3-тапсырма. Диаграмма тұрғызу.
Жұмыстық бетте 1.8 суреттегідей кесте құрыңыз;
1.8-сурет – Сыйлық ақы төлемдер кестесі
Кестедағы Барлығы бағанында СУММ функциясын пайдаланып , оның аргументінде ұяшықтар диапазонын көрсетіп, формуланы қалған ұшықтарға көшіру арқылы қажет мәліметтерді толтырып алыңыз;
Осы кесте үшін екі диаграмма құрыңыз:
- Егинбаевтың ай сайынғы алған премияларын көрсететін дөңгелек диаграмма (Круговая диаграмма), ол үшін:
1) Қажет мәліметтер тұрған диапазонды белгілеп алыңыз;
2) Саймандар панеліндегі Диаграммы батырмасына шертіп, пайда болған терезеден Круговая типін таңдаңыз;
3) Диаграмма параметрлерін өзгертіңіз де сол бетке орналастырыңыз.
- Баған түріндегі диаграмманы (гистограмма) өзіңіз қалаған мәліметтер үшін өз бетіңізше орындап көріңіз .
Беттің атын Диаграммы деп өзгертіңіз.
4-тапсырма. Электрондық кестеда студенттердің пән бойынша үлгірімі процентпен берілген. Үлгірім 45 % кем болса студент аттестациядан өтпеген болып есептеледі. Студенттің аттестациядан өтке-өтпегенін формула көмегімен анықтаңыз. 1.3 кестені толтырыңыз.
1.3-кесте – Аттестация
Аты-жөнi
|
Үлгірім
|
Аттестация
|
Егинбаев М.
|
75%
|
|
Ахметов А.
|
55%
|
|
Камали М.
|
65%
|
|
Иванов И.
|
40%
|
|
Петров П.
|
45%
|
|
Студенттің аттестациядан өткен - өтпегенін тексеру үшін:
- С3 ұяшығы белгіленеді. Вставка → Функция командасы орындалады. Пайда болған терезеден Логические категориясындағы, ЕСЛИ функциясын таңдайсыз.
- Әрі қарай ЕСЛИ функциясының терезесіндегі Логическое выражение тұсына В2 ұяшықтағы мәнді , 45 % салыстыратын шартты: В2 >= 45 % түрінде жазамыз. Шартқа сәйкес:
- Значение если_истина тұсына: «аттестован» жазылады;
- Значение если_ложь тұсына : «не аттестован» жазылады;
- ОК басылады;
Осы формула қалған ұяшықтарға көшіріледі.
5-тапсырма. Аттестация үш пән бойынша өтті. Студенттің барлық 3 пән бойынша аттестациялық үлгірімін тексеру қажет. 1.4 кестені толтырыңыз
1.4-кесте – Аттестациялық үлгірімі
Аты-жөнi
|
Химия
|
Математика
|
Информатика
|
Аттестация
|
Егинбаев М.
|
0,3
|
0,7
|
0,8
|
|
Ахметов А.
|
0,5
|
0,6
|
0,45
|
|
Камали М.
|
0,6
|
0,4
|
0,6
|
|
Иванов И.
|
0,7
|
0,5
|
0,6
|
|
Петров П.
|
0,2
|
0,8
|
0,4
|
|
Сан мәндерін процентпен жазыңыз, ол үшін :
- В3:D7 диапазон белгіленеді, диапазонның контекстік мәзірінен Формат ячеек командасы орындалады. Пайда болған терезенің Числа тізімінен Процентный форматы таңдалынады, Число десятичных знаков тұсына 0 жазылады;
- Е2 ұяшығында ЕСЛИ функциясы шақырылады;
- Формулалар жолының сол жағындағы
белгісіне шертіледі;
- Пайда болған тізімнен Другие функции таңддалынып, Логические категориясындаығы И функциясы белгіленеді;
- И функциясының терезесіндегі Логическое_значение1: B2>=45%, Логическое_значение2: C2>=45%, Логическое_значение3: D2>=45% түрінде толтырылады;
- формулалар жолындағы ЕСЛИ шертіледі ;
а) Значение если_истина тұсына: «аттестован» жазылады;
ә) Значение если_ложь тұсына : «не аттестован» жазылады;
- ОК басылады;
Формула қалған ұяшықтарға жазылады.
6-тапсырма. Эмитенттер мен құнды қағаздардың түрлері бойынша сұраныс пен ұсынысты талдау үшін 1.5 кестеде көрсетілген мәліметтер қоры бойынша құрама кестені құру қажет.
Ұсыныс бағасы эмиссияны номиналды бағаға көбейткенге тең болады.Сұраныс бағасы құнды қағаз сұранысы, номинал және берілген құнды қағаз курсының көбейтіндісіне тең.
Құрама кестені құру үшін бастапқы кестенің облысына курсорды қою керек, содан соң Данные менюіне кіру керек те, Сводная таблица командасын орындау керек. Әрі қарай сіз жиынтық кестені құру үшін деректер көзінің түрі ретінде Excel деректер базасын(тізімін) көрсетуіңіз керек.
Келесі қадамда макет облыстарында бағалы қағаздардың деректер базасының өрісін келесі түрде орналастырыңыз:
- жолдарға – бағалы қағаздар түрінің коды;
- бағандарға – эмитент коды.
1.5-кесте – Құнды қағаздарының деректер базасы
ҚҚ түрінің коды
|
Эмитент коды
|
ҚҚ номина-лы
|
ҚҚ эмис-сиясы
|
ҚҚ сұра-нысы
|
ҚҚ кур-сы
|
Ұсыныс
құны
|
Сұраныс құны
|
А
|
П1
|
1000
|
10
|
10
|
1,05
|
|
|
А
|
П1
|
1500
|
2
|
2
|
0,07
|
|
|
А
|
П2
|
500
|
6
|
3
|
0,98
|
|
|
А
|
П3
|
100
|
3
|
4
|
0,97
|
|
|
В
|
П1
|
5000
|
2
|
3
|
1,12
|
|
|
В
|
П2
|
10000
|
1
|
2
|
1,06
|
|
|
В
|
П3
|
2000
|
1
|
1
|
1,09
|
|
|
В
|
П3
|
15000
|
3
|
1
|
1,12
|
|
|
О
|
П1
|
5000
|
6
|
5
|
1,01
|
|
|
О
|
П2
|
500
|
3
|
4
|
1,02
|
|
|
О
|
П3
|
1000
|
5
|
2
|
1,02
|
|
|
О
|
П2
|
2000
|
4
|
3
|
1
|
|
|
А
|
П2
|
5000
|
6
|
3
|
0,98
|
|
|
В
|
П3
|
100
|
3
|
4
|
0,97
|
|
|
Данные облысында Стоимость предложения атты қорытынды өріс болу керек. Сіз оны ҚҚ бойынша сұраныс деп атын өзгертіп, Сумма операциясын қолдану керексіз.
Құрылған кестені жаңа бетке орналастырыңыз және оны «Құрама кесте» деп атаңыз.
Курсорды құрама кестенің облысына орналастырыңыз да тышқанның оң жақ батырмасын басып, Формулы, Вычисляемое поле командасын орындаңыз. Жаңа есептеуіш өрістің – Дефицит/Избыток атын көрсетіңіз. Есептеу формуласы: Ұсыныс құны – Сұраныс құны.
Құрама кестенің Данные облысына жаңа өрістер қосыңыз:
- Ұсыныс құны: Эмитент бойынша ұсыныс құрылымы атымен, операция – сома, қосымша есептеулер – Жол бойынша сома бөлігі;
- Сұраныс құны: Эмитенттер БҚ–дарына сұраныс құрылымы атымен, операция – сома, қосымша есептеулер – Жол бойынша сома бөлігі;
- Ұсыныс құны: Эмитенттің ұсыныс құны атымен, операция – сома, қосымша есептеулер – Баған бойынша сома бөлігі.
Параметры контексті меню командасы арқылы құрама кестенің келесі параметрлерін өзгертіңіз:
- баған бойынша жалпы сомасы;
- жол бойынша жалпы сомасы;
- афтоформат;
- форматтауды сақтау;
- кестелері бар деректерді сақтау;
- ашу кезінде жаңарту.
7-тапсырма. Алғашқы ведомостьінің кестесі негізінде құрама кестенің мастері көмегімен жаңа кестені құру.
«Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы» және «Құнындағы үлес салмағы» атты өрістер есептелетін болып табылады. Қосымша есептеулер ретінде баған бойынша соманың бөлігін қойыңыз. 1.6 кестені толтырыңыз.
1.6-кесте – Өткізілген тауарлардың тізімдемесі
Тауар топтарының коды
|
Тауар аты
|
Сатылған тауарлар саны
|
Бірлік бағасы
|
Төлеуге арналған шығындар, тенге
|
1
|
Ет
|
2005
|
250
|
7980,00
|
1
|
Колбаса өнімдері
|
1258
|
360
|
8152,00
|
1
|
Сүт
|
4587
|
50
|
5133,00
|
1
|
Сыр
|
569
|
450
|
6551,00
|
2
|
Ұн
|
14789
|
45
|
3461,00
|
2
|
Тары
|
1258
|
26
|
1472,00
|
2
|
Рис
|
456
|
70
|
4216,00
|
2
|
Манка
|
789
|
50
|
3825,00
|
2
|
Гречка
|
123
|
85
|
4917,00
|
3
|
Сәбіз
|
478
|
15
|
1266,00
|
3
|
Қызылша
|
589
|
25
|
1977,00
|
3
|
Картоп
|
233
|
20
|
2511,00
|
Құрама кестенің мастері көмегімен жаңа 1.7 кестені құрыңыз
1.7-кесте – Өткізілген тауарлар анализінің тізімдемесі
Тауар аты
|
Деректер
|
Қоры-
тынды
|
Колбаса өнімдері
|
Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
|
8152
|
Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
|
29,31%
|
Өткізілген сомасы
|
452880
|
Құнындағы үлес салмағы
|
4,85%
|
Сүт
|
Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
|
5133
|
Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
|
18,45%
|
Өткізілген сомасы
|
229350
|
Құнындағы үлес салмағы
|
2,45%
|
Ет
|
Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
|
7980
|
Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
|
28,69%
|
Өткізілген сомасы
|
501250
|
Құнындағы үлес салмағы
|
5,36%
|
Сыр
|
Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
|
6551
|
Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
|
23,55%
|
Өткізілген сомасы
|
256050
|
Құнындағы үлес салмағы
|
2,74%
|
Қорытынды Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
|
27816
|
Қорытынды Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
|
100,00%
|
Қорытынды Өткізілген сомасы
|
9345090
|
Қорытынды Құнындағы үлес салмағы
|
100,00%
|
2 MS excel-де экономикалық есептеулер жүргізу
2.1 Финанстық функциялармен жұмыс
MS Excel-де кез-келген функциямен жұмыс істеу үшін жұмыс бетінде функцияның негізгі аргументтерінің мәндерін дайындап алу керек.
Вставка - Функция командасының көмегімен функция шеберін шақырып, Финансовые категориясынан керекті функцияны таңдаймыз. Функция шебері 2.1 суретте көрсетілген.
Функцияның аргументтерін сипаттау Функция аргументтері терезесінде орындалады. Функция аргументтері терезесі 2.2 суретте көрсетілген. Егер аталған функция туралы толығырақ анықтама керек болса, онда Справка по этой функции сілтемесіне басамыз. Нəтижесінде Справка Microsoft Excel терезесі ашылады. Справка Microsoft Excel терезесі 2.3 суретте көрсетілген .
Достарыңызбен бөлісу: |