е,
бірқата
р
қиынд
ық
туында
уда
ыла
у,
әңгі
міл
есу,
сау
алн
ама
жән
е
сур
ет
салғ
ызу
орта өзін
ыңғайлы
сезінуіне
көмектес
у
,
оқушы
лармен
достық
қарым-
қатына
сқа
түскен
дігін
анықта
у.
Сынып
жетек
шісіме
н
сөйлес
у
АТА-АНАҒА КЕҢЕС БЕРУ ЖУРНАЛЫ
Күні,
айы,
жылы,
уақыты
Ата-
анан
ың
аты-
жөні
Оқушын
ың аты-
жөні
Сыныбы Отбасы
лық
жағдайы,
бала саны
Қай
тақырып
та кеңес
берілуі
Еске
ртпе
Қо
лы
Қарапайым педагогқа қарағанда, әлеуметтік педагогтың ролі ең
алдымен білім беру емес, тәрбиелеуде, оның әлеуметтік көмек беру
және қорғау функиясында. Әлеуметтік көмектің бағыты белсенді
болуы керек және әлеуметтік жұмыстың субъектілері ретінде
клиенттерді тартуы қажет. Әлеуметтік педагогтың отасымен
байланысы әрбір нақты отбасы (жалпы отбасы туралы емес) туралы
мәлімет пен оның ерекшеліктерін, адамдардың тіршілігінің осы
саласында қарым-қатыас жасау процесінің заңдылықтарын ескеру
негізінде жасалады.
Әлеуметтік педагогтар – балалармен, олардың ата-аналарымен,
ересектермен, тұрғындарымен отбасы-тұрмыстық микроортада және
көршілер ортасында, жасөспірімдермен, жастардың, топтарымен және
бірлестіктерімен тәрбие жұмысымен жүргізетін, мәдени-сауық, дене
шынықтыру-сауықтыру, еңбек, ойын және басқа жұмыстарды, топпен
қарым-қатынас
жасуды,
балалармен
ересектердің
социумда
техникалық, көркем шығармашылық және шығармашылықтың басқа
да түрлерін ұйымдастыратын мамандар.
Әлеуметтік педагог балаларды, жасөпірімдер мен жастарды
әлеуметтендіру процесінде мүмкін болатын және мақсатты
«араласуды» қамтамасыз етеді, отбасы мен басқа да тәрбиелеу
институттарына көмек береді, балалар мен ересектер арасындағы
байланыстыршы жік, делдал «үшінші тұлға» ролін атқарады, жеке
тұлғамен және қоғаммен жұмыс жасайды. Ол жасөспірімдердің
әлеуметтік және кәсіби бағдар алу кезеңінде көмектеседі, балалардың
қоғамдағы құқытарын қорғайды.
Әлеуметтік педагогтың отбасымен жұмысының негізігі
бағыттары
- ата-аналарды ағарту және кеңес беру;
- жайсыз отбасыларын диагностикалау және патронажға алу;
- жеке бейәлеуметтік топтарға басқа бағдар беру және оларды
«бұзу» жөніндегі жұмыс;
- жаңа рольдерге бейімделуге көмектесу;
- қызметтің қанағаттанарлық салаларын табуға көмектесу;
- жас отбасыларына кеңес беру;
- кәсіби бағдар алуға көмектесу;
- топтық, отбасылық сауықтыру ұйымдастыру;
- жалғызбасты адамдарға көмек беруді ұйымдатыру;
- үйінде және арнайы мекемелерде әлеуметтік назарды талап
ететін адамдарды анықату;
- микросоциумда қария адамдардың белсенділік көрсетуі және
олардың мүдделерін қанағаттандыру үшін жағдай жасау.
Кеңес беру әлеуметтік жұмыстардың маңызды әдісі мен
технологиясы болып табылады. Әлеуметтік жұмыс тәжірибесінде
біраз мәселелерді шешу: дәрігер, заңгер, психолог сияқты көптеген
мамандармен ақпарат алмасуды талап етеді. Әлеуметтік жұмыстарды
мақұлдау мен оларды қоғамдық тұрғыдан мойындау, көбінесе кеңес
берушілер ретіндегі әлеуметтік қызметкердің атқаратын ролімен
анықталады. Кеңес беру – бұл іс барысында маманның өтініш
жасаған адамға пайда болған мәселелердің мәнін түсіндіріп және
ұғындыратын, сондай-ақ оны шешу үшін қолдануға болатын түрлі
амадарды ұсынатын әлеуметтік жұмыс түрі. Әлеуметтік міндеттерді
шешудің технологиялық әдістері ретіндегі кеңес беру – бұл
азаматтардың, жеке
адамдардың,
отбасылардың,
топтардың,
қауымның қажетті бір ақпаратты анықтау мақсатын және оны
қамтамасыз етудегі көмек көрсетудің баламалы түрлерін нұсқауымен
ақыл-кеңес беру арқылы әлеуметтік қызметте жиі пайдаланатын шара.
Әлеуметтік кеңес берудің түрлі әдістері мен тәсілдері бар.
Солардың арасынан: қадағалау, тестілеу, көндіру, сендіру, хабарлау,
кіші тренинг және басқаларын атап өтуге болады.
Әлеуметтік қызметте, әсіресе отбасымен жұмыс жүргізгенде,
психологиялық кеңес беру пайдаланылады, яғни «адамдарға ықпал
етудің негізгі жолы - әңгіме-дүкен қажет болып табылатын, тұлғалар
арасындағы қатынастардың қиыншылықтарына байланысты әрқилы
психологиялық мәселелерді шешуге бағытталған тікелей жұмыстар
жүргізу». Психологиялық кеңес беру өтініш иесіне ең алдымен оның
тұлғааралық қатынастарын қайта құруға, ал психокоррекциялық
немесе шиеленістер негізіне жататын адамның ішкі мәселлерін
шешуге бағытталған.
Кеңес беру мақсаты - өтініш берушіні өзіне-өзі көмектесуіне
үйрету және осылайша оны өзіне-өзі кеңесші бола білуге баулу.
Кеңес берудің мақсатын анықтау көмек сұрауға өтініш
білдірушінің сұранысына, кеңес берушінің теориялық бағдарын
байланысты болады.
Кеңес беру бұл төмендегідей бірнеше кезеңдерге бөлінетін бір
мезгілдік қана әрекет:
- өтініш иесін кеңес алуға итермелеген себептерді анықтау;
- талдау, бағалау, анықтау мәселелері;
- мәселенің құрылуын және кеңестің мақсатын анықтау;
- әрекет ету жоспарын белгілеу;
- тиісті әрекеттерді жүзеге асыру;
- кеңес берудің нәтижесін бақылау және қортындылау.
Отбасылық кеңес берудің негізгі мақсаты - адамның ішкі
психикалық өмірі мен оның тіршілік әрекетіне әсер ететін
жүйеаралық қатынастар арасындағы тепе-теңдікті сақтау. Осыған
орай, іс жүзінде әлеуметтік қызметкер өзінің кәсіби қызметіне
қатысты отбасымен жұмыс жүргізгенде кеңесшінің, көмекшінің,
аудармашының, делдалдың, адвокаттың, брокердің, тәлімгердің және
басқалардың ролін (қызметін) атқаруы мүмкін.
Әлеуметтік қызметкер – кеңес берушінің тұлғааралық дағдылары
мен білітктілігінің қатарында төмендегі мынадай қабілеттіліктер
болуы тиіс:
- іскерлік, қызметтік өзара қарым-қатынас құру мен оны сақтай
білу;
- сезімталдықпен жұмыс істеп, оның өзіне және басқа адамдарға
ықпалын санасына тоқи білу;
