Қазақ тілі мен әдебиеті орыс



жүктеу 0,54 Mb.
Pdf просмотр
бет4/28
Дата10.11.2018
өлшемі0,54 Mb.
#18807
түріЛитература
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28

12

13

                                  А.РАМАЗАНОВА,



                           №8 мектеп-гимназиясы. 

Ақмола облысы,

                         Щучинск қаласы

                     



ТІРЕК ЖӘНЕ БЕЛГІ ҮЛГІЛЕР 

НЕГІЗІНДЕ ҚАЗАҚ ТІЛІ 

САБАҚТАРЫНДА АУЫЗЕКІ 

СӨЙЛЕУГЕ ҮЙРЕТУДІ 

ИНТЕНСИВТЕНДІРУ

Бүгінгі  күні  біз  жаңа  дәуір-жаңа  ғасыр-жаңа 

мыңжылдықта  өмір  сүріп  отырмыз.  ХХІ  ғасыр-

білімділер  ғасыры  болмақ.  Білімділерді  аялап 

тербетіп, баптап өсірер тәрбие керек.Ұрпақ тәрбиесі- 

ел алдындағы маңызды міндет.

ХХІ  ғасыр  есігін  ашқан  қазіргі  таңда    мектепке, 

ұстаздарға үлкен талаптар қойылуда.Ұстаз ұғымы –

мағынасы кең, мәні терең, тарихи ұғым.

Белгілі  ағартушы,  қазақ  әдебиетінің  ірі  өкілі 

Ж.Аймауытов  ұстаз  қызметін  «Ұстаз–шәкірттерге 

сабақ  берумен,  білім  үйретумен  шектелген  маман 

иесі емес, ол шәкірттерінің алдағы өмірін көз алдына 

келтіріп, өз басынан кешірген тәжірибесіне таянып, 

келешекте  жазатайым  аяғын  шалыс  басып,  өмірден 

соққы  жеп,  өкінбеске  күні  бұрын  сақтандыратын 

қорғаушысы, қамқоршысы»,-деп биік баға берген.

Білім  бастауы  бастауыш  мектепте  берілетіні 

айқын. Сондықтан жас бүлдіршіндерге сапалы білім 

берудің тиімді жолдарын іздестіру-әр ұстаздың өзекті 

Пайдаланылған әдебиеттер:

  1  Хабичев  М.А.  Именное  словообразование  и 

формообразование  в  куманских  языках.  –  Москва: 

Наука, 1989. -217 с.

2  Шаяхметов  Қ.  Екі  функциялы  аффикстер.  Канд.

дисс. – Алматы, 1973.

3  Маманов  Ы.Е.  Қазіргі  қазақ  тілі.  Лекциялардың 

текстері. – Алматы, 1973. -89 б.

4  Жаңабекова  А.Ә.  Сөз  формаларын  жасаудағы 

қосымшалардың  функциялық  ерекшеліктері.  Канд. 

дисс. – Алматы, 2001. -140 б.

Мақалада  сөз  формасын  жасаудағы  –лық, 



-лік 

қосымшасының 

функциялық 

ерекшелігі 

қарастырылады.

В  статье  рассматриваются  функциональные 

особенности аффиксов –лық, -лік  в формировании слов.

The functional features are examined in the article affixcs 

of  –лық, -лік in forming of wands.     



14

15

мәселесі.



Орыс  мектептерінде  өтілетін  қазақ  тілі 

сабақтарының  мақсаты-оқушылардың  сөздік  қорын 

дамыту,  оқу  техникасын  қалыптастыру,  дұрыс 

сөйлеуге, сауатты жазуға үйрету, сөйлем құрылысын 

меңгерту,  қазақ  тіліне  тән  дыбыстарын  айтып,  сөз 

ішінен ажырата білуге үйрету.

 Жалпы білімдік пәндер бойынша В.Ф.Шаталовтың 

ұсынған  әдісі  негізінде  тірек-конспект,  диаграмма, 

график,  логикалық  тірек-сызба  арқылы  теориялық 

материалдарды 

блокпен 

оқытып, 


дамыта 

оқыту  технологиясының  әр  түрлі  кезеңдерінде 

оқушылардың үздіксіз білім алуларына жағдай жасап 

оқыта отырып дамытуға, өз бетінше білім жинақтауға, 

шығармашылықпен жұмыс істеп өмірге бейімделуіне 

ықпал жасаудамыз.

  В.Ф.Шаталовтың  тірек-сызықтарымен  оқыту 

технологиясының қағидалары:

1. Әр оқушының білімін күнделікті тексеру.

2. Жаңа тақырыпты еркін меңгерту.

3. Әр оқушының өздік жұмысын ұйымдастыру.

4. Оқушыны ынталандыру.

5. Тірек-сызбалар арқылы сөйлету.

6. Тақырыпты кешенді түрде өту.

       В.Ф.Шаталов тәжірибесінің бірінші ерекшелігі-

оқу  үдерісін,  оқушылардың  іс-әрекетін,  танымдық 

жұмыстарын кезеңдерге бөліп, мұғалімнің қатаң түрде 

басқаруы. Шаталов 1-кезеңде тақырыпты жан-жақты 

түсіндіріп,  2-кезеңде  тірек-плакаттарын  қолданып, 

қысқаша  түсіндіріп,  3-кезеңде  оқушыларға  тірек 

сигналдары  (тірек-плакаттарының  кішірейтілген 

түрі)  беріліп,  оларды  балалар  өз  альбомдарына 

желімдеп,  4-кезеңде  оқушылар  оқулықпен  және 

тірек-сигналдарымен үйде жұмыс істейді, 5-кезеңде 

сабақ  үстінде  тірек-сигналдарын  естеріне  түсіріп, 

дәптеріне  жазып,  6-кезеңде    оқушылар  мұғалімге 

тақырып  бойынша  ауызша  жауаптар  береді.

Сонымен теориялық материалмен жұмыс 6 кезеңнен 

тұрды.  Шаталов  тәжірибесінің  екінші  ерекшелігі-

бағдарламаның  бір-бірімен  байланысты  немесе 

қарама-қарсы тақырыптарын біріктіріп оқыту.                                                                                                                                     

Нағыз  сабақ-әрқашан  сұхбат,  іздене,  дайындала, 

үйрене, кеңесе, шәкірттер болашағын ойлай жасалған 

еңбек пен тәжірибенің бірлігі.

Білім  беру  жүйесіндегі  қазіргі  талап-сабақты 

ұйымдастырудың тиімді жолдарының бірі-оқытудың 

жаңа  технологияларын  орынды  қолдану  болып 

табалады.

Жаңа 

технологияны 



меңгеру 

мұғалімнің 

интеллектуалдық,  кәсіптік,  адамгершілік,  рухани, 

азаматтық,  тағы  басқа  қабілеттерінің  қалыптасуына 

игі әсерін тигізеді.

Мен  «Тірек  және  белгі  үлгілер  негізінде  қазақ 

тілі  сабақтарында  ауызекі  сөйлеуге  үйретуді 

интенсивтендіру»  деген  проблемалық  тақырып 

бойынша бес жылдан бері жұмыс жасап келемін.

Мақсатым:  оқушылардың  көп  білуін  емес,  оның 

өзіне  қажетті  білімді  өзіне  алып,  қазіргі  заманның 

талабына сай, білімді де білікті, мәдениетті құзырлы 

тұлға  болып  шығуына  көмек  беру.  Өмір  талабына 

сай оқушыларды дамыта оқытып, шығармашылыққа, 

нақтылы  тұжырымдауға  жетелей  отырып,  қазақ 



жүктеу 0,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау