4. Ауыспалы егіс және топырақты эрозиядан қорғау -
- Дәнді-парлы ауыспалы егісте, пар топырақ эрозиясы кезінде ең, осал жер саналады, сондықтан да оны өңдеуді жолақтау бойынша жургізу ұсынылады.
- Мұндай жағдайда алқап пар арқылы тек екі жыл ішінде пайдаланудан өтеді. Мұндай ауыспалы егіс айналымы мейлінше қиындау соғады (1; 2-суреттер).
2-сурет. Кәдімгі дәнді парлы танаптың жолақтары орналастырылған таза парлы ауыспалы егіске көшу схемасы Механикалық құрамы жеңіл топырақтарда егіншілікте дақылдарды тек қана жолақтап орналастыратын топырақты қорғайтын ауыспалы егісті қолдану негізінде жүргізуге болады, онда пар және бір жылдық дақылдар орналастырылған жолақтар көп жылдық екпе шөптер жолақтарымен кезектестіріледі. - Механикалық құрамы жеңіл топырақтарда егіншілікте дақылдарды тек қана жолақтап орналастыратын топырақты қорғайтын ауыспалы егісті қолдану негізінде жүргізуге болады, онда пар және бір жылдық дақылдар орналастырылған жолақтар көп жылдық екпе шөптер жолақтарымен кезектестіріледі.
- Жолақтардын, ені құмайт және жеңіл саздақ топырақта 25 метрден, ауыр саздақ және саз балшықты топырақта 100 метрге дейін болады.
Топырақ қорғайтын ауыспалы егістерді игеру және оларды сақтау мейлінше күрделі, айналым кестесін жасау қажет (3-сурет). - Топырақ қорғайтын ауыспалы егістерді игеру және оларды сақтау мейлінше күрделі, айналым кестесін жасау қажет (3-сурет).
- Кей кездері шаруашылықты есеппен өмірінің 5-ші жылындағы шөптерді келесі жылы пішенге қалдырады, бұл дақылдарды мерзімі бойынша кезектестірудің бұрмалануына, айналымының ұзаруына және топырақты қорғайтын ауыспалы егістің өнімділігінің, төмендеуіне әкеп соқтырады.
3-сурет. Бес танапты топырак қорғайтын он жылдық айналымды ауыспалы егістің схемасы. | | | | | | | | | - Екпе пар, шөп үшін себілетін бұршақ сұлы қоспасы, бірінші бидай пар бойынша
| - Бұршақ, жүгері, тары, арпа, сұлы, пардан кейін екінші бидай
| - Қарақұмық, 3 жылдан артық бидайды қайталап себу
| | - Екпе пардан кейін бірінші және екінші бидай, таза пар
| - Тыңайтылмаған таза пар, жүгері
| - Пардан кейін үшінші бидай, екінші бидай жүгері бойнша
| | | - пардан кейін бірінші бидай
| | | | - Тыңайтылған пар бойынша бірінші бидай
| - Екпе пардан кейін екінші және үшінші бидай
| | - Тыңайтылған таза пар, пардан кейін бірінші бидай
| - Тыңайтылған пар, бойынша екінші бидай
| - пардан кейін үшінші бидай
| | - Тыңайтылған таза пар,
- пардан кейін бірінші бидай
| - Тыңайтылған пардан
- кейін екінші бидай,
- Тыңайтылмаған пар
| - пардан кейін үшінші бидай, бәрі дәнді (бидай, арпа, сұлы) жүгердің соң
| - НАЗАР
- АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА
- РАХМЕТ!
Достарыңызбен бөлісу: |