ПОӘК 042-18.39.1.206/01-2013
10.09.2013 ж. № 1 басылым
81 беттің 49
Дәріс 12. Қорғау және қауіпсіздендіру жүйелерін практикалық іске асырудың
мысалдары. Құпия сөз жүйелерінің құрылуы. Криптографиялық әдістерді қолданудың
ерекшеліктері.
Мақсаты:Қорғау және қауіпсіздендіру жүйелерін практикалық іске асырудың мысалдарын
қарастыру. Криптографиялық әдістерді қолданудың ерекшеліктерін оқып үйрену.
Жоспар:
- Қорғалған ақпараттық жүйенің негізгі сипаттамалары;
- Қорғалған ядроның концепциясы;
- Қорғалған домендер;
- Иерархиялық әдістер.
Логиндер, порольдер, несие карталарының номерлері және сол сияқты ақпараттарға
алаяқтардың ерекше сұранымы күннен кенге өсіп отыр. Сондықтан мұндай ақпараттар үшін
арнайы программалар қолданылуда. Мысал ретінде атақты Хранитель паролей утилитін
қарастырайық.
Хранитель паролейпорграммасын тегін Интернеттен мына адрес бойынша жазып алуға
болады
http://olegprojects.narod.ru/downloads/PK.zip
. Архив өлшемі үлкен емес: 120 Кбайт болады.
Хранитель паролейпрограммасының 2.6 нұсқасының жұмысын қарастрайық.
Берілген утилиттің артықшылығы орыс тілінде, қолдануда оңай және инсталляцияны
(реестр жүйесінде із қалдырмайды) қажет етпейді. Программаны жіберу үшін қолданыстағы
программаны активизировать ету керек.
Программаның жақсы шығуы үшін Msvbvm60.dll кітапханасы болуы керек. Бұл кітапхана
көптеген компьютерлерде бар, ал болмаған жағдайда программаның сайтынан көшіріп алуға
болады.
Программаны қолданар алдында, оны қарап шығып және керек жағдайда параметрлерін
өзгертуіңіз қажет етеді. Ол үшін Настройка меню пункті арналған. Түпкілікті оны қарастра
берудің қажеті жоқ, онымен жұмыс істеу оңай және түсінікті. Тек Настройка – Безопасность-
Отключить /включить защиту от шпионов/, ол пернетақта шпиондарына арналған. Пернетақта
шпиондарынан қорғау компьютер режимі Хранитель паролей программасы жіберілгенде ғана
орындалады.
ПОӘК 042-18.39.1.206/01-2013
10.09.2013 ж. № 1 басылым
81 беттің 50
Программадағы сақталынған мәліметтерді жинақты етіп бірнеше бөлімдерге бөлуге
болады (мысала, Жұмыс, Сауда, Ойын және т.б.).Тізім бөлімдерін терезенің жоғарғы жағына
пішіндеп және редактрлейді. Тағы да бөлімдер қосу үшін Ctrl+Insertпернелерін басу керек.
Әр бөлімде /учетный запись/ құруға болады. Осы /записьтарда/ электронды
пошталардың мекен-жайы, несие карталары немесе басқа да қажетті ақпараттар болуы
мүмкін. Таңдалған бөлімнен жаңа /учетный запись/ құру үшін Редактирование Добавить
аккуант немесе Insert пернесін басу керек. Нәтижесінде экранда Добавление аккуанта терезесі
шығады, сәйкесінше жолға пернетақтадан /учетный запись/, логин, веб-адрес, электронды
пошталардың мекен-жайы және қажетті мәліметтер атын жазу керек. Толтырып болғаннан
кейін ОК батырмасын басу қажет. Нәтижесінде құрылған учетная запись сол мезетте
таңдалған бөлімнің тізіміне енеді.
Программада сақталған мәліметтерді қорғау үшін пароль қолдануға болады. Оны беру
үшін, мына команданы орындаңызНастройки* Безопасность Пароль доступа к файлу данных.
Программада парольдерді автоматты түрде түрлендіруге болады жүргізіледі. Ол
үшінФайл
Генератор паролей немесе Ctrl+G.
Пароль генераторы арқылы автоматты түрде қиындығына қарай неше түрлі пароль
құруға болады. Қажетті қиындық деңгейін ашылған Шаблон тізімінен таңдайды:
Слабый,
Средний, Сильный немесе
Особый. Генрлеу процесін жіберу үшін,
Генерировать батырмасын
басыңыз. Қосымша параметрлерін Настройки облысында орнатуға болады.
Программаның мәліметтер қорын текстік файл түріде сақтау үшін басты
менюдеФайл
Экспорт в *.txt. командасы арналған.
Қорғалған
ақпараттық
жүйенің
негізгі
сипаттамалары.
Қазіргі
уақытта
пайдаланушылардың өмірін компьютерлік вирустар ғана емес сонымен қатар қауіпті
программалар құртады. Бұлардан басқа Интернетте қауіпті программалар толып жатыр. Сондай
кең тараған программаларды қарастрамыз: шпиондық модуль Spyware және рекламалық модуль
Adware.
Қорғалған операциялық жүйені құрғанда колдану. Соған қарамастан құртушы
программалармен қамтамасыз етушілер бөтен компьютерлерге кру жолдарын қарастыру үстінде,
келесі қиын емес алдын-алу жолдары адамдарды көптеген керек емес қиындықтардан құтқарады.
- Файлдарды Интернеттен көшіргенде оған арнайы арнаулы программаларды қолдану,
көшіргелі жатқан файлдың мүмкіндігін қарап жэне оған анализ жасайды (мысалы,
Download Master).
- Кейде көшіретін файлыңыздың ссылкасын шерткенде немесе экранда автоматты түрде
басқа ссылкаға көшуге немесе басқа (арзанырақ, жаңарырақ, пайдалырақ) программаны
көшіруге шақыру пайда болады. Мұндай шақырулардан бас тартқан жөн. Болмаған
жағдайда компьютеріңізге көптеген қатерлі модульдер кіру қауіпі бар.
- Мүмкіндігінше
Интернеттен
көшірмеңіз
және
белгісіз
құрастырушылардың
программалары мен утилиттерін компьютеріңізге орнатпаңыз.
