Абай атындағы республикалық мамандандырылға дарынды балаларға арналған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын орта мектеп-интернаты

жүктеу 2,38 Mb.

Pdf просмотр

бет	40/83
Дата	12.09.2022
өлшемі	2,38 Mb.
	#39215

1 ... 36 37 38 39 40 41 42 43 ... 83

Қазақ әдебиеті 9-сынып

ІІІ ТОҚСАН
СӘКЕН СЕЙФУЛЛИН
(1894–1938) 15 қазанда Жезқазған облысы,
Ақадыр ауданы, Қарашілік қыстағында дүниеге келген. «Үш бәйтеректің»
бірі. Нілдідегі орыс-қазақ, Ақмоладағы бастауыш приход мектебінде (1905–
1908), қалалық үш класты училищеде (1913–1916) оқыды. 1914 жылы Қазан
қаласында «Өткен күндер» атты тұңғыш өлеңдер жинағын бастырды.
Омбыда қазақ жастарының «Бірлік» қауымы басшыларының бірі болды. 1920
жылғы 4 қазанда Қазақ Кеңес Автономиялық Республикасын жариялаған
Кеңестердің 1-Құрылтай съезіне делегат болып қатысып, Орталық Атқару
Комитетінің мүшесі болып сайланды. Жер-су комиссиясының жұмысына
және баспасөз ісіне басшылық етті.
1922 жылдан бастап «Қызыл Қазақстан» журналында жариялана
бастаған «Тар жол, тайғақ кешу» атты мемуарлық шығармасын жеке кітап
етіп (1927) шығарды. 1929 жылы қазақтың зиялы азаматтарына арнап ауыз
әдебиеті үлгісін жинау жөнінде жазған «Ашық хатын» жариялады. Қазақтың
мемлекеттік педагогика институтының доценті болды. 1932 жылы «Әдебиет
майданы» журналының редакторы, 1934 жылы Қазақтың коммунистік
журналистика институтының профессоры қызметін атқарды. 1936 жылы
Қазақ әдебиеті мен өнерінің Мәскеуде өткен бірінші онкүндігіне қатысты.
Шығармашылықпен белсене араласты. 1917 жылы «Жұбату» атты
тұңғыш әңгімесін жазды. 1922 жылы «Асау тұлпар» атты өлеңдер жинағын»,
«Бақыт жолында», «Қызыл сұңқарлар» пьесаларын жазды. «Домбыра»

Құрсатырған: Орынбаева Д., Оспан Д.
87028435334
(1924), «Экспресс» (1926), «Тұрмыс толқынында» (1928), «Көкшетау» (1929)
өлең-поэмалар жинақтарын, «Тар жол, тайғақ кешу» атты тарихи мемуарлық
романын (1927), «Жер қазғандар» повесін (1927) жарыққа шығарды. 30-шы
жылдары «Альбатрос» (1932), «Қызыл ат» (1934), «Социалистан» (1935) атты
поэмаларын, «Айша» (1930), «Жемістер» (1935) атты повестерін жариялады.
Публицистика саласына қалам тартты. Қазақстан ескі әдебиет нұсқаларын
жинау, зерттеу, бастыру ісімен шұғылданды. Қазақ фольклорының тарихына
арналған «Қазақ әдебиеті» (1932) кітабын жазды. Қазақ әдебиетінің
оқулықтарын жасауға қатысты. Басты шығармалары орыс тіліне аударылып,
Кеңестер Одағы халықтарының бірқатар тілдерінде басылды. Қазақ
жазушыларының ішінен тұңғыш рет Еңбек Қызыл Ту орденімен
марапатталып, шығармашылық еңбегіне 20 жыл толуы мерекеленді.
Қазақстан Жазушылар одағы таңдаулы деректі проза мен публицистикалық
шығармаларға жыл сайын беріліп тұратын С.Сейфуллин атындағы әдеби
сыйлық тағайындады (1985). Алматы, Астана сияқты көптеген қалалар мен
елді мекендерге, театрлар мен мектептерге, кітапханалар мен көшелерге
Сәкен Сейфуллиннің аты берілген.

жүктеу 2,38 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 36 37 38 39 40 41 42 43 ... 83