Теміржол эстакадасындағы найзағай қорғаныш пен автоцистерналарға құятын цистерналардың найзағай қорғанышының сараптамасы

ПУЭ теміржол эстакадасының талабына сәйкес ашық түсті мұнай өнімдері В-1Г класының зонасында орналасқандықтан жарылысқа қауіпті аумақ болып есептеледі. Оларға нормативті қорғаныс аумақтары да қарастырылған темір жол эстакадасының биіктігі 72 м,ал темір жол жолдарының жалпақтығы 5 м.

1. 
   Найзағайдана болуы мүмкін шығындардың сақталу аумағын анықтайық:
   

N=0.0048 < 1 болған жағдайда найзағай бұрып жібергіштің қорғанысы Б типінде болу керек.

2. 
   Найзағайдың бұрып жібергіштік қажетті биіктігін анықтайық.
   

H=(Rx+1.85h x) /1.7= (23+1.85 6)/1.7=20.08м

Ho=0.92h=0.92 20.8=18.45 м

Найзағай бұрып жібергіштің аумағының радиусы мынаған тең:

Ro= 1.7 20.8=34.1 м

1. 
   Найзағайдан болуы мүмкін шығындардың сақталу аумағын анықтайық:
   

N=(S+6h x) (L+6h x) n 10 = (27+6 5,5) (36+6 5,5) n 10 =0,00394

2. 
   Найзағай бұрып жібергіштің қажетті биіктігін анықтайық
   

H=(Rx+1.85h x) /1.7= (14+1,85 5,5) /1.7=14,3м

Найзағайдан қорғайтын конустың төбесі

Ho=0.92h=0.92 14,3=13,16 м

Найзағай бұрып жібергіштің аумағының радиусы мынаған тең:

Мұнай базасында жанғыш ортаны жою үшін газды қалыпта сақтап отыратын системалар қажет. Олар сұйық қоймада өрт болған жағдайда өрттін алдын алады немесе олардың жануын тоқтатып атмосфераға лақтырып жіберіп отырады. Құбыр өткізгіштің системасына негізгі коллектор мен өткізгіш құбырлар кіреді. Олар сұйық қоймалрды негізгі коллектормен байланыстырп отырады. Әрбір құбыр өткізгіште өрттін алдын алып отыратын құрылғылар орнатылып отырады.

Үлкен және кіші дем кезінде туындайтын жоғалты\уларды болдырмау үшін ісініп кетпейтін қақпақтарды пайдалану қажет. Олар тарелкелердің ісініп кетпеуін және буларды атмосфераға пайдао\лы шығуын к\қамтамассыз етеді.

НКДМ қақпағы келесі негізгі тараптардан және бөліктерден тұрады: тәрелке, келте құбыры мен ерді байланыстырып тұратын төменнен бөлектенген фторопластық қабықшамен,мембранамен төменгі және жоғарғы бөліктерінің еренемен арасындағы қысылған дискілермен және реттеуіш жүргектен. Дөңгелектер және тәрелкелер баумен байланыстырылған. Шатырында саңылау орналастырылған. Оған надмембранааралық камера арқылы атмосферадан хабар кеп тұрады. Мембраналармен жанармай бағаналарының 0,4-,06 мм жұқалығымен кезіп алынған маталарынан жасайды. Олар икемділігін -501*С температурада сақтап тұрады. Бекітпелердің ауытқуын бодырмау үшінпружина мен демпфер орнатылған. Сыртқы қапталында ашылмалы өртке қарсы тосқауылдар қойылған. Жайлылық және қызмет көрсету үшін қақпақ бүйіріндегі мок қақпағымен жабдықталған.

Қақпақ былай жұмыс жасайды. Сұйық қоймада вакум пайда болғанда мембрананың камерада да дәл сондай вакум пайда болады. Вакумның ең маңызды есебіне жеткен уақытта тораптың массасы мен тәрелке атмосфералық қысымның төменгі қабатының мембранасы мен тәрелкенің жоғарғы бөлігіне теңестіріледі.

Вакуумның есеп негізінің көтерілген жағдайында тәрелкелер жоғарыға көшіріледі және газ сұйық қойма мен атмосфераны бір-бірімен байланыстырады. Вакумның көлемін қысқартқан жағдайда есеп тәрелкесі ерге түсіріледі және қақпақты жабады.

Сұйық қоймада қысым жасалынған кезде мембранааралық камерада да дәл сондай қысым көтеріңкі қысыммен пайда болады және тәрелкені ерге жақындататын күш пайда болып, ол ауа кіргізбейтін бекітпелерді жақсарта отырып кеңейтіледі. Мембранааралық камера қысымы бір мезгілде мембрананы жұп дискімен жоғарыға көтеруге талпынады. Өртке қарсы бөгеттердің қақпақтары шығынның көбеюі арқылы өседі және мембранааралық камераның қысымын қосымша күш жасап алады. Олар тәрелкені көтеруге жүктеледі. Күз және қыс айларында қатып қалу қауіпіне байланысты өртке қарсы бөгеттердің құндақтарын шешіп тастайды. Ол арнайы астарлармен ауыстыруға қажет. Олар мембрана асты камерасының тіреуіші жұмыс кезінде қысымда болған жағдайында сақтап тұрады.

Демалу құрылғыларының жұмыс жасау тәртібінің ортақ қысым себебінен буынудан сақтау үшін оның мықтылығының қысымы 15 МПа болуы қажет.

Поршен сорапының жұмыс жасау кезіндегі қысымның көтерілуінен сақталу үшін әр сорапқа суландыру мүшелерін орнықтыру қажетр. Олардың үстіне қақпақтар орналастырылу керек. Қақпақтар қысымның МПа дәрежесіне жеткен кезде оның жұмысын өзіне қарай қалыптастырады.

Қыс кезінде жағымсыз қысым жағдайында құбырларды мұзданудан және тығындалудан сақтау үшін жер беті құбырларын жылы сақтап , қаптау қажет.

Жұмыс кезінде поршен сорғыларын гидравликалық аққыдан сақтау үшін әр сорапқа қоршау сызықтарын орнату керек. Олардың үстіне қақпақтарда орналастырған дұрыс. Олар сараптаудың жұмысын өзіне қарай орналастырады.

Сораптарды теңселуден сақтау үшін оларды ауыр іргетасқа орналастырады. Және оларды әрдайым қадағалауда ұстап жұмыс істемей қалған уақытта себебін анықтап отырған жөн.

Найзағай кезінде атмосфералық тоқтан сақтау үшін цистерналардың қақпақтарын қатты жапқан дұрыс.

Құбырдың ішіндегі сұйықтықтын тұтануын азайту үшін релаксациялық ыдыстарды пайдалану керек. Олар құбырлардың кеңейуі жерлерінде пайда болған. Ол құбырлардың ішінде темір пластырлар мен ішектер орналастырылған.

Статикалық тоқтың зарядтарын жинақтамау үшін барлық технологиялық құрылғыларды жерге қосу қажет. Темір ұштары бар резеңкелік төгу-құю штангаларын сыммен және темір троспен жерге қосқан дұрыс болып есептеледі. Ол шлангтарды ұшынан орап отыру керек. Тоқ зарядтарын бұрып жіберу үшін төгу –құю жеңдер жанармай мен майға қарсы резеңкеден жасалынады.

Құю цистерналарды механикалық соққыдан үйкелуден сақтау үшін жәй , ақырын құю қажет. Эстакада арасында цистернаны тоқтату үшін мыстан жасалынған ағаш төсеу пайдаланылады. Цистерналардың төгу-құю құралдарын қосқан жағдайда және цистерналардың қақпағын жапқан кезде соққыдан сақтау қажет.

Тік тұрған сұйық қоймаданмұнай өнімдерін алған жағдайда механикалық және статикалық жарқырау автоматты ПСР-4 құралды орнатады. Осындай құралмен алынған сынаманың құрамы сұйық қоймадағы мұнай өнімінің құрамына дәл сәйкес келеді. Сынама сұйық қоймадан өнімді төкпелі-құймалы кезінде төгу құбырынан сынама алатын ыдысқа ағызу кезінде алынады. 1 метр мұнай өнімінің сынама көлемі 150см 3 қа жақын. Сынама алынатын құрал жоғарғы қақпақ , сынама алатын бағана және сынама төгетін тораптан тұрады. Жоғарға қақпақ сұйық қойманың төбесінде орналасқан. Олар сынама бағанын бекітуге және сұйық қойманың газ аумағына жеткізуге арналған. Құралдың кезеңін сынамалы баған құрайды. Олар тікелей сынаманың таңдауына және мұнай өнімдерінен негізгі массаны бөлуге арналған. Сынама торабының негізгі элементі қақпақтық бөлік. Бұл сынама құбырларының бір немесе ек қалыпты жабық қақпағын бір – бірімен байланыстыруына арналған. Сынаманы мына жолдармен алады. Пневножүйеде станционарлық қол ауа сорғы арқылы 0,63 МПа қысым жасалады. Соның нәтижесінде юарлық қалыпты жабық қақпақтар ашылады және мұнай өнімдері сынама бағанасына түсе бастайды. Бағана толып болғаннан кейін мына өнімдердің қысымы жүйесі 0 деңгейіне дейін түсіп кетеді. Оснының нәтижесінде қалыпты қақпақтар жабылады және сұйық қоймадан бөлініп кетеді. Қақпақ тұтқасын басқа кезде құйма сынамасы арнайы ыдысқа құйылады. Жартылай автоматтық сынама жердің сұйық қоймасының жұмысын оңайлатады және жұмыс жағдайын жақсартады. Құрылғының жұмысы ешқандай тұтану көзін пайда қылмайды. Бірақ бұндай сынамалардың сұйық қоймасымен байланысөртке қауіпті. Себебі жоғарғы қақпақпен төменгі монтаждық фланеу сұйық қоймаға еріп жабысып қалады. Қол операциялар кезінде механикалық жарқыраудың алдын алу үшін, мысалықұрылғыларды жөндеуде, сұйық қоймаларын мұнай өнімдерінің сынамаларын алу кезінде , жарқырауға қарсы құралдарды қолдану керек.

Күкірт темірдің пайда болуын төмендету мына жолдармен жасалады:

1. 
   күкірт темірлерінің қалдықтарын жүйелік тазарту
   
2. 
   құралдағы өздігінен жанатын қалдықтардың тотығуы
   

Сұйық қоймаларда тоқтан болатын өртпен жарылыстардың алдын алу үшін келесі қауіпсіздік ережелерін сақтау керек:

1. 
   Өртке қауіпті зоналарда жарылу қауіпі бар заттарды орналастыру керек;
   
2. 
   Тоқ құрылғыларын сұйық қоймаларынан алшақ жерде орналастыру керек;
   
3. 
   Электроқұрылысы жақсы жұмыс жасайтын құрылғыны сұйық қоймаға жақын жерде, өртке қауіпсіз жерде орналасытру қажет. Олар жанғыш газдар булар мен газды артық шығармауы керек.
   

Мұнай құю терминалындағы өрттің жайылу себептерін, арматура және газ құбырлары төгілген мұнай өнімдері , жанатын қосындылар. Олар мұнай база ауласының газбен бүлінгенде пайда болған. Өрт жанармай толған сұйық қоймаларының демалу құбырларынан және дизель отын бар сұйық қоймаларында пайда болады. Сол себептен сұйық қоймалар өрттен өрт бөгеттерімен қорғалынған.

Рекр- Пекле критериясының критикалық маңызы

L- қосындының жылу өткізу қабілеті

R- газдың тұрақтылығы

M-қосындының молекулалық массасы

И-өрттің жойылуының жылдамдығы

Ср-қосындының жылу сиымдылығы

Р-қоспаның қысымы

Т-қоспаның қызуы.
Қоспаның барлық мінездемесі оның бастапқы қызуына жатады. Есеп стехиометриялық қоспаға арналып жасалады. Бұл қоспада кез келген мұнай өнімінің қоспасының шығарылуы 10% аспайды. Сол себепті жылу құбырларымен жылу сыйымдылығы таза ауаға тең мөлшерде қажет. Бұдан бөлек қоспамен ауадағы жалынның жайылуының жылдамдығы барлық мұнай өнімдерінде бірдей.(шамамен 0,4 м/сек)

Осыны есептей отырып қоршаған ортаның талабы бойынша мынаны қолдауға болады: Pekp=65; Uн=0.4 м/с; R=287 Дж/(кгК)

Формулаға келесі мәлеметтерді қоя отырып, мынаны аламыз:

λ=24,4^.10^-3 Вт/(м ^. К); С_р=10³ Дж/(кг ^.К); Т=293 К; Р=98100 Па; М=29.

d_гаш=d_кр/к_н=3,17/2=1,58 мм

1. 
   Өрт тосқауылдарын қорғау іс- әрекетәнәң уақыты азайуы;
   
2. 
   Өрт тосқауылдарының қорғау іс – әрекеттерінің уақытын анықтау.
   

Өрт тосқауылдарының ұзақ жануы ПВС-тің сұйық қоймалардан демалу құрал арқылы атмосфераға шығуы.

ПВС сұйық қоймадан шыққан жағдайда жалынның жайылуы қоспаның каналдағы жылжу жылдамдығына байланыстыы. Жалынның жайылу жылдамдығы 0,4 м/с. Егер Цсм <Ипл төмен болса, онда жалын өрт тосқауылының каналдарына ұмтылатын болады да, ол жалын сонымен өшіп қалады. Жалын сөндірілгеннен кейін ПВС каналдарынан қайта пайда болуы мүмкін және қызған арматурадан өршуі мүмкін. Егер Исм Ипл жоғары болса, жалын өрт тосқауылдарынан кері ұшады да , қоспаның қозғалысымен бірге ПВС ағындарымен в үлкен диаметрлі ағынға айналады. Жалынның диаметрінің үлкейуі нәтижесінде оның жайылу жылдамдығы үлкееді. Жалынның тұрақты жағдайы құрылғының құрылысынан және өрт тосқауылдың орналасуына байланысты.

КД демалу құрылғысында өр тосқауылы демалу клапанымен сұйық қойманың келте құбырының ортасында орналасқан. Сол себептен , исм Ипл жоғары болғанда өрт тосқауыл элементінде ПВС- тің үздіксіз жануы мүмкін. Бірақ бұл жағдай оншалықты қауіпті емес.

Ең қауіпті Исм Ипл тең болғанда. Өрттің аймағымен өрт тосқауылдың арақашықтығы өрт сөндіру арақашықтығына тең болғанда. Сөндіру каналдарының кесіп өтуі демалу құрылымының өтпелі кесіп өтуіне тең болса, онда қоспаның қимылының жылдамдығы Исм=И пл=0,4 м/с = 1440 м/сағ. Бұл жағдайды барлық демалу құрылымына жатқызуға болады.

Өрт тосқауылдың қорғану қимылының уақытын мына формуламен анықтауға болады:

Vp-сұйық қойманың жұмыс көлемі

f-демалу құрылымының кесіп өту жолы

n-демалу құрылымының саны

Өрт тосқауылының үздіксіз қызуының нәтижесінде қойылған уақыты өте нақты. себебі, жалынның өр тосқауылы элементтері бұндай жағдайда тек арнайы себептері болса ғана болады.

Біріншіден, қабырғалардың ысуы жалынның өшуінің негізгі себебі болуы мүмкін. Бұл жағдайда жылуды салқын қабырғаға ысырп тастайды.

Екіншіден, өр тосқауыл элементтерінің қызуы бүкіл қалындығының келесі бетіне де әсер етіп, қабырғалардың өздігінен жануына әкелуі мүмкін.

Үшіншіден, қызудың әсерінен өр тосқауыл элементтерінде еру пайда болып, үлкен диаметрде тесік пайда болуы мүмкін. Алғашқы екі құбылыс тіпті 200-300*С қызулықта пайд болуы мүмкін. Өр тосқауылының жалыны тұрақталғандықтан үш қызуда тез жылдамдықпен орындалуы мүмкін.

Өр тосқауыл қорғаныс әрекетінің уақытын күшейту үшін екі, үш немесе оданда көп кіші құндақтардан оның бір-бірімен шамалы арақашықтықта болғаны жөн. Өр тосқауылының мұндай жануы барысында құндақтардың қабаты арнайы уақыт ішінде өзіне жылу мен жалынның жартысын алып отырады және келесі қабатқа оны жібермейді.