Астана қаласы бюджетінің 2005-2007 жылдардағы көрсеткіштерінің серпіні
1-кесте
млн.теңге
Атауы
|
2005 жыл есеп беру
|
2006 жыл есеп беру
|
2007 жыл бағалау
|
І. КІРІСТЕР
|
77 468,1
|
128 163,8
|
190 019,8
|
Салықтық түсімдер
|
32 854,4
|
45 288,8
|
55 189,6
|
Салықтық емес түсімдер
|
1 013,9
|
833,0
|
1 034,3
|
Негізгі капиталды сатудан түскен түсім
|
4 444,9
|
12 383,6
|
16 808,0
|
Ресми трансферттердің түсуі
|
39 154,8
|
69 658,3
|
116 987,9
|
ІІ. ШЫҒЫНДАР
|
82 462,4
|
125 658,9
|
191 279,7
|
Жалпы сипаттағы мемлекеттік қызметтер
|
833,8
|
1 089,9
|
1 387,5
|
Қорғаныс
|
92,5
|
136,5
|
141,3
|
Қоғамдық тәртіп, қауіпсіздік, құқықтық, сот,қылмыс -
атқару қызметі
|
2 381,2
|
3 770,6
|
4 146,2
|
Білім беру
|
9 300,7
|
9 255,9
|
12 063,3
|
Денсаулық сақтау
|
7 511,5
|
11 179,9
|
17 288,8
|
Әлеуметтік көмек және әлеуметтік қамсыздандыру
|
2 923,4
|
2 618,6
|
2 084,7
|
Тұрғын-үй-коммуналдық шаруашылық
|
32 291,5
|
45 620,8
|
66 996,9
|
Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістік
|
5 788,9
|
7 722,0
|
19 746,5
|
Отын-энергетикалық кешен және жер қойнауын
пайдалану
|
6 177,9
|
14 067,4
|
14 786,9
|
Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, аса қорғалатын
табиғи аумақтар, қоршаған ортаны және жануарлар
әлемін қорғау, жер қатынастары
|
167,9
|
231,5
|
349,3
|
Өндіріс, сәулет, қала құрылыс қызметі
|
511,3
|
849,5
|
861,0
|
Көлік және коммуникация
|
9735,1
|
21 892,1
|
38 803,7
|
Басқалар
|
120,9
|
167,1
|
951,3
|
Борышқа қызмет көрсету
|
295,3
|
167,9
|
52,7
|
Трансферттер
|
4331,1
|
6 895,3
|
11 619,6
|
ІІІ.ОРЕАЦИЯЛЫҚ САЛЬДО
|
-4 994,3
|
2 504,9
|
-1 259,9
|
ІV.ТАЗА БЮДЖЕТТІК НЕСИЕЛЕНДІРУ
|
-310,3
|
|
|
Бюджеттік несиелер
|
50,0
|
|
|
Бюджеттік несиелерді өтеу
|
360,0
|
|
|
V.ҚАРЖЫ АКТИВТЕРІНЕ ҚАТЫСТЫ ОПЕРАЦИЯЛАР БОЙЫНША САЛЬДО
|
1 669,3
|
1 689,1
|
4 0417,4
|
ҚАРЖЫ АКТИВТЕРІН САТЫП АЛУ
|
1669,3
|
1 689,1
|
4 017,4
|
МЕМЛЕКЕТТІҢ ҚАРЖЫ АКТИВТЕРІН САТУДАН ТҮСКЕН ТҮСІМ
|
0,3
|
|
|
VІ. БЮДЖЕТ ТАПШЫЛЫҒЫ(ПРОФИЦИТІ)
|
-6 353,6
|
815,8
|
-5 277,4
|
VІІ. БЮДЖЕТ ТАПШЫЛЫҒЫН ҚАРЖЫЛАНДЫРУ(ПРОФИЦИТТІ ПАЙДАЛАНУ)
|
6 353,6
|
-815,8
|
5 277,4
|
ҚАРЫЗДЫҢ ТҮСУІ
|
5 070,3
|
5 070,3
|
7 170,3
|
ҚАРЫЗДЫ ӨТЕУ
|
1 454,7
|
2 358,9
|
-6 185,1
|
БЮДЖЕТ ҚАРАЖАТЫ ҚАЛДЫҒЫНЫҢ ҚОЗҒАЛЫСЫ
|
2 738,0
|
-3 527,2
|
4 292,1
|
Қаржы жылының басындағы бюджет қаражатының қалдықтары
|
3 502,9
|
764,8
|
|
Есепті кезең аяғындағы бюджет қаражатының қалдықтары
|
764,9
|
4 292,1
|
|
Материалдық емес активтер бабы бойынша есеп беруге жасалған корреспонденциясы:
Қатар
№
|
Шаруашылық операцияларының мазмұны
|
Сомасы,
теңге
|
Шоттар корреспонденциясы
|
дебет
|
кредит
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Материалдық емес активтер сатылды:
қалдық құнына
тозу сомасына
босату құнына
|
170000
30000
211000
|
7410,2740,2110
2120,1030
