Мәдени мұра бағдарламасына қатысты өз ойыңызды дәйектеңіз

«Мәдени мұра» мемлекеттік бағ­дар­ла­масы о баста Елбасының тапсырмасымен құрыл­ған. Өте сәтті, тиімді бағдарламалардың бірі. «Мәдени мұра» туралы айтқанда, өл­ге­німіз тіріліп, өшкеніміз жанды десек артық емес. Осы бағдарламаның арқасында жо­ғы­мыз­ды тауып, төрт құбыламызды түгелдеуге күш салдық.

Естеріңізде болса, осыдан он үш жыл бұ­рын, яғни 2003 жылы мемлекет басшысы Қа­зақстан халқына Жолдауында Қазақ­стан­ның үлкен мәдени мұрасын, мемлекеттік тілде гуманитарлы білім қорын, тарихи-мә­дени және сәулет ескерткіштерін қалпына кел­тіру, ұлттық әдебиетіміздің жауһарларын жаң­ғырту үшін бірыңғай жүйе қалыптастыру мақсатында арнайы бағдарлама жасау қа­жеттігін айтқан еді. Араға бір жыл салып, 2004 жылы бағдарлама жүзеге аса бастады. Әу баста «Мәдени мұра» екі жылға есептелген болатын. Кейін екі кезең бойынша жүзеге асты: 2007 жылдан 2009 жылға дейін алғашқы кезеңі атқарылса, екінші кезеңі 2009 жылдан 2011 жылға дейін жалғасты.

Жобаның басты мақсаты – еліміздің та­рихи-мәдени мұрасын зерттеу, зерттеп қана қоймай, оны қайта қалыпқа келтіру және сақтау, тарихи-мәдени дәстүрлерді қайтару, өз­ге елдерде қалған рухани мұрамызды жинақтау.

«Мәдени мұра» бірнеше бағыт бойынша жүзеге асты:

Біріншіден, ұлттық мәдениетке ерекше маңызы бар тарихи-мәдени және сәулет ескерткіштерін қалыпқа келтіру.

Екіншіден, археологиялық зерттеулер жа­сау.

Үшіншіден, қазақ халқының мәдени мұра­сы саласындағы ғылыми жұмыстарды ат­қару.

Төртіншіден, ұлттық әдебиет пен жазу­лар тәжірибесін ортақтастыру. Біз бүгін «Мә­дени мұра» бағдарламасының үшінші ба­ғыты бойынша нақты қандай шаралар ат­қарылды? Аталмыш бағдарлама аясында еліміздің мәдени-рухани саласында қандай ұлттық жаңғырулар болды? Нендей көлемді жұмыстар жасалды? Осы жағына көбірек тоқталғымыз келіп отыр.

Сонымен, «Мәдени мұра» бағдарламасы жү­зеге асқан он екі жыл ішінде қазақ тілін­дегі толымды гуманитарлық білім беру қоры құрылды. Осы жылдар ішінде 537 кітап бір жарым миллионан астам таралыммен шық­ты. Ол кітаптардың арасында тарихқа, ар­хео­логияға, этнографияға, жаңа энцик­ло­педиялық сөздіктерге арналған қаншама туындылар бар. Бағдарлама аясында жүзеге асырылған сәтті жобалардың бірі – «Мәң­гілік сарын: қазақтың 1000 күйі мен 1000 әні» болатын. Бұл антологияда ұлттық мәдениет тарихындағы қазақ халық әндерінің тұп­нұсқалық орындауларын жинау, даярлау, өң­деу, реставрациялау мен СD-дискілерін шы­­ғару бойынша орасан зор еңбек ат­қарыл­ды.

Одан бөлек, «Қазақфильм» АҚ киносту­дия­сы ұлттық мәдениеттің маңызды тарихи орын­дары мен мұралары туралы 20 деректі фильм түсірді. Олардың қатарында «Мәдени мұра», «Қорқыт. Күй тарихы», «Номадтардың му­зыкалық мұрасы», «Ежелгі Түркістан сәу­лет ескерткіштері», «Жүсіп ата кесенесі», «Там­ғалы петроглифтері» сияқты деректі дү­ние­лер бар.

Бағдарлама аясында жарық көрген кі­тап­­тардың арасында «Бабалар сөзі» де бар. Бұдан бөлек, «Қазақ әдебиетінің тарихы», «Қа­зақ музыкасының антологиясы», «Қазақ өнерінің тарихы», «Әдеби жәдігерлер», «Әлем­дік фольклор» және тағы басқа том­дық­тар жарық көрді.

Қазақтың философиялық мұрасы өте бай. Оны «Қазақ халқының ежелгі заманнан қа­зіргі кезге дейінгі философиялық мұра­сынан» табуға болады. Қорқыт ата сөздерінен бастап Абай мен Шәкәрімнің көзқарас­тары­мен жалғасып жатқан Ұлы дала ойшыл­да­рының философиялық ілімі мәдениетіміздің алтын қазынасы болып саналады.