АКАДЕМИЯЛЫҚ МӘТІННІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
Орындаған: Нұрлыбай Лунара
Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті
Ғылыми жұмыс кipicпeсiнiң релi мен құрылымы. Ғылыми жұмыстың кipiспесiн дайындау ғылыми зерттеудiң ең қиын бөлiмi болуы мумкiн. Kipicпенiң, көлемi тiкелей тандалған гылыми мақаланың түрiне байланысты. Kipiспе бөлiмiнде жұмыстың алғышарттары мен езектiлiгi керсетiлiп, мақаланың тақырыбы айкындалады. Ұқыпты жазылған кipiспе бүкiл жұмысқа жақсы бағыт берiп, оқырманды бұл жұмысқа деген қызығушылығын арттыра алады. Kipicпe бөлiмiнде ғылыми-зерттеу жұмысының идеяларын қысқа әpi нұсқа түрiнде дайындау мiндеттi. Kipicпe - титулдык бет пен жоспардан кейiнгi үшiншi бетте орналасатын ғылыми жобаның, ен, алғаш тарауы. Kipicпe бөлiмiндегi ең басты көрсеткiш болып ғылыми-жұмыстың, өзектiлiгi болып табылады. Өзектiлiк деп - зерттеу еңбегiнде көрсетiлген және алынған мәлiметтердiң, кажеттiлiгін, жаңалығын және маңыздылығын оқырманға дейiн жеткiзу жэне дәлелдеу.
Kipicпe бөлiмiндегi ең басты көрсеткiш болып ғылыми-жұмыстың, өзектiлiгi болып табылады. Өзектiлiк деп - зерттеу еңбегiнде көрсетiлген және алынған мәлiметтердiң, кажеттiлiгін, жаңалығын және маңыздылығын оқырманға дейiн жеткiзу жэне дәлелдеу.Сонымен бiрге, зерттеу жұмысының мақсаты тұжырымдалады. Яғни, бұл - зерттеудiң, соңғы результаттарының қалаулы моделi. Kipicпе бөлімi келесiдей көрсеткiштерден кұрастырылуы керек. Оларға: Жұмыстың өзектiлiгi. Бұл жерде зерттеу жұмысында кездесетiн әлi шешiлмеген мәселелердi қысқа көрсетiп ету керек. Сонымен қатар, ғалымдардың, осы мәлеге деген қызығушылығын көрсететiн әйгiлi ғылыми мақалаларғa сiлтемелердi көрсетiп кеткен жөн. Зерттеудiң, мақсаты. Әдетте мақсат зерттеуге қойылған тақырыппен өзара қатынаста болу керек. Зерттеу объектici мен пәнiнiң, тұжырымдамасы. Fылыми зерттеу объектiciн, оның, пәнiне қapағанда кеңiрек тұжырымдалатынын есте сақтаңыз. Яғни, зерттеу пәнi - зерттеу объектiсiнде қарастырылады. (Мысал: зерттеу объектici - ферромагниттiк сұйықтықтың электрлiк қасиеттерi болса, ал зерттеу пәнi - магниттiк сұйықтықтың, бipтeктi мaгниттік өрістегі өткізгіштік қасиетi.)
Негізгі бөлім. Зерттеудің бұл бөлігі теориялық және практикалық (эксперименттік) болып бөлінеді. Олардың әрқайсысы параграфтарға бөлінуі мүмкін тараулардан тұруы мүмкін. Теориялық бөлімде отандық және шетелдік авторлардың әдеби дереккөздерін зерделеу негізінде зерттеліп отырған мәселенің мән-мағынасы қарастырылып, оны шешудің түрлі жолдары талданып, автордың өзіндік ұстанымы айтылады. Ғылыми-анықтамалық аппаратты жобалау кезінде ескертулердің (анықтамалар) біркелкі болуы талап етіледі. Кітаптың атауы титул бетімен беріледі. Мерзімді басылымдардың материалдарына сілтемелерде олардың атауларындағы тырнақшалар алынып тасталады. Сілтемелер сандармен көрсетіледі, олар беттің төменгі жағындағы жолдың астында көрсетіледі (ішкі). Барлық жағдайларда міндетті (тікелей сілтеме жасаумен, автордың көзқарастары мен пікірлерін көрсетумен, статистикалық мәліметтерді пайдаланумен, социологиялық зерттеу нәтижелерімен және т.б.): сызықаралық мәтінде, сондай-ақ пайдаланылған әдебиеттер тізімінде авторы, сілтеме жасалған жұмыс, оның шыққан жылы мен орны, баспасы, жалпы беттер саны (әдебиеттер тізімінде) немесе сілтеме жасалған нақты беттердің нөмірлері
Қорытынды. Қорытындылай келе, зерттеудің теориялық және практикалық қорытындылары мен ұсыныстары жинақталып, жинақталған. Олар жүргізілген зерттеудің мазмұнын, маңыздылығын, негізділігін және тиімділігін көрсететін қысқа және түсінікті болуы керек.
Ғылыми әдіс — жалпы ғылыми аясындағы қолданылатын әдістердің жиынтығы. Осыған қоса әрбір ғылым саласы тек қана арнаулы объектіге ғана емес, сол объектіге сәйкес арнаулы әдіске де ие болады. Зерттеу құралдарына түрлі процедуралар, әдістер, тәсілдер, методикалар, жүйелер мен методологиялар кіреді. Бұл түсініктер төмендегі логикалық қатарды құрайды.
Әдіс - зерттеу барысында белгілі бір қорытынды алуға бағытталған, бір немесе бірнеше метематикалық, немесе логикалық операциялардың теорияға немесе практикаға негізделген түрі.
Процедура – белгілі бір операциялар жиынтығының орындалуын қамтамасыз ететін іс-әрекеттердің жиынтығы.
Тәсіл – күрделі әдіс болып табылады, ол зерттеу барысындағы бірнеше нысаналы әдістердің жиынтығы.
Методика – бір немесе бірнеше әдістер жиынтығына негізделген зерттеу жолдары, немесе олардың жиынтығына негізделген әдістер.
Методология - зерттеу әдістері, жүйелері мен методтары жөніндегі білімнің жиынтығы. Жүйе – күрделі құбылыстар мен процестерді зерттеу үшін қажетті техникалық құралдар мен методикалардың жиынтығы.
Мәтінді бір құрылымдық тұтастыққа ұйымдастырудың негізгі тәсілдерін қарастыру кәсіби және пәндік-бағдарланған мәтіндерді дұрыс оқуға, содан кейін дұрыс жазуға мүмкіндік береді. Мәтіннің бірлігі, абзацтың бірлігі сияқты, бүкіл мәтін арқылы өтетін негізгі идеямен анықталады. Бұл идея тақырыптың кіріспесінде тезистік сөйлеммен айқын көрінеді, содан кейін әрқайсысы бір абзацқа сәйкес келетін жеке аспектілерге бөлінеді. Абзацтар аспектілер оқырманды қорытындыда көрсетілген негізгі қорытындыға әкелетін логикалық дәйектілікті құрайтындай етіп реттеледі. Бұдан шығатыны, мәтінде, біріншіден, қандай да бір жеке аспектте негізгі идеяны қолдамайтын бірде-бір абзац жоқ, екіншіден, абзацтар тізбегі аспектілерді қатаң белгіленген тәртіппен құратын және сәйкесінше әрбір абзац үшін мәтіндегі бір ғана белгілі бір орынды қажет ететін бірыңғай логикаға бағынады.
Назарларыңызға рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |
