1 Жауапты хатшы

         
32           
Сын  тұрғысында  ойлау  модулі 
мұғалім қызметін ұйымдастыра отырып, 
оқушылардың  жеке,  топпен  жұмыс 
жасау  негізінде  білім  алуымен  ұштаса-
ды.  Бұл  модуль  оқушылардың  жекеле-
ген  мүмкіндіктерін  ашуға  бағытталған. 
Оқушылардың  ауызша,  жазбаша  тілін, 
ойлау  есте  сақтау  қабілеттерін,  әрбір 
ақпаратты  сонымен  бірге  ӛзінің  және 
басқаның  шығармашылығына  сынай 
қарауы  мен  шығармашылық  қабілетін 
дамытады.  Сын  тұрғысынан  ойлауды 
дамыту арқылы: 
-  әр оқушы сабаққа толық қатыс-
тырылады; 
-  ӛзінің  білім  деңгейін  анықтай 
алады; 
-  жеке 
тұлғаның 
танымдық 
белсенділігі артады; 
-  қызығушылығы оянады; 
-  сұрақ қойып, ӛз ойын еркін айта 
алады; 
-  тақырыптың  мазмұнын  толық 
түсінеді. 
Бүгінгі  уақытта  әр  сабақтарымда 
осы  сын  тұрғысынан  ойлауды  дамыта 
оқыту  модулі  бойынша  жұмыс  жасап, 
тиімді  қолданамын.  Нәтижесінде  оқу-
шылар нақты мақсат қоюға дағдыланды, 
ӛзіне  деген  сенімі  артты,  оқу  процесіне 
белсенді  қатысатын,  жолдастарының 
пікірін  сыйлайтын  болды.  Ӛзін  толған-
дыратын, 
проблемалық 
сұрақтарды 
еркін қоя біледі. Кей жағдайда зерттеген 
материалдардың 
ӛз 
кӛзқарастарын 
ӛзгертіп  жататындықтарын  түсінді,  бір 
сұраққа  бірнеше  жауап  болатындығына 
кӛздерін жеткізді, бір оқиғаның түрліше 
шешім  табатындықтарын  анықтай  алды 
және  әркімнің  кӛзқарасының  әртүрлі 
болатындығын  анық  білді.  Олар  әр 
сабақ  сайын  ӛз  пікірлерін  «Менің 
ойымша...» деп бастауға үйренді. 
Кері  байланыс  парақтарына  оқу-
шылардың  «Маған  сабақта  ӛз  ойымды 
айтқан  ұнайды»  (Мӛлдір),  «Ӛз  пікіріңді 
және  басқаның  пікірін  білу  де  ӛте 
қызықты»  (Жансая),  «Біз  ӛз  ойымызды 
айта  білуді  үйрендік  және  мені 
сынайды,  мұғалім  дұрыс  емес  деп  қала 
ма? 
деген 
үрейден 
құтылдым» 
(Айғаным)  осылайша  ӛз  ойларын  ашық 
жазуы кӛңілге қуаныш оятады. 
Сыни  ойлауға  алғашқы  қадам 
жасалды.  Оқу  үрдісінде  ӛмір  шынды-
ғымен  байланыс  нығайды,  басқаларды 
тыңдай  және  олармен  айтыса  отырып, 
біздер  ӛз  позициямызды  қатайтамыз 
және  тереңдетеміз.  Сӛйтіп,  еліміздің 
дамыған  елдер  қатарына  қосылуы  үшін 
ӛз кӛзқарасын дәлелді түсіндіре алатын, 
пікірін  қорғай  білетін,  білімді  ұрпақ 
тәрбиелейміз деп сенемін! 
 
 
Пайдаланылған әдебиеттер: 
 
1.  Мұғалімге арналған нұсқаулық, Үшінші (негізгі) деңгей: Үшінші басылым, 2012 ж. 
www.cpm.kz. 
2.  Тренерге  арналған  нұсқаулық,  Үшінші  (негізгі)  деңгей:  Үшінші  басылым,  2012  ж. 
www.cpm.kz. 
3.  С.Мирсеитова. «Оқыту ізденіс ретінде және ізденіс оқыту ретінде». 2011 ж. 
 
 
 
 
 
 
 
 
4 (42) 2014 
Мҧғалім іс-тәжірибесінен 
 
109 

         
30           
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУДА  
ОҚУ ПРОЦЕСІНІҢ МАҢЫЗЫ 
 
 
Ж.Күзембаева 
Қызылорда қаласындағы №222 Т.Рысқұлов атындағы орта мектептің бастауыш сынып мұғалімі 
 
 
Мемлекетіміздің  ӛркениетті  елдер 
қатарына қосылып, әлем құрылымының 
белсенді  мүшесі  болуы,  бірінші  кезекте 
ғылым  мен  білімнің  дамуында  екендігі 
баршаға  аян.  Еліміздің  ертеңі  мен 
болашақтың  бүгіні  жас  ұрпақтың  ӛсіп-
жетілуіне, білімі мен мәдениетіне тығыз 
байланысты. Ал, ұрпақ білімінің мазмұ-
нын  жаңарту,  оны  заман  талабына  сай 
меңгерту,  оларды  Отансүйгіштікке, 
парасаттылыққа,  зиялылыққа  ұмтылды-
ру,  тұлғалық  рухын  жетілдіру  –  білім 
саласын  реформалаудың  басты  міндет-
тері. 
Елбасы  Н.Ә.Назарбаев  Білім  және 
ғылым қызметкерлері ІІ съезінде сӛйле-
ген  сӛзінде  білім  беру  ісін  реформа-
лауда  стратегиялық  міндеттердің  бірі  – 
шығармашылық тұрғыдан ойлай білетін 
жеке 
тұлғаны 
қалыптастыру 
мен 
тәрбиелеу 
екендігіне 
баса 
назар 
аударып,  жалпы  білім  беретін  орта 
мектепте  білім  берумен  қатар  адалдық, 
адамдық,  Отан  сүйе  білу  сияқты 
гумандық  сезімдерге  тәрбиелеу  қажет-
тігі  ӛзекті  мәселе  болып  отырғандығын 
ерекше  атап  ӛтті.  Оқушының  шығарма-
шық 
іс-әрекетіне 
жағдай 
тудыру 
дегеніміз  –  оқушыны  ойлай  білуге 
үйрету  екені  сӛзсіз.  Бүгінгі  таңдағы 
жаңаша білім беру міндеттерін негізі үш 
мақсат қана шеше алады. Олар – дүние-
танымдылық,  шығармашылық  және 
терең білімділік. 
Ұстаздар  қауымының  алдында 
тұрған міндет  – шығармашылық тұрғы-
дан  ойлай  алатын,  танымдық  мәдениеті 
биік, ұлттық құндылықтарымызды жете 
меңгерген, 
интеллектуалдық 
ӛресі 
жоғары,  ӛзін-ӛзі  үнемі  дамыта  алатын 
қабілетті  жастарды  тәрбиелеу.  Оқыту 
эталондарының 
жүйесіндегі 
дайын 
күйіндегі  ұсынылатын  бірсарындылық-
тан  сақтанып  баланың  шығармашылық 
қабілетін 
қалыптастыру, 
дамыту 
бағытындағы  іс-әрекетке  кӛшу  –  заман 
талабы. 
«Шығармашылық»  сӛзінің  тӛркіні 
«шығару», «іздену», «ойлап табу» деген 
ұғымды 
білдіреді. 
Демек 
бұрын 
тәжірибеде болмаған жаңа нәрсе ойлап, 
жетістікке  қол  жеткізу  деген  сӛз. 
Шығармашылық  әрекет  ӛте  күрделі 
процесс және ол адамға ғана тән. 
Шығармашылық  –  бұл  адамның 
ӛмір  шындығында  ӛзін-ӛзі  тануға 
ұмтылу, іздену, ӛмірден дұрыс жол табу 
үшін  адам  дұрыс  ой  түйіп,  ӛздігінен 
сапалы,  дәлелді  шешімдер  қабылдай 
білуге  үйрену  қажет.  Сондықтан, 
шығармашылық тұлға негізі – бастауыш 
сыныптан қалануы тиіс. 
Шығармашылықпен  жұмыс  жасау 
жолына  түскен  мұғалім  тӛмендегідей 
жағдайларды есте ұстаған жӛн: 
- мұғалім  ең  алдымен  сыныпта 
шығармашылық 
кӛңіл-күй 
тудыру, 
баланың назарын бір нәрсеге бағыттауы 
керек.  яғни,  мұғалім  шығармашылық 
тапсырманы  ұсынудың  жолын,  әдіс-
тәсілін білуі керек; 
- шығармашылық  жаттығулардың 
мазмұны  оқушылардың  жас  ерекшелік-
теріне үйлесуі керек; 
- оқушылардың  шығармашылық-
пен  айналысуына  мектепте,  сабақ 
үстінде қолайлы жағдай туғызу керек; 
- шығармашылық  бағытқа  баланы 
жүйелі,  саналы  түрде  қалыптастырып 
отыру керек; 
- мұғалім  кӛркем  шығармашылық 
түрлеріне  үйретіп,  баулу  үшін  кӛркем-
дік  ӛлшемдермен  ӛзі  де  қарулануы 
керек; 
Мҧғалім іс-тәжірибесінен 
4 (42) 2014 
110