№2 басылым 11. 09. 2014ж орнына беттің -беті

жүктеу 4,18 Mb.

бет	29/33
Дата	22.05.2018
өлшемі	4,18 Mb.
	#16231

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Тоннажды жөнелту жүктемесі жүк тиеу, қосымша тиеу, жөнелту операциялары жүргізілген қосыннан жүк кемесі жөнелтілген сәтте тіркелген бір тонна жүк көтерімділікке қандай жүк массасы (тоннамен) келетінін көрсетеді.

Ттиеуды жөнелту жүктемесі - құрамды өзі құрастырылған қосыннан, құрамның өздігінен жүре алмайтын кемелеріне қосымша жүк тиелген қосыннан жөнелту сәтінде тіркеп сүйрейтін кеменің тіркелетін қуат бірлігіне (1 л.с-ге немесе 1 кВт-қа) келетін жүк массасы (тоннамен).

Осылайша, жөнелту жүктемесі оның орын ауыстыруы барысында кездесетін өзгерістерді статикада ескерместен, кемені пайдалану дәрежесі сипаттайды. Бұл көрсеткішті кейде (теміржол көлігінің мысалы бойынша) «статикалық» жүктеме деп те атайды.

Жөнелту жүктемесі (орналастыруы) кемелердің жүгін өңдейтін кемежай-айлақтардың жұмысын бағалау үшін өрсеткіш бола алады, бірақ тасымалдау кемесінің өзінің пайдаланылуын бағалау үшін жеткіліксіз болады.

Көлік флотына тән нақты жұмыс жағдайларында тоннаждың бос жүрісін туғызатын бағыттарда жүктің әркелкі тасымалдануы, жоғарыда қарастырылған жүктеме көрсеткіштері тоннажды пайдаланудың толық көрінісін бере алмайды. Мұны жүк көтерімділікті пайдалану коэффициентінің көмегімен жүзеге асыруға болады. Жолаушылар кемесі үшін мұндай көрсеткіш жоқ, өйткені олардың жұмыс тәжірибесінде кемелердің «бос» (жолаушыларсыз) сапар шегуі болмайды.

Кемелер жақын аралықтарда жұмыс істейтін кездерде, яғни жүкті шағын қашықтыққа тасымалдайтын реттерде жүктер айтарлықтай жиі ауысады, аралық қосындарда жүктердің бір тобы түсірілетін болса, олардың орнына басқа жүктер тиеледі. Жүктің бұлайша ауысып отыруын жүктердің ауысым коэффициенті ескереді, ол бір рейсте тасымалданған жүктің жалпы массасының кеменің тіркелімдік жүк көтерімділігіне қатынасымен анықталады (3.1-кестені қараңыз). Сонымен, бұл коэффициент кеменің тіркелімдік жүк көтерімділігінің бір тоннасына бір рейсте орта есеппен қаншалықты жүк тасымалданғанын көрсетеді.

Жолаушылар кемесі үшін де осындай көрсеткіш – жолаушылар ауысымының коэффициенті белгіленеді (бір рейсте тасымалданған жолаушылар санының кеменің жолаушылар сыйымдылығына қатынасы ретінде). Жолаушылар кемесі үшін жүктер ауысымының коэффициенті есептеп шығарылуы (бір рейсте тасымалданған жүктің жалпы массасының кеменің «таза» жүк көтерімділігіне қатынасы ретінде). Тоннаждың жүктемесі жөнінідегі барлық көрсеткіштердің ішінде жүктер немесе жолаушылар ауысымының коэффициенті ғана бірден астам мәнге ие бола алатынына назар аудару керек. Жоғарыда айтылғандардан жүк көтерімділікті пайдалану коэффициенті жүк флотын пайдалану сапасы жөнінде барынша толық түсінік беретіні түсінікті болады, өйткені ол мыналарды ескереді:

- кемеге бастапқы қосыннан жөнелтілу сәтінде жүк тиелуін (бұл ақырында кемежай жұмысының сапасын да сипаттайды);

- кеменің сапары барысында оған жүк тиеуде кездесетін өзгерістерді;

- кемелердің бос жүріп қалуын.

Жолаушылар кемесінің техникалық жылдамдығы , жүк тиеген жүк кемесінің

, тиелген баржа мен салды тіркеп сүйрейтін кеменің

техникалық жылдамдығы жылдамдық бойынша көрсеткіштер тобына кіреді, бұл жағалауға қатысты алығнған жылдамдық, яғни кеменің жүріс жолында жылдамдықтың жойылу-өсу үрдісін ескереді.

Кеме жүрісінің барысында жолда нормадағы және нормадан тыс кідірулердің болу-болмауын жол жылдамдығының көрсеткіші

жүктеу 4,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 33