Көрнекілігі: оқулық. М.Дулатов суреті, үлестірмелер Әдісі

Наурыз айы келді. Балалар қараторғайға ұя жасады. Асан да құстарға ұя дайындады. Бір күні ұяда үш балапа пайда болды. Шешелері тамақ әкелуге кеткенде аш балапандардың біреуі жерге құлап түсті. Оны көріп ала мысық балапанға жақындай түсті. Қараторғайлар балапанын айнала шырылдап ұшып, Асаннан көмек сұрағандай болды. Ол қалына шыбық ала салып мысықты біраз жерге дейін қуып тастады. Жерде жатқан балапанды ұясына салды. Қараторғайлар шат-шадыман болып әсем әуенге басты.

Тірек сөздер: Шат-шадыман, әсем әуен.

Жоспар:1. Ұя жасау 2. Балапанға төнген қауіп. 3. Араша түскен Асан

беру.

Табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу.

• 
  Табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу.
  

өзгерістер туралы түсінік беру.

Өлеңді мәнерлеп оқи білуге баулу. Тілін, сөздік қорларын дамыту

Табиғатты сүюге тәрбиелеу.

Қос қанатын иіп ап

Жарға келіп қонады

Кара киім киіп ап

Балшықтан үй соғады /қарлығаш/

ҮІІ.Бекіт:Табиғатты қорғай білуге баулу

ҮІІІ. Үйге тапсырма:Оқу, мазмұны.Бағалау

№97. Тақырыбы: Наурыздағы тілек

суреттеуі, табиғаттағы өзгерістер туралы түсінік беру.

Өлеңді мәнерлеп оқи білуге баулу. Тілін, сөздік қорларын дамыту

Табиғатты сүюге тәрбиелеу.

• 
  Ақ бота
  
• 
  Тізбектей оқыту, мазмұнын сұрау.
  

• 
  Түйенің пайдасын айта отырып, қорыту.
  

Оқулықпен жұмыс

а/ Наурыз өлеңді оқып, мазмұнын ашу.

б/ Өлеңді оқыту: Іштей оқу, тізбектей оқу, жеке-жеке оқу

а/ сұрақтарға жауап алу.

• 
  Өлеңнің ертеректе жазылғанын неден байқауға болады?
  
• 
  Наурыз айындағы өзгерістерді қалай суреттеген?
  
• 
  Наурыз айында далада қандай еңбек басталады?
  
• 
  Наурыз айында қандай мейрам бар?
  
• 
  Мал мен жеміс ағашы туралы не айтылған?
  

1. 
   өлеңді мәнерлеп оқу, бағалау.
   

Мақсаты: Ақынның наурыз айындағы көктемгі даланы

суреттеуі, табиғаттағы өзгерістер туралы түсінік беру.

Өлеңді мәнерлеп оқи білуге баулу.

Тілін, сөздік қорларын дамыту

Табиғатты сүюге тәрбиелеу.

Ата-анасына, ұстаздарына, достарына арнап тілек ,ашық хат жазып келгендерін тыңдау.

1.Мұсылман халықтарының жаңа жыл тойланатын ай.(наурыз)

2.Наурыз көжеге қосылатын дән.(бидай)

3.Жаңа туған малдың сүтінен жасалатын тағам.(уыз)

4.Қатықтан жасалатын тағам.(құрт)

5.Наурыз көжеге қосылатын дән.(тары)

6.Қасиетті дәм.(тұз)

7.Биыл қай жыл?(жылқы)

8.Еттен ішекке тығып жасалатын ұлттық тағам.(шұжық)

9.12 ай (жыл)

10.Ұннан жасалатын ұлттық тағам.(бауырсақ)

11.Үлкен ата-әжелеріміз айтатын тілек сөздер.(бата)

12.Ер балалар ойнайтын ұлттық ойын.(асық)

13.Қыз балалар тағатын әшекей (сырға)

Оқулықпен жұмыс. Наурыз -жыл басы. Оқып, мазмұнын ашу.

Үш топтан оқушылар оқиды.

Тақырыпты оқу: іштей оқу,тізбектей оқу,жеке-жеке оқу

а/ сұрақтарға жауап алу: қазақтың ұлттық ет тағамдарын ата

• 
  Үлкендерден шұжықтың қалай жасалатынын біліп ал.
  

Қос қанатын иіп ап

Жарға келіп қонады

Кара киім киіп ап

Балшықтан үй соғады /қарлығаш/

Әр топқа тапсырма беру

1-топ Көктем мезгілін

2-топ Наурыз мейрамын

3-топ Ұлттық тағамдардың түрлерін жазыңдар

Оқушылардың салған суреттерімен танысу.

ҮІІ Бекіту:Слайдтан наурыз мерекесі туралы көрсету.

ҮІІІ. Үйге тапсырма:Оқу, мазмұнын айту.Бағалау

№99. Тақырыбы: Үйшік. (орыс ертегісі)

Диалог құрап ертегіні сахыналау

2.Қызығушылықтарын арттыру

3.Адамгершілікке тәрбиелеу

1.Ө.Ақыпбековтың «Наурыз жыл басы.» өлеңін мәнерлеп оқыту.

2.Өлеңді 2 бөлікке бөл. Әр бөліктегі ақын ойын өз сөзіңмен әңгімеле. 1- бөлік Көктем мезгілі. 2- бөлік Наурыз мейрамы.

3. Наурыз мейрамын сен қалай қарсы аласың?

ІҮ. Жан-жақты білімін тексеру.

2. Сызбаны толтыр. Ертегілердің қандай түрлері бар

2. Ертегінің мәтінін 4-5 оқушыға дауыстап оқыту.

3. Іштей оқыту

ІҮ. Сергіту сәті

Ү Сабақты бекіту:

1. Топтық жұмыс. Кейіпкерлер арасында сөйлесу (диолог) құрап, ертегіні сахналап көру.

1-топ Тышқан мен бақа

2-топ Қоян және басқа аңдар

3-топ Түлкі және басқа аңдар

4-топ Қасқыр және басқа аңдар

5-топ Аю және басқа аңдар

Берілген іс-қимылдың қай аңға қатысты екенін көрсет

Бірлік болмай тірлік болмас. Ырыс алды ынтымақ.

Саусақ бірікпей, ине ілікпейді.

Осы мақал-мәтелдерге қандай ортақ тақырып қояр едің?

Мақал-мәтелдердің ертегідегі оқиғаға қатысты екенін дәлелдеп көр.

ҮІІІ Үйге тапсырма бағалау

1. Ертегіні оқып, мазмұнын айту 2. Сурет салу ( Кейіпкерлердің суреті)

3. Мақал-мәтелдерді жаттау, толық мазмұнын ашу 4. Бағалау

№100. Мазмұндама

2. Білімін, есте сақтау қабілетін дамыту. 3. Адамгершілікке тәрбиелеу.

Қуаныш

Келсе гүлі де, көшеттері де аман екен. Жайқалып өсіп қалыпты. Сөйтсе, анасы су құйып, күтімге алып жүріпті. Оны көрген Анар қатты қуанды.

2. Тірек сөздер.Солып қалатын уайымдаумен болды. Көшеттері.3. Жоспар құру

ІҮ. Үйге тапсырма беру кезеңі :Қайталау
№101. Бөлімді қайталау. Тест

Сабақтың мақсаты: 1. « Адам болам десеңіз» бөлімін қайталауға оқушылардың білімін тексеру мақсатында тест алу.2. Логикалық ойлау қабілеттерін арттыру3. Зейінділікке тәрбиелеу

Көрнекілігі: суреттер.

Әдісі: сұрақ-жауап, түсінідіру, әңгімелеу.

Түрі: аралас

Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезең.Сабаққа әзірлік

ІІ.Жан-жақты білімін тексеру1. Аяқтаған бөлімнің атын ата? ( « Адам болам десеңіз»)

2. Осы бөлімде қандай тақырыптармен таныстық жеке-жеке атату

Тест сұрақтары

1.Оқиғасы « тазалық- денсаулық кепілі» деген мақалға құрылған шығарманы ата

А) О.Әубәкіров. Сүт қалай ұйықтады?

Ә)Ы.Алтынсарин Салақтық

Б)М.Гумеров Көп кептер

В) Ж.Карбозин 20 тиын

2. «Ұйқышылдық- жаман әдет» деген нақыл сөз қай мәтінге қатысты?

А) Ж.Карбозин 20тиын

Ә)Ы.Алтынсарин Салақтық

Б) О.Әубәкіров. Сүт қалай ұйықтады?

В) Е.Ерботин Даңғой

3. «Өтдірмесе дәнеме

Мақтанғаннан не пайда» деген жолдар қай мәтіннің қорытынды ойы

А) Е.Ерботин Даңғой.

Ә) Ш.Смаханұлы Тәкәппар

Б) О.Әубәкіров. Сүт қалай ұйықтады?

В) Ә.Дүйсенбиев Атай

4. «Өркөкірек мақтаншақ» сөздерінің мағынасына жуық кеоетін сөзді тап

АҰйқышыл

Б) Салақ

5. «Даңғой » сөзінің мағынасын ашатын сөзді тап

А)Еріншек

Ә)салақ

В) Мақтаншақ

6.Басыңа іс түссе

Жақсы көмек етеді

Жаман күліп өтеді деген мақалға қатысы бар шығарманы ата

А) Дүйсенбиев Атай

Б) Ж.Карбозин 20 тиын

В) Ы.Алтынсарин Салақтық

Ә)Қ.Жұмаділов Ұзын сары

7.М.Гумеровтың әңгімесінде көк кептеррді атқан кім?

А)Балалар

Ә)Көрші әйел

Б)Аймаған

В)Нүсіпбек

8.Наурықдың ұзақ күндері калай аталады?

А)Мамыр

Б)Ұзын сары

В)сәуір

9.Жұмбақтың шешуін тап Қырға кілем жайылды.

Ә)Қызғалдақ

Б)Қозы лақ

В)Мал

Аппақ тонын жер шешті» деген жолдарда қай жыл мезгілі туралы айтылған?

А)Қыс

Ә)Көктем

В)Күз

«Елдің атын ер шығарады» дегендей әр халықты басқа жұрт ер жүрек батырларынан, ұлы адамдарынан таниды. Мысалы: Абай атамыз арқылы басқа елдер қазақ жұртын біледі. Ендеше елі үшін еңбек етіп, елінің атын шығарған ұлы адамдар туралы оқып, танысайық.

Сергіту сәті. б/ Тапсырмаларды орындау. Мәтінді мына ретте әңгімеле. Бала Сабалақ. Сабалақтың соғысқа аттануы. Батыр Абылай. Абылай кімдерден бата алған.

Мәтіннен Сабалақтың Төле биге өтініш жасаған жерін тауып оқу.

ҮІІ .Қорыту.Абылай хан кім?Патриоттық тәрбие беру.

ҮІІІ. Үйге тапсырма:Оқу, мазмұны. Бағалау.
№103. Атан түйе шөккен жер

Мақсаты: 1 Райымбек батыр туралы мағлұмат беру, мәтіннің мазмұнын түсіндіру2. оқушылардың оқу дағдыларын жетілдіру.3. Ержүректікке, батырлыққа баулу

Әдісі: сұрақ-жауап, түсінідіру, әңгімелеу.

Түрі: аралас

Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.Әбілмансұр оқу, мазмұндау

ІІІ. Мақсат қою кезеңі

ІҮ.Жан-жақты білімін тексеру.Сөзжұмбақты тақтаға іліп, оқушыларға шештіріп, өздеріне жаздырту. Жаудан елді қорған тағы бір батыр туралы білгің келеді ме? Сөзжұмбақтың ортасында тұрған сол батырдың есімін оқы. Абай атаның «Ғылым таппай мақтанба» өлеңі бойынша

Ү. Жаңа сабақ:1. Райымбек батыр туралы «Атан түйе шөккен жер» мәтінің дұрыс, түсініп оқып беру. Оқушыларға тізбектей оқыту 2. Сергіту сәтін өткізу 3. Дәптермен жұмыс. Сөздік жұмысын жүргізу, дәптерлеріне жаздыру Атан түйе – 4 жастан асқан түйе. Қоныстанады – орналасады. Мінәжат ету – құрметтеп, бас ию. 4. Берілген суретке зер сал. - Суретке қандай ат қоя аласың? Суретпен жұмыс .Суреттегі оқиға қай кезде болған деп ойлайсың?

Ерекше ерлік көрсеткен найзалы батырды кім деп айтар едің? Оған қарсы шапқан жау жағының күші қандай деп ойлайсың? Оны неден аңғардың? Шайқас немен аяқталады деп есептейсің?

Мазмұндама тақырыбымен таныстыру. «Кептер» оқып, түсіндіру. Сұрақтарға жауап алу. Өз түсініктері бойынша қысқаша мазмұнын айту.

Кептер

Әжесі немересіне есік алдындағы легенді алып келуге жұмсады. Еркін есік алдына шықты. Ол мысықтың кептерді талап жатқанын көрді. Еркін кептерді мысақтан құтқарып алды.

Ол кешікті. Әжесі шыдай алмады. Сыртқа шықты. Еркін болған жайды әжесіне айтты. Әжесі немересінің мейірімділігіе сүйсінді.
Үйде кімдер болды?Әжесі үйде немен айналысады?Еркін қайда шықты?Еркінге әжесі не үшін сүйсінді?Жеке оқушыларға көмек көрсету. Түсіндіру.

ІҮ. Сабақты аяқтау.Оқушы жұмыстарын жинап алу.Бағалау.
№105. Тақырыбы: Алғашқы қоңырау. Ғ.Қайырбеков

Мақсаты: Өлеңді мәнерлеп, түсініп оқуға жаттықтыру. Ы.Алтынсарин туралы білімдерін толықтыру. Танымдық қабілеттерін дамыту. Білімділікке тәрбиелеу.

Көрнекілік: суреттер.

Әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу.

Түрі: аралас

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.Райымбек бастауы.Тізбектей оқыту. Мазмұндату.

ІІІ. Білімдерін тексеру:Райымбек сарбаздары неге тап болды?Райымбек қандай шешімге келді? Ол Көкойнақты жетектеп қайда бет алды? Көкқойнақ неге оқыранып жіберді? Райымбек неге қуанып кетті?

ІҮ. Мақсат қою кезеңі: Алғашқы қоңырау

Ү. Жаңа сабақ.А/ Алғашқы қоңырау оқу, талдау.ә/ Ы. Алтынсарин жайлы деректер б/ сөздік жұмысг/ іштей оқу, тізбектей оқу , дәптермен жұмыс

ҮІ .Түсінгендерін тексеру:а/ Торғай даласына алғаш қоңырау соққан кім? ә/ Ақын Ыбырай туралы не айтады? б/ Алтынсарин туралы не білеміз. в/ тағы қандай әңгімелерін білесіңдер?

ҮІІ. Қорыту.Бүгін не білдік? Оқу-білім туралы мақал-мәтелдер.

ҮІІІ. Үйге тапсырма :Мәнерлеп оқу.Бағалау.
№ 106. Тақырыбы: Бала Абай. М.Әуезов.

Мақсаты: Оқушыларға Абайдың балалық шағынан мағлұмат беру. Тілін , сөздік қорларын дамыту. Зеректікке, білімді, ғылымды сүюге тәрбиелеу.

Көрнекілік: суреттер

Әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу.

Түрі: аралас сабақ.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа әзірлік

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.Алғашқы қоңырау. Тізбектей оқыту

ІІІ. Білімдерін тексеру: Қазақ даласына алғаш қоңырау соққан, мектеп ашқан кім? Алтынсариннің қандай өлеңдерін білесіңдер?