«Қазақ балалар әдеби үрдісі» ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені
Пайдаланылатын әдебиеттер
жүктеу 1,1 Mb.
|
Пайдаланылатын әдебиеттер: Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976 Ахметов З. Өлең – сөздің теориясы. - А., 1973. Ақшолақов Т.Көркем шығарманың эстетикалық талғамын таныту. А., 1975. Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991. Бітібаева Қ. Әдебиетті тереңдетіп оқыту. – А., 2003. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994 Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967. Кенжебаев Б.ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті.-А., 1976. Сүйіншалиев Х. Қазақ әдебиетінің қалыптасу кезеңдері.-А., 1967. Ыбырайым Б. Сырлы әлем. (Қазіргі қазақ балалар прозасы.А., 1997.) Ергөбек Қ. ХХ ғ.басындағы әдебиет.А., 1994 15- дәріс Тақырып: Туысқан халықтар әдебиетіндегі балаларға арналған шығармалар. Дәріс мазмұны: Ш.Айтматовтың, Н.Хикмет, Л.Толстой, А.Чехов, Э.Хемингуэй, Х.К.Андерсен т.б. шығармаларының бастауышта берілу жайы. Ш.Айтматов Қырғыз Республикасының есімі әлемге әйгілі жазушысы. Шығармаларын қырғыз, орыс тілінде жазады. Оның «Ана-Жер-Ана, Қош Гүлсары, Ақ кеме, Құс жолы, Ғасырдан да ұзақ күн» т.б. шығармалары бар. «Атадан қалған тұяқ» әңгімесін Қ.Мұхамеджанов қазақ тіліне аударады. Н.Хикмет түріктің белгілі ақыны, жазушысы, қоғам қайраткері. Оның қаламынан туған өлең-жырлар мен аңыз-әңгімелер пьесалар әлем оқырмандарына кеңінен таныс. Ол балаларға арнап көптеген шығармалар жазған. 4-сыныпта Ә.Омаров аударған «Үш жігіт туралы хикая»атты ертегісі оқытылады. 4-сыныпта Шығыс әдебиетінің терең сырлы, тұнық ойлы, әдеби дәстүрін сақтаған Марокка елігің белгілі жазушысы Әбді әл-Мәжид бин-Желлунның «Айша айтқан ән еді» К.Сауырұлы аударған әңгімесі берілген. Л.Толстой – орыстың ұлы жазушысы. Шаруалардың балалары үшін мектеп ашып, ұстаздық еткен. Әліппе оқулықтарын жазды. С.Омаров аударған «Акула» әңгімесі» бар. А.Чехов – орыстың ұлы жазушысы. Тұңғыш әңгімелер жинағы «Мельпоменаның хикаялары» деп аталады. Чехов шығармаларында халық өмірінің алуан шындығын бейнелей отырып, надандар мен дүниеқұмарлар, жағымпаздар мен өркөкіректерді әжуа етеді. Оның «Жуан мен жіңішке, Шенеуніктің ажалы, Ванька, Ваня ағай» т.б. шығармалары бар. Қ.Ысқақов аударған «Жанға жайлы жаңа таныстар» әңгімесі оқытылады. Э.Хемингуэй АҚШ ұлы жазушысы. Оның бастауышта Н.Ғабдуллин аударған «Шал мен теңіз» әңгімесі және дат жазушысы Х.К.Андерсеннің Ғ.Жұмабаев аударған «Қайтпас, қайсар қалайы солдат» ертегісі беріледі. Әлем әдебиетінде шығыстағы Жапон елінің сөз өнері ерекше орын алады. Е.Әбілмәжінов аударған «Құмырадағы балапан» ертегісі оқытылады. Сонымен қатар, неміс жазушысы Э.Распенің «Мюнхаузен хикаяларына» негіз болған таңғажайып әңгімелері бар. Оның О.Әубәкіров аударған «Дауыл», «Китпен кездесу», «Балық құрсағында» әңгімелері 4-сыныпта оқытылады. Ағылшын жазушысы Р.Киплинг балаларға арнап көптеген әңгімелер жазған. Солардың ішінде аса қызықтылары жануарлар туралы әңгімелер. Ол халық аңыздарын пайдалана отырып, «Джунгли кітабында» қасқыр асыраған үнді баласының таңғаларлық тағдыры туралы әңгімелеп берді. Оның бастауыш оқулығында Р.Рақымбеков аударған «Маугли» әңгімесінде қасқырдың үңгіріне қорықпай келіп кірген сәби Мауглидің он жылдан кейінгі өмірі сөз болады.
1.Ақшолақов Т.Көркем шығарманың эстетикалық талғамын таныту. А., 1975. Бітібаева Қ. Әдебиетті тереңдетіп оқыту. – А., 2003. Ыбырайым Б. Сырлы әлем. (Қазіргі қазақ балалар прозасы.А., 1997.) Сөз өнерінің сырлары. Әдебиеттану. Құраст:Дайыров Ә.,т.б.-А., 2003. 6. Практикалық, семинарлық, лабораториялық сабақтардың жоспарлары:
7. Балалар әдебиеті пәні бойынша көрсетілген семинар, практикалық сабақтарға әдістемелік нұсқау: Осы пән оқыту бойынша жалпы әдістемелік нұсқаулар: ПОӘК-нің тарауларды мұқият талқылау, пәннің ерекшеліктері бойынша, қолданалатын оқыту әдістер, әдебиет және Интернетпен жұмыс жасау бойынша әдістемелік ұсыныстар, семинар, СОӨЖ, СӨЖ, практикалық сабақтарының сұрақтарды конспектілеу қажеттілігі бойынша, СӨЖ сұрақтарды міндетті түрде орындалыу бойынша нұсқаулар, білімді бағалау жөніндегі мәліметтер, бағалау критериялары, сонымен қатар негізгі бақылау түрлері және дайындау материалдары бойынша нұсқаулар. Балалар әдебиеті пәнін оқыту дәріс, семинар-практикалық сабақтарда және студенттердің өзіндік жұмыстарында жүзеге асырылады. Оқыту негізінен оқу материалдары түсіндірілетін және тапсырма жұмыстарын талдаудағы практикалық дағдыларды қалыптастыратын дәріс және практикалық сабақтар түрінде өтеді. Практикалық сабақтарда ұсынылатын тапсырмалар, көркем шығармаларды талдау үлгілері ауызша, жазбаша орындалады. Ал сұрақтарға жауап ауызша орындалады. Курс дәріс оқу әдісі, түсіндіру, сұрақ-жауап, проблемалық-эвристикалық, интерактивтік әдіс, салыстыру, талдау, көрнекі құралдар қолдану, сыни тұрғыдан ойлау әдістері негізінде оқытылады. Өзіндік іздену, қорыту, жинақтау, талдау әдістері өз бетімен жұмыс істеген жағдайда ұсынылады. Практикалық (семинарлық, студиялық) сабақтарға әдістемелік нұсқаулар Практикалық сабақ -1 Тақырыбы: Балалар әдебиеті – сөз өнерінің жеке бір өзекті саласы Мақсаты: Балалар әдебиеті туралы білімін кеңейту. Сұрақтар: 1. Бастауыш сыныптардағы балалар әдебиеті бағдарламасы. 2. Балалар әдебиеті жөніндегі ұлы адамдардың ой-пікірлері. Тапсырма: Балалар әдебиеті жөніндегі ұлы адамдардың ой-пікірлерін дайындау. Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Жаттығуларды жазбаша орындау. Практикалық сабақ -2 Тақырыбы: Балалар әдебиетінің басқа ғылымдарға қатысы. Мақсаты: Балалар әдебиетінің басқа ғылымдарға қатысын меңгерту. Сұрақтар: 1. Балалар әдебиетінің басқа ғылымдарға қатысын ата. 2. Мысалмен дәлелде.
Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырмаларды ауызша орындау. Практикалық сабақ -3 Тақырыбы: Халық ауыз әдебиеті үлгілері бала тәрбиесінің құралы ретінде. Мақсаты: Халық ауыз әдебиеті үлгілері бала тәрбиесінің құралы ретінде таныту Сұрақтар: Халық ауыз әдебиеті үлгілерін ата, олардың бала тәрбиесіне ықпалы қандай? Тапсырма: Оқулықтан мысалдар алып, талдау. Мақал-мәтелдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар мен өтірік өлеңдердің бала дамуында алатын орны мен рөлі. Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген талдау жұмысын жүргізу. Практикалық сабақ -4 Тақырыбы: Халық ауыз әдебиеті үлгілері бала тәрбиесінің құралы ретінде Мақсаты: Халық ауыз әдебиеті үлгілерін бала тәрбиесінің құралы ретінде меңгеру. Сұрақтар: 1. Ертегілердің танымдық, тәрбиелік, дамытушылық сипаты. 2. Аңыздардың танымдық, тәрбиелік, дамытушылық сипаты.
1.Оқулықпен жұмыс. 2.Оқулықпен жұмыс.
Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырмаларды жазбаша орындау. Практикалық сабақ -5 Тақырыбы: Халық ауыз әдебиеті үлгілері бала тәрбиесінің құралы ретінде. Мақсаты: Халық ауыз әдебиеті үлгілері бала тәрбиесінің құралы ретінде меңгерту Сұрақтар: 1. Қобыланды, Алпамыс, Ер Тарғын жырларының мазмұны, көркемдік ерекшеліктері. 2. «Батыр бала Бөген» жырындағы Шұбар аттың шабысы. Ертегілер мен аңыздардың танымдық, тәрбиелік, дамытушылық сипаты.
Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырмаларды ауызша орындау. Практикалық сабақ -6 Тақырыбы: Халық ауыз әдебиеті үлгілері бала тәрбиесінің құралы ретінде Мақсаты: Қанатты сөздер мен нақыл сөздерді талдауға үйрету. Сұрақтар: 1.Жыраулық поэзиядағы балалар әдебиетіне тән үлгілер. 2.Асан Қайғы, Бұқар жырларының тарихи сипаты, тәрбиелік мәні. Тапсырма: Олардың қанатты сөздер мен нақыл сөздерінің тәрбиелік мәні қандай? Оқулықтан бірнеше мысал келтір. Оқулықтағы қанатты сөздер және нақыл сөздермен жұмыс. (Мәтінмен жұмыс)
Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Практикалық сабақ -7 Тақырыбы: ХІХ ғасырдың ІІ жартысындағы саяси әлеуметтік жағдай, оның қазақ балалар әдебиетінің дамуына ықпалы Мақсаты: Көркем шығармалардың балалардың тілін дамытудағы рөлін анықтау. Сұрақтар: 1. Ы.Алтынсарин – Балалар әдебиетінің атасы. 2.Қазақ балалар әдебиетіндегі Абай шығармаларының рөлі мен тәрбиелік мәні. Тапсырма: Оқулықпен жұмыс (1-4 с.). Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Практикалық сабақ -8 Тақырыбы: ХХ ғасырдың бас кезіндегі саяси әлеуметтік жағдай, оның қазақ балалар әдебиетінің дамуына ықпалы Мақсаты: ХХ ғасырдың бас кезіндегі саяси әлеуметтік жағдай, оның қазақ балалар әдебиетінің дамуына ықпалын талдау. Сұрақтар: А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, М.Дулатовтың балаларға арналған қандай шығармалары бар? олардың тәрбиелік мәні. Тапсырма: Оқулықтағы А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, М.Дулатов шығармаларына талдау жасау (1-4 с.). Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Практикалық сабақ -9 Тақырыбы: ХХ ғасырдың бас кезіндегі саяси әлеуметтік жағдай, оның қазақ балалар әдебиетінің дамуына ықпалы. Мақсаты: ХХ ғасырдың бас кезіндегі саяси әлеуметтік жағдай, оның қазақ балалар әдебиетінің дамуына ықпалын талдау. Сұрақтар: С.Торайғыровтың, С.Дөнентаевтың, С.Көбеевтің балаларға арналған қандай шығармалары бар? олардың идеялық мазмұны және тәрбиелік мәні неде? Бастауышта оқытылуы.
Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Практикалық сабақ -10 Тақырыбы: Соғыс кезеңі мен онан кейінгі жылдардағы балалар әдебиеті. Мақсаты: Соғыс кезеңі мен онан кейінгі жылдардағы балалар әдебиетімен танысу Сұрақтар: 1.Жауынгер жазушы Б.Бұлқышевтің «Өмір мен өлім туралы», «Шығыс ұлына хат»(1943) әңгімелерінің көркемдік ерекшелігі? 2. Ж.Жабаев поэзиясының халықтық сипаты.
Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырмаларды жазбаша орындау. Практикалық сабақ -11 Тақырыбы: Әдеби теориялық ұғымдар Мақсаты: Шығарманың құрылысына, көркем шығармаларға талдау жасауға үйрету. Сұрақтар: Шығарманың құрылысы. Көркем шығармаларға талдау жасау. Тапсырма: Оқулықпен жұмыс. Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Жаттығуларды ауызша, жазбаша орындау. Практикалық сабақ -12 Тақырыбы: М.Әуезовтың балалар әдебиетіне салған жаңа бағыты Мақсаты: «Көксерек» әңгімесінің көркемдік тілін талдау Сұрақтар: «Көксерек» әңгімесінің көркемдік тілі? Тапсырма: «Көксерек» әңгімесінің көркемдік тілін таблица бойынша талда Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша жазба жұмыстарын орындау. Практикалық сабақ -13 Тақырыбы: М.Иманжановтың балалар әдебиетінде алатын орны. Мақсаты: М.Иманжановтың балалар әдебиетіндегі маңызын анықтау. Сұрақтар: М.Иманжановтың «Алғашқы айлар» повесіндегі балалар өмірінің шынайы көріністері. Тапсырма: М.Иманжановтың «Алғашқы айлар» повесіндегі балалар өмірінің шынайы көріністерін кесте бойынша талдау жаса Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырманы жазбаша орындау. Практикалық сабақ -14 Тақырыбы: Балалар прозасы Мақсаты: Балалар прозасымен танысу Сұрақтар: Ғ.Мүсірепов, С.Мұқанов, Ә.Нұрпейісов, Б.Соқпақбаев, М.Қабанбаев, С.Сарқасқаев, Қ.Толыбаевтың балаларға арнап жазған әңгімелері, тәрбиелік сипаты, көркемдік ерекшеліктері. Тапсырма: Ғ.Мүсірепов, С.Мұқанов, Ә.Нұрпейісов, Б.Соқпақбаев, М.Қабанбаев, С.Сарқасқаев, Қ.Толыбаевтың балаларға арнап жазған әңгімелері, тәрбиелік сипаты, көркемдік ерекшеліктері. Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырманыы жазбаша орындау. Практикалық сабақ -15 Тақырыбы: Туысқан халықтар әдебиетіндегі балаларға арналған шығармалар. Мақсаты: Туысқан халықтар әдебиетіндегі балаларға арналған шығармалармен танысу. Сұрақтар: Туысқан халықтар әдебиетіндегі балаларға арналған қандай шығармалар бар? Тапсырма: Туысқан халықтар әдебиетіндегі балаларға арналған шығармаларға, Ш.Айтматовтың, Н.Хикмет, Л.Толстой, А.Чехов, Э.Хемингуэй, Х.К.Андерсен т.б. шығармаларына талдау жаса. Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтар бойынша кеңейтілген әңгіме жүргізу. Тапсырманыы жазбаша, ауызша орындау. ОЖСӨЖ өткізу бойынша әдістемелік нұсқаулар С) Оқытушының жетекшілігімен студенттердің өзіндік жұмысы (ОЖСӨЖ ) ОЖСӨЖ 1 Тақырыбы: 1. Балалар әдебиеті жөніндегі ұлы адамдардың ой-пікірлері. 2. Балалар әдебиетінің жанрлары Мақсаты: Студенттердің білімін тексеру Өткізу формасы: Баяндама жасау Баяндама тақырыптары: Әдістемелік нұсқау: Жазбаша баяндама әзірлеу. Әдебиеттер: Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976 Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991. Ғабдуллин М. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. Алматы, 1974. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994 Сүйіншалиев Х. ХІХ ғасыр әдебиеті. Алматы, 1992. Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967.
Тақырыбы: Балалар әдебиетінің зерттелу тарихы. Мақсаты: Студенттердің білімін тексеру Өткізу формасы: Баяндама жасау Тапсырма 1 Әдістемелік нұсқау: Жазбаша баяндама әзірлеу. Әдебиеттер: Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976 Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991. Ғабдуллин М. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. Алматы, 1974. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994 Сүйіншалиев Х. ХІХ ғасыр әдебиеті. Алматы, 1992. Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967. ОЖСӨЖ 3 Тақырыбы: Халық ауыз әдебиеті үлгілері түрлерімен жұмыс /Тұрмыс-салт жырлары/. Мақсаты: Студенттердің білімін тексеру Өткізу формасы: Баяндама жасау Тапсырма 1 Әдістемелік нұсқау: Жазбаша баяндама әзірлеу. Әдебиеттер: Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976 Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991. Ғабдуллин М. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. Алматы, 1974. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994 Сүйіншалиев Х. ХІХ ғасыр әдебиеті. Алматы, 1992. Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967. ОЖСӨЖ 4 Тақырыбы: Халық ауыз әдебиеті үлгілері түрлерімен жұмыс /Ойын өлеңдері. Мазақтамалар/. Мақсаты: Студенттердің білімін тексеру Өткізу формасы: Баяндама жасау Тапсырма 1 Әдістемелік нұсқау: Жазбаша баяндама әзірлеу. Әдебиеттер: Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976 Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991. Ғабдуллин М. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. Алматы, 1974. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994 Сүйіншалиев Х. ХІХ ғасыр әдебиеті. Алматы, 1992. Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967. ОЖСӨЖ 5 Тақырыбы: Мақал-мәтелдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар мен өтірік өлеңдер жаттау Мақсаты: Студенттердің білімін тексеру Өткізу формасы: Баяндама жасау Тапсырма 1 Әдістемелік нұсқау: Жазбаша баяндама әзірлеу. Әдебиеттер: Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976 Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991. Ғабдуллин М. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. Алматы, 1974. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994 Сүйіншалиев Х. ХІХ ғасыр әдебиеті. Алматы, 1992. Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967.
жүктеу 1,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау