1. Топырақтану-ғылым ретінде,оның мақсаты мен міндеттері, топырақ туралы түсінік



жүктеу 1,1 Mb.
бет57/88
Дата25.08.2020
өлшемі1,1 Mb.
#31349
түріҚұрамы
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   88
Топырақтану ответ

42. Топырақтың табиғи зоналылығы.

Топырақ зоналары – топырақ түрлерінің түзілуі мен генетикалық қасиеттері өзіндік биоклиматтық жағдайына сай қалыптасқан аймақтар. Топырақ түзуші факторлар зоналылық тәртіпке бағынып ретімен тарағандықтан, осы факторлардың әсерінен топырақ та осы тәртіпке бағынады. Олар көлденең және тік белдеулік топырақ зоналарға бөлінеді.

Ерекше көңіл аударатын құбылыс көлденең топырақ зоналарының жазық территорияларда терістіктен оңтүстікке қарай жылжуынан топырақ түрлерінің өзгеруі, биік аймақтарда жоғары қарай өрлеген сайын, оның табиғаты мен климатының топырақ жамылғысынада үлкен өзгеріс әкелуі. Таулы аймақтардың өсімдіктері мен жан — жануарлары дүниесінің сан-алуандығы.

Сұрақтарды қарастыру барысында жер бетіндегі көлденең топырақ зоналарының биіктік топырақ зоналарынан басым болу себептері мен орналасу заңдылықтарын анықтап, көлденең және биіктік топырақ зоналары мен зонашаларына назар аударыңдар.

Топырақтың тегіне, құрылымына, құрамына, қасиеттеріне және құнарлылығына, сол сияқты тектік өзгешеліктері мен түзілу ерекшеліктеріне сәйкес топырақтың алғашқы тектік (генетикалық) жіктелуін жасаған орыс ғалымы В.В.Докучаевтың топырақ классификациясымен танысу керек.

Топырақ жіктелуінің басты белгісі — тип, ол биологиядағы “түр” деген түсінікпен барабар.

Тақырыпты оқу барысында тип, типше, текше, түр, әр түр сияқты топырақтың таксономиялық көрсеткіштеріне қөңіл бөліп, топырақ классифика- циясын жасауға үлес қосқан ғалымдар Н. М. Сибирцевтің, К. Д. Глинканың.


жүктеу 1,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   88




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау