Ядролық физика

Ядролық күш

• Нуклондарды ядроның ішінде ұстап тұратын күшті ядролық күш деп атаймыз. Ядролық күштің қасиеті ядролық потенциалдан анықталады. Ядролық күштің әсер ету радиусы қысқа. Ядролық күш келесі қасиеттерге ие:
• 1)Әсер ету радиусы өте қысқа ;
• 2)Ядролық күштің шамасы электр зарядына тәуелсіз. Сондықтан ядроның ішіндегі протондар мен нейтрондар бірдей күйде болады. Олар ядроның ішінде ажыратылмайды, сондықтан оларды ортақ атпен нуклондар деп атайды;

• 3)Ядролық күштің әсер ету радиусы өте қысқа болғандықтан, ол өзінен ұзақ қашықтықтағы нуклондарды ұстап тұра алмайды. Демек, ядролық күш қанығады:
• а) Табиғатта шексіз көп нуклоннан тұратын жүйе жоқ;
• б) Өте ауыр элементтер уран, плутон және т.б. элементтер радиоактивті болады. Олар спонтанды ыдырайды. Табиғаттағы ыдырау ядролық күштің дәлелі болады.
• 4)Ядроның интенсивтілігі өте үлкен. Табиғаттағы ең күшті күш, сондықтан оны күшті әсерлесу деп атайды.

Атом ядросының стационар күйі

• Ядро күйі оның құрамындағы элементар бөлшектердің немесе нуклонның күйімен анықталады. Онда екі күй болады: негізгі күй және қоздырылған күй. Егер элементар бөлшек немесе нуклон негізгі күйде болса, оны стационар күй деп атайды. Стационар күй әртүрлі кванттың сандарымен анықталады (орбиталдық, магниттік және т.б.). – энергиясы, – импульсі, –толық магнит моменті, кванттық сан бөлшектің қай орбиталда тұрғанын анықтайды. Біз ядроны кванттық жүйе деп қарастырамыз.
• (1)

• Егер импульс нольге тең болса, энергия ең минимал мәнге ие болады. Осыны негізгі күй деп атайды. , ол ды анықтайды.
• (2)
• Ядроның байланыс энергиясы . ; . Егер берілген ядро сан N нейтроннан, Z дана протоннан тұрса, ядроның M – өзіндік массасы.
• – деффект масса. Егер масса осындай болса:
• (3)– ядроның байланыс энергиясы.

• Дейтрон – сутегінің изотобы дейтерийдің ядросы. Ол бір протоннан және бір нейтроннан тұрады. Массасы протон мен нейтрон массаларының қосындысынан аз.


жүктеу 320,38 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: