Сфералық абберация. Параксиальді сәулелерге қарағанда оптикалық өсьтен алысырақ орналасқан сәулелердің S// фокусы, параксиал сәулелердің S' фокусынан жақынырақ орналасады. 13.6-сурет. Осының әсерінен жарқырауық нүктенің кескіні көмескі дөңгелекше болып көрінеді.
Сфералық аберрацияны астигматизмнің дербес жағдайы ретінде қарауға болады.
13.6-сурет.
Кома. Оптикалық осьте орналаспаған нүктелік жарық көзінен үлкен (кең) жарық шоғы оптикалық жүйе арқылы өтсе, онда алған нүктелік кескін пішіні бұзылады. Жарықталған дақ түрінде (13.7-сурет) көрінеді.
Нүктелік жарық көзі деп - өлшемін ескермейтін жарық көзін айтамыз.
13.7-сурет Астигматизм Түсетін жарық шоғының қиманың әртүрлі жазықтықтарында оптикалық бетінің қисықтығының әртүрлілігінің салдарынан болатын кемістік..
Дисторсия. Сәулелердің линзаға түсу бұрышы үлкен болған кезде бас оптикалық осьтен әртүрлі қашықтықта жатқан дене нүктелерінің ұлғаюы әртүрлі болуымен байланысқан кемістік. Соның нәтижесінде заттардың арасындағы геометриялық түрі бұзылады (мысалы, түзубұрышты тор) және оның кескіні жастық тәрізді және бөшке тәрізді дисторсия сияқты бұзылады.
Хроматикалық аберрация. Линзаға ақ жарық түсетін болса, онда ақ жарықтың құрамына енетін қысқа толқынды күлгін сәуле, ұзын толқынды қызыл сәуледен көбірек сынады. Сондықтан ақ жарық линзадан өткенде линзаның беретін кескіні көмескі дөңгелек пішінді
13. 8-сурет болып, жиегі түрлі түсті болып келеді. Линзаның бұл кемшілігін хроматикалық аберрация деп атайды (13.8-сурет).
Фотометрия деп—оптиканың жарық толқындарының толқын ұзындықтары 380 нм-ден 760 нм аралығында тасымалдайтын энергиясын өлшейтін және оның адам көзіне тигізетін әсерін зерттейтін саласын айтады. Жарық толқындары тасымалдайтын энергияны екі тұрғыдан бағалауға болады:
Фотометрияның энергетикалық шамалары. 1 бірлік уақыт ішінде S аудан арқылы өтетін жарық энергиясының мөлшерін жарық ағыны деп атайды, яғни:
мұндағы Ф –жарық ағыны, W жарық энергиясының мөлшері, t-уақыт. Сәулелену шоғының өлшемі — ватт (Вт). Энергетикалық жарқырау (сәулеленгіштік) Re — жарқырау дегеніміз бет шығаратын сәуле ағынының осы ағын өтетін беттің қимасының S ауданына қатынасына тең шама. ( беттік сәуле ағынының тығыздығы ) Энергетикалық жарқыраудың өлшем бірлігі –
Достарыңызбен бөлісу: |