| Негізгі құралдарды істен шығару есебі және құжатталу тәртібі
Мемлекеттік акционерлік біріккен және жекеменшіктегі кәсіпорынның балансына жарамсыз үйлер ғимараттар, машиналар және тағы басқа негізгі құралдар келесі себептермен есептен шығарылады .
Физикалық тозуына байланысты
Қызмет ету мерзімінің аяқталуы
Авария стихиялық аппаттар
Ұрлануына, жоғалуына
Моральді тозуы
Заңды немесе жеке тұлғаларға негізгі құралдарды сату тегін қайтарымсыз беру немесе уставтық қорға үлес ретінде қосу.
Негізгі құралдар жарамсыздығын анықтау және оны қажетті құжаттарда бейнелеу үшін арнайы комиссия мүшелері болып, сәйкес бөлімшелердің басшылары, бас бухгалтер, жауапты тұлғалар, мемлекеттік автоинспекция өкілі, жергілікті ішкі істер органының өкілі. Комиссия келесі шараларды анықтайды:
Объектіні есептен шығарудың негізгі себептерін анықтайды, реттейді, тексереді, жарамды жарамсыздығын анықтайды
Кінәлілерді анықтап, шаралар қолданады, объектінің жарамды өлшектерін анықтап, оларды бағалайды. Есептен шығарылған объектіге сәйкес құжаттар толтырылады және істен шығару актісіне жазады
Акт кәсіпорын басшысының қолымен бекітіледі және екі данада толтырылады. Бірінші данасы бухгалтерияда, екінші данасы материалды жауапты қызметкерде қалады. Оның негізінде жармды бөлшектер қоймаға қабылданады
Кәсіпорын негізгі құралдарды қалпына келтіру мүмкін емес немесе экономикалық тиімсіз болған, сонымен қатар оларды қалпына кел-тірілген түрінде сату немесе заңды және жеке тұлғаларға тегін беру мумкін болмайтын жағдайда ғана есептен шығаруға жататын объектілерді анықтайды.
Негізгі құралдарды жою кезінде негізгі құралдарды жою актісі толтырылады (3-қосымша). Филиалдар мен сәйкес бөлімшелер филиалдардың құрылысын жүргізу, кеңейту, қайта құру немесе техникалық қайта жабдықтауына байланысты босатылған негізгі құралдар объектісін өткізуді жүзеге асырады.
Негізгі құралдарды өткізу үшін филиал негізгі құралдарды өткізу кезінде сомалар мөлшерін анықтау ұсынылады:
ез бетінше;
кәсіпорын директоры бекіхкен кәсіпорын комиссиясының шешімі негізінде;
кәсіпорынның жоғары басшысының рұқсатымен; Шығарылатын негізгі құралдардың өткізу бағасы нарықтық бағаны ескеріп ез бетінше кәсіпорынтің есептен шығаруы бойынша комиссиямен анықталады.
Негізгі құралдарды өткізу туралы кәсіпорын басшысының шешімі келесі мәліметтерді қамтуы керек:
атауы;
баға немесе аукцион жүргізу кезіндегі бастапқы баға;
филиалға немесе сәйкес бөлімшеге кәсіпорын бэк-офисіне сәйкес құжатты ұсыну және өткізу туралы тапсырмасы;
филиалдан немесе сәйкес бөлімшеден алынған құжат негізінде кәсіпорынтің баланстық шоты бойынша кәсіпорынтің бэк-офисіне сәйкес келетін жазуларды толтыру жөніндегі тапсырмасы;
өткізілетін негізгі құралдар атауының тізімі оларды сатып алу мерзімі, түгендеу нөмірі, баланстық және қалдық құнын, есептелген амортизация сомасы, қайта бағалау сомасы, сондай-ақ автокөлік бойынша қосымша мемлекеттік нөмірі, двигательдің және шассидің нөмірі көрсетілетін қаулыға қосымша.
Негізгі құралдарды өткізу арнайы қабылданған заң бойынша сату-сатып алу келісімнің қорытындысымен және екі жақтың да басшыларының қолы қойылып, расталған мөрімен жүзеге асыры-лады. Жасалған келісімшарт алдын ала бас бухгалтермен және кәсіпорын филиалының заң қызметінің басшысымен бекітіледі.
Кәсіпорынның негізгі қүралдарын занды тұлғаның балансына беру, кәсіпорынтің жоғары басшысының қолма-қол шешімімен бар болса, атауы, түгендеу және зауыттық нөмірі, сатып-алу күні, бастапқы және баланстық қүны, есептелген амортизациялардың сомасы, берілген негізгі құралдың қайта бағалануы көрсетілетін қабылдап-өткізу актісінің негізінде жасалады. Актіге екі жақтың өкілдерінің қолы қойылады және кәсіпорын әкімшілік қызметінің бас-шысымен бекітіледі және кәсіпорынтің баланстық шоты бойынша сәйкес жазуларды жүзеге асыру үшін актінің бірінші данасы кәсіпорынтің бэкофисіне жіберіледі..
Жеке тұлғаларға негізгі құралды қайтарымсыз берген кезде филиал немесе сәйкес бөлімше сыйға беру туралы келісімшартты толтырады. Келісім- шарттың бірінші данасы үлгілік тізімдемесімен бірге кәсіпорын бухгалтеріне жіберіледі.
Кәсіпорын бэк-офисі филиалдан немесе сәйкес бөлімшеден алынған үлгілік тізімдемесі мен қабылдап-өткізу актісі негізінде кәсіпорынтің баланстық шоты бойынша сәйкес келетін жазулар толтырады
Достарыңызбен бөлісу: |
