4 зертханалық сабағы (2-сағат). Тақырыбы: реляционды және булев операторларының одан да көп предикаттарды шығаруда қолдану

Тақырыбы: СҰРАНЫСТЫҢ НӘТИЖЕСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ

жүктеу 84,48 Kb. бет 5/6 Дата 11.11.2022 өлшемі 84,48 Kb. #40128

Тақырыбы: СҰРАНЫСТЫҢ НӘТИЖЕСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ Әдістемелік нұсқау. Таңдалған өріс арасына тұрақты мен мәтінді қалай қою керек екендігін білесіз, математикалық өрнектерде таңдалған өрістерді қалай қолдануға болады,кімнің нәтижесі қорытынды болып табылады және сіздің мәндеріңіз белгілі ретпен шығуын. Бұл соңғы ерекшелік сіздің нәтижеңізді кез-келген баған бойынша, осы бағаннан алынған кез-келген мәндер немесе екеуі де үшін қосылады. =========== ЖОЛДАР ЖӘНЕ ӨРНЕКТЕР============ Сіздің сұраныстарыңыздың нәтижесін кемелдендіре алатындарды SQL берілгендер базасында негізделгендер ұсынып отыр. Әрине, олар бір бағдарламадан екінші бағдарламаға өзгеріске төзеді және олардың ұсыныстары біздің есебімізге кірмейді, алайда, SQL стандартында пайда болғанбес ерекшелік сізге өріс мәндерінің жай ғана нәтижесін және агрегатты берілгендерді емес, одан да көп мүмкіндіктерді ұсынады. ӨРІС КӨМЕГІМЕН ТАҢДАЛҒАН СКАЛЯР ӨРНЕК. Сіз берілгендердің жай сандық есептеулердің есептегіңіз және содан соң оларды сіздің талаптарыңызға сай бір формаға орналастыруыңыз келеді делік. SQL сізге таңдалған өрістер арасынан скаляр өрнектерді және тұрақтыларды орналастыруға мүмкіндік береді. Бұл өрнектер SELECT ұсынысындағы өрістерді толықтырады немесе орые ауыстырады және өздеріне бір немесе бірнеше таңдалған өрістер қосады. Мысалы, сіз өз сатушыңыздың комиссиондықтарын ондық санда емес, пайыздық қатынаста көре аласыз. Ол үшін мынау жеткілікті: SELECT snum, sname, city, comm * 100 FROM Salespeople; Бұл сұраныстың нәтижесі 7.1.-суретінде көрсетілген. НӘТИЖЕ БАҒАНДАРЫ Жоғарыдағы мысалдың соңғы бағаны белгісіз ( яғни атсыз), өйткені бұл нәтиже бағаны.Нәтиже бағандары – бұл олардың кестеден жай ғана алынбай, басқаша әдіспен сұраныста пайда болған берілгендер бағаны. Сіз оларды агрегаттарды қолданғанда әрдәйім пайдаланасыз. =============== SQL Execution Log ============ | SELECT snum, sname, city, comm * 100 | | FROM Salespeople; | | ==============================================| | snum sname city | | ------ --------- ----------- --------- | | 1001 Peel London 12.000000 | | 1002 Serres San Jose 13.000000 | | 1004 Motika London 11.000000 | | 1007 Rifkin Barcelona 15.000000 | | 1003 Axelrod New York 10.000000 | Сурет 7.1: Сіздің сұранысыңыздағы өрнектердің орналасуы: SELECT сұранысының ұсынысындағы функциялар, тұрақтылар немесе өрнектер. Баған аты кесте атрибуттарының бірі болғандықтан, кестеден келмейтін бағандардың аттары болмайды. Басқаша айтқанда, нәтиженің аты жоқ бағандары кестеден аластатылған бағандар сияқты барлық жағдайда дерлік өңделуі мүмкін. СІЗДІҢ СҰРАНЫС НӘТИЖЕСІНДЕ МӘТІННІҢ ОРНАЛАСУЫ 'A' символы өзінен-өзі ештеңе білдірмегенде тұрақты болып табылады. Мысалы, 1 саны. Сіз SELECT сұранысының ұсынысында мәтінді қоса тұрақтыларды да қоя аласыз. Алайда, символды тұрақтылар санды тұрақтыларға қарағанда өрнектерде қолданыла алмайды. Вы можете иметь выражение 1 + 2 в вашем предложении Сіз SELECT ұсынысында 1+2 өрнегін ала аласыз, ал 'A' + 'B' тәрізді өрнектерді қорлдана алмайсыз ; бұл егер де біз 'A' және 'B' айнымалы емес, символ емес тек қана әріптер деп санасақ. Дегенмен, сіздің сұранысыңыздың нәтижесіне мәтінді енгізу өте қолайлы нәрсе. Сіз жоғарыдағы мысалдан комиссиондықтарды пайыздық мөлшермен пайыз белгісімен (%) көру мүмкіндігін аласыз. Бұл сізге нәтижеге мынадай нәрселерді символдар мен ескертпелерді төмендегі мысал сияқты енгізе алүға жағдай жасайды. ( Нәтижесі 7.2 –суретінде бейнеленген.) SELECT snum, sname, city, ' % ', comm * 100 FROM Salespeople; =============== SQL Execution Log ============ | SELECT snum, sname, city, '%' comm * 100 | | FROM Salespeople; | | ==============================================| | snum sname city | | ------ -------- ----------- ---- --------- | | 1001 Peel London % 12.000000 | | 1002 Serres San Jose % 13.000000 | | 1004 Motika London % 11.000000 | | 1007 Rifkin Barcelona % 15.000000 | | 1003 Axelrod New York % 10.000000 | =============================================== Сурет 7.2: Сіздің нәтижеңізге символдардың қойылуы Назар аударыңыз, пайыз белгісі алдындағы бос орын жолдың бір бөлігі сияқты қойылады. Осы ерекшелік нәтижені қойылған ескертпелермен бірге маркалау үшін қолданылуы мүмкін. Сіз осы ескертпе бүкіл кестеге бір рет емес, нәтиженің әрбір жолына шығатынын ұмытпауыңыз керек. Сіз күнбе-күн алынған сандар ретін көрсететін қорытынды етептеу үшін нәтижені өрнектейсіз деп ұйғарайық. Сіз сұранысыңызды форматтау үшін нәтижені келесідегідей маркалай аласыз: ( Сурет 7.3 қараңыз ) SELECT ' For ', odate, ', there are ' COUNT ( DISTINCT onum ), 'orders.' FROM Orders GROUP BY odate; Нәтиженің грамматикалық корректсіздігінен 5 Қазанға бұдан да күрделі сұраныс құрмай құтыла алмайсыз. ( Сіз UNION-мен бірге екі сұраныс қолдана аласыз ) =============== SQL Execution Log ============== | SELECT 'For', odate, ', ' there are ' | COUNT (DISTINCT onum), ' orders ' | | FROM Orders GROUP BY odate; | | =============================================== | | odate | | ------ ---------- --------- ------ ------- | | For 10/03/1990 , there are 5 orders. | | For 10/04/1990 , there are 2 orders. | | For 10/05/1990 , there are 1 orders. | | For 10/06/1990 , there are 2 orders. | ================================================ Cурет 7.3: мәтін комбинациясы , өріс мәндері және агрегаттар Біз 14 Тарауда сипаттаймыз Сіз кестенің әрбір жолына негізделген біртекті өзгеріссіз ескерпенің пайдалы , бірақ шектеулері бар екендігін көре аласыз. Кей кезде бүкіл нәтижеге бір ғана ескертпе жазу немесе өзіңіздің меншікті ескерпеңізді әрбір жолға жазу әлдеқайда үнемді және пайдалы. SQL-ды қолданатын әр түрлі программалар есептеу генераторы тәріздес ( мысалы, Report Writer), олар нәтижені форматтау және кемелдендіру үшін өңделген. Орнатылған SQL өзі қойылған тілдің мүмкіндіктерін эксплуациялайды. SQL мәліметтер операциясымен өзінен-өзі қызықты келеді. Негізінен, нәтиже, бұл мәлімет және SQL-ды қолданатын программа осы мәліметті қолдана алады және оны бұдан да жақсырақ формаға орналастыра алады. Алайда, бұл SQL-дың аймағына енбейді. ======= ӨРІС НӘТИЖЕСІНІҢ РЕТТЕЛУІ ======== Біз көрсеткендей, кестелер – бұл мәліметтерден шығатын қандай да бір ретпен реттелмеген мәліметтердің ретсіз жиынтығы. SQL ORDER BY командасын сіздің нәтижеңізді реттеу үшін қолданады. Бұл команда сұраныс нәтижесін таңдалған бағандардың сол және басқадай мөлшерінің мәндерін реттейді. Көпсанды бағандар, бірінің ішінде екіншісі, сонымен қатар, өспелі ( ASC ) немесе кемімелілер ( DESC ) әрбір бағанға реттеледі. Өздігінен өспелілер орнатылған. Тапсырыс берушінің көмегімен ретке келтірілген реттеу кестесін қарастырайық. ( cnum бағанындағы мәндерге назар аударыңыз): SELECT * FROM Orders ORDER BY cnum DESC; Сурет 7.4. нәтижесі көрсетілген =============== SQL Execution Log ============== | SELECT * | | FROM Orders | | ORDER BY cnum DESC; | | =============================================== | | onum amt odate cnum snum | | ------ -------- ---------- ----- ----- | | 3001 18.69 10/03/1990 2008 1007 | | 3006 1098.16 10/03/1990 2008 1007 | | 3002 1900.10 10/03/1990 2007 1004 | | 3008 4723.00 10/05/1990 2006 1001 | | 3011 9891.88 10/06/1990 2006 1001 | | 3007 75.75 10/04/1990 2004 1002 | | 3010 1309.95 10/06/1990 2004 1002 | | 3005 5160.45 10/03/1990 2003 1002 | | 3009 1713.23 10/04/1990 2002 1003 | | 3003 767.19 10/03/1990 2001 1001 | ================================================ Сурет 7. 4: Өрістің кемуінің көмегімен нәтиженің реттелуі КӨП САНДЫ БАҒАНДАРДЫҢ КӨМЕГІМЕН РЕТТЕЛУ Сондай-ақ біз кестені басқа да бағанның көмегімен, мысалы, cnum өрістің ішінде реттелген amt өріс көмегімен реттей аламыз. ( нәтиже 7.5 суретте кескінделген ): SELECT * FROM Orders ORDER BY cnum DESC, amt DESC; =============== SQL Execution Log ============== | SELECT * FROM Orders | | ORDER BY cnum DESC, amt DESC; | | =============================================== | | onum amt odate cnum snum | | ------ -------- ---------- ----- ----- | | 3006 1098.16 10/03/1990 2008 1007 | | 3001 18.69 10/03/1990 2008 1007 | | 3002 1900.10 10/03/1990 2007 1004 | | 3011 9891.88 10/06/1990 2006 1001 | | 3008 4723.00 10/05/1990 2006 1001 | | 3010 1309.95 10/06/1990 2004 1002 | | 3007 75.75 10/04/1990 2004 1002 | | 3005 5160.45 10/03/1990 2003 1002 | | 3009 1713.23 10/04/1990 2002 1003 | | 3003 767.19 10/03/1990 2001 1001 | ================================================ Сурет 7.5: Көпмәнді өрістің көмегімен нәтиженің реттелуі Сіз ORDER BY командасын осы әдіс арқылы бағанның кез-келген санымен қолдана аласыз. Назар аударыңыз, реттелетін бағандар барлық жағдайда SELECT таңдағанда көрсетілуі тиіс. Бұл – ANSI талабы, көпшілік жағдайда бірақ үнемі емес жүйеде жазылады. Келесі команда рұқсат етілмейді, мысалы: SELECT cname, city FROM Customers GROUP BY cnum; Сnum өрісі таңдаулы өріс болмағандықтан, GROUP BY оны нәтижені реттеуге қолдануға таба алмайды. Сіздің жүйеңіз бұны істей алса да, нәтижеден реттелудің мәні жақсармайды, сондықтан ORDER BY ұсынысында қолданылған барлық бағандарды қосу (SELECT ұсынысындағы) негізінен қолайлы. АГРЕГАТТЫ ТОПТАРДЫҢ РЕТТЕЛУІ ORDER BY сонымен қатар GROUP BY-мен бірге топтарды реттеу үшін қолданыла алады. Егер де солай болса, ORDER BY әрдайым соңғы болып келеді. Міне, соңғы тараудан алынған ORDER BY ұсынысымен толықтырылған мысал. Нәтиже топтастырылудан бұрын топтардың реті еркін болды; енді біз топтарды бір тізбекпен орналастырамыз: SELECT snum, odate, MAX (amt) FROM Orders GROUP BY snum, odate GROUP BY snum; 7.6. суретте нәтиже көрсетілген =============== SQL Execution Log ============== | SELECT snum, odate, MAX (amt) FROM Orders | | GROUP BY snum, odate ORDER BY snum ; | | =============================================== | | snum odate amt | | ----- ---------- -------- | | 1001 10/06/1990 767.19 | | 1001 10/05/1990 4723.00 | | 1001 10/05/1990 9891.88 | | 1002 10/06/1990 5160.45 | | 1002 10/04/1990 75.75 | | 1002 10/03/1990 1309.95 | | 1003 10/04/1990 1713.23 | | 1004 10/03/1990 1900.10 | | 1007 10/03/1990 1098.16 | ================================================ 7. 6 сурет: Топтардың көмегімен реттелу Біз өспелі немесе кемімелі ретті көрсетпегендіктен, өспелі реттелу өздігінен қолданылады. БАҒАН НӨМІРІНЕ СӘЙКЕС НӘТИЖЕНІҢ РЕТТЕЛУІ Нәтижені реттеуде бағанның атының орнына сіз өрісті көрсету үшін бағанның реттік нөмірін қолдана аласыз. Бұл нөмірлер кесте бағандарының ретіне қарай емес, олардың нәтижесіндегі ретіне жіберілуі мүмкін. Басқаша айтқанда, SELECT ұсынысында бірінші болып көрсетілген өріс ORDER BY үшін бұл – 1 өріс, мұнда ол кестеде нешінші болып тұрғанына байланысты емес. Мысалы, келесі команданы орындағанда сіз сатушының комиссиондығының ең аз мәні бойынша кему ретімен көрсетілген қандай да бір өрісті көре аласыз. (Нәтиже 7.7-суретте көрсетілген ): SELECT sname, comm FROM Salespeople GROUP BY 2 DESC; =============== SQL Execution Log ============ | (SELECT sname, comm | | FROM Salespeople | | ORDER BY 2 DESC; | | ============================================= | | sname comm | | -------- -------- | | Peel 0.17 | | Serres 0.13 | | Rifkin 0.15 | =============================================== Сурет 7. 7: Қолданбалы нөмірлердің реттелуі ORDER BY мүмкіндігінің негізгі мақсаттарының бірі – сізге GROUP BY-ды нәтиже бағандарымен, сонымен бірге кесте бағандарымен бірге қолдануға мүмкіндік беру. Агрегатты функция, тұрақтылар немесе өрнектер көмегімен құрылған бағандар SELECT ұсынысының сұранысында GROUP BY-мен бірге қолдануға абсолютті түрде жарамды. Мысалы, 7.8 суретте көрсетілгендей біздің әрбір сатушымыздың ретін санайық және нәтижесін кемімелі ретпен көрсетейік: SELECT snum, COUNT ( DISTINCT onum ) FROM Orders GROUP BY snum ORDER BY 2 DESC; =============== SQL Execution Log ============== | SELECT snum, odate, MAX (amt) | | FROM Orders | | GROUP BY snum | | ORDER BY 2 DESC; | | =============================================== | | snum | | ----- ---------- | | 1001 3 | | 1002 3 | | 1007 2 | | 1003 1 | | 1004 1 | ================================================ Сурет7.8: Нәтиже бағанының көмегімен реттелу Бұл жағдайда сіз нәтиже бағанының аты болмағандықтан, баған нөмірін қолдануыңыз керек; және сіз агрегатты функцияның өзін қолданбауыңыз керек. Қатаң айтқанда ANSI SQL ережесі бойынша келесі көрсетілгендер іске аспайды, дегенмен кейбір жүйелер бұл талапты орындамайды: SELECT snum, COUNT ( DISTINCT onum ) FROM Orders GROUP BY snum GROUP BY COUNTОМ ( DISTINCT onum ) DESC; Бұл жүйелердің көбімен шеттетілген болады! NULL ОПЕРАТОРЫ КӨМЕГІМЕН РЕТТЕЛУ Егер нәтижені реттейтін өрісте бос мәндер (NULL) бар болса, олар өрістің әрбір басқа мәніне не бағынады, не мүлдем сәйкес келмейді. Бұл – ANSI-дің индивидуалды программаларға қалдырған мүмкіндігі. Берілген программа екі форманың бірін пайдаланады. № жүктеу 84,48 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз