|
 1-вариант биология
|
| бет | 16/30 | | Дата | 14.05.2018 | | өлшемі | 9,31 Mb. | | #13184 |
|
61-вариант
БИОЛОГИЯ
1. Қалемшені дайындайды:
A) Бір б‰ршігі бар µркеннен
B) Ењ ±зын µркеннен
C) 3-4 жапырақтан
D) 3-4 б‰ршігі бар µркеннен
E) 4-5 сабақтан
|
2. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын майлы өсімдік:
A) Тары.
B) Бидай.
C) Жүгері.
D) Күнбағыс.
E) Күріш.
|
3. Өлі табиғатқа жатады:
A) Өсімдік.
B) Тау жыныстары.
C) Жануар.
D) Адамдар.
E) Бактериялар.
|
4. Бидай тұқымының қор заттарын жинайтын бөлігі:
A) Қауызы.
B) Эндосперм.
C) Тұқым кіндігі.
D) Ұрығы.
E) Тұқым жарнақ.
|
5. Жапырақ жүйкесі мына ұлпадан тұрады:
A) Өткізгіш, тірек.
B) Фотосинтездеуші.
C) Қор жинауыш.
D) Дәнекер.
E) Түзуші.
|
6. Жеуге жарамды саңырауқұлақтар
A) пеницилл, ашытқы.
B) жалған түбіртек, боз арамқұлақ.
C) арышқұлақ, көктерек саңырауқұлағы, қозықұйрық.
D) қаракүйе, қастауыш.
E) ақ зең, қи саңырауқұлағы.
|
7. Аяқтары бірнеше бунақтардан құралатын жәндіктер:
A) Бунақденелілер.
B) Буынаяқтылар.
C) Көп қылтанды құрттар.
D) Былқылдақденелілер.
E) Буылтық құрттар.
|
8. Ағзадағы тіршілік құбылыстарын және мүшелердің қызметін зерттейтін ғылым:
A) Экология.
B) Тәнтану.
C) Физиология.
D) Медицина.
E) Гигиена.
|
9. Монголоидтық нәсілге жататын түпкілікті тұрғындардың отаны -
A) Солтүстік Африка.
B) Оңтүстік Азия.
C) Европа.
D) Австралия.
E) Орталық және Шығыс Азия.
|
10. Ас қорыту жүйесіне жататын.
A) Көмей, өңеш, қуық
B) Өңеш, ауыз қуысы, ішек, қуық.
C) Өңеш, өкпе, қуық.
D) Мұрын қуысы, аңқа, бауыр
E) Ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын, ішек
|
11. Полисахаридтерге жататын:
A) Крахмал.
B) Сүт қанты.
C) Дезоксирибоза.
D) Сахароза.
E) Галактоза.
|
12. Төменгі қысымды қан жүретін тамыр:
A) Қылтамыр.
B) Қолқа.
C) Көктамыр.
D) Өкпе көктамыры.
E) Салатамыр.
|
13. Тез жиырылатын бұлшық еттер:
A) Жүректің.
B) Ішектің.
C) Қуықтың.
D) Қаңқаның.
E) Қан тамырларының.
|
14. Қарағайдың әрбір қысқарған өркенінде дамитын жапырақтар-
A) Он екі қылқан.
B) Бір қылқан.
C) Үш қылқан.
D) Екі қылқан.
E) Төрт қылқан.
|
15. Биосфераның озон қабаты-
A) Ультракүлгін сәулелерді сіңіреді.
B) Көмірқышқыл газын азайтады.
C) Оттегімен байытады.
D) Көзге көрінетін сәулелерді сіңіреді.
E) Инфрақызыл сәулелерді сіңіреді.
|
16. Бір түрге жататын өз алдына табиғатта жеке оқшауланған даралар тобы:
A) Ареал.
B) Критерия.
C) Популяция.
D) Оқшаулану.
E) Экология.
|
17. Әрбір аминқышқыл кодына қажет нуклеотид саны:
A) Біреу.
B) Үшеу.
C) Төртеу.
D) Бесеу.
E) Екеу.
|
18. Ағзадан шығарылатын ақырғы ыдырау өніміне жатпайтыны.
A) Көмірқышқыл газы.
B) Су қалдығы.
C) Несеп.
D) Ақуыз (нәруыз).
E) Тұз қалдығы.
|
19. Жыландарды питомникте (жыланханада) өсіру себебі:
A) Жұмыртқасына
B) Уына
C) Дәрумендеріне
D) Етіне
E) Терісіне
|
20. Суды тазартушы ұлулар:
A) Каракатицалар.
B) Теңіз бауыраяқтылар.
C) Кальмарлар.
D) Сегізаяқтылар.
E) Айқұлақ.
|
21. Өсімдік бітесін (тля) ханқызы қоңызымен жою әдісі:
A) Экологиялық күрес.
B) Биологиялық күрес.
C) Химиялық күрес.
D) Механикалық күрес.
E) Агротехникалық күрес.
|
22. Нәсілдік тұқымқуалаушылық белгіні сақтап,ұрпаққа беруші:
A) лизосома
B) пластид
C) рибосома
D) митохондрия
E) хромосома
|
23. Өкпедегі ауа көпіршіктерінен тұратын ұлпа:
A) эпителий
B) дәнекер
C) жүйке
D) бұлшық ет
E) сүйек
|
24. Жалпақ құрттардың жүйке жүйесі:
A) Дененің құйрық бөлігіндегі екі бағана.
B) Дененің шетіндегі екі бағана.
C) Дененің ортасындағы екі бағана.
D) Денені бойлай созыла орналасқан екі бағана.
E) Басындағы екі түйін.
|
25. Жасыл түсті тегіс қабықты ас бұршағының генотипін анықтаңыз.(А-тұқымы сары, а-тұқымы жасыл түсті, В-тегіс қабықты, в-бұдыр қабықты).
A) АаВв
B) аавв
C) ааВв
D) АаВВ
E) ААВВ
|
26. Кроссинговер дегеніміз:
A) хромосоманың спиральды ширатылуы
B) гомологиялық хромосоманың бір-бірімен тығыз жанасуы
C) жыныс жасушаларының пайда болуы
D) жасушаның айқас бөлінуі
E) гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы
|
27. Жүйке жүйесінің шеткі бөліміне жататын-
A) Парасимпатикалық жүйке.
B) Аралас жүйкелер.
C) Жұлын.
D) Ми.
E) Жүйкелер мен жүйке түйіндері.
|
28. Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар
A) Тор қабықша.
B) Шыны тәрізді дене.
C) Қасаң қабықша.
D) Қабақ.
E) Көз бұршағы.
|
29. Құрылысы мен шығу тегі бір-біріне сәйкес келетін дене мүшелері:
A) Аналогиялық.
B) Атавизмдік.
C) Гомологиялық.
D) Регенерациялық.
E) Рудименттік.
|
30. Шоғырланып, қозғалмай тіршілік ететін көпаяқты жәндік:
A) Амеба.
B) Кебісше.
C) Қызыл маржан.
D) Гидра.
E) Эвглена.
|
62-вариант
БИОЛОГИЯ
1. Асқорыту ж‰йесініњ қызметі-
A) Кенеулі қоректік заттарды к‰рделі т‰рінен жай, қанныњ қ±рамына µте алатын к‰йіне айналдыру.
B) Аѓзаны сыртқы ортамен байланыстыру.
C) М‰шелер ж±мысын гуморальды реттеу.
D) Қоректік заттар мен оттегіні жасушаларѓа тасымалдау.
E) Денедегі керексіз зиянды заттарды шыѓару.
|
2. Жылқы малынан алынатын өнім:
A) Қаймақ.
B) Қымыз.
C) Шұбат.
D) Қымыран.
E) Айран.
|
3. Жүгері өсімдігінің отаны:
A) Солтүстік Америка.
B) Шығыс Азия.
C) Жерорта Теңізі жағалауы.
D) Оңтүстік Америка.
E) Еуропа.
|
4. Жапырақтыњ негізгі ±лпасы:
A) Жабын
B) ¤ткізгіш
C) Т‰зуші
D) Тірек
E) Баѓаналы және борпылдақ
|
5. Спора арқылы көбейетін өсімдік:
A) Алма.
B) Бақ-бақ.
C) Шаңжапырақ.
D) Шырмауық.
E) Бидай.
|
6. Тұмауды қоздырушылар-
A) Шаң-тозаңдар.
B) Вирустар.
C) Бактериялар.
D) Құрттар.
E) Саңырауқұлақтар.
|
7. Генетикалық зерттеу әдістеріне жатпайтыны:
A) салыстырмалы анатомиялық
B) егіздік
C) генеологиялық
D) цитогенетикалық
E) гибридологиялық
|
8. Аралық ми ... реттейді:
A) ішкі мүшелермен байланысты.
B) қозғалысты.
C) бұлшық еттердің жұмысын.
D) ішкі секреция бездерінің жұмысын.
E) сезім мүшелерінің жұмысын.
|
9. Шартсыз және шартты рефлекстер туралы ілімді ашқан ғалым-
A) Сеченов И.М.
B) Ухтомский А.А.
C) Парин В.В.
D) Мечников И.И.
E) Павлов И.П.
|
10. Шаянның құрсақ бунағындағы қысқа аяқшалар саны -
A) Екі-екіден.
B) Сегіз-сегізден.
C) Үш-үштен.
D) Төрт-төрттен.
E) Бір-бірден.
|
11. Кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөліп тұратын:
A) Қабырғааралық бұлшықет.
B) Асқазан, көлденең жолақты бұлшықет.
C) Көкет.
D) Тегіс бұлшықет.
E) Сіңірлер.
|
12. Тілдің ұшы … сезеді.
A) ащыны
B) тұздылықты
C) тәттіні
D) күйдіретін ащыны
E) қышқылды
|
13. Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны:
A) 11 жұп
B) 9 жұп
C) 13 жұп
D) 12 жұп
E) 10 жұп
|
14. Эритроциттің қызметі:
A) антиденелерді жасауға қатысады
B) оттегін тасымалдайды
C) CO2-мен берік байланысын реттейді
D) қанның ұюына қатысады
E) бактерияларды залалсыздандырады
|
15. Микроорганизмдер селекциясында кең қолданылатын әдістер:
A) Қолдан сұрыптау.
B) Жақын туыстар арасындағы әдіс.
C) Полиплоидия.
D) Эксперименттік мутагенез.
E) Әріден будандастыру әдісі.
|
16. Эволюциялық ілімнің алғаш негізін қалаушы:
A) Ж.Б.Ламарк.
B) Ч.Дарвин.
C) Т.Шванн.
D) К.Линней.
E) М.Ломоносов.
|
17. Гермафродит дегеніміз:
A) Спорадан дамитын дене.
B) Аталық безі орналасқан дене.
C) Аналық безі орналасқан дене.
D) Бүршіктен дамитын дене.
E) Аналық және аталық бездері бір ағзада орналасқан дене.
|
18. Сперматогенез нәтижесінде дамиды:
A) жұмыртқа жасушасы
B) зигота
C) гамета
D) І-ші реттік сперматозоид
E) сперматозоидтар
|
19. Лямблияның қабындыратын мүшесі-
A) өт қалтасы.
B) бронхы (ауа тамырлар).
C) өкпе.
D) тері.
E) қарын.
|
20. Шыршаның қысқа және үшкір қылқандары түспей бұтақта сақталу мерзімі-
A) 4-5 жыл.
B) 7-9 жыл.
C) 6-7 жыл.
D) 2-3 жыл.
E) 1-2 жыл.
|
21. Гидраның ішкі қабатының атауы.
A) Табан.
B) Энтодерма.
C) Эктодерма.
D) Сабақша.
E) Қармалауыш.
|
22. Ерекше жарық сүйгіш мәдени өсімдік:
A) Қарабидай.
B) Арпа.
C) Пияз.
D) Қызанақ.
E) Асбұршақ.
|
23. Аминқышкылдарынан тұратын, жасушаның негізгі құрылыс материалы:
A) Майлар.
B) АТФ.
C) Көмірсулар.
D) ДНҚ.
E) Ақуыздар (нәруыздар).
|
24. Мейоздық бөліну кезінде, хромосомалар санының азаюы:
A) 3 есе.
B) 1 есе.
C) 2 есе.
D) 5 есе.
E) 4 есе.
|
25. Дәрумен жетіспесе қырыққұлақ ауруына шалдығады:
A) K
B) B
C) A
D) C
E) Д
|
26. Ақмола облысында орналасқан қорық:
A) Наурызым
B) Қорғалжын
C) Үстірт
D) Ақсу-Жабағылы
E) Барсакелмес
|
27. Көміртегінің топырақта жинақталуы-
A) Көмірқышқыл газы түрінде.
B) Көмір түрінде.
C) Кальций карбонаты түрінде.
D) Шөгінді массалар түрінде.
E) Органикалық қосылыстар түрінде.
|
28. ДНҚ молекуласының құрамына кіретін
A) 2 типті неуклеотид
B) 4 типті неуклеотид
C) 5 типті неуклеотид
D) 3 типті неуклеотид
E) 6 типті неуклеотид
|
29. Қалпақшасының асты түтікшелі саңырауқұлақ:
A) Түлкіжем.
B) Тозаңды қаракүйе.
C) Ақ саңырауқұлақ.
D) Пеницилл.
E) Ақ зең.
|
30. Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі:
A) Қоректік.
B) Қоректену торы.
C) Заттардың айналымы.
D) Биоценоз.
E) Экологиялық пирамида.
|
63-вариант
БИОЛОГИЯ
1. Қарын сөліндегі қышқыл:
A) Нуклеин қышқылдары.
B) Фосфор қышқылы.
C) Тұз қышқылы.
D) Күкірт қышқылы.
E) Азот қышқылы.
|
2. Лептесіктер болады:
A) Тірек ±лпада
B) Фотосинтездеуші ±лпада
C) Хромопласттар арасында
D) Борпылдақ ±лпада
E) ¤њ жасушалары арасында
|
3. Жабайы т±рып, кәдімгі шомыр ... жатады.
A) б±таларѓа
B) аѓаш тәрізділерге
C) к‰рделіг‰лділерге
D) шаршыг‰лділерге (орамжапырақ)
E) лалаг‰лдерге
|
4. Хош иісті:
A) Күлте.
B) Гүлсағақ.
C) Тостағанша.
D) Гүлтабан.
E) Тұқым.
|
5. Қауырсындардыњ атқаратын қызметі -
A) ¦шуына кедергі жасайды.
B) Денесініњ жылуын сақтайды және суѓа с‰њгуге жаѓдай жасайды.
C) Денесін жењілдетеді.
D) Денесіндегі жылуды реттейді, ұшуына жағдай жасайды.
E) Суға сүңгуге жағдай жасайды.
|
6. Суық тиіп, қабыну ішкі құлаққа таралғанда-
A) Дыбыс тербелістерін өткізу бұзылады.
B) Керең болады.
C) Дабыл жарғағы зақымданады.
D) Есту сүйектерінің қозғалғыштығы жойылады.
E) Ұлулы дене зақымданады.
|
7. Жасушадағы бейорганикалық зат:
A) Май.
B) Нуклеин қышқылдары.
C) Су.
D) Ақуыз (нәруыз).
E) Көмірсу.
|
8. Судың қалың қабатында жүзіп жүретін ішекқуыстылар-
A) актиниялар.
B) риф түзуші маржандар.
C) қызыл маржандар.
D) гидралар.
E) медузалар.
|
9. Жердің қатты қабығы-
A) Биосфера.
B) Атмосфера.
C) Ноосфера.
D) Гидросфера.
E) Литосфера.
|
10. Хламидомонада жасушасының сыртын қаптайтын:
A) Кірпікшелер.
B) Талшықтар.
C) Хроматофор.
D) Көзше.
E) Қабықша.
|
11. Жыныс жасушасының атауы:
A) сома
B) зигота
C) нейрон
D) талшық
E) гамета
|
12. «Селекция» деген сөздің мағынасы:
A) Өзгерту.
B) Бейімділік.
C) Іріктеу, сұрыптау.
D) Қолға үйрету.
E) Будандастыру.
|
13. Қанда глюкозаның үнемі болуын реттейтін без
A) Бауыр
B) Гипофиз
C) Қалқанша без
D) Бүйрек үсті безі
E) Ұйқы безі
|
14. Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын бактериялар:
A) Сүтқышқыл бактериялары.
B) Шіріту бактериялары.
C) Түйнек бактериялары.
D) Ауру туғызытан бактериялар.
E) Топырақ бактериялары.
|
15. Жасушаның құрамында хромосомалары бар негізгі бөлігі:
A) Ядро.
B) Митохондрийлер.
C) Рибосомалар.
D) Қабықша.
E) Жасуша орталығы.
|
16. Полиомиелит ауруында вирустардың зақымдайтыны:
A) Ми қабықтарын.
B) Ішкі мүшелердің жұмысын.
C) Жұлынды.
D) Жұлынның қозғаушы нейрондарын.
E) Қаңқа ұлпасын.
|
17. Таспа құраттардың дене мөлшері:
A) 2мм - 35м.
B) 3мм-30м.
C) 1мм - 30м.
D) 0,5мм - 30м.
E) 15мм - 25м.
|
18. Жас шаяндардың хитинін жиі алмастыру себебі:
A) Суда жұмсарып кететіндіктен.
B) Денесі тез өскендіктен.
C) Денесі тез өспегендіктен.
D) Құрғап, сынатындықтан.
E) Өзі босап түсетіндіктен.
|
19. Жарық микроскопының басты бөлігі-
A) Үлкейткіш шыны
B) Бұрандасы
C) Штативі
D) Айнасы
E) Зат үстелшесі
|
20. Қанды сол жақ құлақшаға әкелетін қантамыр:
A) Көктамыр.
B) Өкпе қылтамыры (салатамыр).
C) Өкпе көктамыры.
D) Қылтамыр.
E) Қолқа.
|
21. Тұқымы бір жарнақты өсімдік-
A) Асқабақ.
B) Күріш.
C) Күнбағыс.
D) Қарбыз.
E) Үрмебұршақ.
|
22. Лямблияның таралуы-
A) көмекейге.
B) ішектерге.
C) өкпеге.
D) баурдағы өт қалтасына.
E) қарынға (асқазанға).
|
23. Мұрынның иіс сезімталдығын төмендететін жұқпалы ауру:
A) трахеит
B) туберкулез
C) тұмау
D) ларингит
E) бронхит
|
24. Балаларда мешел ауруының дамуы мына витаминнің (дәруменнің) жетіспеуінен болады-
A) Д.
B) В1.
C) В12.
D) С.
E) А .
|
25. Жоғары температурада және қысымда:
A) Вирустар көбейеді.
B) Зат алмасу процесі төмендейді.
C) Бактериялар көбейеді.
D) Вирустар қырылады.
E) Лейкоциттер көбейеді.
|
26. Гомологиялық хромосоманың мейоздық бөлінуі кезінде бір-бірімен тығыз жанасуы ... деп аталады.
A) транскрипция
B) конъюгациялану
C) партеногенез
D) кроссинговер
E) трансляция
|
27. Эволюциялық өзгерістердің құрылым деңгейлерінің күрделендіретін бейімділік:
A) Жалпы дегенерация.
B) Конвергенция.
C) Дегенерация.
D) Ароморфоз.
E) Идиоадаптация.
|
28. Адамдағы атавизм:
A) Соқырішегі.
B) Көп емшектілік.
C) Құлақ қалқаны.
D) Көздегі үшінші қабақ.
E) Шонданай сүйегі.
|
29. Қызыл гүлді ас бұршағын (генотипі АА) гүлі ақ түсті дарамен будандастырғанда (генотипі аа) бірінші ұрпағында (F1) алынатын гибридтері:
A) 25% қызыл гүлді және 75% ақ гүлділер.
B) 50% қызыл гүлді және 50% ақ гүлділер.
C) 100% ақ гүлділер.
D) 100% қызыл гүлділер.
E) 25% ақ гүлділер және 75% қызыл гүлділер.
|
30. Табиғатта жарықтың маусымдық ырғағының әсері:
A) тәуліктік және маусымдық
B) жылдық және тәуліктік
C) күндізгі және түнгі
D) тәуліктік және жылдық
E) маусымдық және жылдық
|
64-вариант
БИОЛОГИЯ
1. Тұқымы су арқылы таралатын өсімдік:
A) Қараған.
B) Долана.
C) Ошаған.
D) Тұңғиық.
E) Бақбақ.
|
2. ¤сiмдiк бiрлестiгi деген -
A) Бiр топырақта µсетiн µсiмдiктер тобы.
B) Бiр қолт±қымѓа жататын µсiмдiктер тобы.
C) Бiр т±қымдасқа жататын µсiмдiктер тобы.
D) Бiр бµлiмге жататын µсiмдiктер тобы.
E) Бiрдей жаѓдайда µсетiн және тiршiлiгi ‰шiн к‰ресiп отыратын µсiмдiктер тобы.
|
3. Жаңа іріктемелер, гибридтер шығару әдістерін зерттейтін ғылым:
A) Анатомия.
B) Селекция.
C) Генетика.
D) Медицина.
E) Физиология.
|
4. Дизентерия, іш с‰зегі, тырысқақ ішек ауруларын қоздыратын микробтар -
A) Иммунитетті тµмендетеді.
B) Ж‰йкені тежейді.
C) М‰шелерді қабындырады.
D) Мидыњ ж±мысын б±зады.
E) Аѓзаны уландырады.
|
5. Спора арқылы көбейетін өсімдік:
A) Бақ-бақ.
B) Бидай.
C) Шырмауық.
D) Алма.
E) Шаңжапырақ.
|
6. Еменді орман өсімдіктерінің ішінен жоғарғы ярустыларға (сатыға) жататындар:
A) Итмұрын.
B) Жөке ағашы, емен.
C) Алмұрт.
D) Алма ағашы.
E) Үйеңкі.
|
7. Автотрофты қоректенетін ағзалар:
A) Адам.
B) Өсімдіктер.
C) Саңырауқұлақтар.
D) Жануарлар.
E) Вирустар.
|
8. Құс миының жорғалаушыға қарағанда өте жақсы жетілген бөлігі:
A) аралық ми
B) тек қана сопақша ми
C) алдыңғы ми сыңарлары мен мишық
D) тек қана ортаңғы ми
E) тек қана мишық
|
9. “Ми рефлекстері” деген ғылыми еңбекті жазған:
A) П.К.Анохин.
B) И.И.Мечников.
C) И.М.Сеченов.
D) Н.И.Пирогов.
E) И.П.Павлов.
|
10. Биосферада атом энергиясын пайдаланғанда-
A) Көп мөлшерде оттегі сіңіріледі.
B) Радиоактивті сәулелер жинақталады.
C) Зиянды газдар жинақталады.
D) Атмосфера құрамы ластанады.
E) Көмірқышқыл газының мөлшері азаяды.
|
11. Сүйек түзілетін ұлпа:
A) жүйке
B) эпителий
C) дәнекер
D) бірыңғай салалы бұлшықет
E) көлденең жолақты бұлшықет
|
12. Саңырауқұлақтардың басқа өсімдіктерден айырмашылығы
A) Органикалық емес заттардан органикалық зат түзеді.
B) Дамылсыз өсуін тоқтатпайды.
C) Тұқым мен жеміс түзуге қабілетті.
D) Жасушаларында хлорофилдері болмайды.
E) Тек жынысты жолмен ғана көбеюге қабілетті.
|
13. Негроидтік нәсілдерге тән емес белгілер:
A) Көз пигменті қоңыр түсті.
B) Шашы қою, қара.
C) Мұрны қыр мұрынды.
D) Терісінің түсі қара.
E) Жалпақ бетті.
|
14. Судың қалың қабатында жүзіп жүретін ішекқуыстылар-
A) медузалар.
B) риф түзуші маржандар.
C) актиниялар.
D) қызыл маржандар.
E) гидралар.
|
15. Сперматогенез нәтижесіндегі хромосомалар жиынтығы:
A) гаплоидты
B) полиплоидты
C) диплоидты
D) ди және триплоидты
E) триплоидты
|
16. Құлақ қалқаны -
A) дыбысты қабылдайды.
B) сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады.
C) тепе-теңдікті сақтайды.
D) ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды.
E) дабыл жарғағын серпімді жарғақпен байланыстырады.
|
17. Жасушалары бір-біріне тығыз жанасқан, жасушааралық заттары өте аз ұлпа :
A) Жүрек.
B) Дәнекер.
C) Жүйке.
D) Эпителий.
E) Бұлшықет.
|
18. Қанның қызметіне жатпайтыны:
A) оттегін тасылмалдау
B) дене температурасын реттеу
C) заттарды артық қорға жинау
D) заттарды тасылмалдау
E) ағзаны қорғау
|
19. Шартәрізді іші қуыс ұрық ... деп аталады.
A) жұмыртқа жасуша
B) гаструла
C) зигота
D) бластомер
E) бластула
|
20. Адамның іс-әрекетінің ағзаларға әсер ету факторы:
A) Экологиялық.
B) Антропогендік.
C) Биотикалық.
D) Абиотикалық (Бейбиотикалық).
E) Шектеуші.
|
21. Ұрықтың (баланың) дамуына әсер ететін дәрумені
A) В1.
B) В2.
C) В12.
D) В6.
E) Д.
|
22. Көкек мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі:
A) қалпақшасы
B) қақпағы
C) сабағы
D) төмпешік қалтасы
E) қауашағы
|
23. Тыныш отырғанда адамның жұтатын ауа мөлшері:
A) 500 см3
B) 3500 см3
C) 3000 см3
D) 2000 см3
E) 1500 см3
|
24. Қарапайым көмірсулардың аталуы:
A) полисахарид
B) дисахарид
C) ди және полисахарид
D) моносахарид
E) трисахарид
|
25. Тең қанаттылар отрядына жататын бунақденелі:
A) Инелік.
B) Бүрге.
C) Бит.
D) Біте.
E) Көбелек.
|
26. Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы:
A) Бақалшақ.
B) Көпқылтанды жабын.
C) Шапанша.
D) Жабын.
E) Сирекқылтанды жабын.
|
27. Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз:
A) гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі
B) хромосомалар санының өзгеруі
C) хромосома құрылысының өзгеруі
D) сыртқы орта жағдайына әсері
E) митоз барысында генетикалық материал көшірмесі
|
28. Минералды заттар мен суды сору және тірек қызметін атқаратын тамырдың -
A) Өткізу аймағы.
B) Оймақшасы.
C) Сору аймағы.
D) Өсу аймағы.
E) Бөліну аймағы.
|
29. Ақ сұламаның асқорыту мүшесі:
A) Ауыз жұтқыншақ тұйық ішек.
B) Ауыз өңеш ішек.
C) Ауыз жұтқыншақ қарын.
D) Ауыз өңеш ұлтабар.
E) Ауыз өңеш қарын.
|
30. Жылу реттеу орталығы:
A) мишықта орналасқан
B) алдыңғы мида
C) ортаңғы мида
D) гипофизде
E) аралық мида
|
65-вариант
БИОЛОГИЯ
1. Хош иісті:
A) Гүлсағақ.
B) Гүлтабан.
C) Күлте.
D) Тұқым.
E) Тостағанша.
|
2. Топыраққа к‰зде шашады:
A) Қарашірікті
B) Кµњді
C) Фосфор тыњайтқышын
D) Суды
E) Әр т‰рлі т±здарды
|
3. Орамжапырақ гүлділерге (шаршыгүлділер) жатпайтын өсімдік:
A) Асбұршақ.
B) Орам жапырақ.
C) Шомыр.
D) Шалғам.
E) Тұрып.
|
4. Өлі табиғатқа жатады:
A) Адамдар.
B) Бактериялар.
C) Өсімдік.
D) Тау жыныстары.
E) Жануар.
|
5. Сілекей безін және қарындаѓы астыњ қорытылуын зерттеген ѓалым -
A) И.М.Сеченов.
B) С.П.Боткин.
C) К.А.Тимирязев.
D) И.И.Мечников.
E) И.П.Павлов.
|
6. Сүйек түзілетін ұлпа:
A) дәнекер
B) көлденең жолақты бұлшықет
C) жүйке
D) эпителий
E) бірыңғай салалы бұлшықет
|
7. Адамның қалыпты ұйқысының уақыты:
A) 9 сағат.
B) 10 сағат.
C) 8 сағат.
D) 12 сағат.
E) 7 сағат.
|
8. Адам ағзасының құрылысын, атқаратын қызметін және дамуын зерттейтін ғылым:
A) Гигиена.
B) Физиология.
C) Эмбриология.
D) Экология.
E) Тәнтану.
|
9. Желілілер типіне жатпайтын класс:
A) қосмекенділер
B) шаянтәрізділер
C) сүтқоректілер
D) жорғалаушылар
E) құстар
|
10. Еуропеоидтық нәсілге жататын түпкілікті тұрғындардың отаны -
A) Аустралия.
B) Еуропа.
C) Индонезия.
D) Африка.
E) Шығыс Азия.
|
11. Екі жақты симметриялылар:
A) Ақ сұлама.
B) Кебісше.
C) Тоспа ұлуы.
D) Амеба.
E) Гидра.
|
12. Кезеген жүйке миды-
A) Терімен байланыстырады.
B) Бездермен байланыстырады.
C) Бұлшық еттермен байланыстырады.
D) Қаңқамен байланыстырады.
E) Ішкі мүшелермен байланыстырады.
|
13. Есту мүшесінің толтырылған сұйықтық қуысы
A) Ортаңғы құлақ қуысы.
B) Самай сүйегіндегі қуыс.
C) Құлақ қалқаны.
D) Ішкі құлақ.
E) Сыртқы құлақ қуысы.
|
14. Туберкулез қоздырғышы:
A) Вирус.
B) Кох таяқшасы.
C) Канцерогендік заттар.
D) Ауру тудыратын саңырауқұлақтар.
E) Пішен таяқшасы.
|
15. Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі:
A) гайморит
B) туберкулез
C) силикоз
D) фарингит
E) бронхит
|
16. Абиотикалық фактор бұл:
A) табиғат бірлестігіндегі байланыс
B) популяциялар арасындағы өзара байланыс
C) сыртқы ортадағы судың, ауаның құрамы
D) популяциядағы түрлі особьтар арасындағы өзара байланыс
E) адамдардың әртүрлі іс әрекеттері
|
17. Ішекқуыстыларда қорғаныш қызметін атқаратын жасушалар:
A) Безді.
B) Сезімтал.
C) Атпа.
D) Аралық.
E) Тері – бұлшықет.
|
18. Қышыма кененің аузы:
A) Сорғыш.
B) Шайнағыш.
C) Сүзгіш.
D) Кеміргіш.
E) Ұсақтағыш.
|
19. Митозда хромосома саны
A) Екі есе кемиді
B) Төрт есе көбейеді
C) Екі еселенеді
D) Сол қалпында қалады
E) Үш есе көбейеді
|
20. Биосфера энергияны ... алады.
A) жануарлардан
B) тау жыныстарынан
C) күн сәулесінен
D) өсімдіктерден
E) микроорганизмдерден
|
21. Фагоцитоз құбылысын ғылымға енгізген ғалым:
A) Э.Дженнер
B) И.П.Павлов
C) Л.Пастер
D) И.И.Мечников
E) И.М.Сеченов
|
22. Продуценттер дегеніміз:
A) өсімдіктер
B) жануарлар
C) вирустар
D) саңырауқұлақтар
E) адам
|
23. ДНҚ нуклеотидтерінің компоненттері:
A) Көміртекті рибоза фосфор қышқылның қалдығы.
B) Азотты негіз фосфор қышқылының қалдығы.
C) Азотты негіз, көмірсу фосфор қышқылының қалдығы.
D) Азотты негіз, көмірсу дезоксирибоза фосфор қышқылының қалдығы.
E) Азотты негіз, көмірсу дезоксирибоза.
|
24. Жүгері тұқымын егу температурасы-
A) 1-100 С.
B) 1-80 С.
C) 1-70 С.
D) 12-200 С.
E) 1-90 С.
|
25. Қырықбуыннан көктемде дамитыны-
A) Қосалқы тамырлар.
B) Масақшасы бар қоңыр өркендер.
C) Тамырсабақ.
D) Жасыл өркендер.
E) Сабақ.
|
26. Дәрумендер (витаминдер) ... түзілуіне қатысады.
A) тұздардың
B) көмірсулардың
C) майлардың
D) гормондардың
E) ферменттердің
|
27. Табиғи сұрыпталу әрекетінің нәтижесі:
A) Бейімделушілік.
B) Өзгергіштік.
C) Тұқымқуалаушылық.
D) Тіршілік үшін күрес.
E) Қолдан сұрыптау.
|
28. Жүгерінің, какаоның, үрмебұршақтың отаны:
A) Шығыс Азия орталығы.
B) Жерорта теңізі орталығы.
C) Абиссиния орталығы.
D) Оңтүстік-Батыс Азия орталығы.
E) Орталық Америка орталығы және Оңтүстік Мексика.
|
29. Тілі болмайтын ұлулар-
A) Каракатица.
B) Сегізаяқ.
C) Тоспа ұлу.
D) Қошқармүйіз ұлу.
E) Айқұлақ.
|
30. Қандауыршаның онтогенезінде энтодермадан түзілетіні:
A) өкпе
B) терінің эпителий қабаты
C) бұлшық ет
D) жүйке жүйесі
E) қан тамырлары
|
66-вариант
БИОЛОГИЯ
1. Топыраққа к‰зде шашады:
A) Фосфор тыњайтқышын
B) Суды
C) Қарашірікті
D) Әр т‰рлі т±здарды
E) Кµњді
|
2. Қарын сөліндегі қышқыл:
A) Күкірт қышқылы.
B) Азот қышқылы.
C) Нуклеин қышқылдары.
D) Тұз қышқылы.
E) Фосфор қышқылы.
|
3. Орамжапырақ гүлділерге (шаршыгүлділер) жатпайтын өсімдік:
A) Шомыр.
B) Орам жапырақ.
C) Асбұршақ.
D) Шалғам.
E) Тұрып.
|
4. Т±қымныњ µнуiне қажеттi жаѓдайлар -
A) Ауа, жылу.
B) Су.
C) Жылу.
D) Су, жылу, ауа.
E) Су, ауа.
|
5. Өсімдіктің генеративті мүшелері:
A) Тамыр, жеміс.
B) Сабақ, гүл.
C) Гүл, тұқым, жеміс.
D) Тамыр, сабақ, жапырақ.
E) Жапырақ, тұқым.
|
6. Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзалар:
A) Анаэробтар.
B) Автотрофтар.
C) Эукариоттар.
D) Прокариоттар.
E) Гетеротрофтар.
|
7. Адамның қалыпты ұйқысының уақыты:
A) 7 сағат.
B) 12 сағат.
C) 10 сағат.
D) 9 сағат.
E) 8 сағат.
|
8. Еуропеоидтық нәсілге жататын түпкілікті тұрғындардың отаны -
A) Аустралия.
B) Африка.
C) Индонезия.
D) Еуропа.
E) Шығыс Азия.
|
9. Есту мүшесінің толтырылған сұйықтық қуысы
A) Ішкі құлақ.
B) Сыртқы құлақ қуысы.
C) Құлақ қалқаны.
D) Ортаңғы құлақ қуысы.
E) Самай сүйегіндегі қуыс.
|
10. Полиптер:
A) Көп бүршікті жәндіктер.
B) Көп симметриялы жәндіктер.
C) Көп табанды жәндіктер.
D) Көп қармалауышты жәндіктер.
E) Көпаяқты қозғалмайтын жәндіктер.
|
11. Туберкулез қоздырғышы:
A) Кох таяқшасы.
B) Ауру тудыратын саңырауқұлақтар.
C) Канцерогендік заттар.
D) Пішен таяқшасы.
E) Вирус.
|
12. Желілілер типіне жатпайтын класс:
A) құстар
B) шаянтәрізділер
C) сүтқоректілер
D) жорғалаушылар
E) қосмекенділер
|
13. Шұбалшаңдардың класы-
A) таспа құрттар.
B) кірпікшелі құрттар.
C) көпқылтанды құрттар.
D) сорғыш құрттар.
E) азқылтанды құрттар.
|
14. Сүйек түзілетін ұлпа:
A) көлденең жолақты бұлшықет
B) эпителий
C) бірыңғай салалы бұлшықет
D) дәнекер
E) жүйке
|
15. ДНҚ нуклеотидтерінің компоненттері:
A) Азотты негіз, көмірсу дезоксирибоза.
B) Азотты негіз, көмірсу дезоксирибоза фосфор қышқылының қалдығы.
C) Азотты негіз, көмірсу фосфор қышқылының қалдығы.
D) Көміртекті рибоза фосфор қышқылның қалдығы.
E) Азотты негіз фосфор қышқылының қалдығы.
|
16. Қалқанша безі қызметінің жетіспеушілігінен туатын ауру:
A) Микседема
B) Қант ауруы
C) Алыптық
D) Ергежейлік
E) Базедов
|
17. Фагоцитоз құбылысын ғылымға енгізген ғалым:
A) И.И.Мечников
B) И.П.Павлов
C) И.М.Сеченов
D) Э.Дженнер
E) Л.Пастер
|
18. Абиотикалық фактор бұл:
A) популяциядағы түрлі особьтар арасындағы өзара байланыс
B) сыртқы ортадағы судың, ауаның құрамы
C) популяциялар арасындағы өзара байланыс
D) адамдардың әртүрлі іс әрекеттері
E) табиғат бірлестігіндегі байланыс
|
19. Қызғалдақты көбейту жолы:
A) Сұлатпа өркен арқылы
B) Мұртша арқылы
C) Пиязшық арқылы
D) Тамырсабақ арқылы
E) Түйнек арқылы
|
20. Өсімдіктердің ауруын туғызатын жәндік:
A) Қарақұрт.
B) Кене.
C) Сүлік.
D) Тарақан.
E) Өрмекші.
|
21. Тірі ағзалардың сыртқы ортаның физикалық және химиялық өзгерістеріне әрекеті:
A) тітіркену
B) қозу
C) биосинтезделу
D) ыдырау
E) тежелу
|
22. Продуценттер дегеніміз:
A) саңырауқұлақтар
B) адам
C) өсімдіктер
D) жануарлар
E) вирустар
|
23. Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі:
A) гайморит
B) фарингит
C) туберкулез
D) силикоз
E) бронхит
|
24. Биосфера энергияны ... алады.
A) күн сәулесінен
B) өсімдіктерден
C) тау жыныстарынан
D) микроорганизмдерден
E) жануарлардан
|
25. Дәрумендер (витаминдер) ... түзілуіне қатысады.
A) тұздардың
B) гормондардың
C) майлардың
D) көмірсулардың
E) ферменттердің
|
26. Қырықбуыннан көктемде дамитыны-
A) Сабақ.
B) Масақшасы бар қоңыр өркендер.
C) Тамырсабақ.
D) Жасыл өркендер.
E) Қосалқы тамырлар.
|
27. Табиғи сұрыпталу әрекетінің нәтижесі:
A) Бейімделушілік.
B) Тіршілік үшін күрес.
C) Қолдан сұрыптау.
D) Өзгергіштік.
E) Тұқымқуалаушылық.
|
28. Тілі болмайтын ұлулар-
A) Каракатица.
B) Сегізаяқ.
C) Айқұлақ.
D) Тоспа ұлу.
E) Қошқармүйіз ұлу.
|
29. Жүгерінің, какаоның, үрмебұршақтың отаны:
A) Шығыс Азия орталығы.
B) Оңтүстік-Батыс Азия орталығы.
C) Абиссиния орталығы.
D) Орталық Америка орталығы және Оңтүстік Мексика.
E) Жерорта теңізі орталығы.
|
30. Қандауыршаның онтогенезінде энтодермадан түзілетіні:
A) жүйке жүйесі
B) терінің эпителий қабаты
C) қан тамырлары
D) өкпе
E) бұлшық ет
|
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
