2013 жылғы 27 ақпан №81- ө-м Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын 40-шығарылым бекіту туралы

14. Асбест-цементті табақтарды толқындаушы

Параграф 1. Асбест-цементті табақтарды толқындаушы, 4-разряд

71. Жұмыс сипаттамасы:

шикі асбест-цементті табақтарды біліктің көмегімен қолмен толқындау;

шикі асбест-цементті табақтарды металл толқынды аратөсемге (формаға) салу;

біліктің көмегімен шикі табаққа толқынды пішін беру;

толқындалған табақтың үстіне жаңа металл формасын салу;

табанның тегіс жабуына қамтамасыз ету;

сынығы және басқа да ақаулары бар табақтарды алып тастау.

72. Білуге тиіс:

желілік мөлшер бөлігінде толқынды асбест-цементті табақтарға қойылатын мемлекеттік стандарт талаптары;

табақты қолмен толқындау тәсілдері;

сыртқы түрі бар бойынша ақаудың белгілері;

металл табандарға (формаға) шикі табақтарды салу ережесі;

металл аратөсемнің жұмысқа жарамды және жұмысқа жарамсыз беттерінің арасындағы айырмашылық белгілері.

15. Әкті пештен түсіруші

Параграф 1. Әкті пештен түсіруші, 3-разряд

73. Жұмыс сипаттамасы:

өзінен біліктілігі жоғары түсірушінің басшылығымен әртүрлі түрдегі пештерден әкті, әкті ұнды түсіру;

камераларға, арбашықтар мен вагонеткаларға қолмен және механикалдандырылған тәсілмен әкті тиеу;

транспортерлерді іске қосу және тоқтату;

бөгде қоспаларды бөлектеу;

тиелген вагонеткаларды жүкшығырдың көмегімен немесе қолмен қоймаларға, темір жол вагондарына, автомашиналарға жеткізу және оларды түсіру;

толық күймегендерді бөлінген жерге тасымалдау;

вагонеткалар мен арбашаларды майлау.

74. Білуге тиіс:

әкті түсіру ережесі;

көлік құралдарын техникалық пайдалану ережесі;

әкке, орнатылған дабыл бергіштерге, апаттық ағытылуға қойылатын талаптар.

Параграф 2. Әкті пештен түсіруші, 4-разряд

75. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі түрдегі пештерден әкті, әкті ұнды түсіру;

әкті түсіру процесін реттеу;

әктің сапасын бақылау;

толық күймегендерді сұрыптау;

пештердегі және қоймалардағы тар табанды жолдарды, айналма шеңберді домалату табақтарын, жолақтарды салу және қозғалту;

қызмет көрсетілетін қондырғыларына ұсақ жөндеу жүргізу.

76. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін қондырғылардың құрылысы;

әкке техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар;

толық күйдірілмеу мен қатты күйдірудің сыртқы белгілері;

тар табанды жолдарды, айналма шеңберді, домалату табақтары мен жолақтарды салу және қозғалту.

Тоғыспаларды, қабырғаларды, есіктерді бөлумен пештен күйдірілген әктерді түсіру кезінде - 5-разряд.

16. Шахта пештерін түсіруші

Параграф 1. Шахта пештерін түсіруші, 4-разряд

77. Жұмыс сипаттамасы:

шахта пештерінен түсіру механизмдерінің көмегімен күйдірілген цемент тасын түсіру;

түсіру және көлік механизмдеріне қызметкөрсету;

күйдірілген цемент тасының түсуі мен сууын бақылау;

шахта пештерінде түсіру торкөзінің жылдамдығын реттеу және оны машинистің (күйдіруші) нұсқауы бойынша тоқтату;

қақпақтарды және қоректерді басқару;

материалдардың көлік механизмдері бойынша біркелкі түсуін және орналасуын реттеу;

қызмет көрсетілетін қондырғылардағы ақаулардың алдын алу және кетіру.

78. Білуге тиіс:

шахта пештеріндегі түсіру және көлік механизмдерінің құрылысы мен әрекет принципі;

күйдірілген цемент тасын түсіру және тасымалдау жөніндегі операциялар;

дыбыспен және жарық пен дабыл беру және блокадалау жүйелері;

майлау материалдарының сұрыптары мен қасиеттері;

қызмет көрсетілетін қондырғыларды майлау карталары;

қызмет көрсетілетін қондырғылардың жұмысындағы ақауларды анықтау және түзеу тәсілдері.

17. Шығарып қоюшы

Параграф 1. Шығарып қоюшы, 4-разряд

79. Жұмыс сипаттамасы:

кірпішті, керамикалық блоктарды, жабынқышты, күйдірілген бұйымдарды пештің үстіңгі қатарынан құрғатқыш құбырды түсіріп алу және өзінен біліктілігі жоғары шығарып қоюшының басшылығымен басқа да жұмыстарды орындау.

80. Білуге тиіс:

бұйымдарды түсіру және бөлшектеу ережесі;

дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптар.

Параграф 2. Шығарып қоюшы, 5-разряд

81. Жұмыс сипаттамасы:

пештің үстіңгі және астыңғы қабаттарынан күйдірілген бұйымдарды: кірпішті, керамикалық бұйымдарды, жабынқышты,құрғатқыш құбырды түсіріп алу;

бұйымдарды көлік құралдарына салу;

сыртқы түрі бойынша ақауларды анықтау;

техникалық шарттарға сәйкес бұйымдарды көрме алаңдарына әкелу, ақауларын бөлектеу және оларды қалау;

домалату жолағын, табақтарды, тар табанды жолдарды, айналма шеңберді қайта орналастыру;

бұйымдарды тиеуге тұғырықтар орнату;

арбашаларды, вагонеткаларды және қол арбасын майлау.

82. Білуге тиіс:

көлік құралдарының құрылысы;

бұйымды күйдіру кезінде ақаудың белгілері;

бұйымдарды сұрыптары мен маркалары бойынша іріктеу ережесі;

бұйымдарға мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттар;

бұйымдарды көлік құралдарына салу тәсілдері.

18. Әкті сөндіруші

Параграф 1. Әкті сөндіруші, 3-разряд

83. Жұмыс сипаттамасы:

шұңқырларда және жәшіктерде әкті сөндіру процесін жүргізу;

сөндірілмеген әкті шұңқырларға және жәшіктерге салу;

су беруді реттеу;

әк ерітіндісінің шоғырлануы мен температурасын анықтау;

сөндірілген әкті бассейндер мен бактарға жіберу;

әкті сөндіретін барабандарды, шұңқырларды, жәшіктерді, ерімеген қалдықтардан торларды жүйелі түрде тазалау және қалдықтарды белгіленген жерге тасып апару;

жұмыс орнын жинау.

84. Білуге тиіс:

қолданылатын механизмдердің құрылысы;

әкті сөндіру мен әк сүтін дайындау технологиясы;

әкті жұмсау нормалары;

сөндірілмеген әкті сөндіру үшін барабандарға, шұңқырларға, жәшіктерге салу ережесі;

әк сүтінің сапасына қойылатын талаптар.

Параграф 2. Әкті сөндіруші, 4-разряд

85. Жұмыс сипаттамасы:

әкті және әкті – құмды массаны сүрлемдерге, сөндіру барабандары мен мерзімді және үздіксіз әрекеттегі аппараттарда сөндіру процесін жүргізу;

қызмет көрсетілетін қондырғылар мен механизмдерді дайындау, іске қосу және тоқтату;

тарелка түріндегі қоректендіргіштің, қождардың және тасымалдауыштардың көмегімен сөндіру барабандарына, сүрлемдер мен аппараттарға әкті және әкті – құмды массаны біркелкі салу;

ылғалдандырудың нақты мөлшерін сақтай отырып әкті сөндірудің технологиялық режимін реттеу;

сөндірілген әкті және әкті – құмды массаны тасымалдауышқа жіберу;

сөндіргіштен әкті және долоитті сүттерді тұндырғыш аппараттарға ағызу;

тұндырғыштардың жұмысын және олардың қосылуын байқау;

сүрлемді жабу және тазалау;

қызмет көрсетілетін қондырғыларды майлау;

қондырғылардың жұмысындағы ақауларды түзеу және жөндеуге қатысу.

86. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін қондырғылардың құрылысы;

сүрлемдерде, сөндіру барабандарында және аппараттарында әкті және әкті – құмды массаны сөндірудің технологиялық процесі;

сөндірудің толықтығын анықтау тәсілдері;

доломит пен судың жұмсару нормалары; сөндіру процесінің ұзақтығы;

қондырғылардың жұмысындағы ақауларды анықтау және түзету әдістері.

19. Гидротермист

Параграф 1. Гидротермист, 3-разряд

87. Жұмыс сипаттамасы:

бассейнге су толтыру;

бассейндегі судың деңгейі мен температурасын байқау;

будың қысымын реттеу;

құбырларды ілмектеу;

бассейндердегі әртүрлі диаметрдегі асбест-цементті құбырларды қатайтудың технологиялық процесін жүргізу;

құбырды кранмен түсіру және оларды өңдеуге жіберу;

құбырларды қалау үшін жеткізу магистралдарының, көтеру қақпаларының, сөрелердің, құбырды орап ұстау үшін траверстің жағдайын байқау;

бассейндерді тазалау;

құбырлар қозғалысын есептеу;

қондырғылардың жұмысындағы ақауларды түзету.

88. Білуге тиіс:

бассейндердің құрылысы, су құбырлары мен бу құбырлары магистралдарының әрекетпринципі;

асбест-цементті құбырларды сумен қатырудың белгіленген технологиялық режимі;

құбырды кранмен тасымалдау ережесі;

орнын ауыстыру кезінде құбырлардың сақталуын қамтамасыз ету тәсілдері;

ілгектеушінің нұсқамасы;

өнімдер ақауларының түрлері, олардың алдын алу мен түзету тәсілдері;

қондырғыларды күтіп-ұстау ережесі.

20. Голлендоршы

Параграф 1. Голлендоршы, 4-разряд

89. Жұмыс сипаттамасы:

берілген режимге сәйкес асбестті жаю және оны цементпен араластыру процесін жүргізу;

голлендор мен шөмішті араластырғышты байқау және жұмысқа дайындау;

голлендор мен шөмішті араластырғышты іске қосу;

голлендорды сумен толтыру;

асбест салу;

асбестті қалақшамен араластыру;

голлендордың барабаны мен жұқа тақтайшасы арасындағы саңылауды реттеу;

цементтің салмақтық мөлшерлегішінің жұмысын байқау;

голлендорға цемент мөлшерін салу;

алынған массаны араластыру;

дайын асбест-цементті массаны шөмішті араластырғышқа ағызу немесе асбест суспензиясын түйісу қоспалағышына және басқа да голлендорларға айдау;

ағызылған голлендорлар санын анықтау;

голлендорлар мен ағызу құбырларын жуып-шаю;

асбест пен цементті беруге арналған құрылғыны тазалау;

голлендорларды тазалау және мойынтіректерді майлау;

қызмет көрсетілетін қондырғыларды жөндеуге қатысу.

90. Білуге тиіс:

голлендорлар мен араластырушының құрылысы және жұмыс принципі;

асбест-цементті массаны дайындау үшін түскен асбест пен цементтің құрамы, қасиеттері, олардың сұрыптары мен маркалары;

шикізаттың қоспадағы асбест пен цементтің сандық қатынасы;

барабандардың пышақтары мен голлендорлардың қалақшаларын мырыштандыру тәсілдері;

асбест-цементті массаны араластыру және сапасы процесін бақылау тәсілдері.

Екі технологиялық желіге қызмет көрсеткен кезде -5-разряд.

21. Асбест-цементті және асбест-силитті бұйымдар

төсемеші

төсемеші, 3-разряд

91. Жұмыс сипаттамасы:

плитаға құрастыру үшін арналған асбест-цементті табақтардың ішкі және сыртқы беттеріне төсеме қабатын қолмен енгізу;

асбест-цементті табақтарға минералды мақта мен екінші табақты салу;

төсеме құрамын әзірлеу;

төселетін асбест-цементті және асбест-силитті табақтардың және қабатты пластиктің үстерін тазалау, жуып-шаю және сүртіп тазарту;

баспақтау тұғырығына полиэтилен аралық қабатын, қабатты пластикті және асбест-силитті табақтарды қолмен салу, плиталарды құрастыру;

аралық қабат материалдарын және желім жағылатын тасуатарларды желімнің қалдығынан тазалау.

92. Білуге тиіс:

плитаға төсеме қабатын енгізу ережесі;

төсемеліктің құрамы мен жуып-шаю материалдарының қасиеттері;

төсемеліктің құрамын дайындау тәсілдері;

асбест-цементті және асбест-силитті табақтардың төселетін беттерін тазалау ережесі;

асбест-цементті және асбест-силитті плиталарға қойылатын стандарттар мен техникалық шарттар.

Параграф 2. Асбест-цементті және асбест-силитті бұйымдар

төсемеші, 4-разряд

93. Жұмыс сипаттамасы:

офсеттік басу әдісімен сәндік асбест-цементті плиталар өндірісінің автоматты желісіне жапсарланған бітемелеу машинасының көмегімен асбест-цементті плиталарға эпоксидті бітеменің төсемелік қабатын енгізу;

желім енгізетін машинаның көмегімен асбест-силитті табақтардың және қабатты пластиктердің желімделетін беттеріне эпоксидті желімді жағу;

бітемелеу және желім енгізетін машиналарды берілген технологиялық режимге келтіру;

бітемелік масса мен эпоксидті желімді машинаның қорегіне салу;

бітемелік масса мен эпоксидті желімді мерзімді араластыру, олардың сапасын анықтау;

машинаның қорегіндегі бітемелік массаның, эпоксидті желімнің шығысы мен деңгейін бақылау;

машина тораптарын жұмыс процесінде еріткішпен сүрту;

бітемелеу машинасын бітемелік массадан тазарту;

қондырғылардың жұмыстағы ақауларын түзеу, жөндеуге қатысу.

94. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы мен түзету ережесі;

бітемелік массаны, эпоксидті желімді дайындау технологиясы және олардың қасиеттері;

асбест-цементті және асбест-силитті плиталар мен қабатты пластиктердің беттеріне қолданылатын бітемені және желімді жағу тәсілдері;

қолданылатын әрлеу материалдарының сипаттамалары, олардың негізгі қасиеттері мен үйлесімдігі;

өрттік жарылу қауіпсіздігінің ережесі;

туындайтын ақаулардың себептері мен оларды түзетудің тәсілдері.

22. Асбест мөлшерлеуші

Параграф 1. Асбест мөлшерлеуші, 2-разряд

95. Жұмыс сипаттамасы:

өзінен біліктілігі жоғары мөлшерлеушінің басшылығымен берілген рецептура мен салмақ бойынша асбесттің қоспасын жасау;

асбесті бар қапты ашу және жүгіршекке немесе бөлікке беру үшін тасымалдаушының таспасына асбестті салу;

бос қаптарды пакеттерге салу, оларды сыммен байлау және қоймаға тапсыру.

96. Білуге тиіс:

мөлшерлегіштер мен тасымалдаушы құрылғылардың құрылысы;

асбесттің сұрыптары мен маркалары.

Параграф 2. Асбест мөлшерлеуші, 3-разряд

97. Жұмыс сипаттамасы:

берілген рецептура бойынша қоспаның құрамына кіретін асбест компоненттерін мөлшерлеу;

мөлшерлегіштерді, тасымалдаушыларды, жоғары қысымдағы қоректерді іске қосу және тоқтату;

асбестті автоматты мөлшерлегішті басқару, қызмет көрсетілетін жабдықтарды майлау, тазалау және ұсақ жөндеу.

98. Білуге тиіс:

асбестті берудің технологиялық сұлбасы мен асбесттің әртүрлі сұрыптарынан және маркаларынан қоспаны дайындаудың рецептурасы;

мөлшерлегіштер мен тасымалдаушы құрылғылардың құрылыс сұлбасы;

асбесттің сұрыптары мен маркалары.

23. Материалдарды мөлшерлеуші

Параграф 1. Материалдарды мөлшерлеуші, 2-разряд

99. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен басқарылатын мөлшерлегіштерде бетон қоспалары мен ерітінділердің; толтырушылар, цемент, су және қоспалар (қатыруды, пластикалауды, көбікгаз құрауды жеделдететін) компоненттерін мөлшерлеу;

бункерлерден, циклондардан, бактардан компоненттерді қабылдап алу және оларды араластыру агрегаттарына салу;

мөлшерлегіштердің, қоректердің, дірілдеткіштердің, қосымшаны дайындау жөніндегі қондырғылардың жұмысын басқару;

шығыс материалдарын және өндірілген өнімдерді есептеудің ауысымдық журналын жүргізу;

жабдықтардың жұмысындағы ақауларды түзеу.

