1 Тақырып.Қазақстанда қор нарығының пайда болуы
Сағат саны: 1
Сабақ мақсаты: бағалы қағаздар нарығының теоретикалық негізімен таныстыру,оның рөлі мен мәнін анықтау, оның мазмұнын, қызмет механизімін қарастыру, бағалы қағаздар нарығының функциялармен, объектілер және субъектілермен танысу, сонымен қатар бағалы қағаздар саудасын ұйымдастыру әдістерімен танысу.
Сабақ барысы:
1.Ауызша сұрау.
2.Реферат,баяндамаларды тыңдау.
3.Экономикалық диктант жүргізу.
4.Карточка бойынша жеке жұмыс.
5.Тестерді шешу.
6.Практикалық сабақтың қорытындысын шығару.
Сабақ мазмұны:
Мемлекеттік жеке меншікті баѓалы ќаѓаздар нарыѓы құру негізі ретінде жекешелендіру.
Ќазаќстан Республикасында жекешелендірудің кезеңдері.
Жеке меншікіњ сату формалары.
Кіші жеке меншік иелікке алу.
Массалыќ иелікке алу. Єлеуметтік сфераны жекешелендіру.
Жекеше жобаны иелікке алу.
Ќазаќстан Республикасында баѓалы ќаѓаздар нарыѓыныњ даму жєне ќ±рылу кезењдері.
Баѓалы ќаѓаздар нарыѓының ұғымы, оның орны және ролі.
Бағалы қағаздар нарығы,оның ұғымы және мәні.Бағалы қағаздар нарығының спецификалық тауары.
Бағалы қағаздар нарығының функциялары.
Бағалы қағаздар нарығының жіктелуі.
Бағалы қағаздар нарығының құрылымы.
Бағалы қағаздар нарығының қатысушылары.
Өзін-өзі тексеруге сұрақтар мен тапсырмалар:
1.Бағалы қағаздар нарығы қашан пайда болды?
2.Шетелдік және отандық бағалы қағаздар нарығының даму ерекшеліктерін атаңыздар?
3.Экономикада қаржылық ағымның дамуын схема түрінде бейнелеңіз?
4.Қаржы нарығы және бағалы қағаздар нарығына анықтама беріңіз?
5.Қаржы нарығының құрылымы қандай?
6.Ақша нарығы және капитал нарығы дегеніміз не?
7.”Қаржы нарығы” және “Бағалы қағаздар нарығы “ ұғымы өзара қалай қатысты?
8.Бағалы қағаздар нарығының рөлі неден тұрады?
9.Неге бағалы қағаздар нарығы экономиканы қаржыландыруда альтернативті қайнар көзі болып саналады?
10.Қандай капитал бағалы қағаздар нарығында айналады?
11.Бағалы қағаздар нарығы экономикада қандай функцияларды орындайды?
12.Бағалы қағаздар нарығы қандай негізгі экономикалық тапсырмаларды шешеді?
13.”Алғашқы “ және “екінші “ нарықтар термині нені білдіреді?
14.Биржалық және биржалық емес бағлы қағаздар нарығыаиырмашылығы неден тұрады?
15.Кассалық және жедел нарықтарға анықтама берініз?
16.Бағалы қағаздар нарығының құрылымы қандай негізгі эллементтермен көрсетілген?
17.Бағалы қағаздар нарығы құрылымын ашыңыз?
18.Бағалы қағаздар нарығының жұмыс істеуінің қандай негізгі параметірлері Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі және “Бағалы қағаздар нарығы туралы “ Қазақстан Республикасының заңына регламентациялайды?
19.Бағалы қағаздар нарығының қатысушы кім?Оларды қандай топтпрға бөлуге болады?
Студенттердің өздік жұмысының тақырыптары:
.Мемлекеттік меншікті жекешелендіру мен қайта мемлекет иелігіне беру және бағалы қағаздар нарығының қызмет ету механизмі.
Қазақстан Республикасының қаржы нарығындағы қаржы институттарының түрлері және олардың қызметінің сипаттамасы.
Қазақстанда жекешелендіру процестері және олардың қор нарығының дамуына әсері.
Бағалы қағаздар нарығында капиталды негізгі қарызға алушылар және қоюшылары.
Көшпелі экономикасы бар елдегі қаржы –несиелік қатынастар.
Қазақстандағы жекешелендіру,негізгі бағыттары және нәтежелері.
Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығының қалыптасу ерекшеліктері.
Ұсынылған периодикалық әдебиеттер:
1.Р.Елемесов,Т.Темиржан.Современные теории финансов и их влияние на экономическое развитие // РЦБК 11-2000,с.26-31.
2.А.Недужий. Основы рынка ценных бумаг// РЦБК.N7,1998,с.34-43.
3.Р.Жоламан.Б.Есенов.Эволюция и основные тенденций развития мировых фондовых рынках //РЦБК N2-2001,с.15-18.
4.Б.Есенов. Эволюция и основных тенденции развития мировых фондовых рынков//Евразииское сообшество N2-2000 г.
5.Р.Жоламан,Б.Есенов.Современные формы интеграционных процессов на мировых фондовых рынках // РЦБК N 10-2000 г, с.14-21.
6.Кулмагамбетов. А.Финансовые-кредитные отнашения в стране с переходной экономикой Часть 1 (Становление)//РЦБК N 10-1999 г.,с.24-36.
7.Кулмаганбетов А.Финансово-кредитны отнашение в стране с переходной экономикой Часть 2 (Финансовая политика)//РЦБК N 11-1999 г.,с. 16-19.
8.Кулмагамбетов А.Финансова –кредитные отнашения в стране с переходной экономикой Часть 3.(Денежно-кредитная политика)//РЦБК N6-2000 г.,с.34-39.
9.Приватизация в Казахстане:основные направления и результаты // Экономика Казахстана N7-8 2007 г.с.102-106.
2 Тақырып. Бағалы қағаздар: экономикалық мазмұны және жіктелуі.
Сағат саны: 1
Сабақ мақсаты:бағалы қағаздардың экономикалық мазмұнына анықтама беру бағалы қағаздарға тиесілі негігі сапаларды сипаттау,әр түрлі белгілері бойынша бағалы қағаздарды жіктеуді үйрену,эмиссия механизмін және бағалы қағаздардың таратылуын қарастыру.
Сабақ барысы:
1.Ауызша сұрау.
2.Реферат,баяндамалар тыңдау.
3.Экономикалық диктант жүргізу.
4.Карточка бойынша жеке жұмыс.
5.Тестерді шешу.
6.Практикалық сабақтың қортындысын шығару.
Сабақтың мазмұны:
1.Бағалы қағаздардың экономикалық мағынасы және функциялары.
2.Бағалы қағаздардың жіктелуі.
3.Бағалы қағаздар эмиссиясы.
Өзін-өзі тексеруге сұрақтар мен тапсырмалар:
1.Қашан бірінші бағалы қағаздар пайда болды?
2.Бағалы қағаздар нарығының қаржылық құралдарын атаңыз?
3.Бағалы қағаз ұғымына анықтама беріңіз?
4.Бағалы қағаздардың негізгі және қосымша белгілері мен қасиеттерді ашыңыз?
5.Матасқан ұғымдар жүйесі ретінде бағалы қағаздар жіктелуіне сипаттама беріңіз?
6.Корпоративті бағалы қағаздардың рөлі неден тұрады?
7.Мемлекеттік бағалы қағаздардың экономиколық функкциялары қандай?
8.Бағалы қағаздардың түрлерін атаңыз және сипаттама беріңіз?
9.Қандай бағалы қағаздар Қазакстандық қор нарығында айналымға жіберіледі?
10.Бағалы қағаздарды тіркеу және қайта тіркеу процедурасының тәртібі қандай?
11.Бағалы қағаздар эммисиясының процедурасының жазып көрсетіңіз?
12.Эмиссия проспектісі деген не?
Студенттердің өздік жұмысының тақырыптары:
1.Бағалы қағаздардың экономикалық және заңдылық мазмұны.
2.Нарық экономикада бағалы қағаздардың рөлі және орны.
3.Әр түрлі елдердің экономиклық теориясы мен заңдылығындағы бағалы қағаздар анықтамасы.
4.Бағалы қағаздардың инвестициялық сапасы және басқарушылық мүмкіндіктері.
5..Бағалы қағаздар суррагаттары:олардың экономикалық мазмұны және отандық эмиссиялық тәжірибеде көрсету формалары.
Ұсынылған периодикалық әдебиеттер:
1.Есендирова.С.К. О нормативно-правовой базе создания и обращения ценных бумаг в РК//Право и государство,N3-2001,с.30-32.
2.М.Сүлейменов,Ф.Карагусов.О правовой природе бездокументарных ценных бумаг//РЦБК N10-2000,с.4-6.
3.Епишкина.И.Е,Организация учета ценных бумаг//РЦБК N9-2001,с.17-18.
4.Орынбасаров.Е.Дефиниции ценной бумаги//Деловая неделя.29.11.96,с.5
5.Материалы из курса лекций по подгатовке специалистов на РЦБ-Анализ надежности ценных бумаг//РЦБК N12-1998 г.
3 Тақырып .Акциялар
Сағат саны: 2
Сабақ мақсаты: акцияның экономикалық мағынасын анықтау,олардың фундаметалды қасиетін және акция түрлерін қарастыру;әр түрлі эмитентердің инвестициялық сапасын сараптау,”дивиденд, дивиденд ставкасы “ ұғымын ашу, акцияның құндық бағасы мен кірісін оқыту; акцияның нарықтық бағасын есептеп үйрену,жай және артықшылықты акцияның әр түрлілігін қарастыру.
Сабақ барысы:
1.Ауызша сұрау.
2.Реферат, баяндамаларды тыңдау.
3.Экономикалық диктант жүргізу.
4.Карточка бойынша жеке жұмыс.
5.Тестерді шешу.
6.Практикалық сабақтың қортындысын шығару.
Сабақ мазмұны:
1.Акцияның экономикалық мәні.
2.Акцияның шығарылу механизмі және айналымы.Қазақстан Республикасында акцияның шығарылуы мен айналуының заңдылық негізі.
3.Акцияның жіктелуі.
4.Жай акциялардың түрлері.
5.Артықшылықты акциялардың түрлері.
6.Акцияның құндық бағасы және кірісі (практикалық есеп және жағдайларды шешу)
Өзін-өзі тексеруге сұрақтар мен тапсырмалар:
1.Ация нарығы қандай нормативті – құқықтық актілермен реттеледі?
2.Компанияның шектеулі жауапкершілігі нені түсіндіреді?
3.Акционерлік қоғаммен қандай шарттық орындалуы оған халықтың акционерлік қоғам статусы беріледі?
4.Компания активтері мен жарғылық қордың акция құнымен өзара байланысы қандай?
5.Акционерлік қоғамның акциясына сипаттамма беріңіз?
6.Акция түрлерін атаңыз және ашыңыз?
7.”Көгілдір фишка “ термині нені білдіреді?
8.”Көгілдір фишка “ санына кез келген 10 отандық компаниялардың өкілдерін атаңыз.
9.Компанияның жойылу жағдайында жай акцияларды ұстаушылрдың құқықтық кезектілігі қандай?
10.Артықшылықты акциялардың жай акциялардаң ерекшеліктері қандай?
11.Кулулативті және кулулятивті емес артықшықты акциялардың арасында қандай айырмашылық бар?
12.Акцияның құндық бағасының қандай түрлері бар?
13.Бағалы қағаздарды бағалау кезінде қандай экономикалық заңдар мен әдістер қолданылады?
14.Акция бойынша кіріс қалай анықталады?
15.Құндық бағалау есебінде және акция кірісінде қандай қандай көрсеткіштер бар?
16.Акционерлік қоғам мөлшері анықталған артықшылықты акциялар бойынша девиденттерді төлемеуге болама?
17.Акционерлік қоғам қандай жағдайда девидент төлеуге шешім қабылдауға құқығы жоқ?
18.Акциялар инвестор жинағын инфляциядан қорғай алады ма?
19.Акция нарығының негізгі қатысушыларың атаңыз?
20.Акция нарығында мемлекеттің рөлі қандай?
21.Қандай нарықта Қазақстандағы акциялардың айналымы жүреді?
Есептер:
Есеп 1.Жарғылық қор 50000 теңге акционерлік қоғамның келесі капитал құрылымы бар:800 жай акция және 200 артықшылығы бар акция.Таратуға пайда мөлшері-9000 теңге.Артықшылығы бар акциялар бойынша бекітілген дивиденд-50%.Егер барлық бағалы қағаздардың номиналды құны бірдей болса,жай акциялар бойынша дивиденд қандай болады.
Есеп 2.Акциялар бойынша спрэд көлемін және ең жоюшы акцияны анықтаңыз.Егер келесілер белгілі болса: бірінші акция бойынша ұсыныстың минималды бағасы-10,2 тг.сұраныстың максималды бағасы-10 тг.Екінші акция бойынша ұсыныстың минималды бағасы-20,5 тг,сұраныстың максималды бағасы.
Есеп 3.Егер келесілер белгілер болса,акциялар бойынша рендит көлемін және ең кірісті акцияны аңықтаңыз:бірінші акция дивиденті-200%,номиналы-100 тг,нарықтық бағасы-400 тг.Екінші акция дивиденді-100%,номиналы-100тг,нарықтық бағасы-1000 тг.
Есеп 4.Егер келесілер белгілі болса,өндірістік акционерлік қоғамның қайсысының акция салымы тәуекелді (мың.теңге):
А.Қ
|
Ағымдағы міндеттемелер
|
Ұзақ мерзімді міндеттемелер
|
Жеке капитал
|
А
Б
В
|
200
160
220
|
160
180
140
|
400
420
380
|
Есеп 5.”А “ акционерлік қоғамның келесідей балансы бар(мың.теңге).
Активтер.
|
Қаңтар
|
Шілде
|
Пассивтер
|
Қаңтар
|
Шілде
|
Негізгі құралдар
|
3500
|
3400
|
Жарғылық қор
|
4000
|
4000
|
Материалдық емес активтер.
|
600
|
1100
|
Мақсатты түсімдер.
|
-
|
400
|
Өндірістік запастар.
|
|
|
Кредиторлармен есептесу
|
900
|
600
|
Есептік шот
|
100
|
300
|
Қысқа мерзімді несиелер
|
500
|
-
|
Дебиторлық есептеу
|
300
|
400
|
Шығындар
|
-
|
-
|
Қатысушылармен есептеу.
|
600
|
-
|
Ұзақ мерзімді несиелер
|
500
|
-
|
Баланс
|
6000
|
6200
|
Баланс
|
6000
|
6200
|
Есеп 6.Барлығы 1000 тг бірдей номиналды: жай акция – 10000 дана, артықшылығы бар акция -1000 дана,облигациялар-500 дана шығарылған кездегі акционерлік қоғамның бір жай акциясының дивидендін анықтаңыз.
Таратуға таза пайда 750 мың теңгені құрады,облигация бойынша жылдық процент 20%,артықшылығы бар акциялар бойынша процент -15%.
Есеп 7. АҚ-ның жарғылық қоры 2 млн.теңге, баланстық пайдасы – 10 млн.теңгені құрады. Акционерлердің жалпы жиналысы салықты төлегеннен қалған пайда келесідей таратылады деп шешті: өндірістің дамуына -20%, дивиденттерді төлеуге-80%. Егер банктік процент 90%, акция номиналы 100 теңгені құраса, берілген АҚ-ның акция курсы қандай болуы керек?
Есеп 8 . АҚ дивиденд төлеуге 10 млн. теңге бөлді : 6 артықшылықты акциялар бойынша (жылдық дивиденд- 5% ) және 28 жай акциялар бойынша. Жай акция бойынша қандай дивиденд төленеді?
Есеп 9. Акцияның номиналды құны – 100 теңге, дивиденд- 160%. Банктік процент - 48%. Акция курсын және оның нарықтық құнын есептеңіз.
Есеп 10. Дивиденд төлеуге бағытталған АҚ пайдасы 820000 теңге құрайды. Акциялар 4500000 теңге сомасында шығарылды, сонымен қатар олардың номиналды бағасына тіркелген 15 проценттік артықшылықты акциялар – 500000 теңге шығарылды. Акциялар бойынша дивиденд мөлшерін есептеңіз.
Есеп 11. Инвестор акцияны номиналды бойынша 10000 теңге алды, жылдық дивиденд көлемі - 125%, жарты жылдан кейін ол оны 12550 теңгеге сатты. Инвестормен алынған кірісті анықтаңыз.
Есеп 12. Ақырғы 12 айда АҚ-ның таза пайдасының сомасы 700000 теңге. Төленген акциялар саны -10000 дана. Қазақстан ұлттық банкін қайта қаржыландырудағы жылдық орташа ставка -35 %. Акцияның есептік курстық құнын анықтаңыз.
Есеп 13. Қоғамның жарғылық қоры 2 $ номиналымен 1000000 акциядан тұрады. Қоғам 900000 акция шығарды, бірақ қазіргі уақытта 50000 акция сатып алды. Мыналарды анықтаңыз:
а) Қоғамның неше акциясы айналымда жүр;
б) Егер акциялар 4 $ бағасы бойынша сатылса, қоғам қаражаттардың қандай максималды көлемін мобилизациялай алады?
Есеп 14. Курстық құн бойынша 1000 акция сатылады. Акция номиналы– 10000 теңге. Дивиденд -15% , ссудалық процент - 5%.
Акция курсы мен құрылтай пайдасын есептеңіз.
Есеп 15. АҚ 4 қатысушыдан құралды, олардың біріншісі басқалармен енгізілген жарғылық қордың жарты сомасы, екіншісі – қалғандарымен енгізілген 1/3 сомасы, үшіншісі – қалған қатысушылармен енгізілген ¼ сомасы. Төртіншісі 6500 тенге енгізді. Жарғылық қорға әрбір қатысушы қанша енгізді және ол қор неге тең?
Есеп 16. АҚ екінші нарықта 25 теңге ажио және 10 % купонымен номиналды құны 1000 теңгеге басқа АҚ- ның 100 облигациясын сатып алды. Осы операцияға салық сомасы қандай?
Есеп 17. Номиналы -50 теңге, нарықтық курсы – 70 теңге, дивиденд мөлшері -30 теңге. Акцияның ағымдағы кірісі қандай?
Есеп 18. Инвестор АҚ- нан 12 % жылдық тіркелген кірісімен номиналды құны – 2000 теңге болатын 1800 теңгеге артықшылықты акцияны алды. Болжалған акцияны иену мерзімі – 5 жыл. Берілген акция бойынша ағымдык кірісін анықтаңыз.
Есеп 19. Жарғылық қоры 10000 теңге АҚ- ның баланстық пайдасы – 50000 теңгені құрайды. Акционерлердің жалпы жиналысы: өндірісті дамытуға - 20%; дивиденд төлеуге - 80% бағыттауын бекітті. Егер банктік салым бойынша процент - 14%, акция номиналы 10 теңгені құраса, акция курсы қанша болуы керек?
Есеп20. АҚ номиналы 100 теңге және 50% купонымен «А» компаниясының 100 облигация пакетін және номиналы 20 теңге және 40% купонымен «Б» компаниясынан 100 облигация пакетін алды. Пайданы «В» компаниясының 10 теңге құнымен акция сатып алуына инвестициялау шешілді. Акцияның қанша санын алуға болады?
Есеп 21. Егер ссудалық процент 12 % құраса, жылдық дивиденд көлемі 9 % және номиналды құны 100000 теңге артықшылықты акцияның ағымдағы құнын есептеңіз.
Есеп 22. Егер дивиденд көлемі 360 , ссудалық процент 56 % құраса, акция курсын анықтаңыз.
Есеп 23. Егер акционерлер жиналысымен 587500 теңге мөлшерінде алынған пайданы акционерлер арасында таратуға шешім қабылданса, жай акциялар бойынша дивиденд процентін анықтаңыз. Жарғылық қор – 5 млн.теңге, оның 25 % артықшылықты акцияларды сатуға қалыптасқан. Артықшылықты акция бойынша тіркелген дивиденд 15%.
Есеп 24. Қазіргі кезде «АВС» АҚ- ның курстық құны- 2000 теңге, күтілген дивиденд – 1000 теңге жай акциясы бар. Банктік проценттің жылдық стакасы -50 %. Инвестор қысқа мерзімді қауіпсіз салымға бағыталған объектілердің қайсысына өз қаражатын салуы керек?
Есеп 25. Акциялар бойынша рендит көлемін анықтаңыз және ең табысты акцияны көрсетіңіз. Бірінші акцияның дивиденд 40%, номиналы 100 теңге, нарықтық курсы 400 теңге. Екінші акцияның дивиденді 25%, номиналы 100 теңге, нарықтық курсы – 300 теңге. Үшінші акцияның дивиденді - 50%, номиналы – 100 теңге, нарықтық курсы- 450 теңге.
Есеп 26. Акциялар данасына 1000 теңге бағасы бойынша алынды. Алынған дивидендтер бірінші жылға 50 теңге және екінші жылға 120 теңге нарықтық баға бойынша сатылды. Берілген периодқа таза пайда мөлшері қандай процентті құрайды.
Есеп 27. Акциялар бойынша жыл сайынға дивиденд 100 теңгені құрайды. Осы акциялардың талап етілген пайда деңгейі иесімен жылдық 15 % анықталған. Осы акциялардың ағымдағы нарықтық құны 600 теңгені құрайды. Осы акцияларды сатып алудың немесе барларды сатудың мағынасы бар ма?
Есеп 38. Жылдық қорытындысы бойынша АҚ әрбір акцияға 100 теңге дивиденд төледі. Жылдық банктік ставка 50 % құрады. Бағалы қағаздар нарығында берілген АҚ-ның акция курсы қандай болуы керек?
Есеп 29. Нарықтың курсы 250 теңге, номиналы 200 теңге болатын акцияның ағымдағы табыстылығын есептеңіз. Күтілген дивиденд мөлшері 100 теңге.
Есеп 30. Инвестор 100 акцияның иеленді. 3/2 пропорциясында акцияның бөлінуінен кейін инвестор акцияның қандай санын алатынын, сонымен қатар егер ескі акцияның номиналы 600 теңге, ал оның курстық құны – 1500 теңге болса, жаңа акцияның номиналы мен оның бекітілген курстық құнын анықтаңыз.
Есеп 31.Акция бойынша дивиденд сомасы 500 теңге. Орташа дивиденд мөлшері 15 % -ға өседі. Инвестор басқа инвестициялар бойынша алатын минемалды қажетті пайда нормасы оның ойынша 0,6 тең. Ағымдағы жылға акцияың нарықтық бағасын есептеңіз.
Есеп 32. Занды тұлғаның портфельінде акцияың курстық құны келесі АҚ- ның: “А”-100дана, “Б”-130 дана, “В”-800 данаға тең. Егер “А” және “Б” АҚ- ның акция курсы 40% және 10%- ға жоғарласа, ал “В” АҚ- ның акция курсы 6% төмендесе, портфель құны қалай өзгереді.
Есеп 33. АҚ- ның 1 млн. теңге мөлшеріндегі жарғылық қоры 90 жай және 104 артықшылықты акцияларға бөлінеді. Қор акулонерлері арасында таратуға болжалған пайда мөлшері 200000 мың теңге. Артықшылықты акциялар бойынша тіркелген дивиденд 20% құрайды. Осындай жағдайда жай акцияны иемденуші қандай дивидендті алуға сенімді?
Есеп 34. Инвестор ағымдағы қаржылық жылдың басында акцияны1000 теңгеге алды және 4 ай ағымында оны сатты. Егер акция есебіне күтілетін пайда жыл қорытындысы бойынша 120 теңге құраса, сауда жасауы мүмкін болатын болжалғанқұнын анықтаңыз. Қаржының қорықтағы жағдай және компания жағдайы тұрақты.
Есеп 35. Жай акциялардың 2 лотасы сатылды (лота-100 дана). Былтырғы жылда төленген дивидендтің күтілген өсімі жылына 3 %. Жылдық банктік процент ставкасы - 8%. Сатушының бағасы – 875000 теңге. Акция париясының шындық бағасы н анықтаңыз және келісім бойынша шешім қабылдаңыз.
Есеп 36. Дивиденд төлеуге дейінгі 48 күн ішінде 1600 курсы бойынша 40% тіркелген дивидендімен артықшылықты акция және 360 күн орындалу мерзімі, 1800 теңге орындалу бағасымен және опцион үшін 50 теңге сыйақысымен осындай акцияны сату құқығынаопцион алынды. Егер акция номиналы 100 теңге болса, 30 % ставкалы альтернативті салым нұсқасымен салыстырғандағы пайда көлемін анықтаңыз.
Есеп 37.Қор биржасында данасына 1070 теңге бағасы бойынша 1000 теңге номиналымен 2 лота жай акцияның сату-сатып алу келісімі жасалады (лот-100 дана). Осы келісімнің қатысушылары төлейтін бағалы қағаздармен операцияларға салықтық жалпы сомасы қандай?
Есеп 48. А компаниясы 2007 жылы 1 желтоқсанда 25000 теңгеге қысқа мерзімді қаржылық инвестицияларды алды. 2007 жылғы 31 желтоқсанға осы инвестициялардың ағымдағы құны котировка деректері бойынша қор биржасында 30 мың теңгені құрады. 2007 жылға инвестиция бойынша кіріс сомасын анықтаңыз.
Студенттің өздік жұмысының тақырыптары:
Акционерлік қатынастың экономикалық негіздері.
Өндірістің дамудағы акционерлік капиталдың рөлі.
Мемлекеттік мекемелерді акционерлеу.
Акция бойынша дивидет төлеу тәртібі.
Экономикалық шындық секторына инвестерлеу үшін корпоративті бағалы қағаздарды пайдалану механизмі.
Қазақстанның «Көгілдір фишкалар» бағдарламасының концепциясы және жүзеге асырылуы.
Аймақтық инвестициялық тартымдылық факторы ретіндегі акция нарығының дамуы.
Қазақстан Республикасында корпоративті акция қорығының даму потенциялы және перспективалары.
Корпоративтік құқық негіздері.
Қазақстандағы корпоративтік басқару: қаржылық аспектілері және шетел тәжірибесі.
Ұсынылған периодикалық әдебиеттер:
1.Д.Шаяхметова. Коэффициенты доходности акций//РЦБК N6-2000 г.
2.М.Иванов.Девидендная политика акционерных обществ в Казахстане
//РЦБК N4-2002,с.22-29
3.Особенности выплаты дивидендов по простым и привилегированным акциям //РЦБК N8-2001,с.34-35
4.Е.Шамина.О выкупе акций по требованию акционера//РЦБК N3-2002,с.13-14
5.Кенжегузин.М.Б.Состание рынка корпоративных ценных бумаг//РЦБК N1-1999,с.12-18
6.К.Таттибаев.Анализ и прогноз структуры корпоративных и государственных ценных бумаг в системе национальных счетов РК// РЦБК N6-1998,с.15-28.
7.Г.Марченко.Основные проблемы развития рынка корпоративных ценных бумаг в Республик Казахстан//РЦБК,1-2007 с.10-12.
8.Тоқтамысов.А.Ближайшее будущее казахстанского акционерного капитала//РЦБК N4-2000,с.18-19.
9.Сажина.М.А.Дедкова В.В.Механизм использования корпаративных ценных бумаг для инвестирования в реальный сектор экономики//Аудитор N1-2001.с.13-20.
10.Жакупов Н.Корпоративное управление Казахстана:финансовые аспекты и зарубежный опыт//РЦБК N2-2000,с.27-32
4 Тақырып . Облигациялар.
Сағат саны: 2
Сабақтың мақсаты: облигацияның экномикалық мәнін анықтау; олардың негізгі қасиеттерін қарастыру; табысты төлеу әдісі бойынша, міндеттемелерді қамтамасыз ету тәсілі юойынша жіктелген облигациялардың түрлерін қарастыру; облигацияның инвестициялық қасиетін сараптау «купон», «купон ставкасы», «дисконт», «дисконттың ставкасы», «ажио», «дизажио», «аннуитет» ұғымдарының мәнін ашу; облигацияның табыстылығы мен құндық бағасын білу; облигацияның нарықтық бағасын есептеуді үйрену; отандық ибедегі облигацияны шығару және айналымының негізгі шартын қарастыру.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрақ.
Рефераттар мен баяндамаларды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жекеше жұмыс істеу.
Есептерді шығару.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны.
Облигацияға жалпы сипаттама.
Акция мен облигацияға салыстырмалы сипаттама.
Облигацияның жіктелуі.
Акция мен облигациялардың табыстылығы мен құндық бағасы.
Өзін – өзі тексеруге арналған сұрақтар мен есептер:
1. Борыштық бағалы қағаздардың ұғымы және олардың құқықтық мәні
2. Дамыған және дамылатын елдердегі қаржы нарықтарында айналатын облигациялардың негізгі типтері
3. Казақстандық қаржы нарығында еврооблигациялардың тіркеу мен орналастыру технологиясы
4. Отандық еврооблигациялардың эммисиясы және қаржы нарығының қазақстандық мен шетелдік кәсіби қатысушыларының еврооблигациялардың орналастыруда халықаралық капитал рыногында ролі
5. Қазақстандағы мемлекеттік емес борыштық бағалы қағаздардың эмиссиясы, айналымы мен өтеу.
Есептер:
Есеп №1. Бағалы қағаз бойынша табыстарды салыстырыңыз: А – 5 жыл өтеу мерзімімен, мемлекеттік қарыз облигациясының құны 1000 теңге, шығару кезіндегі дисконты 10%, купондық ставкасы 50%.
Б – 5 жыл өтеу мерзімімен коммерциялық банк облигациясының құны 1000 теңге, ажио 20%, купондық ставкасы 80%.
В – 5 жыл өтеу мерзімімен коммерциялық банк облигациясының құны 1000 теңге, купондық ставкаы 75%.
Есеп №2. бірінші жылдың ең көп ағымдық табыстылығы (салық салуды есептемегенде) бар облигацияны анықтаңыз.
Өтеу мерзімі 1 жыл, дисконт 40%.
Өтеу мерзімі 3 жыл, купондық ставкасы 50%, құны бойынша орналасады.
Өтеу мерзімі 1 жыл, купондық ставкасы 40%, нарықтық бағасы 90%.
Есеп №3. Егер облигация 20% дисконт бойынша сатылса, өтеу мерзімі 5 жыл, купондық ставкасы 80%, құны 10 теңге болатын облигацияның ағындық және ақырғы табыстылығын салыстыру.
Есеп №4. өтеу мерзімі 3 жыл, құны 5 теңге, купондық ставкасы 120% болатын мемлекеттік қарыз облигациясы көрсетілгенбағасы бойынша заңды тұлға сатып алды және 2 жылдан кейін 8 теңгеге сатылды. Ақырғы табыстылығын анықтаңыз (салық салуды ескермей).
Есеп №5. «К»АҚ көрсетілген құны 1000 теңге болатын 1000 облигация шығарды, «Р»АҚ көрсетілген құны 1000 теңге болатын 500 облигация шығарды. Егер «К» және «Р» АҚ-ы келесідей баланстары болса, салынған қаражаттарды қайтару көзқарасы бойынша қай АҚ-ы облигациялары тиімді. (мың теңге).
Активтер
|
К
|
Р
|
Пассивтер
|
К
|
Р
|
Негізгі қорлар
|
1500
|
2000
|
Жарғылық қор
|
2000
|
2000
|
Материалдық емес актив
|
700
|
700
|
Төлемдер:
|
|
|
Өндірістік қорлары
|
500
|
800
|
- еңбек ақы бойынша
|
500
|
1000
|
Қатысушыларға төлемдер
|
500
|
800
|
Ұзақ мерзімді қарыз
|
1000
|
500
|
Дебиторларға төлемдер
|
100
|
300
|
Бюджетке төлемдер
|
500
|
700
|
Персоналға төлемдер
|
100
|
200
|
Қысқа мерзімді несие
|
500
|
500
|
Төлемдік шот
|
400
|
200
|
|
|
|
Баланс
|
4500
|
4500
|
Баланс
|
4500
|
4500
|
Есеп №6. АҚ купондық ставкасы 50% болатын 1 млн. теңгеге облигациялық қарыз шығарды, пайыздарын төлеу жылына 1 рет болады. Жыл қорытындысы бойынша АҚ баланстық пайда 2 млн. теңгені құрады (салық 30% ставкамен салынды). Облигация бойынша ағымдық төлемдерді жабу коэффициентін анықтаңыз.
Есеп №7. «А»АҚ-ы 2700 облигация (купондық ставкасы30%); 6000 жай және 600 артықшылығы бар акцияларды (жазылған дивиденд 40%) шығарды. «Б»АҚ-ы 17000 жай және 1000 артықшылығы бар (жазылған дивиденд 40%) акцияларды шығарды. Барлық бағалы қағаздардың бастапқы құны 100 теңге.
Егер келесі мәліметтер берілген болса, қай АҚ-ң артықшылығы бар акцияларына салу ағымдық кірістің көп мөлшеріне кепіл бола алады.
Активтер
|
А
|
Б
|
Пассивтер
|
А
|
Б
|
Негізгі қорлар
|
450
|
1000
|
Жарғылық қор
|
600
|
1800
|
Материалдық емес активтер
|
20
|
100
|
Резервтік қор
|
70
|
200
|
Ұзақ мерзімді қаржылық салымдар
|
350
|
-
|
Ұзақ мерзімді қарыздар
|
270
|
-
|
Төлемді шот
|
380
|
1000
|
Пайда
|
200
|
100
|
Баланс
|
1200
|
2100
|
Баланс
|
1200
|
2100
|
Есеп №8. Банктік ставкасы 4%, купондық ставкасы жылына 10%, өтеу мерзімі 3 жыл, көрсетілген бағасы 100 теңге болатын облигацияның шамамен алынған құнын анықтаңыз.
Есеп №9. Конвертирленетін облигацияның облигациялық құны 5000 теңгені құрайды. Акцияның нарықтық бағалы 1000 теңге. Облигацияның конверсиялық коэффициенті – 3. Конвертирленетін облигацияны жай акцияға ауыстыру тиімді ме, әлде тиімсіз бе екенін табыңыз.
Есеп №10. АҚ конвертирленетін облигацияның 20%-н өтеу мерзімі 10 жыл болатын облигация шығарды. Облигацияның номиналдық құны – 500 теңге. Бір жылдан кейін облигацияны номиналы 100 теңге болатын 4 жай акцияға ауыстыруға болады. Конвертирленбейтін облигацияның нарықтық табыстылығы 40%. Жай акцияның нарықтық бағасы 150 теңге. Конвертирленетін облигацияның облигациялық және конверсиялық құнын есептеңіз және берілген облигацияның нарықтық бағасының төменгі шегін анықтаңыз.
Есеп №11. Облигация бойынша пайыздық төлемдерді өтер коэффициентін анықтаңыз, егер келесі мәліметтер белгілі болса; АҚ купондық ставкасы 50% болатын 1 млн. теңге сомасына облигациялық қарыз шығарды, пайыздарды төлеу жылына бір рет болады. Жыл қорытындысы бойынша баланстық пайда 2 млн. теңгені құрады. (салық 30% ставка бойынша салынды).
Есеп №12. Инвестор облигацияны 1005 мың теңгеге алды және оны 2 жылдан кейін 998 мың теңгеге сатты. Ол 2 жыл ішінде 300 мың теңге сомасында купондық төлемдер алды. Осы облигацияның 2 жыл мерзім есебіндегі табыстылығын анықтаңыз.
Есеп №13. Номиналы 20 теңгелік облигация 30 теңгеге алынды. Ол бойынша проценттер жылына 40% құрайды және қиылатын талап бойынша жылына 4 рет төленеді. Өтеу мерзімі 5 жыл. Облигацияның 3 жылдан кейінгі баланстағы бағасы қандай болады?
Есеп №14. Ағымдық табыстылығы 5«А» және жылдық 10% купонды 2000 теңгелік облигацияның нарықтық бағасын анықтаңыз.
Есеп №15. №12 есеп.
Есеп №16. Инвестор 50000 теңгеге – АҚ-ң 10 пайыздық облигациясын номиналы бойынша сатып алды. Күннің аяғында облигацияның бағасы 0,5% төмендеді. Осы келісім бойынша инвестордың толық жоғалтулары қандай?
Есеп №17. Купондық облигацияның бағасы 75%, купон 15%. Облигацияның табыстылығын анықтаңыз.
5 Тақырып. Мемлекеттік бағалы қағаздар.
Сағат саны 2
Сабақ мақсаты: ішкі және сыртқы қарыз, мемлекеттің қарыздық міндеттемелері түсінігіне анықтама беру, эмитенттер, айналу мерзімі, шығару және айналым технологиясы бойынша мемлекеттік бағалы қағаздық түрлерін қарастыру, осы нарықта бар мемлекеттік бағалы қағаздар және тәуекелдердің инвестициялық сапасын талдау; Қазақстанның мемлекеттік бағалы қағаздар нарығының дам000000ыған жағдайын талдау және оның дамуының алғышарттары; мемлекеттік бағалы қағаздар нарығын реттеу әдістерін қарастыру; еврооблигация түсінігін беру; евроқағаздардың қызмет ету ерекшеліктерімен еврооблигацияны шығаруды орнластыру және тіркеу технологиясымен танысу.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны:
Мемлекеттік бағалы қағаздардың экономикалық мазмұны.
Мемлекеттік бағалы қағаздардың жіктелуі.
Отандық мемлекеттік бағалы қағаздардың шығару және айналу механизмі. (НСО, МЕККАМ, МЕОКАМ, МЕАКАМ, МЕКАВМ...).
Муниципалды бағалы қағаздар.
Қазақстанның мемлекеттік бағалы қағаздар нарығының дамыған жағдайын талдау және оның дамуының алғышарттары.
Өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Мемлекеттік қарыз өзімен нені білдіреді?
Мемлекеттік қарыз өтеудің қандай әдістері бар?
Мемлекеттік бағалы қағаздарды шығару қандай мақсаттарды көрсетеді?
Мемлекеттік бағалы қағаздар қандай инвестициялық сапаларға және артықшылықтарға ие?
Мемлекеттік бағалы қағаздар нарығын реттеуші, негізгі нормативті құжаттарды ата?
Мемлекеттік бағалы қағаздарды шығарудың қандай негізгі жағдайлары бар?
Қазақстанда алғашқы мемлекеттік бағалы қағаздарды қашан шығарды?
Мемлекеттік бағалы қағаздардың жіктелуін мінездеңіз және атаңыз (мысал келтір).
Мемлекеттік бағалы қағаздардың отандық нарығында Қаржы Министрлігі, Ұлттық Банк және инвесторлар атқаратын негізгі функцияларын ата.
Қазақстандық мемлекеттік бағалы қағаздардың түрлерін мінезде. Мемлекеттік бағалы қағаздар мінездемесін кестелік формада көрсетіңіз.
Нарықтық экономикасы дамыған елдерде шығарылатын мемлекеттік бағалы қағаздардың негізгі түрлерін ата.
Қазақстандық мемлекеттік бағалы қағаздардың АҚШ, Германия, Жапония, Ресей және басқа елдердің мемлекеттік бағалы қағаздардың тәжірибесін салыстыр.
Мемлекеттік бағалы қағаздардың және жергілікті басқару органдарының бағалы қағаздардың эмиссиясын басқарудың ерекшеліктері қандай?
Студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптары.
Бюджеттік дефецитті қаржыландырудың альтернативті әдістері.
Қазақстан Республикасының ішкі және сыртқы қарызы.
Қазақстандағы мемлекеттік қарыз: тарихы және қазіргі жағдайы.
Қазақстандағы бюджет дефициті және мемлекеттік қарызды басқару мәселелері.
Отандық мемлекеттік бағалы қағаздар нарығындағы қаржы тәуекелдері.
Қаржы Министрлігі мен ҚР-ның Ұлттық Банкісінің мемлекеттік бағалы қағаздары.
Мемлекеттік бағалы қағаздар аукционын ұйымдастыру.
Еврооблигациялар нарығы: масштабтары, құрылымы, қатысушылары, инфрақұрылымы, эмиссия және айналым механизмі.
Мемлекеттік міндеттемелер нарығының қалыптасуы мен дамуындағы ұлттық ерекшеліктер.
Қазақстан Республикасындағы муниципалды бағалы қағаздар.
Ұсынылатын периодикалық әдебиеттер.
Абдигапаров С. Основные аспекты механизма финансирования дефицита государственного бюджета с использованием рынка ценных бумаг//Транзитная экономика №1, 2001г.
Пошелюжная Л. Управление государственным долгом и развитие рынка государственных ценных бумаг Казахстана//РЦБК №5, 1998г.
Пошелюжная Л. Становление рынка государственных ценных бумаг Казахстана//РЦБК №9, 1999г.
Молдахметов Н. Некоторые аспекты состояния рынка государственных ценных бумаг//РЦБК №9, 1999г.
Агальцова С., Жатканбаев А. Основы формирования рынка государственных ценных бумаг//РЦБК №9, 1999г.
Агальцова С., Жатканбаев А. Цели и мотивы выпуска государственных ценных бумаг//РЦБК №10, 1999г.
Агальцова С. Краткая характеристика казахстанских и зарубежных государственных ценных бумаг//РЦБК №5, 2001г.
Агальцова С. Инвестиционные возможности валютного рынка и рынка государственных ценных бумаг//Банки Казахстана №5, 2001г.
Агальцова С. Как производится анализ рынка государственных ценных бумаг//Банки Казахстана №1, 1999г.
Субботина М. Государственные ценные бумаги РК//РЦБК №3, 2007г.
Костиков Н. Рынок муниципальных облигаций: мировой опыт и российская практика//МЭ и МО №1, 1999г.
Шалгимбаев К. Первые муниципальные ценные бумаги: итоги размещения и сценарий для будущего//РЦБК №12, 1999г.
Идрисов С., Токкожаев Т. Муниципальные облигации – база для формирования регионального рынка ценных бумаг//Поиск №5, 1999г.
Альжанова А. Муниципальные ценные бумаги как альтернативный источник финансирования на рынке капиталов.
Жумабаева З. Муниципальные облигации: перспективы развития в Казахстане//Вестник КазГУ (Серия экономическая) №5, 2001г.
Муниципальные ценные бумаги Атырауской области//Панорама №27, 07.07.2000г.
Муниципальные ценные бумаги ВКО//Панорама №29, 26.07.2002г.
Финансы Казахстана, г. Алматы, «Қаржы-Қаражат» №7, №8, 1998г.
Финансы Казахстана, г. Алматы, «Қаржы-Қаражат» №1, №12, 2000г.
Финансы Казахстана, г. Алматы, «Қаржы-Қаражат» №1, №12, 2001г.
Агальцова С. Простые проценты: таблицы доходности ценных бумаг//Банки Казахстана №7, 1999г.
6 Тақырып Туынды бағалы қағаздар.
Сағат саны: 1
Сабақ мақсаты: туынды бағалы қағаздардың экономикалық мәнін анықтау, олардың шығарылу және айналуындағы ерекшеліктерін қарастыру, туынды бағалы қағаздардың инвестициялық сапасын талдау, туынды бағалы қағаздардың түрлерін қарастыру.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны.
Туынды бағалы қағаздардың мазмұны.
Туынды бағалы қағаздардың түрлері (варранты, депозитарлы жазбалар, опциондар, фьючерстер, своптар, стриптар).
Туынды қаржы құралдарының бағасын белгілеу негіздері.
Өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Жедел келісімшарт дегеніміз не?
Жедел келісімшарттар неге туынды активтермен аталады?
Жедел нарық экономикада қандай қызметтерді атқарады?
Неге жедел нарық ХХ ғасырдың 70 жылдарында тез дамыды?
Жедел нарықтың құрылымы қандай?
Жедел келісімшарт нарығының қатысушыларын және олармен шешілетін тапсырмаларды ата.
Жедел келісімшарттармен сауданы жүзеге асырудағы биржаның ролі қандай?
Опционды, фьючерстін келісімшарттар қандай мақсатпен беріледі?
Форварды және фьючерстік келісімшартарға мінездеме бер және айырмашылықтарын ата.
Маржа деген не?
Своптар қандай мақсатпен бекітіледі?
Пайыздық, валюталық, тауарлық және активтік своптардың мазмұны неде?
Свопта делдал үшін қандай тәуекелдер бар?
Студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптары.
Туынды бағалы қағаздар және оның экономикалық мазмұны.
Туынды қаржы құралдарын пайдаланудың негізгі бағыттары.
Варранттар мен жазбаша құқықтар, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтары.
Глобальды және американдық депозиттік жазбалар.
Отандық бағалы қағаздар нарығындағы жедел сауда регламентациясының деңгейі.
Пайдаланатын периодикалық әдебиеттер.
Сахитова А. О производных ценных бумагах//РЦБК №12, 1999г.
Сарсенов Н. Производные ценные бумаги к вопросу об «юридичности» экномической категории//РЦБК №1, 2003г.
Уркунчиев Е., Каналина А. Современное состояние казахстанского рынка производных инструментов//РЦБК №1, 2002г.
Еременко А. Опционы как инструмент получения гарантированной доходности//РЦБК №12, 2000г.
Абжанов А. NPV до опциона 1 шаг//РЦБК №3, 1999г.
Жакупов Н. Рынок нефтянных деривативов: перспективы развития Казахстана//РЦБК №3, 2002г.
Некоторые особенности выпуска АДР и ГДР//РЦБК №12, 2007г.
Хмыз О. Американские депозитарные расписки в России//Финансовый менеджмент №6-7, 2002г.
Шалгимбаев Г., Максимова Н. О создании рынка депозитарных расписок//РЦБК №11, 2002г.
Депозитарные расписки: перспективы развития в Казахстане//РЦБК №9, 2002г.
Каналина А. «Стрип» и «стриппинг»: как нам организовать рынок?//РЦБК №9, 2002г.
Иванов М., Таимова О., Щепанов А. Фьючерсы на доходность еврооблигаций: перспективы рынка в свете зарубежного опыта//РЦБК №10, 2002г.
Фьючерсные рынки: теория, история и практика//Финансовый бизнес №1, 2002г.
Модуль 2 Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымы және оны мемлекеттік реттеу
7 таќырып. Баѓалы ќаѓаздар нарыѓыныњ инфраќ±рылымы.
Сағат саны 1
Сабақтың мақсаты: бағалы қағаздар нарығын бақылайтын инфрақұрылымға түсініктеме беру және оның құрамдарын қарастыру.
Сабақ барысы:
1. Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны.
1. Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымының түсінігі
2. Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымының міндеттері мен механизмдері
3. Бағалы қағаздар нарығының инфрақұрылымының элементтер қызметі.
8 Тақырып . Бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу.
Сағат саны: 1
Сабақтың мақсаты: бағалы қағаздар нарығын бақылайтын инфрақұрылымға түсініктеме беру және оның құрамдарын қарастыру, Қазақстандағы бағалы қағаздар нарығын бақыламайтын мемлекеттік басқару органдары мен құрылымын қарастыру, олардың көзқарастарын, құқықтарын қарастыру, бағалы қағаздар нарығының модеольдерінің жіктелуін беру, отандық бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу механизмін және отандық бағалы қағаздар нарығының модельдеріне сипаттама бер.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны.
Маќсаттыњ мазм±ны, баѓалы ќаѓаздар нарыѓыныњ мемлекетік ретелуінњ тєсілдерє жєне есептері.
Қазақстандағы бағалы қағаздар нарығын қадағалаушы – мемлекеттік басқару органдарының қызметтері мен құрылысы, олардың статусы, көзқарасы, жауапкершілік сферасы, құқығы.
Отандық бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу механизмі мен отандық бағалы қағаздар нарығының моделі.
АҚШ бағалы қағаздар нарығының мемлекеттік-құқықтық реттеу
Өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеудің мәні неде? Қандай шараларды қолданады?
Бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеудің міндеттері қандай?
бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу формалары және түрлері қандай?
Шет елдерде бағалы қағаздар нарығын реттеу қалай жүргізіледі? Әлемде бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеудің қандай концепциясы бар?
Қазақстанда қор биржасының қандай моделі қолданылады?
Қазақстанның бағалы қағаздар нарығында мемлекеттік реттеу органдары қандай мәселелерді шешеді?
Бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатушыларын лицензиялау және мемлекеттік аттестациялау қалай жүзеге асады?
Бағалы қағаздар нарығының өзін-өзі реттеу ұйымы дегеніміз не және олардың қызметі қандай?
Активтерді басқару ассоциациясы мен реестроұстаушылардың қазақстандық ассоциациясы қандай мәселелерді шешеді?
Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары.
Мемлекет және бағалы қағаздар нарығындағы дағдарысты жағдайлар.
Аймақтардағы бағалы қағаздар нарығын реттеу органдары және олардың мемлекеттік деңгеймен өзара қатынасы.
Бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қатысушылардың қызметі және оларды лицензиялау тәртібі.
Өзін-өзі реттеу нарықты ұйымдастыру формасы реттеуде.
ҚР қаржы нарығындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қызметтерінің мәні және ролі.
Өзін-өзі реттейтін ұйымдар: статусы, көзқарасы, жауапкершілік сферасы, негізгі қызметтері, құқығы, саясаты.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Модуль 3. Бағалы қағаздармен сауданы ұйымдастыру.
9 Тақырып . Қор биржасының қызметін ұйымдастыру.
Сағат саны 2
Сабақ мақсаты: қор биржасына түсінік беру және оның қызметі мен мәнін қарастыру, қор биржасындағы мүшелілік түрлерін қарастыру; листинг процедурасын қарастыру; Қазақстандағы биржалар қызметін ұйымдастыру және лицензиялау жағдайларын қарастыру; қор биржасының ұйымдасу құрылымын қарастыру.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны:
Қор биржасы және оның Қазақстан қор биржасы KASE мысалында бағалы қағаздар нарығындағы экономикалық ролі.
Қор биржаларының тапсырмалары және қызметтері. Биржалық жинаулар және кірістер.
Қор биржаларының құрылу және басқару механизмі. Қор биржасының қызметі бойынша іс-әрекеттегі заңдылық.
Биржаның қызмет сеансы. Биржалық сауданы жасауға ұсыныс түрлері.
Биржалық суданы жүргізу барысындағы аукцион формалары.
Листинг. Қор биржасындағы листинг процедурасы. Делистинг.
Бағалы қағаздардың котировкасы. Биржалық сауда.
Биржаның келісімдердің экономикалық мазмұны. Биржалық келісімдердің түрлері: нақты келісімдер, уақытша келісімдер, маржамен келісімдер, опциондар, фьючерстер, стеллажды келісімдер, пирамидалар.
Бағалы қағаздарды сату-сатып алу бойынша келісімдерді жүргізу және өңдеуді ұйымдастыру.
Хеджирлеу.
Өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Бағалы қағаздармен биржалық сауда формаларының эволюциясы қандай?
Қор биржасымен не түсіндіріледі?
Қор биржасының саудадан қандай айырмашылығы бар?
Қандай бағалы қағаздар негізгі қор құндылықтарына жатады?
Қор биржасының негізгі қызметтерін ата.
Қор биржасының қызметі қандай құжаттармен реттеледі?
Бағалы қағаздар мен биржалық сауданы ұйымдастырудың ерекшеліктері қандай?
Қор биржасы қалай ұйымдасқан?
Қор биржасының қызметі қандай спецификаларға ие?
Қазақстандық қор биржасы кәсіпорынның қандай типіне жатады?
Қазақстандағы қор биржасының ұйымдастырушылық-құқықтық құрылымы қандай?
Отандық қор биржасын сипаттаңыз.
Бағалы қағаздармен жасалған отандық биржалық сауданы мінездеңіз – тенденциялары, мәселелері, даму алғышарттары.
Биржалық операциялар механизмімен не түсініледі?
Листингті қалай өтуге болады?
Котировка деген не?
Листинг процедурасы өзімен нені білдіреді?
Делистинг деген не?
Бағалы қағаздармен биржалық келісімдерді жасауға деген ұсыныстардың қандай түрлері бар?
Бағалы қағаздар котировкасы қалай жүргізіледі?
Биржалық бағамды анықтаудың процесі қандай?
Қор биржасында бағалы қағаздар қандай түрде саудаға түседі?
Қор биржасында қандай келісім түрлері жасалады?
Бағалы қағаздармен биржалық келісімдерді жасау және атқару қалай жүргізіледі
Студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптары.
Қазақстанда қор биржасының құрылу және даму ерекшеліктері.
Қор биржасы – бағалы қағаздар нарығын реттеуші ретінде.
Қор биржасындағы баға жасау процесі.
Валюталық биржаның қызмет ету негіздері.
Ұйымдастырылған қор нарығының даму перспективалары
Инсайдерлік келісімдер және олардың мазмұны.
ҚР-дағы биржалық жедел қаржы институттарының даму алғашарттары.
Бағалы қағаздармен биржалық саудадағы тәуекел және оны минималдау әдістері.
Биржалық кризис түсінігі және оның пайда болу формалары.
Биржалық кризис түсінігі, пайда болу себептері, мүмкін қорытындылар.
Пайдаланатын периодикалық әдебиеттер.
Чалдаева Л. Фондовая биржа – структурообразующий центр фондового рынка//Финансы и кредит №7(79), 2001г.
Есенов Б. Эволюция и основные тенденции развития мировых фондовых рынков//РЦБК №2-3, 2001г.
Казахстанская фондовая биржа (KASE)//Банки Казахстана №10, 2001г.
Казахстанская фондовая биржа: вчера и сегодня//РЦБК №7, 2000г.
Торговая система KASЕ//РЦБК №2, 1998г.
Торговая система: надзор, дерегулирование, создание единой торговой ситемы//РЦБК №7, 2002г.
Бабенов Б. Биржа в 2000 году//РЦБК №4, 2001г.
Осипов А. Предпочтительность рынков: что выбрать, инвестируя капитал?//РЦБК №9, 2001г.
Цалюк Г. Листинг и информационная прозрачность эмитентов//РЦБК №9, 2001г.
Додонов В. Основные факторы, определяющие динамику фондовых рынков//РЦБК №7-8, 2001г.
Интернет и фондовый рынок//РЦБК №7, 1998г.
10 Тақырып Қор рейтингілер мен индекстері.
Сағат саны: 1
Сабақ мақсаты: қор нарығын әдістемелік талдаумен, биржалық индекстер мен рейтингтердің қызмет ету принциптерімен оқыту.
Сабақ барысы:
Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны.
Бағалы қағазадар нарығында инвестициялық талдаудың негіздері
Қор нарығының фундаментальды және техникалық талдауы.
Қор нарығының жағдайын анықтайтын экономикалық факторларының жіктелуі
Нарыққа әсер тигізетін объективтік пен субъективтік факторлардың мазмұны
Биржалық индекстер және рейтингтер.
Өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Бағалы қағаздар нарығының конъюктурасы өзімен нені білдіреді?
Биржалық нарық конъюктурасын бағалау үшін қандай көрсеткіштер қолданылады?
Қор индекстері қалай есептелінеді?
Биржалық бағалы қағаздар нарығының конъюктурасын бағалауда техникалық талдауды пайдалану қандай жағдайларда мақсатты?
Биржалық бағалы қағаздар нарығының конъюктурасын бағалауда графикалық талдауды қалай пайдалануға болады?
Трендтарды қалай көрсетеді?
Биржалық бағалы қағаздар нарығының конъюктурасын бағалауда фундаментальды талдау этаптарын көрсет.
Биржалық бағалы қағаздар нарығының конъюктурасының іскерлік белсенділігіне макроэкономикалық көрсеткіштер әсер ете ме?
Биржалық индекстер неге қолданылады және олар нені мінездейді?
Бағалы қағаздар нарығында биржалық индекстер ролі қандай?
Қазақстандық бағалы қағаздар нарығындағы отандық индекстер қандай мақсаттармен есептелінеді? Қандай қазақстандық индекстерді сіз білесіз?
Студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптары.
Бағалы қағаздар нарығының конъюктурасы және оны анықтаушы факторлар.
Дамыған биржалық индекстер және бағалы қағаздармен келісімдер үшін олардың мәні.
Доу-Джонс индексі және шетелдік қор нарығындағы басқадай индекстер: экономикадағы тізілу және пайдалану әдістері.
Қор индекстерін пайдаланудың негізгі бағыттары.
Бағалы қағаздарды рейтингтік бағалаудың ролі және мәні.
Пайдаланатын периодикалық әдебиеттер.
Построение портфеля на основе размещения активов//РЦБК №4, 1999г.
Рыночные индикаторы и индексы//РЦБК №1, 1999г.
Малмакова К. Иностранные порфельные инвестиции а Казахстан//РЦБК №6, 1999г
Кулмагамбетов А. Рейтинг – базовый экономический индикатор//РЦБК №12, 1999г
Рейтинг облигаций//РЦБК №11, 1999г.
Абдешев Р., Долгиев М. Международные рейтинговые агенства//РЦБК №2, 2000г.
Бабенов Б. Биржевые индексы фондового рынка//РЦБК №5, 2001г.
Канаева Ж., Аягузов К. Рейтинг//РЦБК №5-6, 2001г.
Сейтенова З. Управление портфелем ценных бумаг на казахстанском рынке: как сделать бэк-офис компании эффективным//РЦБК №11, 2002г.
Кулатаев Б. Инвестиции банков в ценные бумаги: вопросы рейтинга портфеля//РЦБК №11, 2002г.
11 Тақырып Бағалы қағаздармен операциялар жүргізі кезіндегі қаржылық тәуекелдер.
Сағат саны: 1
Сабақ мақсаты: бағалы қағаздар нарығына тән тәуекелдерді меңгеру.
Сабақ барысы:
1. Ауызша сұрау.
Баяндамалар мен рефераттарды тыңдау.
Экономикалық диктант жүргізу.
Карточка бойынша жеке жұмыс.
Тесттерді шешу.
Практикалық сабаққа қорытынды жасау.
Сабақтың мазмұны.
1. Тәекелдер түсінігі
Қаржылық тәуекелдердің түрлері.
Бағалы қағаздар нарығындағы тәуекелдер түрлері
Бағалы қағаздар нарығындағы тәуекелдерді төмендету тәсілдер
Өзін - өзі тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
1. Қор нарығындағы инвестициялық тәуекелдер және оны бағалау әдістері
2. Қаржылық құралдар портфелінің нарықтық тәуекелдердің өлшемі
3.Қаржылық дағдырыстар, олардың пайда болу себептері. Әлемдік қаржылық дағдырыстар
Пайдаланатын периодикалық әдебиеттер.
1. Недужий А. Основные виды рисков на рынке ценных бумаг и способы их снижения, РЦБК 12, 1998
2. Н. Матаков Измерение рыночного риска портфеля финансовых инструментов РЦБК 4-5, 2001
3. В. Додонов Инвестиционный риск на фондом рынке и методы его оценки, РЦБК 4, 2002г.
Достарыңызбен бөлісу: |