497
Математика сабағында инновациялық технологияларды пайдалана отырып
көнерген есептерді беру арқылы оқушылардың танымдық қызығушылықтарын
арттырамын.Заман алға жылжып, қоғам өзгерген сайын жаңа мазмұнды оқу жүйесін
қалыптастыру өмір талабы. Сондықтан да қазіргі кезде білім беру саласында болып
жатқан ауқымды өзгерістер жаңа технологияны пайдалану жолдары түрлі ынталы
бастамалар мен түрлендірулерге кеңінен жол ашуда. Осы орайда ұрпаққа қоғам талабына
сай тәрбие мен білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс-әрекеттің ғылыми-
практикалық негіздерін меңгеруі маңызды мәселелердің бірі болып отыр
Мемлекетіміздегі елді-мекендердің аралықтарын есептерді шығаруда қолдану,
туған жердің тауы мен тасын біліп жүруге, туған жерін сүйе белуге үйретемін.
Мұғалім әдіс-тәсілдерді, тапсырмаларды тиімді қолдана алса, мұғалімнің жұмыс
жүйесі біртіндеп жоғарылап және көздеген мақсатқа жетуге бағыттала бастайды.
Қазіргі таңда оқушыларға сапалы білім беру мен саналы тәрбие беруде электронды
оқу құралдары. Қашықтықтан оқыту және дидактикалықтапсырмалар мен оқыту секілді
заман талабына сай әдіс тәсілдерді қолданып жүрмін.Мектептеоқу-тәрбие процесін дұрыс
ұйымдастырудың бірден-бір жолы-ғылым негіздерінен білім берумен қатар, сол білімді
алуға ынталылықты, яғни оқушылардың танымдық қызығушылығын ояту, өз бетінше
ізденуін арттыру. Әрбір мұғалімнің шығармашылық жұмысы белгілі бір мақсатты
көздейтіні сөзсіз.Оқушылардың танымдық қызығушылығын арттырудағы негізгі мақсат-
олардың шығармашылық қабілетіндамыту. Ал, бұл мақсатқа жету оқытудың көптеген
міндеттерін
шешуге
мүмкіндік
береді,
яғни
жаңа
материалды
берік
жәнетүсініпоқуынабілімінөзбетіменоқыптолықтыруға жағдай жасайды.
«Болашақта ұлттың табысты болуы оның табиғи байлығымен емес, адамдарының
бәсекелік қабілетімен айқындалады… Сондықтан, әрбір қазақстандық, сол арқылы тұтас
ұлт ХХІ ғасырға лайықты қасиеттерге ие болуы керек. Мысалы, компьютерлік
сауаттылық, шет тілдерін білу, мәдени ашықтық сияқты факторлар әркімнің алға басуына
сөзсіз қажетті алғышарттардың санатында. Сол себепті, «Цифрлы Қазақстан», «Үш тілде
білім беру», «Мәдени және конфессияаралық келісім» сияқты бағдарламалар –
ұлтымызды, яғни барша қазақстандықтарды ХХІ ғасырдың талаптарына даярлаудың
қамы», – деп ашып көрсетеді. Бәсекеге қабілеттілік саясат пен экономикада, білім,
ғылымда, технологияда, яғни барлық салада болуы тиіс. Бәсеке болған жерде әрбір тұлға
өзінің ең сапалы қызмет түрін ұсынады. Білім мен тәрбиесі ғажайып түрде үндескен,
ұлттық идеологиясы темірқазығына айналған табысты ел болуымыз үшін жақсылыққа
ұмтылып, жаманшылықтан арылып, саналы түрде барлық қасиеттерімізді ізгілендіріп,
сананы рухани жағынан үнемі жетілдіріп, дамытып отыруға тиістіміз.
Ендеше, рухани жаңару арқылы әлем мойындар табысты ел болып, жарқын
болашаққа деген сенім мен үмітті үндестіре отырып, баршамыз бірлік туы астында
бақытқа бірге жетейік!
Әдебиеттер:
1.
«Қазақ үні» газеті №751 [1,2б]
2.
Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С. Байшоланов. Математика 5-
сынып 1-бөлім. [15б]
3.
Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С. Байшоланов. Математика 5-
сынып 2-бөлім [157б ]
4.
Ильин В.А., Позняк Э.Г. Сызықтық алгебра -3 басылым.-М.: Наука 1984-
[264б]
5.
Егемен Қазақстан газеті«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» [1-3 бет]
498
Қосым Пішенбевтың өміріндегі біз білмейтін қызықты фактілер
С.
Т.
Махметова . , қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің оқытушысы
Қ.Пішенбаев атындағы Екібастұз тау-кен техникалық колледжі
«Қосым ақсақалдың тапқан кен
орындарының болашағы өте зор»
Қ.Сәтбаев.
Жұмыстың мақсаты: Қосым Пішенбаевтың Қазақстанның көмір өндірісі
дамуындағы еңбегінің маңыздылығын, оның өлкетану аспектісін дамытудағы рөлін
анықтау .
Жұмыстың міндеттері: Н.Назарбаевтың «Рухани жаңғыру: болашаққа бағдар»
бағдарламасындағы «100 жаңа есім» өңірлік жобасына Қосым Пішенбаевтың есімін
енгізу; Қ.Пішенбаевтың қызметі жөніндегі мәліметтерді оқу бағдарламасына енгізу
арқылы студенттердің дүниетанымын кеңейту;
Білім алушылардың туып-өскен еліне деген сүйіспеншілігін арттыру,табиғатпен
адамгершілік қарым-қатынас жасауға, Қосым Пішенбаевтың еңбегін бағалай білуге, оның
өнегелі өмірінен үлгі алуға, құрметтеуге, ұлттық тәрбие ерекшеліктерін терең білуге
тәрбиелеу.
Тақырыптың өзектілігі: ұсыныс арқылы оқу бағдарламасына Қосым Пішенбаевтың
өмірі мен қызметін жеке тұлға ретінде енгізу.
Тақырыптың проблемасы: танымал адамның тарихын жас ұрпақтың білмеуі, оның
жеке тұлға ретіндегі өмір жолдарынан хабарсыздығы; Қосым Пішенбаев туралы
мәліметтердің жинақталып кітап болып шықпауы, ақпараттың аздығы , әйгілі кен
білгірінің өмірі әлі де болса толық зерттелмеуі.
Елбасы Н. Назарбаев «Болашаққа бағдар: «Рухани жаңғыру» : Әрбір өлкенің
халқына суықта пана, ыстықта сая болған, есімдері ел есінде сақталған біртуар
перзенттері бар... Еліне еңбегі сіңген отандастарымыздың жетістіктеріне назар аудара
қолдап-құрметтеудің түрлі жолдарын табу керек. Осының бәрін жас ұрпақ біліп өсуге
тиіс» деген.
Сарыарқаның төсіндегі әсем қалалардың бірі Екібастұз шаһарының атауы «әу»
дегеннен-ақ адамның назарын өзіне аударады. Үш бірдей сөзден құралған елді-мекен
атауының өз аңызы да жоқ емес. Осы өңірден тұңғыш рет көмір кендерінің көзін тапқан
геолог, кентанушы Қосым Пішенбаев, қазіргі Екібастұздың аумағын шарлап жүріп, көзге
таңсық тастарды кездейсоқ көріп қалыпты. Әбден зер салып қараған геолог, тас көмір
кеніне тап болғанына көзі жетеді. Сол жерге белгі ретінде Тұздыкөлден алған тұздан жал
жасап, үстіне даладан тауып алған аттың қурап қалған екі бас сүйегін қояды. Міне, содан
бері бұл аумақты жергілікті халық «Екібастұз» атап кеткен-мыс.
Жалпы, Қосым Пішенбаев ерекше жаратылған, ұстамы мен талғамы ешкімге
ұқсамайтын дара тұлға болған, дейді білетіндер. Өзі аңшы, тылсым табиғат тілін терең
ұғына білгендіктен дала кезіп ел аралауға жаны құмар болыпты. Сондықтан да оны ел
арасында «кезбе» деп те атап кеткен. Міне, сол кезбе адам, 1867 жылы қазіргі Екібастұз
қаласының Тұздыкөл маңайынан тас көмір кен орнын тапты. Содан бері 150 жыл өтіпті.
Ал, Екібастұздың қала мәртебесін алғанына биыл 61 жыл толды.
Екібастұз қаласының тарихы туралы жазған кезде, Кеңес үкіметі уақытында Кереку
өңіріндегі алғаш көмір тапқан Қосым Пішенбаев жөнінде неше түрлі жабайы оқиғалар
жазылып жүрді. Олар халқымызды тым жабайы етіп көрсету мақсатында қойшы Қосым
деген кісі суырдың інінен тапқан қара тастың жанатынына таң қалып,әлгі жерді ұмытып
қалмау үшін, суықта үсіп өлген екі малдың бас сүйегінен белгі жасап,табылған көмірдің
жанына қойып кеткен деген деректер айтылып жүрді. Екiбастұз көмiр кенiн Қосым
Пiшенбаев деген баянауылдық қазақ ашты деген сөз бар. Ал бұған дәлел қайсы?
«Екiбастұз көмiр кенiн Қосым Пiшенбаев ашты» дегенге күманданушылар көп