|
2730, 6210
|
2
|
Сатылған материалдық активтер бойынша есептелген ҚҚС сомасына (16%)
|
33760
|
2110,2120,1030
|
3130
|
3
|
Жылдық жиынтық табыс шотына есептен шығарылды:
|
211000
170000
|
6210
5410
|
5410
7410
|
Акциялар бойынша дивиденттерді, сатып алынған бағалы қағаздар бойынша есептелінген пайыздарды, берілген қарыздарды алған келесі шоттар корреспонденциясы жасалады:
Қатар
№
|
Шаруашылық операцияларының мазмұны
|
Сомасы, теңге
|
Шоттар корреспонденциясы
|
Дебет
|
Кредит
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Кәсіпорынға тиісті акциялар бойынша дивиденттері, алынған бағалы қағаздар үшін пайызы, ұзақ мерзімді жалға үшін төленетін жалға ақысы есептелінді
|
120000
|
1250
|
6120
|
2
|
Өткен есепті кезеңдерінде алынған табысы, осы есепті кезеңге жатқызылды
|
20000
|
4420
|
6120
|
3
|
Атаулы құнынан төмен бағаға алынған бағалы қағаздардан түскен табыс сомасына
|
40000
|
1130
|
6120
|
4
|
Жылдың аяғында, алынған табыс сомасы, жиынтық табыс сомасына көшіріліп жазылды
|
180000
|
6120
|
5410
|
5
|
Сатылған материалдық активтер, өздерінің белгіленген тәртібінде есептен шығарылады:
- материалдық емес активтердің өз сатушысында болған кезінде, оны пайдаланғаны үшін, есептелген тозу сомасына
|
30000
|
2740
|
2730
|
|
- сатылған материалдық емес активтердің қалдық құнына
|
270000
|
7410
|
2730
|
6
|
Материалдық емес активтерді сатуға байланысты шыққан шығыны жыл аяғында жиынтық табыс шотына көшіріліп жазылады
|
270000
|
5410
|
7410
|
Бағам айырмасы бойынша шыққан шығыстары жөнінде жасалатын шоттар корреспонденциясы:
Қатар
№
|
Шаруашылық операцияларының мазмұны
|
Сомасы, теңге
|
Шоттар корреспонденциясы
|
дебет
|
кредит
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Белгіленген тәртіпте инвестиция сатылды:
- бас серіктестіктерінде
|
300000
|
7410
|
2210
|
|
- тәуелді серіктестіктеріне
|
500000
|
7410
|
2210
|
|
- бірге бақыланатын заңды тұлғаларға
|
100000
|
7410
|
2210
|
|
- басқа да ұйымдарға
|
100000
|
7410
|
2310
|
2
|
Белгіленген тәртіпте сатылды:
- акциялар
|
100000
|
7410
|
1150
|
|
- облигациялар
|
200000
|
7410
|
1130
|
|
- басқа да бағалы қағаздар
|
400000
|
7410
|
1110
|
3
|
Есепті жылдың аяғында бағалы қағаздарды сатуға байланысты шыққан шығындарды жиынтық табыс шотына көшіріліп жазылды
|
1700000
|
5410
|
7410
|
Басқа ұйымдардың қызметіне үлестік қатысудан түскен табыстар (зияндар)
Қатар
№
|
Шаруашылық операцияларының мазмұны
|
Сомасы, теңге
|
Шоттар корреспонденциясы
|
дебет
|
Кредит
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Бас немесе тәуелді серіктестіктер өздерінің таза табысынан үлестік табысқа тиесілі сомасын есептейді
|
150000
|
2200
|
7600
|
2
|
Бас немесе тәуелді серіктестіктер өздерінің таза табысынан үлестік зиян сомасын есептеді
|
90000
|
7600
|
2200
|
Қорытынды.
Қорыта келе айтсақ,қаржылық есеп беру дегеніміз кәсіпорынның өткен кезеңдегі қаржылық шаруашылық қызметін кешенді түрде сипаттайтын барлық көрсеткіштер жүйесін айтамыз. Қаржылық есеп берудің мақсаты өз пайдаланушыларына заңды тұлғаның қаржылық жағдайы туралы сенімді, мәнді және пайдалы ақпараттарды беру болып табылады. Қаржылық есеп берудің пайдаланушыларының қатарына потенциалды инвесторлар, кредиторлар, жабдықтаушылар, сатып алушылар, еңбеккерлер, сондай-ақ мемелекеттік органдар кіреді.
Қаржылық есеп беру басқарушы органдардың жұмысын және субъектінің ресурстарын, міндеттемелерін және ақша қаражаттарының болашақтағы ағындарын бағалауға, несие беру бойынша шешімдерге және инвестициялық қызметтерді қабылдауға пайдалы ақпараттарды береді.
Есеп беруге қойылатын негізгі талаптар: кәсіпорын қызметінің нәтижесін анық және объективті көрсету, барлық көрсеткіштерді бір-бірімен қатаң түрде үйлестіру, бухгалтерлік пен жедел-статистикалық есеп берудің сабақтастығын сақтау, әдістемелік және басқа да ережелерді сақтау болып табылады.
Бұрмаланған есеп бергені үшін кәсіпорынның басшысы мен бас бухгалтері ҚР-ның әрекет етіп тұрған заңдарына сәйкес жауап береді. Қаржылық есеп беруді жасау түгендеу жұмыстарынан басталады екен. Түгендеу – бұл бухгалтерлік есеп әдісінің элементтерінің бірі, ол есеп айырысудың ақша қаражатарының, аяқталмаған өндірістің, ТМҚ-ның, материалдық емес активтердің, негізгі құралдардың нақты қолда барын тексеруін және оладың есеп мәліметтерімен салыстыруын көздейді. Меншік түріне, қызмет түріне және жұмыс істеу тәртібіне қарамастан, оны барлық кәсіпорын жүргізеді. Ол құжаттаудың міндетті қосымшасы болып табылады. Тек соның көмегімен шаруашылықта болатын әрі жасалатын барлық шаруашылық құбылыстар бухгалтерлік есепте көрініс табады. Ол өзінің қамту жағдайына қарап екіге бөлінеді: толық және ішінара. Сондай-ақ қаржылық есеп беруді тек бір тұлға ғана емес, бірнеше тұлға жасай алады екен оны консолидалынған есеп беру деп атайды.
Осының барлыған ескере келе кәсіпорындар қай кезде болмасын өздерінің есеп берулерін әділ де шынайы жасауы ол әр кәсіпорынның да Қазақстан деген мемлекетіміздің де экономикалық және қаржылық беделін көтереді, мемлекетіміздегі тұрақтылықты қалыптастырады деген ойыммен,өз курстық жұмысымдағы материалдарды ескере отырып, қаржылық есеп берудің қағидаларын сақтай отырып болашақта адал экономист немесе бухгалтер ретінде үлкен компанияның қаржылық есеп беруі менің қолымнан немесе өзімнің үлесімді қосу арқылы жасалады деген ойдамын!
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
Қазақстан Республикасының «Қаржылық және бухгалтерлік есеп беру туралы» заңы 28 ақпан 2007ж.
«Кәсіорындағы Бухгалтерлік есеп» В.В.Радостовец. В.И.Радостовец О.Шмидт.
«Шаруашылық субъектідегі бухгалтерлік есеп» В.Л.Назарова.
«Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есеп принциптері» Ә. Әбдіманапов.
«Бухгалтерлік есеп теориясы және негіздері» Кеулімжаев, Құдайбергенов.
«Шоттар жоспарын бекіту» 23.05.2007ж.
Достарыңызбен бөлісу: |