Дети изображают весеннюю землю (индивидуально по памяти и впечатлению).
Работу провести или по выбору, или по вариантам: создаем либо «теплое царство» (используем «теплые» цвета + белый, 
черный), либо «холодное царство» («холодные» цвета + белый, черный). Добиваемся колористического богатства внутри 
одной цветовой гаммы. Для упрощения оформляем работу следующим образом:
125

1)отступив со всех четырех сторон листа по 1,5-2 см, рисуем (по линейке) рамку внутри листа;
2)затем произвольными линиями «дробим» внутренний прямоугольник на участки - кусочки. «Кусочки» не слишком 
большие и не очень маленькие,S= 1-4 см2;
3)затем раскрашиваем, но (!) используем каждый оттенок не менее 3-4 раз. Вначале несколько «звонких» пятен, затем 
«глухие» (их гораздо больше). Заполняем весь прямоугольник без пробелов.
IV.Итоги урока.
Анализ выполненных работ. Учитель отмечает красиво найденные сочетания «теплого» и «холодного» цветов. 
Подведение итогов урока. Уборка рабочих мест.
Домашнее задание:посмотреть, что и когда в природе окрашено в «звонкие и «тихие» цвета; когда в природе больше 
«холодных» и «теплых» цветов, когда - «звонких» и «глухих». Вспомнить, найти репродукции пейзажей, где преобладали бы
нежные или мрачные цвета
* * * * *
Шербекова Ақкүміс Досанқызы
Бастауыш сынып мұғалімі
М.Әуезов атындағы жалпы орта мектебі
Жамбыл облысы, Шу ауданы, Төлеби ауылы
«Адам  ұрпағымен  мың  жасайды» -  дейді   халқымыз.   Ұрпақ   жалғастығымен  адамзат  баласы  мың  емес  миллиондаған
жылдар жасап келеді. Жақсылыққа бастайтын жарық жұлдыз - оқу. «Надан жұрттың күні – қараң, келешегі тұман»,- деп М.
Дулатов айтқандай, егеменді еліміздің тірегі - білімді ұрпақ. Сусыз, құрғақ, таса көлеңке жерге дән ексең өнбейтіні сияқты,
жас   ұрпақтарымызды   тәрбиелемесек   өспейді,   өнбейді.   Қазіргі   мектеп   мұғалімдерінің   алдында   тұрған   басты   міндет   -
оқушылардың шығармашылық білім дағдыларын қалыптастыру. Шәкәрім Құдайбердіұлы «Адамның жақсы өмір сүруіне үш
сапа негіз бола алады, олар барлығынан басым болатын адал еңбек, мінсіз ақыл, таза жүрек. Бұл сапалар адамды дүниеге
келген күннен бастап тәрбиелейді» деп есептейді: Ұрпақ тәрбиесі - бұл болашақ тірегі, мемлекеттік маңызды іс. Адамзат
ұрпағымен   мың   жасайды   дегендей   ұрпақ   тәрбиесі   қай   кезде   де   халықтық   мәселе   болған.
Міне, өз ұрпағының өнегелі, өнерлі, еңбексүйгіш, абзал азамат болып өсуі үшін халық педагогикасының негізгі мақсатын
шығармашылықпен оқу - тәрбие үрдісіне тиімді пайдалану әрбір ұстаздың міндеті болып табылады. Сондықтан, ұстаз -
мұғалімдер қауымының алдына өте үлкен міндет жүктелді. Бүгінгі таңда жас ұрпаққа пәнді тиімді ұғындырудың бірі - жаңа
технология негіздері болып табылады.
Қазіргі кезде  білім  беру саласында  болып жатқан ауқымды өзгерістер түрлі  ынталы бастамалар мен түрлендірулерге
кеңінен   жол   ашылуда.   Осы   тұрғыдан   алғанда,   ұрпақ   тәрбиесімен   айналысатын   әлеуметтік   -   педагогикалық   қызметтің
тиімділігін   арттыру,   оны   жаңа   сапада   ұйымдастыру   қажеттігі   туындайды.   Бұл   үшін   мұғалімдердің   инновациялық   іс   -
әрекеттің ғылыми - педагогикалық негіздерін меңгеруі мақсат етіледі. Ал жаңа технологияны пайдалану міндетті деңгейдегі
білімді қалыптастыра отырып мүмкіндік деңгейге жеткізеді. Сондықтан бастауыш сынып мұғалімдерінің біліктілігін көтеру
мен шығармашылық, педагогикалық әрекетін ұйымдастыруда қазіргі педагогикалық технологияларды меңгерудің маңызы
зор. Оқытудың жаңа технологиясы дегенде, ең алдымен, педагогикалық технология деген ұғымды түсіну керек. Оқыту, білім
беру тәжірибесі педагогикалық үрдістің сапасын үнемі арттырып отыруды талап етеді. Осыған байланысты ғылым мен
тәжірибеде   педагогикалық   үрдістің   сапасын   көтерудің   бай   тәжірибесі   жинақталған.   Технология   сөзі   /   techne   -   өнер,
шығармашылық, logos - ілім /
Педагогикалық   технология   терминінің   анықтамаларын   көптеген   авторлар   өз   түсінігі   мен   өз   санасында   қалыптасқан
көзқарастарын қалыптастырған:
–
«Технология» - қалыпты өзгерту, өңдеу әдістері, өнері, шеберлігі, іскерлігі жөніндегі ғылым жиынтығы. (В. М. 
Шепель)
- «Педагогикалық технология» - оқыту, тәрбиелеу құралдары түрлерін, әдістері, тәсілдерін үйлестіретін, әрі анықтайтын 
арнайы жинақ, психологиялық – педагогикалық ұстанымдар жиынтығы; (Б. Т. Лихачев)
- «Педагогикалық технология» - жоспарланған оқыту нәтижелеріне жету процесін сипаттау болып табылады. (И. П. Волков)
- Педагогикалық технологиялардың даму сатыларын жан - жақты қарастырып зерттеген ресейлік ғалымдар – Ф. А. Фрадкин,
Е. Ю. Рогачева, Л. И. Богомолова,
С. И. Мезенцева, Г. Н. Осухова, Л. А. Кирсанова және де т. б. Педагогикалық технология - педагогикалық мақсатқа жету 
үшін пайдаланатын барлық дара инструменталдық
және методологиялық құралдардың қолдану ретімен жиынтық жүйесін білдіреді.
Педагогикалық технологияның тиімділігі:
1. Оқушы өздігінен жұмыс істеуге мүмкіндік алады, соған дағдыланады;
2. Оқушының жеке қабілеті анықталады;
3. Іштей бір - бірінен қалмауға тырысып, талпынады;
4. Тапсырмалық күрделену деңгейіне сәйкес оқушының ойлау, орындау қабілеті артады.
5. өзін - өзі тексеруге дағдыланады.
6. Мұғалім жекелеген оқушыларға көмектесуге мүмкіндік алады.
7. Орындау қабілетіне қарай бағаланады.
Бастауыш білім – үздіксіз білім берудің баспалдағы. Мұғалімнің негізгі ұстанған мақсаты - білімнің жаңа үлгісін жасап, 
белгілі бір көлемдегі білім мен білік дағдыларын меңгерту, оқу мен тәрбие үрдісін ұйымдастырудың сан түрлі жаңа әдіс - 
тәсілдерін іздестіру, жаңа технологияларды сабаққа тиімді пайдалана білуі, бір сөзбен айтқанда - оқу үрдісін дамыту. Бұған 
Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында айтылған «ХХІ ғасырда білімін дамыта алмаған елдің 
тығырыққа тірелетіні анық» деген пікірі нақты дәлел. Бүгінгі білім беру ісінің мақсаты – тек білім, білік дағдыларын 
меңгерту ғана емес, өзін - өзі дамытуға ұмтылатын, ақылды, алғыр, ой - өрісі кең, ақпарат көздерін өз бетімен қолдана 
алатын, қабілетті де талантты, жастарды тәрбиелеу. Үнемі дамып, өзгеріп отыратын баланың ішкі болмысы мен табиғатын 
126