Студенттерге арналған пәннің бағдарламасы

Пән туралы мәлімет:

Осы пәнді оқу барысында әрбір шәкірт адам ағзасының физиологиялық қызметін, оньщ механизмдерін, сыртқы ортаға бейімделуіндегі болатын өзгерістерін біліп қана қоймай болашак. кызметінде практика жүзінде іске асыруды үйрене қатар, күнделікті жене әртүрлі колайсыз жағдайларға кезлескен уакыттарда шебер қолдана білуді үйрену.

Бағдарламада берілген материалдардың қүрылымы мен мазмүның қалыптастыру үшін биология мамандарын дайындайтын университеттердің оқулыктары мен оқу бағдарламаларымен танысып, соларды басты негіз етіп, қазіргі білім стандарттарына сөйкес жасауға үлкен мән беріледі.

Пәнді оқыту мақсаты (лекциялық, практикалық, лабораторлык):

организмнің, жүйелердің, мүшелердің қызметтерінің физиологиялық механизмдерімен таныстыру;

физиология ғылымының жаңа жетістіктерімен таныстыру және даму болашағын көрсету; білім беріп,физиологиялык ой қалыптастыру.

Пәнді оқытудың міндеттері: физиологиялык жүйелердің атқару қызметтерін анықтап олардың реттелу механизмдерін толық білу, игерген білімдерін практикалық сабақтарда және эксперименталды жүмыста пайдалана білу. Физиологиялық классикалық әдістермен танысып оларды қолданатын жай туғызу.

Студенттер тәжірибелік сабақтарда кейінгі жұмыстарында қолдануға болатын физиологиялық зерттеулердің әр-түрлі әдістерін меңгеру керек.

1. 
   Несіпбаев Т. Жануарлар физиологиясы. Оқулық, 1-том. Алматы, "Қайнар", 1995 ж., ІІ-том, Алматы, "Кайнар", 1996 ж.
   
2. 
   Нссіпбаев Т. Жануарлар физиологиясы. Оқулық, Алматы. "Ғылым", 2005 ж.
   
3. 
   Несіпбасв Т. Адам жоне жануарлар физиологиясы. Окулық, Алматы, "Ғылым", 2005 ж.
   
4. 
   Несіпбаев Т.Н., Бегаилов Е.Б., Алданазаров С.С. Жануаралар физиологиясыньщ практикумы. Оку күралы. Алматы, 2004 ж.
   
5. 
   Георгиевский В.И. Физиология с/х животных. Учебник. Москва, ВО "Агропромиздат", 1990
   
6. 
   Голиков Н.А., Базанова Н.У. т.б. Физиология с/х животных.
   Учебник. Москва, ВО "Агропромиздат" 1991.
   
7. 
   Сысоев А.А., Битюков И.П. Практикум по физиологии с/х животных. М., "Колос", 1981 г.
   
8. 
   К.Шмидт Ниельсен. Физиология животных приспособление и среда, т. I—II. Москва, "Мир", 1982 г.
   

жоспары

№	Пән тақырыптарының аты	Дәріс	Зерт	СӨЖ
1	Кіріспе	1	-	8
2	Қозғыш тканьдердің физиологиясы	1	1	8
3	Парабиоз туралы Введенскийдін. ілімі	-	-	8
4	Орталық жүйке жүйесінің физиологиясы	1	1	8
5	Вегетативтік жүйке жүйесі (симпатикалық және парасимпатикалық)	-	-	8
6	Ішкі сөлшіс (эндокриндік) бездердщ физиологиясы	1	-	6
7	Қан мен лимфаның негізгі қызметтері	1	1	8
8	Тыныс алу жүйесінің физиологиясы Тыныс алу ырғағын қамтамасыз ететін жүйкелік аппарат	1	1	6
9	Организмде заттар мен энергияның алмасуы	1	1	8
10	Асқорыту физиологиясы	1	1	8
11	Бүйректер және баска да сыртқа шығару ағзаларыныц қызметі	1	-	8
12	Сенсорлық жүйе	1	-	8
13	Психикалық іс-әрекетінің физиологиялық негіздері	1	-	6
14	Хронофизиологиясы	-	-	6
15	Жасөспірімдер физиологиясы	1	-	8
16	Бейімдеушіліктің негізгі зандылықтары	-	-	5
Барлығы:		12	6	117

Жүйке мен ет клеткаларының ішіндегі және сыртындағы К, Ma, C1 мөлшерлері, олардың арақатынасы. Клетка мембранасы жөнінде түсінік. Тыныштық және әрекет потенциалдары пайда болуы себебіндегі мембраналық теория. Рефрактерлік кезең, козудан кейінгі қүбылыстар.

Рефлекс уақыты. Жалпы түпкі жол жөніндегі түсінік. Рефлекс жауабының градациясы. Жинақталу процесі. Орталык тежелу жөнінде ілім жөне оны түсіндіретін гапотезалар.

1. 
   Казақстанда физиологияның дамуы. Физиолошялық процестердің реттслу механизмі.
   
2. 
   Гемопоэз. Эритроциттердің тұну жылдамдыгы. Қан топтары.Ауыл шаруашылық малдары қанының генетикалық жүйелері.
   
3. 
   Лимфаның қүрамы, қасиеттері жәнс маңызы. Лимфаның пайда болуы мен айналымы.
   
4. 
   Жүрек биотогы, электрокардиография. Кан айналым жүйссіндегі рефлексогендік аймактар, олардың рөлі.
   
5. 
   Әртүрлі мүшелердегі кан айналымының ерекшеліктері.
   
6. 
   Гипоксия және оның түрлері. Құстардың тыныс алу ерекшсліктері. Түрлі жануарлардың тыныс алу жвгіліл.
   
7. 
   Бір белімді және көп бөлімді қарындардың қимылы.
   
8. 
   Ішектегі ас қорытуды зсрттеу әдістері. Тоқ ішектсгі ас қорыту. Үй күстарының ас қорыту ерекшеліктері.
   
9. 
   Бауырдың зат алмасудагы рөлі. Күйіс малындағы белок алмасуының ерекшеліктері.
   
10. 
    Күйісті малдардағы көмірсулар мен майлар алмасуының ерекшеліктері.
    
11. 
    Дәрмендөрілер (витамиидер) жөне олардың маңызы.
    
12. 
    Тері және сүттену физиологиясы.
    
13. 
    Ac қорыту ағзаларының және жыныс бездерінің гормондары.
    
14. 
    Жүйке талшықгарьшың физиологиясы. Синапстар.
    
15. 
    Анализаторлар физиологиясы
    

Ағымдағы үлгерімді бақылау іс - шараларының күнтізбелік кестесі

СӨЖ түрі	АҮ максималды балл		Тапсырманы алу мерзімі	Тапсыру мерзімі	Бақылау формасы
	1 сабаққа	барлығы
Дәрістік сабақтарға дайындық	2	12	1 сабақта	Кесте бойынша	Қатысу
Тәжірибиелік сабақтарға дайындық	5	30	Бекітілген сессияда	Бекітілген сессияда	ТЖ қорғау
Зертханалық сабақтарға дайындық	4	48	Бекітілген сессияда	Кесте бойынша	ЗЖ қорғау
Өздігімен оқуға аранлған материалдарды дайындау	2	10	Бекітілген сессияда	Кесте бойынша	Конспект
	Максималды балл
Аралық бақылауға дайындық	100			Кесте бойынша	Тестілеу

Кафедра отырысында ұсынылған 200__ж. «___» ____ № __ хаттама

Кафедра меңгерушісі ________________________ б.ғ.д. Исимбеков Ж.М.

Бақылау жұмыстарының тақырыптары

1 НҰСҚА

1. 
   Реттелу женінде негізгі түсінік.
   
2. 
   Жүйкелік козу табиғаты жөнінде түсінік.
   
3. 
   Жүйке клеткасы және оның белшектерінің функииональдык маңызы.
   
4. 
   Эфферентті жене афферентті жүйке жолдары, синапс, рецепторлар жөнінде қысқаша ұғым.
   
5. 
   Рефлекстің структуралық - функциональдык негізі.
   

2 НҰСҚА

1. 
   Қозғыштықты анықтайтын әдістер.
   
2. 
   Қозу табалдырығы.
   
3. 
   Хроноксия және лабилдік жөнінде үғым.
   
4. 
   Жүйке импульстің таралу жылдамдығы.
   
5. 
   Әр түрлі жүйке талшык.тарындағы жүйке импульсінің таралу шапшандыры.
   

3 НҰСҚА

1. 
   Үлкен ми сыңарларының негізгі эволюция кезендері.
   
2. 
   Ми қыртысының козғалткыш және. сенсорлық алаңдары.
   
3. 
   Негізгі эфферентті жүйелердің жол нүсқаулары.
   
4. 
   Электроэнцефалограмма және онын. негізгі ырғақтары жөнінде түсінік.
   
5. 
   Ми кыртысы жөне вегетативтік процестердің реттелуі.
   

4 НҰСҚА

1. 
   Аналык, клеткалар, олардың морфологиясы, генеративтік және эндокриндік қызметі.
   
2. 
   Жыныстық цикл жөне оның кезеңдері.
   
3. 
   Жүмыртка клеткаларының гормоны - фолликулин, оның табиғаты жәнс екінші жыныс нышанына тигізетін өсері.
   
4. 
   Сары дененін. гормоны - прогестерон, оньвд жатырға, жүмырткд клеткаларының пісуіне және сүт бездерінің дамуына тигізетін өсері.
   
5. 
   Овогенез физиологиясы.
   
6. 
   Жыныс клеткаларының пісуіне және жыныс гормондарының өнуіне тигізетін гипофиз гормондарының әсерінің ролі.
   
7. 
   Климактерий. Піштіру нөтижелері. Жыныс өзгертудегі төжірибелер.
   

5 НҰСҚА

1. 
   Белоктар, олардың табиғаты жөне физиологиялык маңызы.
   
2. 
   Липидтер, олардың классификациясы және физиологиялық ролі.
   
3. 
   Көмірсулар, олардың классификациясы жөне зат алмасудағы энергетикалык, маңызы.
   
4. 
   Витаминдер, олардың классификациясы. Авитаминоз туралы түсінік.
   
5. 
   Еритін витаминдердің алмасудағы ролі.
   
6. 
   Майда еритін витаминдер жене олардың физиологиялык. маңызы.
   

6 НҰСҚА

1. 
   Әр түрлі ішкі ағзалардың интерорецепторлары және олардың сипаттамасы.
   
2. 
   Проприорецепция.
   
3. 
   Вестибуляр аппаратының құрылысы, қызметі, оттолит органдары және имек арналар.
   
4. 
   Дәм және иіс рецепторлары.
   
5. 
   Есту органы.оның күрылысы және қызмет етуі.
   
6. 
   Көз, оның қүрылысы жөне оның қызмет етуі.
   
7. 
   Көздің оптикалык орталыктарында сөуленің сынуы.
   
8. 
   Электроэритрограмма. 1 алдағыш органдардың қарым-катынасы.
   

7 НҰСҚА

1. 
   Шартсыз рефлекстердің шартты рефлекстер арқылы пайда болуы және шартгы рефлексхерді зерттеу проблемасы.
   
2. 
   Әр түрлі жануарлардың шартты-рефлекторлық іс- әрекетін салыстырып зерттеу.
   
3. 
   Хронофизиологиясы. С.И.Степанованың гипотезасы. А.М.Алпатовтың гипотезасы. Ю.Ашоффтың ережесі.
   
4. 
   Хронофизиологияның қолданбалы аспектлері.
   

8 НҰСҚА

1. 
   Адамның онтогенездік дамуының негізгі заңдылықтары.
   
2. 
   Организмнің мүшелері мен жүйелерінің жасқа карай өзгерістері.
   
3. 
   Қартаю биологиялық процесс ретінде.
   
4. 
   Қартаюдың физиологиялық жүйелерге есері.
   
5. 
   Өмір сүру үзақтығына эсер ететін факторлар.
   

9 НҰСҚА

1. 
   Бейімделушіліктің жалпы принциптері мен механизмдері.
   
2. 
   Бейімделу процесінің даму кезеңдері.
   
3. 
   Адамның бейімделу ерекшеліктері.
   
4. 
   Стресс және стрессорлык эсер туралы түсініктеме.
   

Курстың саясаты

Студенттер сабақты босатпай, мұқият әрбір сабаққа дайындалып, бағдарлама бойынша барлық тәжірибелік және зертханалық тапсырмалар мен өзіндік жұмыс жоспарын дер кезінде орындап, мұғалімнің берген тапсырмаларын тиянақты, сапалы жасап, оқу бағдарламасына сәйкес көрсетілген барлық бақылау түрлерін толық тапсыру қажет.

Сабақ босатқан, үлгерімі нашар студенттер өз тәртібіне жауапты болулары қажет. Себебсіз сабақ босатқандары үшін, студент қатаң тәртіпке шақырылады да, олардың бағалау рейтингтеріне зардабы тиеді. Олардың оқу көрсеткіштерінің балдары қысқартылады:

- дәріс, тәжрибелік және зертханалық сабақттарды босатқаны үшін – 1,0 балл (1 сабаққа) кесіледі.

- әрбір босатылған және соңынан тапсырылмаған тәжрибелік және зертханалық сабақ үшін 1,5 балл, ал студент келесі сабаққа дейін босатқан сабағын дайындалып, тапсырса, рейтинг бойынша қарастырылған баллдан 1 балл төмендейді.

Семестрде 1 аралық бақылау қарастырылған. Тест әдісімен бақылау бағдарлама бойынша пәннің бір бөлігін өткеннен соң жүргізіледі және әр бөлік 20 сұрақтан құралады.

Қорытынды бақылау – емтихан, тест арқылы жүргізіледі.

Көрсетілген талаптар тек қана студенттердің алған білімінің сапасын жоғарлатуға бағытталған.

Курстың саясатына сәйкес студенттердің оқуға деген ынтасы мен қатнасы университет тәртібімен саясатына сәйкес болу керек.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:

1. 
   сабаққа қатысу және дәріс конспектісін тексеру.
   
2. 
   дәріс, тәжрибелік, зертханалық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.
   
3. 
   білімді тесттік бақылау бойынша тексеру.
   
4. 
   емтиханда алынған балл
   

Білімді бағалау баллдық-реитингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін тәжрибелік және зертханалық сабақтарға белсенді қатысу. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студен семестрдың соңында, өткен тақырыптардың барлығын айтуғы тиіс, сонда ғана барып сынаққа жіберіледі.

Семестр бойы білімді бақалау жүргізіледі.

Семестр бойы білімді бақалау жүргізіледі.

Кез келген ереже бұзушылық аудиториядан шығару мен баллды төмендетуге дейін әкеледі. Жұмыстарды тапсыру күнтізбелік шаралар бойынша уақытында тапсырылуы тиіс.

жүктеу 379,35 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: