А. М са ожаева. Сабырова, М. бу азы, Г. изатова музыка

жүктеу 8,57 Mb.

бет	22/92
Дата	16.01.2020
өлшемі	8,57 Mb.
	#26902
түрі	Оқулық

1 ... 18 19 20 21 22 23 24 25 ... 92

Мұхит Мералыұлы

	Қазақ	халқының	əншілік
	дəстүрінің кəсіби қалыптасуы сал-
	серілік өнермен тығыз байланысты
	болды. Арқа əншілік мектебінің
	негізін қалаушылардың бірі, сал-
	серілік дəстүрдің көрнекті өкілі –
	əнші, композитор, ақын, Біржан сал
	Қожағұлұлы 1834 жылы бұрынғы
	Көкшетау	облысы, Еңбекшілдер
	ауданында дүниеге келген. Бозбала
	кезінен ел арасында əншілігімен
	көзге түсіп, жасы жиырмаға таяған
Біржан сал Қожағұлұлы	кезде əн шығара бастаған.		Біржан
(1834–1897)	салдың дауысы өте зор, жеті қырдан
	асатын	болған.Əнші-ақындардың

қасына еріп, той-думанның сəніне айналады. Өз атына «сал» атауы қосарланып айтылатын болады.

Біржан сал – «Он саусақ», Мұхит Мералыұлы – «Айнамкөз», Кенен Əзірбаев – «Туған жер».

Əндерге сипаттама беріңдер.
Əндердің орындаушылық мəнерлерін салыс-тырыңдар.

Еліміздің батыс өңіріндегі əншілік мектептің қалыптасуына ықпал ет-кен ерекше дарын иесі Мұхит Мералыұлы болды. Мұхиттың арғы аталары төрелерден тарайды. Мұхит əндері – биік регистрде орын-далатын кең ауқымды, өршіл əндер. Орындаушыдан табиғи дарынды, ар-найы дайындықты қажет етеді. Оның шығармашылығы, орындаушылық ерекшеліктері өз алдына дара мек-теп болып қалыптасты. Мұхит əндерінің диапазон кеңдігі, əннің ішкі табиғаты, əн характерін ашу-да домбыра сүйемеліндегі айрықша

қағыстары оның орындаушылық мектебін анықтайды. Əнші-композитор, ақын, күйші-домбырашы Мұхит (Мұхамбеткерей) Мералыұлы 1841 жылы қазіргі Батыс Қазақстан облысы, Қаратөбе ауданы Ақбақай ауылында дүниеге келген. Сол жерде 1918 жылы дүниеден өтті.

	Жетісу əншілік дəстүрінің	көрнекті
	тұлғасы Кенен Əзірбаев 1884 жылы
	казіргі Жамбыл облысы, Қордай ауда-
	ны, Мəтібұлақ басында дүниеге кел-
	ген. Əке-шешесінің өнерін құлағына
	құйып өскен Кенен шешесінен ерте
	айырылып, жетім қалады. Ең алғашқы
	шығармаларының бірі– «Бозторғай»
	əні. Кененнің əншілік, композиторлық,
	ақындығы жөнінде көп	деректер

жүктеу 8,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 18 19 20 21 22 23 24 25 ... 92