№20 (506) 18 – 24 МАМЫР, 2017 ЖЫЛ ЭКОНОМИКА

3

№20 (506) 18 – 24 МАМЫР, 2017 ЖЫЛ

ЭКОНОМИКА

республикалық апталық газет

Бизнес&Қоғам

Бейнелеп айтсақ, малдың тұяғы мен жайлаудың 

қияғынан күн к3рісін  айырған қазақ жерді күтіп 

баптауға, топырақтың тозып, тозаңға айналмау-

ына қатты мән берген. Соның арқасында сайын да-

лада мыңғырған мал 3сіріп, жайқалтып егін салған. 

Алайда, тың және тыңайған жерлерді игереміз деген 

желбуаз желеумен коммунистік билік ақ селеулі 3ңірді 

айқыш-ұйқыш жыртып, халқымыздың ата кәсіптен 

ажырап, 3зіндік болмыс-бітімінен айырыла бастау-

ына себепкер болды. Тіршілік тіні – Жер-Ананың күйі 

кеміп, басынан бақ тайды.  

Статистика деректеріне жүгінсек, республиканың 

ауыл шаруашылық алқаптарының жалпы алаңы 177,8 

млн гектарды, оның ішінде жайылымдар 146,9 млн гек-

тарды, егістік пен тыңайған жерлер 26,7 млн гектар-

ды, шабындықтар 4,2 млн гектарды құрайды.  Бұдан 

сәл ертерек жүргізілген түгендеу қорытындылары 

бойынша 7,4 млн гектар пайдаланылмайтын жерлер, 

оның ішінде 0,9 млн гектар егістік, 1,2 млн гектар 

тыңайған жерлер, 0,08 млн гектар шабындық, 5,2 

млн гектар жайылым, 0,01 млн гектар к3пжылдық 

екпелер бар екені анықталды. Пайдаланылмайтын 7,4 

млн гектар жерден 3,36 млн гектарды бұрынғы жер 

пайдаланушылар игере бастады, 3,0 млн гектар жер 

бойынша жалдау шарттары бұзылып, мұның ішінде 

ауыл шаруашылығы айналымына 1,7 млн гектар тар-

тылды.

Жоғарыда атап 3ткеніміздей, еліміздің барлық 

3ңірлерінде жер сапасының нашарлауына, құрамында 

қарашіріктің, қоректі заттардың, 3сімдіктердің 

түрлік құрамы мен оның 3німділігінің т3мендеуіне 

қатысты тұрақты үрдіс байқалуда, бұл ауыл 

шаруашылығы 3ндірісінің әлеуетін т3мендетіп 

отырғаны жасырын емес. Мұның бір себебі 

жыртылған алқаптардың құнарлылығын артты-

ру және жайылымдарды суландыру ж3ніндегі іс-

шаралардың толық к3лемде жүргізілмеуінде жатса  

керек. Бұдан екі жыл бұрынғы неғұрлым толық дерек 

бойынша тәлімі жерлердегі егістік құрылымындағы 

құрамында қарашірігі аз топырақ (4 пайыздан аз) 

14,6 млн гектарды немесе зерттеп қаралған егістік 

алаңының 72,8 пайызын, құрамында қарашірігі орта-

ша топырақ (4-6 пайыз) 5,3 млн гектарды немесе 25,9 

пайызды, құрамында қарашірігі жоғары топырақ (6 

пайыздан астам) 0,3 млн гектарды немесе 1,3 пайыз-

ды құрады. Суармалы егіншілік жағдайында 0,8 млн 

гектар немесе зерттеп қаралған егістік алаңының 

98,2 пайызы т3мен қамтамасыз етілген, 15,05 мың 

гектар немесе 1,8 пайызы  орташа қамтамасыз 

етілген болып табылады.

Құрамында жеңіл гидролизделетін азоты т3мен 

топырақ 11,3 млн гектар алаңды немесе тәлімі 

жерлердегі зерттеп қаралған егістік алаңының 55,8 

пайызын, құрамында жеңіл гидролизделетін азо-

ты орташа топырақ 4,4 млн гектарды немесе 22,0 

пайызды, құрамында жеңіл гидролизделетін азоты 

жоғары топырақ 4,5 млн гектарды немесе 22,2 пайыз-

ды құрайды. Суармалы егіншілік жағдайында 0,8 млн 

гектар немесе зерттеп қаралған егістік алаңының 

89,1 пайызы  т3мен қамтамасыз етілген, 0,03 млн 

гектар немесе 3,5 пайызы орташа қамтамасыз 

етілген және 0,06 млн гектар немесе 7,0 пайызы 

жоғары қамтамасыз етілген болып табылады. Тәлімі 

жер құрылымындағы жылжымалы фосформен аз 

қамтамасыз етілген топырақ 9,3 млн гектар неме-

се 46,2 пайыз, орташа қамтамасыз етілгені 7,9 млн 

гектар немесе 39,5 пайыз және жоғары қамтамасыз 

етілгені 2,9 млн га немесе 14,3 пайыз. Суармалы 

егіншілік жағдайында зерттеп қаралған егіс алаңынан 

құрамында жылжымалы фосфоры аз топырақ 0,2 млн 

гектар алаңды немесе 26,2 пайызды, құрамында жыл-

жымалы фосфоры орташа топырақ 443,2 мың гек-

тарды немесе 51,6 пайызды және құрамында жылжы-

малы фосфоры жоғары топырақ 190,7 мың гектарды 

немесе 22,2 пайызды алып жатыр.

Тәлімі жерлердегі егіншілік жағдайында 

жыртылған жерлер алмасымды калиймен былайша 

қамтамасыз етілген: т3мен қамтамасыз етілгені 

1,9 млн гектар немесе зерттеп қаралған егістік 

алаңының 9,4 пайызы, жоғары қамтамасыз етілгені 

– 16,4 млн гектар немесе 81,4 пайызы. Суармалы 

егіншілік жағдайында құрамында жылжымалы калийі 

аз топырақ 0,1 млн гектарды немесе 13,7 пайызды, ор-

таша – 0,3 млн гектарды немесе 33,3 пайызды және 

жоғары – 0,5 млн гектарды немесе 53,0 пайызды алып 

жатыр. Бұдан басқа, ауыл шаруашылығы қызметі 

мал шаруашылығынан атмосфераға б3лінетін пар-

никтік газдардың айтарлықтай артуымен, негі зінен 

жануарлардың метан шығарындыларымен, к3ңді 

сақтау және пайдалану кезіндегі метанмен және 

к3мірқышқыл газымен, жайылымдағы жайылатын 

малдардың қиынан болатын к3мірқышқыл газы-

мен, 3сімдік шаруашылығынан топыраққа минерал-

ды және органикалық тыңайтқыштарды енгізумен, 

топыраққа егіннің биологиялық қалдықтарының 

сіңуімен, топырақта органикалық заттардың мине-

ралдануынан болатын азоттың босауымен байланы-

сты к3мірқышқыл газы мен азот қосындыларының 

шығарындыларымен, күріш 3ндірісіне байланысты ме-

тан шығарындыларымен бірге жүреді.

Ауыл шаруашылығы жерлерінің сапалық жай-

күйі туралы ақпарат оларды ұтымды және 

тиімді пайдаланудың негізі болып табылады. Ауыл 

шаруашылығы мақсатындағы жерлердің сандық 

және сапалық жағдайы туралы шынайы деректер 

алу ауыл шаруашылығы алқаптарын топырақтық 

және геоботаникалық зерттеп қарау, топырақты 

бонитирлеу ж3ніндегі сапалы материалдар к3лемінің 

аздығына, ауыл шаруашылығы мақсатындағы 

жерлердің кадастрлық құнын айқындау үшін 3зекті 

деректердің болмауына байланысты қиындап отыр.

ЖЕР ҚҰНАРЫ – 

КҮТІМНЕН

t
ýIJįķļĿ
ĥĤŌĤıĿ
t

Жетпісбай БЕКБОЛАТҰЛЫ,

әл-Фараби 

атындағы ҚазҰУ

кафедра меңгерушісі 

e-mail: Zhetpisbay.Bekbolatuly@kaznu.kz 

БОЛАТТЫҢ 

«НЕМІС» ЗАУЫТЫ

j
°”Šš˜™—¦’†”Š¢—š
‘†—™†˜¢

Ақ  Жайық  ңіріндегі отандық ндіріс 

орындарының қатары жыл санап толыға 

түсуде. Сондай  жаңа ндірістік  ошақтардың 

бірі – ұсақ бетон бұйымдарын шығаратын 

зауыт.

Индустрияландыру картасы аясында 

«Спец стройсервис» ЖШС-ның ұсақ бетондық 

бұйым дарды  шығаратын  зауыт  құрылысы 

жобасы сәтті жүзеге асты. Зауыт құрылысы 

2015 жылы аяқталғанмен, оны іске қосу 2016 

жылға кейін ысырылған еді. «Hess-Oral» 

ЖШС-ның директоры Болат Шәкімовтің ай-

туынша, құны 870 млн. теңге тұратын жобаны 

«жандандыруға» одан кбірек, яғни «Сбербанк» 

АҚ-ның еншілес банкінің Оралдағы филиалы-

нан  «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қорының 

облыстағы филиалының кепілдігімен несиелік 

және қомақты жеке қаражат жұмсалған. 

Кәсіпкер қолындағы сағаты мен ұялы телефо-

нынан басқа мүліктерінің барлығының кепіл-

дікке салынғанын айтып, әзілдеп қойды.

– Орал шаһарының басшысы болған 

кезімде кәсіпкерлерге ндіріс ашыңыздар, 

ңірді дамытуға, жаңа жұмыс орындарын 

ашуға үлес қосыңыздар деуші едім. Озық 

ндірістік технологияны таңдауда кп ойла-

нып, толғандым. Құрылыс индустриясы са-

ласына құрал-жабдық шығарудан әлемдік 

үздіктердің қатарынан табылатын неміс ком-

паниясын қолайлы крдім. Ауызбен айтуға 

оңай, іс жүзінде банктерден қолдау табудың, 

қағазбастылықтың қиындығын крдім. Бірақ 

бастаған шаруамды аяғына дейін апарай-

ын деп намысымды жаныдым, – дейді Болат 

Jдиетұлы.

Орал қаласының Желаев ндірістік 

аумағында орналасқан оның жаңа за-

уытында ұсақ бетон бұйымдарының сегіз 

түрі шығарылуда. нім түрлерін ндіруге 

жергілікті және кршілес Ақтбе облысынан 

әкелінетін шикізат пайдаланылады. Қазіргі 

уақытта кәсіпорын күніне 1 мың шаршы метр 

рнектас, жол плиталарын, 2 шақырымдық 

жиектас (бордюр), 8 мың дана қабырғалық 

блоктарын ндіреді. Зауыттағы технологиялық 

жабдықтардың барлығы «Hess-GROUP» ком-

паниясынан, ндірісшінің зінен тікелей 

сатып алынып, орнатылды. Ол – әлемге та-

нымал, Еуропа, Солтүстік Америка, Азия 

елдерінде еншілес фирмалары бар бетондық 

индустрия жабдықтарын шығаратын немістің 

машина жасау компаниясы. Сондықтан жаңа 

зауыттың німдері еуропалық технология-

мен, неміс сапасымен жасалған деу орынды. 

Jдеттегі бетон німдерінің «мір сүру» жасы 

үш жыл болса, жаңа кәсіпорынның німдеріне 

25 жылға кепілдік беріледі.

ндіріс автоматтандырылған, барлық 

жұ 

мыс үдерісі комьютермен басқарылады. 

Неміс компаниясының мамандары қашық-

тық тан  жұмыс  барысын,  технологиялық 

жаб   дық    тардың  қызметін  бақылап  отыра-

ды. Қазіргі уақытта зауыт німдері облыс 

аумағына шығарылуда. Сонымен қатар кр-

шілес облыстарға да шығару жайы шешілуде. 

ндірісшінің мамандары келіп, зауыт 

тағы-

ларды жабдықтармен жұмыс істеуге үйретті. 

Алты жігітті операторлыққа оқытуға 27 милли-

он теңге қаражат жұмсалды. 

Қазір кәсіпорында ұзын саны 30 адам 

нәпақасын тауып жүр. Ал соның ішінде 

ндірістік цехта 20 адам жұмыс істейді. 

Конвейерінен дымқыл бетон блоктарын «ба-

лапандатып» жатқан машинаға екі оператор 

басшылық жасаса, згесі німнің сапасын 

қарайды және дайын німді әрі қарай кептіруге 

әкетеді. Дымқыл блоктар инфрақызыл сәу-

ленің кмегімен арнайы жабдықталған 

блек орында кептіріледі. «Бізде Оралдың 

және қалаға жалғас Желаев, Құс фабрикасы 

шағынаудандарының тұрғындар жұмыс жа-

сайды. Жұмысымыз ырғақты. Жұмысшылар 

жасалған жұмыс ауқымына сай жалақы ала-

ды», – деді ндіріс бастығы Сергей Чечиков.

«Hess-Oral» ЖШС директоры Болат 

Шәкімовтің айтуынша, Оралда Зашаған кен-

тін 

дегі саябақта, облыстық мәслихат ғима-

раты алдына зауыттың рнектасы тселген. 

Немістің технологиясымен жасал 

ған жиек-

тастар зге технологиялы  німдерге қара-

ғанда сапалы. Сондықтан жаңа кәсіпорынның 

німін пайдалану бюджет қаржысын үнемдеуге 

жол ашатыны кәміл. Сондай-ақ шаһардың 

шағын кшелеріне осы зауытта ндірілген жол 

плиталарын тсеудің артықшылығы айқын. 

йткені олар әдетте тселетін асфальтты 

қабатпен салыстырғанда,  ұзақ мерзімге мұрты 

бұзылмай, сапалы күйінде сақталады.

Немістің сапасына қызыққан кәсіпкер Бо-

лат Шәкімов «тл туындысы» немістің зауытын 

салып алып тоқмейілсіп жүрмеген сыңайлы. 

Енді ол Тасқала ауданы жағындағы опока кен 

орнының шикізатынан сапалы құрылыс ма-

териалын ндіргісі келеді. Сондықтан инве-

стор іздейді. «Бітер істің басына, жақсы келер 

қасына» демекші, бұл шаруаны бірлесіп ба-

стап, аяқтауға бір жақсы табылар деген үмітте.

Гүлбаршын  3ЖІГЕРЕЕВА

БІЛІМ – РУХАНИ БАЙЛЫҚТЫҢ КӨЗІ

Қазіргі нарықтық пен шындық, білім мен 

мәдениет жаңа технологиялардың дамуы, 

парасатты, саналы, ой-түйсіктері алғыр, 

экономикамыздың дамуын үздік ойлылықпен 

басқаратын жастарды тәрбиелеуде.

Қазақстан жедел дамыды, әрі табысты 50 елдің 

қатарынан сап түзеді. Экономикалық дамудың 

инновациялық зегіне айналып, жаһандық 

бәсекеге қабылеттілігін арттырды.

Jлемдік дағдарыс, жүрісі жылдам дәуір дамыған 

алпауыт елдердің зіне теріс ықпалын тигізуде. 

Осындай қиын сын-сағаттарында жұмылып, ауыз 

біршілік танытуда –  әл-Фараби атындағы Қазақ 

ұлттық университеті жан-жақты жастарға сапалы 

білім берумен қатар, бәсекеге қабілетті, ұлтжанды 

тұлға қалыптастыру жолында айрықша беделге ие.

ҚазҰУ – ақпараттық-коммуникациялық жүйе -

лер

 

 дің соңғы жетістіктеріне негізделген кпші-

лікке арналған ашық онлайн курстарының  баста-

ушысы.

ҚазҰУ – алдыңғы қатардағы университет ретін-

де экономикалық дамудың жаңа қазақстандық мо-

делі құрылысының және елдің ғылыми сыйымды 

инновациялық экономикасының маңызды буы-

ны.

Рухани-адамгершілік платформасы мен ғылы-

ми технологиялық платформасын ұштастыра оты-

рып, университет – оқытушылар мен студенттердің 

ар-намыс кодексіне негізделген жаңа корпоратив-

тік идеология, студенттерді тәрбиелеудің жаңа 

сапасына жетуді кздеген әлеуметтік жобалар 

негізінде жағымды нәтижесін беріп отырған үлкен 

ұжым.

німді еңбек пен сапалы білім, бизнес ұғым-

дарын жете түсінген саналы ұлтжанды мамандар 

дайындауда, ұлттық мәдениетіміздің, экономика, 

саясат салаларының негізгі кілті – білім.

Білім – бүкіл әлемде тұлғалы әлеуметтік-

экономикалық үдеріске тиімді қатысуын 

қамтамасыз ететін негізгі фактор.

Мемлекет құрылысында идеологиялық 

саланың қазіргі сәтте ауадай қажеттігін әсіресе 

білім саласында жастар арасындағы тпелі 

қиыншылықтар мен жаңа қоғамның згерістерін 

жете түсіндіру максатында «Болашаққа бағдар: 

рухани жанғыру» атты мақаласында Елбасымыз 

айқын да нақты жолдарды нұсқады. «Табысты 

болудың ең іргелі, басты факторы білім екенін 

әркім терең түсінуі керек. Жастарымыз басымдық 

беретін межелердің қатарында білім әрдайым 

бірінші орында тұруы шарт. Себебі, құндылықтар 

жүйесінде білімді бәрінен биік қоятын ұлт қана 

табысқа жетеді» делінген.

Айқындап берген жолдаулармен бағыт-бағ дар-

ларды негізге ала отырып білікті білімнің күшін 

нағыз аренаға шығарып, белдесіп крсететін кез 

келеді.

Жаһанданудың ұйытқысы болған айдын-

ды биз нестердің қатарында, жер әлемнің түкпір 

– түкпіріне жеткен компаниялардың санын са-

нап айта алмаймыз. Бұл жерде компаниялардың 

санын есептеп айтпақ ойымыз жоқ. Керісінше, 

еңбек жолдарын, німділігін, жетістіктері мен 

кемшіліктерін саралай отырып, экономикалық 

дамудың, бизнеспен жеке адамның еңбек 

ресурстарының жаңа бағыттағы табысқа жету 

жолдарының үлгісін крсету.

Байтақ әлемге қанат жайып, жаһанданудың 

ұйытқысы болған Жапония, Корея, туғыры та-

стай Қытай елдері қысқа мерзімнің ішінде 

мейлінше асқақтады. Халықаралық бизнес 

ауыл-үйдің арасындағы айырбас сауда емес. 

Керісінше, з халқының мұң-мұқтаждарын 

сезініп, қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін пайда-

ланып, дамытып, ркениетті ел болу мақсатымен 

ұлтының, Отанының абыройын асқақтатады.

Осы тарапта ең алдымен, басты қадам – ағыл-

шын тіліне жетік жұмысшы шеруін жасақтау.

Жергілікті бизнес әлемдік деңгейге шығу үшін, 

алыс-жақын жұртпен араласу үшін, ағылшын 

тіліне басымдық беріп, озық үлгідегі технология-

ларды танудың салдарынан әлемдік бәсекелес ел-

дермен қатарласа бастадық. Жаңа технологияның 

дамуын жеделдете түстік.

Биіктен үміті бар ел тек ағылшын тілімен ғана 

зор боламыз десе, қателеседі. Басқаға ұқсаймын 

деп, з болмысына, з тіліне, дініне, мәде ние тіне 

нұқсан келтіруі ықтимал.

Еліміздің жаһандық бәсекеге сай болуы 

үшін, сыртқа шығып, жаһандық ндіріс ашып, 

рістеймін деуі де аса пайдалы емес. Алыс-жақын 

кршілердің есебінен з жұртының әл-ауқатын 

ктеріп келген жаһандық компаниялардың дәуре-

ні аяқталып келеді. 1990 жылдардан бері, Совет 

одағы ыдырап, Қытай нарығы шарықтап дамыған 

фирмалардың қазіргі жағдайы мәз емес. Алпауыт 

фирмалардың осылайша бірден кері шегінуінің 

бірнеше себептері бар. Оның негізгі себептерінің 

бірі – әлем жұрт шы лығының жаһандық компа-

нияларға деген илтипаты азайып барады.

Мәселен, Батыста туып, Шығыста ркен жай-

ған компания бизнестері, қайта з атамекеніне 

шоғырлана бастады.

Осыны негізге ала отырып, Жапонияға үз-

діксіз қатынап, тамырлы компаниялардың ме-

недж 

ментін жаңа арнаға түсірген американдық 

оқымысты Питер Друкер: «Менеджмент әр түрлі 

адамдарды ортақ жоба аясында ұйыстыруға жа-

уап беретіндіктен халықтың мәдени құндылық-

тарымен біте қайнасуы тиіс» – дейді.

Осы сараптаманың нәтижесін, бірнеше жыл-

дан соң Питер Друкер: «Жапонияның дамып, 

ркендеуінің, экономикасы кемел, іргесі мығым 

елге айналуының себебін сырттан келген менед-

жмент теорияларын жонып, түзетіп, ата дәстүрге 

бейімдеуден» десе, ал Үндістанның бар қуатын 

кәдеге жарата алмай, мейлінше кешігуі жіктеп, 

тексермей сол қалпында қабылдай салып пайдаға 

асыра алмай қалғандығы» деп түсіндіреді.

Елбасының «Болашаққа бағдар: Рухани жаң-

ғырту» мақаласында халықтың мәдени құнды лық-

тарын ата дәстүрге бейімдеу – негізгі қағидасы бо-

лып табылады.

Заман мың құбылса да, мәдени құндылық та-

рымыз згермейтін қағида – з Отандық руха-

ни байлықтың кзін ашып, бұлағынан сусындап 

ркендеуі.

ҚазҰУ академик Ғалымқайыр Мұтановтың 

бас 

 

шы 

лығымен жасалып жатқан «Айналаңды 

нұр ландыр», «100 кітап», «Салауатты мір сал-

ты», «Электронды кампус» т.б. жобаларды енгізе 

отырып, озық үлгідегі жаңа технологиялардың 

күшімен, ата-дәстүрімізге бейімдеп, мәдени 

құн 

ды 

лық 

тарымызды негізге ала отырып, аса 

парасаттылықпен білім беруде. Еңбек пен білімнің 

ерекшеліктерін ескере отырып жас мамандарды 

ынталандыру жүйесіне айрықша мән беруде.

Ынталандыру – рухани жаңғыру. Жаңғыру мен 

ынталандыру бірін-бірі толықтыратын ұғым. Ел-

басы «Жаңғыру – мейлінше кнерген, жаһандық 

әлеммен қабыспайтын кейбір дағдылар мен әдеп-

терден арылу дегенді білдіреді» деп түсіндіреді.

Технологиядағы тізгінді босатып алған жа-

пон компанияларының жүрісін тежеп жатқан 

тетік – ынталандыру  жүйесіндегі айырмашылық. 

Талай уақыттан бері ойлап тапқыш жастардың 

жігерін босатып, ынтасын қайтарған Жапонияда, 

инновациялық жобаларды жргегінде тұншық-

тырған ескіліктің жүйесі әлі де күшінде.

Айқындап берген жобалар мен бағыт-бағдар-

лардың мақсаты – білімнің күшін жоғары деңгейде 

крсету. Жастарға берер құнды қағидасы – білім. Jр 

заманның з құндылықтары мен з ерекшеліктері 

болады. Заман талабына, жаңа технологиялардың 

дамуына, жаһандық бәсекелестік елдер қатарында 

тұруымызға – бүгінгі жастар үлкен білім атты 

мұхиттан талмай туіміз қажет.

Біз жастар – Қазақтың әл-Фараби атындағы 

ұлт тық  университетіміздің  стратегиясы  ғылым 

мен білімнің және ндірістің ынтымақтастығына 

негіз делген  цифрлық  Қазақстанды,  смарт  Қазақ-

стан ды құру үшін қазіргі заманғы иннова циялық 

инфрақұрылым жасақталған жобаларды жүзеге 

асыру жолында  ақыл-ой, білім күшімізді, жастық 

жіге рімізді  барынша  ақылдылықпен  жұмсауымыз 

міндет.

Елжас ҮСЕНОВ,

әл-Фараби атындағы ҚазҰУ

Экономика және бизнес жоғары 

мектебінің оқытушысы

j
¨Ü’‹‘™Ü
‡Ü—ŠÜ
¢õ†Š¢
‡Ü’Ü“ŠÜ
“¢ùŠ¢
¢õ†Š¢

> [ 1 ]

АҚТӨБЕ – ҚҰТТЫ МЕКЕН

j
öš†™™¢
Ăùܗ’‹—
g
÷š†™™¢
ö†Ž†÷˜™†”

ТУҒАН ЖЕРГЕ ТАҒЗЫМ

Биыл Ақтбе облысының құ-

рылғанына 85 жыл толады. Об-

лыс әкімі Бердібек Сапарбаев 

осы айтулы датаға байланысты 

республикалық деңгейдегі «Ту-

ған жерге тағзым» шарасы ая-

сында осы жылғы қыркүйекте 

«Ақтбе – құтты мекен» облыс-

тық форумын ткізуді ұсынды. 

Форумды ткізуге қатысты 

мәселелерді талқылаған бас-

қосуда ұйымдастыру коми-

тетінің трайымы, облыстық 

мәслихаттың хатшысы Сәния 

Қалдығұлова атқарылар іс-

шараларды тағы бір пысықтап, 

жауапты адамдарға нақты тап-

сырмалар берді. Жиын бары-

сында Ақтбе қаласы әкімінің 

орынбасары Ләззат Оразбаева 

осы айтулы шараны айтарлықтай 

ткізу мақсатында электрондық 

әлеуметтік жүйелерде жүргізіліп 

жатқан жұмыстар жайында ба-

яндады және қазақша, орысша 

және ағылшын тілдерінде фо-

рум туралы «Ақтбе жерлестерін 

шақырады» деген атаумен ашы-

латын интернет-сайт құрылып 

жатқанынан хабардар етті. 

Айтулы шараның басты 

мақсаты – ңірдің даңқты, та-

нымал адамдарын, табысты 

іскер азаматтарды облыстың 

экономикалық, әлеуметтік да-

муына кеңінен қатыстыру, туған 

елге, кіндік қаны тамған жер-

ге – ауылы, аймағы алдындағы 

азаматтық парызын теуге 

шақыру, солардың лайықты 

мір жолымен скелең ұрпақты 

па 

триотизмге тәрбиелеу. Фо-

рум 

ға келеді деп күтілген 

атақты жерлестер қатарында 

Астанадағы «Ұлттық нейрохи-

рургия орталығы» АҚ басқарма 

трағасы Серік Ақшолақов, 

Республикалық транспланта-

ция орталығының басшысы 

Жақсылық Досқалиев, Ресей ба-

тыры, ұшқыш-ғарышкер Юрий 

Лончаков, спорттық гимнас-

тикадан Олимпиада чемпио-

ны (қазір осы спорт түрінен 

АҚШ құрамасының жаттық-

тырушысы) Валерий Люкин, 

талантты волейболшы Сабина 

Алтынбекова, жезтаңдай жас 

әнші Димаш Құдайбергенов, 

белгілі бизнес майталмандары – 

Исламбек Салжанов пен Қайрат 

Майтеков бар. 

ҚОҚЫС ТА 

К3ДЕГЕ АСПАҚ

Таяуда Ақтбеде қоқыс 

сұ 

рып 

тайтын кешен ашыл-

ды. Бұл жобаның жетекшісі, 

«Союз гранд» ЖШС құрылтай-

шыларының бірі Алтынбек 

Қазантаевтың айтуынша, зауыт-

тың дәл осы ңірде салынуы 

тегіннен-тегін емес.

«Біз қоқыс сұрыптайтын 

ке шеннің  құрылысын  баста-

мас бұрын, әрине, еліміздегі 

нарықты, жалпы осы сала ахуа-

лын жан-жақты зерттедік. Кп 

ұзамай инвестициялық жағдайы 

жақсы Ақтбені таңдап алдық. 

Жергілікті билік біздің барлық 

талап-тілегімізді ескеріп, идея-

мыздың ойдағыдай жүзеге асу-

ына кмек берді. Жоспар бой-

ынша кешенде екі ауысымда 

100-ден аса адам еңбек етпек», 

– дейді ол. 

Бұл кешенде қоқыстың түр-

түрі сұрыпталып, болашақта 

металл, шыны, пластик бұйым-

дары, қатты қағаз німдері де 

ңдеуден тпек. Осы ндіріс 

орнының қуаттылығы – жы-

лына 200 мың тоннадай, дейді 

кешен басшылары. Мұндағы 

жұмыс ресейлік технология бой-

ынша жүргізілетін болады. 

Осындай маңызды ндірістік 

кешеннің ашылу рәсіміне 

қатысқан облыс әкімі Бердібек 

Сапарбаев мұндай жобаның 

берері мол, қоқыстың зін 

кәдеге жарату – заман талабы 

екенін атап айтты. Сондай-ақ, ол 

ауаны ластайтын қалдықтарды 

азайтуға баса мән беру керектігін 

ескертті.

«Ақтбе құтты мекен болуы 

үшін алдымен ауа таза болуы 

керек. Жағымсыз иісті кетіруге 

күш салу қажет. Ол бойынша 

жауапты адамдарға бірқатар тап-

сырмалар бердім. Ағаштарды да 

кптеп егуіміз тиіс», – деді об-

лыс әкімі. 

3 ЖАСАР АҚТPБЕЛІК 

МИЛАНДЫ 

МОЙЫНДАТТЫ

Туғанда аурушаң болған ба-

ладан кезінде дәрігерлер әке-

шешесіне одан бас тартуға кеңес 

берген. Бірақ бар қиыншылықты 

мойымай ктерген анасы з 

сәбиін мәпелеп-аялап сіріп, 

зге құрбы-құрдастарынан еш 

кемсітпей, керісінше мірсүйер 

ұлан етіп тәрбиелеп шығарған. 

Енді сол бала 3 жасында модель 

боп нер крсетіп, Миланды 

мойындатты, деп nur.kz сайты-

нан анасы Jйгерім Бижанова 

әңгімеледі. 

Исатай ҚАМБАРОВ