Алгоритмнің орындаушысы – өзін басқару үшін алгоритм құрылған объект (субъект).
Орындаушының командалар жүйесі – орындаушы орындай алатын барлық командалар жүйесі.
Алгоритм қасиеттері: түсініктілік, дәлділік, нәтижелілік, жалпылылқ.
- Программа үғымы. Паскаль тіліндегі программа құрылымы. Еңгізу, шығару процедуралары.
Программа – программалау тілдерінің бірінде жазылған алгоритм. Turbo (Borland) Pascal программалау тілінде жазылған программаның, алгоритмге тәрізді, өзінің структурасы болады.
1. Сызықтық программалар. Структурасы сызықтық болатын программа меншіктеу, еңгізу-шығару, процедураларды шақыру операторларынан құрастырылады.
Меншіктеу операторының форматы: <айнымалы> := <өрнек>;
Мұнда өрнек типі айнымалы типәмен келісімді болуға тиісті.
Мысал: х:=(у+z)/ (2+10*z)-1/3;
LogPer:=(a>b) and (c
Өрнек құрамына константалар, айнымалылар, амалдар белгілері, функциялар, жақшалар кіреді. Өрнектің типі есептеу нәтижесінде пайда болған мәннің типімен анықталады.
Арифметикалық өрнек - санды типті өрнек.
Бүтін айнымалылар integer деген қызметші сөзімен сипатталады, нақты айнымалылар – real қызметші сөзімен сипатталады.
2. Арифметикалық амалдар.
Өрнек
|
Операнд типі
|
Нәтиже тип
|
Амал
|
a+b, a-b
|
R,R; I,R; R,I
I,I
|
R
I
|
Қосу(Алу)
|
a*b
|
R,R; I,R; RI;
I.I
|
R
I
|
Көбейту
|
a/b
|
R,R; I,R; RI; I.I
|
R
|
Бөлу
|
a div b
|
I,I
|
I
|
Бүтінсанды бөлу
|
A mod b
|
I,I
|
I
|
Бүтінсанды бөлу қалдығы
|
3. Стандартты математикалық функциялар
Белгілеулер
|
Аргумент типі
|
Нәтиже типі
|
Функция
|
abs(x)
|
I,R
|
I,R
|
Аргумент модулі
|
cos(x),sin(x)
|
I,R
|
R
|
Косинус,синус(аргумент радианда)
|
exp(x)
|
I,R
|
R
|
Ех - экспонента
|
int(x)
|
I,R
|
R
|
Санның бүтін бөлігі
|
ln(x)
|
I,R
|
R
|
Натуральды логарифм
|
sqr(x)
|
I,R
|
R
|
Квадраттау
|
sqrt(x)
|
I,R
|
R
|
Квадратты түбір табу
|
random
|
|
R
|
Псевдокездейсоқ сан
|
random(x)
|
I
|
I
|
[0,х] интервалындағы псевдокездейсоқ сан
|
round(x)
|
R
|
I
|
Ең жақын бүтін санға дейін дөңгелектеу
|
sin(x)/cos(x)
|
I,R
|
R
|
Х санның тангенсі
|
eylnx
|
I,R
|
R
|
Оң санды нақты дәрежеге шығару
|
Мысалдар:
Математикалық өрнек Паскаль тіліндегі жазылуы
1. х2-7х+в sqr(x)-7*x+b
2. (abs(x)-abs(y))/(1+abs(x*y))
3. ln÷(y-)(x - )÷ ln(abs((y-sqrt(x))/(x-(y/(z+sqr(x)/4))))
Достарыңызбен бөлісу: |