Қарапайым математикалық ҰҒымдарды қалыптастыру

104 
 
№44  ҰОҚ. Тақырыбы: Менің 
отбасым. Қосамын жəне азайтамын. 
МЕКТЕП/МҰ: 
Күні: 
Педагогтің аты-жөні: 
Мектепалды сынып/топ 
Қатысушылардың саны:  Қатыспағандардың 
саны: 
Оқыту мақсаттары 
0.4.1.1.«+» таңбасын заттарды қосатын таңба ретінде, «–» таңбасын 
заттар тобынан алу таңбасы ретінде түсіну жəне оларды пайдалану. 
Күтілетін 
нəтижелер 
Барлық тəрбиеленушілер: 
-«+» таңбасын заттарды қосатын таңба ретінде, «–» таңбасын 
заттар тобынан алу таңбасы ретінде түсінеді.  
Көптеген тəрбиеленушілер: 
-«+» таңбасын заттарды қосатын таңба ретінде, «–» таңбасын 
заттар тобынан алу таңбасы ретінде түсінеді жəне оларды 
пайдаланады.  
Кейбір тəрбиеленушілер: 
-сурет немесе жағдай бойынша қосу мен алуды белгілеу үшін «+» 
жəне «–» таңбалары бар жазбалар құрастырады.  
Тілдік мақсаттар 
Дағдыларын дамыту: 
-сурет немесе жағдай бойынша қосу мен алуды белгілеу үшін «+» 
жəне «–» таңбалары бар жазбаларды түсіндіре алады. 
Пəндік лексика жəне терминология: 
-қосу, алу (азайту). 
Пікір алмасуға арналған сұрақтар: 
– Заттарды қосқанда не болатынын айт. 
– Заттарды бұл топтан қандай белгісі бойынша алып тастағанын 
түсіндіре аласыңдар ма?  
– Суретте, бұл жағдайда не болғанын айтуға саған қандай сөздер 
көмектескенін түсіндір (заттарды біріктірді, қосты, алып тастады, 
азайтты).  
Жазу: 
-боя, «+» жəне «–» таңбаларын қорша жəне т.с.с. 
 
Алдыңғы білім 
Қосу, алу, заттардың саны. 
Жоспар 
Жоспарланған 
уақыт 
Жоспарланған іс-əрекет 
  Ресурстар 

105 
Басталуы 
0–5 минут 
Ынталандыру. 
ҰОҚ-нің  тақырыбына  кіріспе  ретінде  педагог  жоспар 
бойынша өз отбасы туралы əңгімелеуді ұсынады: 
– Сенімен қанша адам тұрады? 
– Олар неге отбасы деп аталады? 
Балалардан  алдағы  уақытта  отбасылық  суреттерін  əкелуін 
сұраңыз.  
Педагог отбасы мүшелерін санауды тапсырады. 
Өзектендіру. 
Педагог балалар өткен ҰОҚ-де қандай таңбалармен 
танысқанын, олардың нені білдіретінін сұрайды. 
Суреттердің астындағы немесе жиынтық полотнода 
құрастырылған жазбаларды оқуын сұрайды.  
Осы сабақтарда азайту мен қосу мысалдары үшін № 7-9 
полотнолар қолданылады.  
Отбасының 
фотосуреттері 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Жиынтық 
полотно. 
Ортасы 
6–15 
Мақсат қою (проблемалық жағдай). 
(Ұ) Бүгін біз осы таңбалары бар жазбаларды құрастыруды 
жəне оқуды қалай үйренгендеріңді білеміз. 
(Т)  Кез келген заттар немесе фигуралар таратылады. 
Азайту мен қосу мысалдары көрсетіледі. 
- Суреттегі жағдаятта не болғанын айтуға қандай сөздер 
көмектесті (заттарды біріктірді, қосты, алды, азайтты). 
Өлеңмен жазылған есептерді ұсыну қажет. 
Өздік жұмыс. 
(Ө) Əліппе-дəптердегі 1-тапсырманың алдында суреттер 
бойынша əңгіме өткізіледі. Сандарды жапсырғанға дейін 
балаларға үлестірмелі материалдан карточкалары бар 
осындай жазба құрастыруды тапсыруды ұсынуға болады. 
Содан кейін педагог тапсырманы барлық балалар орындай 
алып жатыр ма, қосу жəне азайту əрекеттерін дұрыс 
құрастырып, оқи ала ма – соны көреді. 
(Ө) 2-тапсырманы əркім өз бетінше орындайды. Бұл 
педагог балалардың тақырыпты қалай меңгергенін көруге 
көмектеседі. 
Балалар өздігінен шарларды бір-бірлеп санап, жауапты 
жапсырады.  
Əліппе-дəптер, 
Үлестірмелі 
материал–
сандар мен 
таңбалар  
16–25 
Өткен материалмен жұмыс. 
(Ө) 3-тапсырма өз беттерінше орындалады. Таңбаларды 
бастырып жазу қол моторикасын дамытуға, таңбаларды 
пысықтауға көмектеседі. 
(Ө) Жеке қималы материалдан ұсынылған жағдаят 
бойынша азайту мен қосуға арналған мысал жасауды 
ұсыныңыз. Бұл педагогқа балалардың тақырыпты қалай 
меңгергенін көруге мүмкіндік береді. Мысалы, мынадай 
үлгідегі есепті оқыңыз: 5 гүл өсіп тұрды, оның екеуі қурап 
қалды. Нешеуі қалды? 
- Қалай жазуға болады? Карточкаларда көрсетіңдер. 
Қосуға мынадай есеп түрін ұсыныңыз:  Құмыраға 3 түйме-
дақ пен екі кекірегүл салынды. Құмырада неше гүл бар?  
(Ж) Дəл осындай жұмысты жиынтық полотнода жұппен 
кез келген объектімен үйлестіруге де болады. Полотнода 
Əліппе-дəптер, 
жиынтық 
полотно. 
Үлестірмелі 
материал 

106 
немесе сандары мен таңбалары бар карточкаларда жұппен 
жұмыс істей отырып, азайтуға арналған тиісті жазбаларды 
құрастырыңыз.  
Егер балалар тапсырманы жылдам орындаса, онда осыған 
ұқсас жаттығуды үстелдерде санайтын материалмен 
өткізіңіз. Қосу əрекетін қосыңыз.  
Əрбір жұптың қасына барып, олардың жазбаларды қалай 
оқып отырғанын тыңдап, оларды түзетіп, мынадай 
сұрақтар қойыңыз: 
– Заттарды қосқанда не болатынын айтшы?  
– Заттарды бұл топтан қандай белгісі бойынша алып 
тастағанын түсіндіре аласыңдар ма?  
– Суретте, бұл жағдайда не болғанын айтуға саған қандай 
сөздер көмектескенін түсіндірші (заттарды біріктірді, 
қосты, алып тастады, азайтты) ?  
Одан кейін педагог жазбаларды түрліше оқуды ұсынады. 
Қолданылатын сөздер:  қосу, жиынтықтау, плюс, ... 
арттыру, азайту,  шегеру, минус, ... азайту.    
Педагог оқу үлгісін ұсынады, балалар оның артынан 
қайталайды. Одан кейін балалар мысалдарды өздігінен 
түрліше оқиды.  
Рефлексия 
26–30 
 
Рефлексия.  
Педагог қорытынды жасап, балаларды мадақтайды. 
Сабақтағы өз жұмысын «Сəттілік сатысы» арқылы 
бағалауды ұсынады. 
Педагог түсіндіреді: егер қателіктер көп болса, төменгі 
сатыда көңілсіз смайликтің суретін салуға болады. 
Қателіктер аз болса, ортаңғы сатыда аузы түзу смайликті 
салуға болады. Қателіктер болмаса жəне бала барлығын 
жақсы түсінсе, жоғарғы сатыда күлімдеген смайликті 
салуға болады. 
 
Əліппе-дəптер
 
 
 
 
№45 ҰОҚ. Тақырыбы: Туған өлке 
табиғаты. Қосуды жəне азайтуды 
үйренемін.  
МЕКТЕП/МҰ: 
Күні: 
Педагогтің аты-жөні: 
Мектепалды сынып/топ 
Қатысушылардың саны:  Қатыспағандардың 
саны: 
Оқыту мақсаттары 
0.4.1.1.«+» таңбасын заттарды қосатын таңба ретінде, «–» таңбасын 
заттар тобынан алу таңбасы ретінде түсіну жəне оларды пайдалану. 
Күтілетін 
нəтижелер 
Барлық тəрбиеленушілер: 
-«+» таңбасын заттарды қосатын таңба ретінде, «–» таңбасын 
заттар тобынан алу таңбасы ретінде түсінеді жəне оларды 
пайдаланады.  
Көптеген тəрбиеленушілер: 
-сурет немесе жағдай бойынша қосу мен алуды белгілеу үшін «+»