Жаңа сөздерді оқы, есіңе сақта

жас қала – молодой город

зәулім үйлер – высокие дома

сауда орталықтары – торговые центры

елорда – новая столица

Астана қаласы – Тәуелсіз Қазақстанның Елордасы. Ол – еліміздің ең жас әрі көрікті қалаларының бірі. Астана қаласы Есіл өзенінің жағасында орналасқан. 1998 жылдың 6 мамырына дейін бұл қала Ақмола деп аталып келді. Қазір Астана қаласы күннен-күнге көркейіп келеді. Кең әрі таза көшелер, зәулім үйлер, әдемі ғимараттар қаланың сұлулығын арттыра түседі. Қалада сауда орталықтары, салтанат сарайлары, мұражайлар, демалыс орындары көп.

2-тапсырма. Диалогты рөлге бөліп оқыңдар, ойды жалғастырыңдар.

- Амансың ба, Әсел? - Жақсы, рахмет. Өзіңнің көңіл-күйің қалай?

- Өте жақсы. Себебі қысқы демалыста Астанаға қыдырып бардым.

- Шын айтасың ба?

- Иә, Есіл өзеніне де бардық. Астананың бұрынғы атын білесің бе?

- Иә, Астана бұрын Ақмола, Целиноград деп аталған.

- Ақмола қашан Астана болып өзгертілді?

- 1998 жылы 6 мамырда Ақмола атауы Астана болып өзгертілді.

3-тапсырма. Өлеңді жаттап алыңдар. Мазмұнын қара сөзбен айтыңдар.

Астана

Ел ордасы, ғажайып қалам, Астанам,

Өзгеге айтып, сен туралы мақтанам.

Қазақстан саған қарап бой түзер,

Өрлей берші, гүлдей берші, жас қалам.

Қазақ тілі - мемлекеттік тіл



Жаңа сөздермен таныс, сөздік дәптеріңе жазып ал.

асыл қазына – ценное богатство

тіл туралы заң – Закон о «Языках»

ұлт өкілдер – представители нации

Менің Отаным – Қазақстан. Қазақстан республикасының мемлекеттік тілі - қазақ тілі. Қазақ тілі қыпшақ тілдер тобындағы тіл. Қазақ тілі ең бай және көркем тіл. Қазақ тілі - Қазақстан халқының асыл қазынасы. Қазақ тілінде өте көп газеттер, журналдар бар. Қазақстан Республикасының Конституциясында «Қазак тілі -Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі» деп жазылған. Қазакстан Республикасының тіл туралы алғашқы заңы 1989 жылы 22 қыркүйекте кабылданды. 22 қыркүйек тілдер мерекесі деп саналады. Біздің елімізде тұратын барлык ұлт өкілдері қазақ тілін оқып үйренуде.

Тапсырмалар:

1. 
   Мәтінді түсініп оқып, сұрақтар дайындаңдар.
   
2. 
   Өзара сөйлесіндер.
   
3. 
   Мына сөздерді септеңдер : мереке, ұлт, заң.
   

4. Суретке қарап, әңгіме құрастырыңдар.

Ата заңы, жеті жарғы

Жаңа сөздерді оқы, есіңе сақта.

құқықтар жинағы – сборник законов

мүлтіксіз орындау – безошибочно выполнять

жеті жарғы – Семь законов

құжат – документ

Біздің еліміздің басты құжаты – Ата Заң. Ол соңғы рет 1995 жылы 30 тамызда қабылданды. Бұл Заң бүгінгі таңда қолданыста жүр. Біздің Ата заңымызда 9 бөлім, 98 бап бар. Ата Заңды құрметтеу, жақсы білу керек. Оны әрбір азамат мүлтіксіз орындау керек.

Қазақ халқының тұнғыш құқықтар жинағы «Жеті жарғы» деп аталған. Ол жарғыда негізгі жеті бап түрі жазылған. Бұл жарғыны Тәуке хан мен оның билері жазған.

Тапсырмалар:

1. Мәтінді түсініп оқып, сұрақтар дайындаңдар

2. Тәуелдік жалғауы бар сөздерді теріп жазып, жағын анықтаңдар.

3. Жалқы есімдерді табыңдар.

Қазақ еліне саяхат

Сөздік:

қазба байлығы – полезные ископаемые тату-тәтті – дружно

көркею – становиться красивым үлес – вклад, часть

Қазақстан өзінің тәуелсіздігін, егемендігін 1991 жылы, 16 желтоқсанда алды. Қазақстан – менің Отаным. Оның астанасы – Астана қаласы. Астана қаласы күннен-күнге көркейіп, құлпырып, жайнап өсіп келеді. Елімізде бірнеше ұлттың өкілдері тату-тәтті өмір сүріп жатыр. Біз өз Отанымызды сүйеміз, мақтан етеміз. Қазақстанның жері кең байтақ, табиғи қазба байлығы мол. Еліміздің өз Елтаңбасы, Туы, Әнұраны бар.

Болашақ жас ұрпақ Қазақстанды көркейтуге үлесін қосады.
2-тапсырма. Деңгейлік тапсырмаларды орындаңдар.

ІІІ-деңгей

1. 
   Мәтінді оқып, мазмұнын орысша айтып беріңдер.
   
2. 
   Отан туралы мақал-мәтел айтыңдар.
   

ІІ-деңгей

1. 
   «Отан» тақырыбына мақал-мәтел, өлең, ән айтып беріңдер.
   
2. 
   Мәтінге 5-6 сұрақ дайындаңдар.
   

І-деңгей

1. Қазақстан Республикасы туралы өз пікірлеріңді айтыңдар.

Қазақстанның өндіріс орындары



Сөздік

көмір – уголь

мұнай – нефть

темір – железо

мыс – медь

күміс – серебро

мырыш – цинк

Қазақстан – кен байлықтары мен олардың әр алуандығы жағынан Жер шарындағы бай аймақтардың бірі. Еліміздегі кен байлықтары маңыздылығы жағынан үш топқа бөлінеді. Бірінші топқа мұнай, газ, көмір, уран, хромит кен орындары жатады. Хром кендері жөнінен Қазақстан дүниежүзінде бірінші орынға ие. Екінші топты темір, марганец, мыс, қорғасын, мырыш, алюминий және алтын кен орындары құрайды. Үшінші топқа қалайы күміс, фосфор, кен орындары кіреді.

Қазақстан энергетика және минералды шикізаттың барлық қорына ие.

Тапсырмалар:

1. Мәтінді оқып, сөздік жұмысын жасаңдар.

2. Сұрақтар құрастырыңдар.

3. Мәтінге өз білетін мәліметтерді қосып, мазмұндаңдар (суретті қолданыңдар).

4. Мәтіннен етістіктерді тауып, оның қай шақта тұрғанын анықтаңдар.

Қазақстан табиғаты

жүктеу 3,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: