№ 2. АҚШ-тың сақтандыру нарығы. АҚШ-тың қазіргі замандағы сақтандыру нарығы мен бизнесінің әлемдегі теңдесі жоқ және олар кең өрістілігімен, әртүрлігімен ерекшеленеді. АҚШ монополиялары әлемдегі дамыған елдердің барлық сақтандыру нарығының 50% астамын бақылайды. АҚШ-та 10 мыңнан аса сақтандыру компаниялары, оның ішінде 8 мыңнан астамы мүлікті сақтандыру бойынша жұмыс істейді. АҚШ-тың әрбір штатының өздерінің сақтандыру туралы Заңы және сақтандыруды бақылайтын реттеушісі бар, сондықтан онда біріңғай бақылаушы орган мен сақтандыру туралы федералдық заң жоқ. Сондықтан әрбір штат өзінің жарғылық капиталын, сақтандырудың көрсететін қызметтерінің түрлерін белгілейді, бақылаудағы сақтандыру ұйымдарына тексеру жүргізеді, бақылауды және сақтандыру жұмысын жүзеге асырады, брокерлерге, агенттерге және сақтандыру компанияларына лицензиялар береді. Онда екі түрлі сақтандыру ұйымдары бар – бұл акционерлік қоғам мен өзара сақтандыру қоғамы. АҚШ-та мемлекеттік сақтандыру компаниялары жоқ. Компанияның акцияларына заңды және жеке тұлғалар ие. АҚШ-та сақтандыру компанияларының ішінде негізінен өзара сақтандыру компаниялары басым, бірақ көлемі жағынан олар акционерлік қоғамынан аз болып келетіні тарихи дәлелденген. Елде сақтандырудың үш түрі бар: 1. бенефиттер (өмірді және денсаулықты, зейнетақыны, жинақ қорларын, медициналық және т.б. сақтандыру); 2. жеке мүліктік (бұған құрылысты, автомобильдерді және азаматтардың басқа мүліктерін сақтандыру жатады); 3. саудалық (сақтандырудың басқа түрлері). Көптеген штаттардың заңнамаларымен мүлікті және өмірді сақтау бойынша сақтандыру акцияларын жүргізудің сақтандыру компанияларын мамандандыру белгіленген. Барлық сақтандандырушылар мұқият бақыланады, олардың қызметтері үш консалтингілік компаниялардың: А.М. BEST, Moody S, Standart & Poors қызметтерімен талданады, олар қаржылық жағдай туралы хабарлайды, сақтандырушылардың жұмысы жөнінде каталогтар шығарады, сондай-ақ баспасөзге олардың сенімділік рейтингтері мен төлей алатындықтары туралы жариялайды. - Көптеген штаттардың заңнамаларымен мүлікті және өмірді сақтау бойынша сақтандыру акцияларын жүргізудің сақтандыру компанияларын мамандандыру белгіленген. Барлық сақтандандырушылар мұқият бақыланады, олардың қызметтері үш консалтингілік компаниялардың: А.М. BEST, Moody S, Standart & Poors қызметтерімен талданады, олар қаржылық жағдай туралы хабарлайды, сақтандырушылардың жұмысы жөнінде каталогтар шығарады, сондай-ақ баспасөзге олардың сенімділік рейтингтері мен төлей алатындықтары туралы жариялайды.
- Брокерлік компаниялардың басқа компаниялардың қызметтерін талдаумен, олардың қаржылық жағдайларын, төлемдерін, сервистік қызмет көрсету деңгейлерін, жұмыстағы икемділіктерін, қызмет көрсету бағаларын және т.б. зерделеумен айналысатын өздерінің ерекше бөлімшелері бар.
- АҚШ-та өмірді сақтандыру бойынша ірі сақтандыру компаниялары жоғары беделге ие және сондықтан олардың қарамағына саналы инвестиция жолымен капиталды ары қарай өсіру үшін түрлі зейнетақылық қорларға жататын көп миллиардты ақшалай қаражатты берулері тегін емес.
- АҚШ-тың сақтандырушылары өндірістік корпорацияларымен тығыз жұмыс істейді. Сондықтан біраз мәліметтер бойынша әр 100 өндірістік корпорациялар директорлары кеңесінің 27-нде сақтандырушылар мәжіліске қатысады.
Сақтандыру компанияларының ұймдастырушы негізін акционерлік қоғамдар мен өзара сақтандыру қоғамдары құрайды. Андеррайтерлер институты мен сақтандырушы брокерлер – сақтандырушы агенттер немесе тәуелсіз брокерлік фирмалар бар. Өмірді сақтандыру бойынша «Пруденшл» ірі сақтандыру қоғамының 200 мыңнан аса сақтандырушы брокерлері бар. Сонымен қатар басқа да: «Марш-Макленан», «Александр энд Александр», «Фрек Холл», «Фрет с. Джеймс» және т.б. брокерлік фирмаларын атауға болады. - Сақтандыру компанияларының ұймдастырушы негізін акционерлік қоғамдар мен өзара сақтандыру қоғамдары құрайды. Андеррайтерлер институты мен сақтандырушы брокерлер – сақтандырушы агенттер немесе тәуелсіз брокерлік фирмалар бар. Өмірді сақтандыру бойынша «Пруденшл» ірі сақтандыру қоғамының 200 мыңнан аса сақтандырушы брокерлері бар. Сонымен қатар басқа да: «Марш-Макленан», «Александр энд Александр», «Фрек Холл», «Фрет с. Джеймс» және т.б. брокерлік фирмаларын атауға болады.
Жетекші сақтандыру компанияларының қатарына Иллинойс штатында 1922 жылы құрылған «Стейт фарм мьючуэл отомбил иншуранс компани» трансұлттық компаниясы жатады, ол көлікті, мүлікті күтпеген бақытсыз жағдайлардан, авиациядан және қайта сақтандырудан сақтандырумен айналысады. Жиналған сыйақылар көлемі бойынша ол әлемдегі бірінші орынның бірін иеленеді. - Жетекші сақтандыру компанияларының қатарына Иллинойс штатында 1922 жылы құрылған «Стейт фарм мьючуэл отомбил иншуранс компани» трансұлттық компаниясы жатады, ол көлікті, мүлікті күтпеген бақытсыз жағдайлардан, авиациядан және қайта сақтандырудан сақтандырумен айналысады. Жиналған сыйақылар көлемі бойынша ол әлемдегі бірінші орынның бірін иеленеді.
- Ірі сақтандыру компанияларының қатарына сонымен қатар:
- 1853 жылы құрылған «Континентал корпорейшн»,
- 1876 жылы құрылған «Пруденшл Иншуранс компани оф Америка»,
- 1913 жылы құрылған «Олстейт Иншуранс компани» және т.б. жатады.
АҚШ-тың ең ірі сақтандыру кәсіпорындары - American International Group- өмірді сақтандыру, мүлікті сақтандыру, зейнетақы жүйесін сақтандыру, автокөлікті сақтандыру қызметтерін атқарады АҚШ бірінші орындағы сақтандыру компаниясы.
- Бұл кәсіпорында 92 000 қызметкері бар.
- Кәсіпорынның 50 миллионнан астам тұтынушылары бар.
Сақтандыру
Достарыңызбен бөлісу: |