100. Білуге тиіс:

қолданылатын мөлшерлегіштердің құрылысы мен әрекет принципі;

компоненттерді берудің технологиялық сұлбасы;

бетон қоспалары мен ерітінділерін дайындаудың рецептурасы мен технологиясы;

қолданылатын қосымшалардың түрлері мен міндеті;

араластырғышқа компоненттерді салудың кезектілігі.

Параграф 2. Материалдарды мөлшерлеуші, 3-разряд

101. Жұмыс сипаттамасы:

автоматты мөлшерлегіштерде бетон қоспалары мен ерітінділердің; толтырушылар, цемент, су және қоспалар (қатыруды, пластикалауды, көбікгаз құрауды жеделдететін) компоненттерін мөлшерлеу;

бункерлерден, циклондардан, бактардан компоненттерді қабылдап алу және оларды араластыру агрегаттарына салу;

мөлшерлегіштердің, қоректердің, дірілдеткіштердің, қосымшаны дайындау жөніндегі қондырғылардың жұмысын басқару;

балқыту пешінің жұмысын қамтамасыз ету үшін пешке ұсатылған тастың (ұнтақтың) түсуін мөлшерлеу;

қоректердің, таразылар мен дабыл беру құралдарының жұмысқа жарамдылығын тексеру;

қоректерді іске қосу және тоқтату;

агрегаттардың берілген жұмыс режимін ұстау;

материалдардың қоректен біркелкі шығуын қамтамасыз ету;

берілген рецептура бойынша әртүрлі маркадағы ұнтақтарды балқыту барабанына салу;

элеваторлардың, тасымалдауыштардың жұмысын байқау;

жабдықтардың жұмысындағы ұсақ ақауларды түзету және жөндеуге қатысу;

шығыс материалдарын және өндірілген өнімдерді есептеудің ауысымдық журналын жүргізу;

жабдықтардың жұмысындағы ақауларды түзеу.

102. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін мөлшерлегіштердің құрылысы мен әрекет принципі;

компоненттерді берудің технологиялық сұлбасы;

бетон қоспалары мен ерітінділерін дайындаудың рецептурасы мен технологиясы;

қолданылатын қосымшалардың түрлері мен міндеті;

араластырғышқа компоненттерді салудың кезектілігі;

дайын өнімдерге техникалық шарттар;

асфальт массасын балқыту технологиясы;

ұнтақты мөлшерлеу және балқыту пешіне салу ережесі;

келіп түсетін, ұнтақтар мен битумның сапасына қойылатын талаптар.

Параграф 3. Материалдарды мөлшерлеуші, 4-разряд

103. Жұмыс сипаттамасы:

балқыту пешінің жұмысын қамтамасыз ету үшін пешке түсетін битумды мөлшерлеу;

берілген рецептура бойынша әртүрлі маркалардағы битумды балқыту пешіне салу.

104. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы;

дайын өнімдерге техникалық шарттар;

битумды мөлшерлеу мен оны балқыту пешіне салу ережесі;

келіп түсетін битумның сапасына қойылатын талаптар.

Параграф 1. Иірліктердегі мөлшерлеуші – араластырушы, 2-разряд

105. Жұмыс сипаттамасы:

қосынды өнімділігі сағатына 85 тоннаға дейінгі араластыру иірліктернді шикізат қоспасын мөлшерлеу және араластыру процесін жүргізу;

араластыру иірліктеріне бункерлерден шикізат қоспасының түсуін қамтамасыз ету;

шикізат қоспасын мөлшерлеу мен араластыру процесін бақылау;

шикізат компоненттерін мөлшерлеу, араластыру және тасымалдау механизмдерінің жұмысын бақылау және техникалық қызмет көрсету;

қызмет көрсетілетін жабдықтардың жұмысындағы ақаулардың алдын алу және түзету.

106. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы мен әрекет принципі;

шикізаттың құрамы мен сипаттамалары;

шикізат қоспасына технологиялық талаптар;

механизмдердің жұмысындағы ақауларды анықтау және түзету тәсілдері;

майлау материалдарының түрлері мен сұрыптары. Қызмет көрсетілетін жабдықтарды майлау картасы.

Қосынды өнімділігі сағатына 85 тоннадан асатын араластыру иірліктерінде шикізат қоспасын мөлшерлеу мен араластыру кезінде – 3-разряд.
25. Шикізатты мөлшерлеуші

Параграф 1. Шикізатты мөлшерлеуші, 2-разряд

107. Жұмыс сипаттамасы:

қосынды өнімділігі сағатына 15 текше метрге дейінгі шайқаушыларда шикізатты мөлшерлеу;

бақылау - өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша шикізатты біркелкі салуды, қойыртпақтың қажетті деңгейін сақтауды қамтамасыз ету;

шикізат қоспасы компоненттерінің белгіленген арақатынасын және қойыртпақ сапасын қамтамасыз ету;

талап етілетін температурада шайқаушыларға су беруді реттеу;

қабылдау және шығару торкөздері арқылы материалдардың өтуін қамтамасыз ету;

мойынтіректер температурасын, майлау құрылғысының жағдайын, механизмдерді майлауды бақылау.

108. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін шайқаушылардың және қосымша жабдықтардың құрылысы, әрекет принципі;

шайқаушыларға берілетін қоспалар компоненттерінің құрамы мен арақатынасы;

шикізат пен суды біркелкі мөлшерлеу тәсілдері;

қойыртпақтың сапасына зертханалық бақылаудың негізгі тәсілдері;

бақылау - өлшеу құралдарының, автоматты реттеу, дабыл беру мен блокадалау жүйелерінің міндеті мен әрекет принципі;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды майлау картасы және майлау материалдарының қасиеттері.

Қосынды өнімділігі сағатына 15 текше метрден асатын шайқаушыларда шикізатты мөлшерлеу кезінде - 3-разряд.

26. Ұсақтаушы

Параграф 1. Ұсақтаушы, 2-разряд

109. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен, ұсақтаушыларда, ұсақтау агрегаттарында, өнімділігі сағатына 50 текше метрге дейінгі әртүрлі жүйедегі ұсақтау – сұрыптау құрылғыларында әртүрлі тас және басқа да материалдарды ұсақтау және ұнтақтау процесін жүргізу;

тасты және басқа да тас жыныстарын механикалық немесе қол елеуіштерінен електен өткізу;

көлік құрылғыларының көмегімен немесе қолмен ұсақтау және електен өткізу үшін материалдарды араластыру, ұсақтау – сұрыптау құрылғыларына салу;

механизмдерді іске қосу және тоқтату;

автоматты реттеуші құрылғылардың, қоректердің, вентильдердің, ысырмалардың көмегімен материалдар мен судың біркелкі берілуін реттеу;

материалдардың түрлері мен мөлшерлеріне сәйкес ұсақтау агрегаттарының жұмысын (жылдамдығы, өнімділігі, ұсақтаушының жұмыс органдары арасындағы саңылаулар) реттеу;

ұсақталатын материалдардың сапасын, сұрыбын анықтау;

жинақтама бункерлеріне қызмет көрсету;

шикізаттарды дайындау;

жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және бұзылуларды түзеу;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды майлау, тазалау және жөндеуге қатысу.

110. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы мен әрекет принципі;

ұсақталатын материалдарға қойылатын талаптар мен физикалық қасиеттері;

іске қосатын аппаратураларды, автоматтандыру және дабыл беру құралдарын пайдалану ережесі;

ұсақтау құрылғыларына материалдарды салу ережесі;

ақаулардың туындау себептері және оларды түзету тәсілдері;

слесарьлық істің негіздері.

Параграф 2. Ұсақтаушы, 3-разряд

111. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта екі және одан көп құрылғыларға қызмет көрсету кезінде беттік, бетті – белдіктік, балғалық және белдікті – тісті ұсақтауыштарды, сондай-ақ тасуатарлар мен жүгірмелерде шикізаттарды ұсақтау немесе ұнтақтау;

ұсақтаушыларда, ұсақтау агрегаттарында, өнімділігі сағатына 50-ден жоғары және 100 текше метрге дейінгі барлық жүйедегі ұсақтау – сұрыптау құрылғыларында, тасуатарларда, дезинтеграторларда шикізатты ұсақтау процесін жүргізу;

жабдықтардың тиімді жұмыс режимін қамтамасыз ету;

ұсақтаушыға түсетін және шығатын материалдардың біркелкі қоректенуін және ірілігін, аспирациялық құрылғының жұмысын байқау;

жабдықтарды іске қосу және тоқтату;

қоспаларды кетіру.

112. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы;

өңделетін материалдардың түрлері, қасиеттері мен міндеті;

ұсақтау немесе ұнтақтау сапасына қойылатын талаптар;

жабдықтарды іске қосу және тоқтату тәртібі.

Параграф 3. Ұсақтаушы, 4-разряд

113. Жұмыс сипаттамасы:

ұсақтаушыларда, ұсақтау агрегаттарында, өнімділігі сағатына 100-ден артық 300 шаршы метрге дейінгі барлық жүйедегі ұсақтау – сұрыптау қондырғыларында тасты және басқа да материалдарды ұсақтау процесін жүргізу;

ақаулары бар бетон және темір – бетон бұйымдары мен құрылғыларын арнаулы ұсақтау агрегаттарында ұсақтау;

шарлы немесе сорғалау диірмендерінде материалдарды (әкті, құмды, ағаш күлін, гипсті, цементті) ұнтақтау;

материалдардың түрлеріне тәуелді ұсақтау және ұнтақтау агрегаттарындағы жұмысты реттеу;

үгілген денелерді ауыстыру;

шикізаттық диірмендер мен барлық көмекші қондырғылардың қалыпты жұмыс режимін қолдау, диірмендерді қоректендіруді реттеу, жіңішке ұнтақтаудың белгіленген нормасын және қоспаның берілген мөлшерлеуін сақтау;

барлық жабдықтардың жұмысын байқау;

бақылау - өлшеу аппаратураларының көрсеткіштерін байқау және өндірістің қалыпты режимінен ауытқуды болдырмау;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды тазалау, майлау және жөндеуге қатысу.

114. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы мен техникалық пайдалану ережесі;

материалдардың түрлері, қасиеттері және міндеті;

ұсақтау немесе електен өткізу сапасына қойылатын талаптар:

жабдықтарды іске қосу және тоқтату ережесі;

бақылау - өлшеу құралдарының міндеті және қолдану ережесі.

Параграф 4. Ұсақтаушы, 5-разряд

115. Жұмыс сипаттамасы:

ұсақтаушыларда, ұсақтау агрегаттарында, німділік сағатына 300 текше метрден асатын әртүрлі жүйелердегі ұсақтау – сұрыптау құрылғыларда тасты және басқа да материалдарды ұсақтау процесін жүргізу;

жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және бұзылуларды түзету;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды майлау, тазалау және оны жөндеуге қатысу.

116. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтардың құрылысы мен жұмыс принципі;

іске қосу аппаратурасын, автоматтандыру және дабыл беру құралдарын пайдалану ередесі;

ақаулардың туындау себептері және оларды түзету тәсілдері.

27. Әкті ұсақтаушы

Параграф 1. Әкті ұсақтаушы, 3-разряд

117. Жұмыс сипаттамасы:

қуаты сағатына 50 текше метрге дейінгі ұсақтау агрегаттарында әкті ұсақтау;

ұсақтау агрегаттарын іске қосу, тоқтату және жұмысын реттеу;

ұсақтау агрегаттарына әкті біркелкі салу. Әктің берілген мөлшерде шығуын қамтамасыз ету;

күймегендерді, қатты күйгендерді және бөгде қосылымдарды алып тастау;

қызмет көрсететін механизмдерді майлау және олардың жұмысындағы ұсақ ақауларды түзету;

ұсақтаушылардың астындағы тікелерді сұрыптау механизмдерімен және тасымалдаушылармен тазалау;

ескерту дабылдарын беру;

аспирациялық құрылғыларға қызмет көрсету.

118. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін механизмдерді іске қосу;

өңделетін әктің қасиеттері;

ұсақтаудың белгіленген фракциялары;

ұсақтау агрегаттарын қайта икемдеу ережесі;

қолданылатын құрал-саймандар;

орнатылған дабыл бергіштер;

аспирациялық қондырғыларды пайдалану ережесі.

Өнімділігі сағатына 50 текше метрден астам ұсақталған масса ұсақтау агрегаттарында жұмыс істегенде - 4-разряд