Умкд по дисциплине растениеводство для специальности 050801 -агрономия


Қарақұмықтың агротехникалық маңызы



жүктеу 1,77 Mb.
бет50/72
Дата08.05.2023
өлшемі1,77 Mb.
#42482
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   72
umkd «ast k dak ldar n n osiru tehnologiyas » 2021-22gg

Қарақұмықтың агротехникалық маңызы да зор. Өткен ғасырда Ресейдің көптеген облыстарында үлкен алқаптарда қарақұмықты күздік дақылдарға жасыл тыңайтқыш ретінде өсірілгені белгілі.
Қолайлы жағдайларда қарақұмық әрбір гектар егістікте 200 ц дейін жасыл масса қалыптастырады. Оны жасыл тыңайтқышқа пайдаланғанда топыраққа 6 ц аммоний сульфатына, 2,5 ц суперфосфатқа және 3,6 ц хлорлы калийге парапар мөлшерде азот, фосфор және калий жинақталады, ал оларды әсер етуші затқа есептегенде: азот – 120 кг, фосфор – 50 және калий – 134 кг/га жеткен.
Қарақұмықты астыққа жинағаннан кейін топырақтың жыртынды қабатында 20-дан 40 ц/га дейін калий, фосфор, кальцийге бай аңыз және тамыр қалдықтары қалады. Есептеулер көрсеткендей, қарақұмықтың аңыз қалдықтары (паясы) калийдің мөлшері бойынша асбұршақ паясынан екі есе және бидайдан төрт есе асып түседі.
Кезінде Д.Н. Прянишников дәлелдегендей, қарақұмықтың тамыр жүйесі басқа дақылдар пайдалана алмайтын қиын еритін фосфор қышқылының қосылыстарын өзінің бойына жақсы сіңіру қабілетімен ерекшеленеді.
Қарақұмық егістігінің басқа жаздық дәнді дақылдарға қарағанда арамшөптермен шамалы дәрежеде ластанатыны белгілі. Өйткені қарақұмық өсімдіктері бастапқы өсіп-даму кезеңдерінде вегетативтік массасын айтарлықтай қарқынды қалыптастырады да, топырақты жақсы көлеңкелей отырып, көптеген арамшөптер түрлерінің егін көгін ойдағыдай басады. Жүргізілген тәжірибелер мен көптеген шаруашылықтардың іссанасы (практикасы) көрсеткендей, қарақұмықтан кейін танап арамшөптермен аз деңгейде ластанғанымен қоймай, аурулармен де шамалы залалданады. Оның үстіне ондай танаптарда зиянкестер де аз шоғырланады.
Қарақұмықтан кейін топырақ борпас қалады, ал мұның өзі ауылшаруашылық құралдарымен айтарлықтай жеңіл өңделеді.
Жоғарыда көрсеткендей, қарақұмық топырақ құнарлығын жақсартуға септеседі және басқа дақылдарға жақсы алғы дақыл бола алады. Кешірек себілуіне және тез піскіштігіне байланысты қарақұмықты опат болған күздіктер мен ерте жаздық дақылдар егістігіне сақтандыру дақылы ретінде жиі пайдаланады.
Қарақұмыққа тән көптеген құндылықтар кезкелген дақылда бола бермейді.

жүктеу 1,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   72




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау