Бетің қисық болса, өкпелеме

45 
17. Орофоэпиялық нормаға сай сөз қайсы? 
А. Өлең 
Ә. Құндұз 
Б. Жұлдыз 
В. Көпір 
Г. Лақ 
18. 
Сөйлеушінің шеберлігінен тыңдаушылар алады.
 
 
А. Материалдық көмек 
Ә. 
Эстетикалық ләззат
Б. Рухани байлық 
В. Ақыл 
Г. Киім
19. 
«Қазіргі ең таза, ең бай, ең табиғи және бұзылмай, бұрынғы қалпында 
сақталып қалған бір тіл » деген қанатты сөзді кім айтты?
 
А. О. Хаям. 
Ә. Абай 
Б. 
П. Милиоранский
В. Шекспир 
Г. 
А. Саади
20. Мәдениетті сөйлеудің негізгі сапасын көрсетіңіз: 
А. Өз сөзіңді мойындата білу. 
Ә. Тыңдаушының ойынан шығу. 
Б. Тіл тазалығын сақтау. 
В. Оқшау сөздерді қолданбау. 
Г. Оқшау сөздерді қолдану.
СОӨЖ
Сабақтың мақсаты
: Өтілген материалдарды қайталау, жаттығу жұмыстары 
арқылы сөйлеу мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, дұрыс сөйлеу мен 
дұрыс жазуға үйрету. 
1.
«Тәуекелшілдік – іскерлерге тән қасиет» атты пікірталас ұйымдастырыңыз
.
2. 
Мәтіндерді оқып шығып, тіл тур
алы қанатты сөздерді жазып 
алып, есте 
сақтаңыз
І
.
"Тіл — адам жанының тілмәші. Тілсіз ұлт, тілінен айырылған ұлт болып 
жасай алмақ емес, ондай ұлт құрымақ. Ұлтының ұлт болуы үшін бірінші шарт — 
тілі болуы. Ұлттың тілі кеми бастауы ұлттың құри бастағанын көрсетеді. Ұлтқа 
тілінен қымбат нәрсе болмасқа тиісті. Бір ұлттың тілінде сол ұлттың жері, 
тарихы, тұрмыс, мінезі айнадай ашық көрініп тұрады. Қазақ тілінде қазақтың 
сары сайран даласы біресе желсіз түндей тымық, біресе құйындай екпінді 
тарихы, сары далада үдере көшкен тұрмысы, асықпайтын, саспайтын сабырлы 
мінезі — бәрі көрініп тұр. Қазақтың сары даласы кең. Тілі де бай. Осы күнгі 
түрік тілдерінің ішінде қазақ тілінен бай, оралымды, терең тіл жоқ. Түрік тілімен 
сөйлейміз деген түрік балалары күндерде бір күн айналып қазақ тіліне келмекші, 
қазақ тілін қолданбақшы. Күндерде бір күн түрік балаларының тілі біріксе, ол 

46 
біріккен тілдің негізі қазақ тілі болса, сөз жоқ, түрік тілінің келешек тарихында 
қазақ ұлты қадірлі орын алмақшы. Келешектің осылай болуына біздің иманымыз
берік”. «Ұлт үшін тілінен қымбат еш нәрсе жоқ» деген Мағжан Жұмабаев. 
Күнделікті өмірде қолданылып жүрген сөз ішіндегі «өгей» сөздерді 
айтыңыз. 
Қазіргі кездегі мемлекеттік тілдің мәртебесі қандай дәрежеде деп ойлайсыз? 
Бөгде сөздердің сөз сапасына тигізер жағымсыз әсеріне мысал келтіріңіз. 

жүктеу 2,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: