519
1. Бөрібаев Б., Балапанов Е. «Жаңа ақпараттық технологиялар», Алматы,
2003.
2. Дəстүрлі жəне электрондық оқытуды кipiстipy. Қазахстан мектебі, №7,8
- 2006ж. Лапчик М.П. Информатиканы оқыту методикасы. Аударған Абдиев
К.С.. // Алматы, 1994 ж.
3. Қойбағарова Т.Қ., Ельтинова Р.А.. Информатиканы оқыту əдістемесі. І
бөлім. Павлодар. 2013ж.
Ерсултанова З.С.¹,Смаилова Э.М.²
1. Ғылыми жетекші, физика- математикалық ғылымдарының кандидаты, аға
оқытушы
2. «Информатика» мамандығының2 курс студенті, информатика жəне
компьютерлік технологиялар кафедрасы
«CORELDRАW» БАҒДАРЛАМАСЫН СУРЕТТЕР САЛУҒА ҚОЛДАНУ
CorelDRAW векторлық редакторында объектілермен жұмыс: ерекшелеу,
көшірмесін алу, дубликатын жасау, клонировать ету, бекіту, бұру, теріс қарату,
топтау, бұрмалау болып табылады. Бұл бұл бағдарламада PowerClip
объектілерін құру, бір объектіден екінші объектіге эффектілер көшіре аламыз
жəне Редакторда объектілерге эффектілер жасап үйренуге болады.
Объектілермен жасалатын жұмыс түрлерін меңгертте отырып, өз беттерінше
бейнелер салып, оларды безендіре білуге үйрету, эстетикалық талғамын
қалыптастыру, əсемдікке тəрбиелей аламыз.
Объектіні өзгерту үшін алдымен, оны ерекшелеп алу керек. Бір ғана
объектіне немесе бірнеше объектінің тобын ерекшелеуге болады. Ерекшеленген
объектінің айналасында шектейтін блок, ал оның центрінде «Х» белгісі
көрінеді.
Объектіні қиып алғанда немесе көшірмесін алғанда, ол алмасу буферіне
орналасады. Ол жерден оны басқа да қосымшаларға қоюға болады. Қиып
алғанда объект суреттен алынып басқа жерге қойылады. Ал, көшірмесін
алғанда түпнұсқа орнында қалады, тек көшірмесі ғана алмасу буферіне
орналасады[1].
Дубликат жасағанда объект алмасу буферіне түспей тікелей сурет салу
терезесінде пайда болады. Дубликат жасау көшірмесін алғаннан жəне қиып
алғаннан тез орындалады. Онан басқа, объектіге дубликат жасағанда оның х
жəне у осьтері бойында бастапқы қалпы мен дубликат жасалған ара
қашықтығын көрсетуге болады, Бұл арақашықтық орын ауыстыру деп аталады.
Объектінің клонынжасағандаоның түпнұсқасымен байланысқан көшірмесі
пайда болады. Бастапқы объектіге қандай өзгеріс жасалса да, ол клонға
автоматты түрде əсер етеді. Ал, клонда жасалған өзгеріс бастапқы объектіге
əсер етпейді. Клонда жүргізілген өзгерісті жойып, бастапқы объектіге қайта
520
оралуға болады. Клон жасау арқылы объектінің бірнеше көшірмесіне
объектінің шаблонын өзгерте отырып, өзгеріс жасауға болады.
Сурет1. Жұлдызға клон жасау.
Суретте жұлдыз екі рет клонировать етілген. Оған əр түрлі бояу жəне
абрис қасиеті қолданылған. Сонымен қатар клонның формасы өзгерген. Ол
үшін адымен объектіні ерекшелеп, Правка –Клонирование командасын
орындау керек. Клонның шаблонын таңдау үшін клонның үстінде оң
батырманы басып, Выбратьшаблон командасын орындау керек. Клон жасалған
объектілердің шаблонын таңдау үшін шаблонның үстінде оң батырманы басып,
Выбрать клоны батырмасын басу керек
CorelDRAW векторлық редакторында объектілермен жұмыс: ерекшелеу,
көшірмесін алу, дубликатын жасау, клон жасау, бекіту, бұру, теріс қарату,
топтау, бұрмалау. PowerClip объектілерін құру, бір объектіден екінші объектіге
эффектілер көшіру[2].
Еркін форма құралының көмегімен сызықтар салу үшін келесі амалдарды
орындау қажет:
1.Саймандар тақтасындағы «Сызық» мəзірін ашыңыз
2.Еркін форма құралының көмегімен
мынандай фигура салыңыз
3.Безье қисығын
қолданып, келесі фигураны салыңыз
4.Келесісуреттерді салыңыз:
521
Сурет 2. Ромашка
Ромашкагүлін салу технологиясы келесі адымдардан тұрады:
1. эллипс тəрізді дөңгелек салып, суреттің ортаңғы нүктесін төменге
түсіреміз.
2. «компоновать» , «трансформации», «вращать» əмірлер ретін орындап,
ашылған сұхбат терезесінде дөңгелекті төменгі нүкте төңірегінде бұру
бұрышын таңдаймыз.
3. Бұруды гүл шыққанша орындаймыз[3].
Сурет 3. Қызғалдақ
Қызғалдақ гүлін салу технологиясы келесідей [4]:
1. Шеңбер сызып аламыз.
2. ctrl+Q батырмаларын басып, шеңбердің 4 түйінін белгілеп аламыз.
3. «форма» құралын қолданып, шеңбердің бір түйінін ерекшелеп, «+»-
түйіндерді қосу əмірін орындап, оны төрт түйінге айналдырамыз.
4. Түйіндер санын 16-ға дейін көбейтеміз.
5. Дөңгелектің ең жоғарғы түйінін төмен тартып, оның шетккі
бағыттауышын 180 градусқа бұрсақ, ілгек пайда болады.
6. Осы жолмен 8 ілгек жасасақ, қызғалдақ гүлі шығады.
Сурет 4. Клякса
Клякса салу технологиясы.
1. Дөңес дұрыс 10 бұрышты фигураны сызып алу керек.
2. «форма» құралын қолданып, фигураның түйіндерін шығарып аламыз.
522
3. Енді кез-келген түйінді фигураның ішкі жағына тартып, сəл бұрсақ осы
клякса суреті шығады.
«Қию» құралын қолдану арқылы келесі суретті салыңыз:
Сурет4. Жұмыртқадағы балапан.
Жұмыртқадағы балапан суретін салу үшін [5]:
1. Сопақша дөңгелек салыңыз.
2. «Қию» құралын қолданып, оны екі бөлікке бөліп алыңыз.
3. Балапанды салу үшін 2 шеңбер , 1 үшбұрыш фигураларын алып оларды
«компоновать», «формирование», «сварить» əмірлерін орындап біріктіріп
алыңыз.
Қолданылған əдебиеттер:
1. Л.А.Залогова. Компьютерная графика.Элективный
курс:практикум.Изд.3е/Л.А.Залогова.-Кокшетау: Келешек-2030, 2012-246с.
2. Ғылыми-əдістемелік журнал: Информатика негіздері №5, 2013/мақала:
Артықбаева М. Компьютерлік графика.
3. http://corel.demiart.ru/Уроки Corel Draw.
4. http://bilimdiler.kz/informatika/5675-corel-draw-interfeysimen-tanysu.html/
Corel draw интерфейсімен танысу.
5.http://infourok.ru/material.html?mid=125976/Сorel draw бағдарламасыбас
терезе, интерфейс элементтерімен жұмыс.
Хасанова С.Б.¹, Туракбаева Б.Б.²
1. Ғылыми жетекші, жаратылыстану ғылымдарының магистрі, аға оқытушы
2. «Информатика» мамандығының 4 курс студенті, информатика жəне
компьютерлік технологиялар кафедрасы
ОФИСТІК БАҒДАРЛАМАЛАРДЫҢ ЖҰМЫСЫН
АВТОМАТТАНДЫРУ
Дербес компьютерді, яғни Microsoft Office (Ms Word, Ms Excel жəне Ms
Power Point) офистік бағдарламаларының жұмысын арнайы бағдарламалау тілі
VBA арқылы автоматтандыруға болады.
Visual Basic –тiң ықшамдалған нұсқасы Microsoft Word, Excel, Access жəне
Достарыңызбен бөлісу: | 
