Шпаргалка по биологии для казахских школ на ент 2012

Орамжапырақгүлділер тұқымдасына жататын өсімдік:шомыр

Орамжапырақтың гүлшоғыры:шашақгүл

Организм қызметінің гуморальдық реттелуінің жүруі:биологиялық белсенді заттар-гормондар арқылы

Организм ұрығының дамуын зерттейтін ғылым:Эмбриология

Организмге әсер ететін факторлардың ең жоғарғы деңгейі, одан әрі тіршілік тоқтамайтын деңгей:Максимум деңгей

Организмге әсер ететін факторлардың ең қолайлы деңгейі, одан әрі тіршілік тоқтамайтын деңгей:Оптимум деңгей

Организмге әсер ететін факторлардың ең төменгі деңгейі, одан әрі тіршілік тоқтамайтын деңгей:Минимум деңгей

Организмге әсер ететін факторлардың ең төменгі деңгейі:минимум деңгей

Организмге тән ішкі және сыртқы белгілерінің жиынтығы:Фенотип

Организмдер туралы көп салалы ғылым:Биология

Организмдердің жеке бейімделушілігің арттырады, бірақ организмнің құрылым деңгейінде ешқандай өзгеріс болмай сол қалпында сақталады-Идиоадаптация

Организмдердің Жер бетінде кең таралуын шектеп отыратын фактор:Шектеуші фактор

Организмдердің қоршаған орта жағдайларында тіршілік ету үшін белгілі қасиеттерінің пайда болуы:Бейімделгіштік

Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі: Акклиматизация (жерсіндіру)

Организмдердің тұқымқуалаушылығы мен өзгергіштігі туралы ғылым:генетика

Организмнің жыныстық жетілу кезеңі-Физиологиялық.

Организмнің қорғаныш тежелуі:Ұйқы

Организмнің сыртқы ортамен байланысы ... арқылы: жүйке жүйесі.

Организімдердің жалпы құрылым деңгейін күрделендіріп, жоғары сатыға көтеру-Ароморфоз

Органикалық дүние эволюциясындағы тірі ағза құрылысының күрделенуі: Ароморфоз.

Органикалық дүние эволюциясының негізін салушы:Ч.Дарвин

Органикалық дүниенің дамуының кезеңдері:архей, протерезой, палеозой, мезозой, кайнозой

Органикалық дүниенің эволюциялық теориясы алғаш тұжырымдалды:Ламарк

Органикалық зат түзетіндер:Продуценттер.

Органикалық зат түзуге, қор жинауға қатысып өсімдікті түрлі түске бояйды:Хромопластар

Органикалық заттар өсімдіктердің қай мүшесінде түзіледі:Тек жапырағында

Органикалық заттар сабақтың қай ұлпасымен жылжиды:Сүзгілі түтіктер

Органикалық заттар сүйектерге қандай қасиет береді? Иілгіштік және серпімділік.

Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофті организм-Саңырауқұлақ

Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын ағзалар:редуценттер

Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофты организм:саңырауқұлақ

Органикалық заттарды ыдырататын ферменттерінің органоиды: Лизосома.

Органикалық заттарды ыдыратушылар:Редуценттер

Органикалық заттардың бейорганикалық заттардан түзілуі: Фотосинтез.

Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар.Энергия.

Органикалық заттардың ыдырауы жылдамдырақ жүреді:Дымқыл тропикалық ормандарда

Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады:Сапрофитті.

Органикалық заты жасыл өсімдіктердің қай тобы жасап шығарады:Продуценттер

Органикалық тыңайтқыш:Шымтезек

Органикалық тыңайтқыш-Қи

Органикалық тыңайтқыштарды топыраққа себетін тиімді мезгіл-Күзде.

Органикалық тыңайтқыштардың ішінде көбірек қолданылатыны:Көң(қи),қарашірік

Органикалық шіріндісі мол кішкентай жыралар мен шағын тұщы суқоймалардың түбінде еркін тіршілік ететін біржасушалы қарапайым жәндік: Амеба.

Органоидтардың қандай түрі жасушаны біртұтас жүйе ретінде қамтамасыз етіп, өнімдердің тасымалдауына және липидтер мен белоктардың синтезделуіне қатысады:Эндоплазмалық тор

Орман құсын анықтаңыз:Тоқылдақ

Орман,тынымбақ,жасыл жамылғыларғы тән емес қызметтер:Адамды транспортпен қамтамасыз ету

Орманда кездеспейтін өсімдік:атқонақ

Орманда өсетін өсімдік:Қарағай.

Ормандағы ағаштарды жыл сайын кесуге болмаудың себебі:Топырақты минералды тұздармен байытады

Орманның батпаққа айналуына себепші болатын мүк:Шымтезек мүгі

Орманның төменгі қабатында өсетіндер- Көлеңкеге төзімділер.

Орта өмір заманы:Мезозой

Ортақтар арасында өзара пайдалығымен сипатталатын қатынас кезіндегі селбесу түрі: Нақты селбестік

Орталық Aмерика орталығынан шыққан өсімдік (отаны):-жүгері.

Орталық жүйке жүйесі:Ми мен жұлын

Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді:Аксон

Орталық жүйке жүйесіндегі ақ заттың жиынтығы-Нейронның ұзын өскінділері.

Орталық жүйке жүйесіне жатады:Жұлын мен ми.

Орталық жүйке жүйесіне өтетін қозу-Жұлынның артқы түбірі арқылы

Орталық жүйке жүйесінің ақ затының құрамы:нейронның ұзын өсінділері

Орталық жүйке жүйесінің ең жоғары бөлігі:Ми қыртысы

Орталық жүйке жүйесінің қозуын нашарлататын ауру- микседема

Орталық жүйке жүйесініңқұрамына кіретіндер:Бас миы

Орталық жүйке жүйесініңқұрамына кіретіндер:Жұлын

Ортаңғы құлаққа жатады-Дабыл жарғағынан самай сүйегінің ішіне дейін

Ортаңғы құлақтағы сүйекшелердің саны-3

Ортаңғы құлақтың бөлімдерідыбыс сүйекшелер.

Ортаңғы құлақтың қуысы дыбыс аңқамен не арқылы жалғасады:Есту түтігі(евстахиева

Ортаңғы мидың алдыңғы жағында жатады:аралық ми

Ортаңғы мидың гипоталамус бөлігінің алдыңғы ядролары:ұйқы орталығы

Орын ауыстыра алу қасиеті:Қозғалыс

Осы заманғы алғашқы адам сүйегі 1868ж. табылған- Францияда Кро – Маньон

Осы күнгі биосфераның түзілу кезеңі:Антропоген

Осы күнгі сүтқоректілердің қанша түрі бар:шамамен 4000

Оттегі жоқ, батпақты жерде өсетін өсімдіктерде кездесетін түрі өзгерген тамыр:Ауатамыр

Оттегі жоқ,батпақты жерде өсетін өсімдіктерде кездесетін түрі өзгерген тамыр:ауа тамыр

Оттегі қайда жұмсалады:Тотықтыруға

Оттегі организмнің қай жерінде тікелей сіңіріледі:Өкпе көпіршіктерінде

Оттегі өкпеден ұлпа,мүшелерге не түрінде тасылады:Гемоглобинмен байланысып, оксигемоглобин түрінде

Оттегі фотосинтез процесінде қандай қызмет атқарады:Жарық реакцияларын байланыстырушы

Оттегімен қаныққан қан: Артерия

Оттегін сіңіріп, көмірқышқыл газын сыртқа шығаратын ағза:Аэробты

Оттегін тасымалдаушы қанның құрам бөлігі:эритроцит

Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» деп аталатын өсімдік:Қыналар

Оттегінсіз тыныс алатын ағзалар:анаэробты

Оттегінсіз тынысалу қандай бактерияларғы тән:Шіріту бактериясына

Оттегіні тасымалдаушы қанның құрам бөлігі:гемоглобин

Оттегінің өкпеден ұлпа мен мүшелерге тасылуы:гемоглабинмен байланысып,оксигемоглабин түрінде

Оттексіз ортада тіршілік ететін ағзалар:анаэробты

Оттекті тасушы:Гемоглобин.

Оттектің жасушаның құрамды бөліктерімен қосылуы-Жасушалық тынысалу

Отырмалы гүлде болмайтын гүл бөлімі:гүлсағақ

Өзгерген өркен:Мұртша.

Өзгергіштіктің қандай түрлері дивергенцияға ұшыратады:Мутациялық өзгергіштік

Өздігінен таралатын тұқымдардың құрылысының ерекшелігі:Жемістері қақырағыш,ширатылған

Өздігінен тозаңданатын өсімдік:Бидай

Өздігінен тозаңданатын өсімдік:Бұршақ

Өздігінен тозаңданатын өсімдік:шегіргүл

Өзен көлдерде,бөгеттерде тіршілік етеді:Спирогира

Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі:қысқыштары

Өзен шаянының асқорыту жүйесіне қандай белгілер тән:қарыны екі бөліктен тұрады:ұсақтайтын және сүзгілі бөлімдерден

Өзен шаянының есту мүшесі болады ма:Болмайды

Өзен шаянының жүрегі:Бес бұрышты қалта.

Өзен шаянының жүрегінің құрылысы қандай::Бес бұрышты қалта тәрізді,адан бірнеше қан тамырлары шығып,ұштары дене қуысында ашылады.

Өзен шаянының қозғалуы-Жүзіп.

Өзен-көлдерде,бөгеттерде тіршілік етеді:спирогира

Өзеншаянның сезім мүшелері: көру мүшесі

Өзеншаянының жақ аяқтары-3 жұп.

Өзең көлдерде,бөгеттерде тіршілік етеді-Спирогира

Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі:Паразиттік.

Өзіне тән мөлшері,пішіні бар,дененің белгілі бір бөлігінде үйлесімді қызмет атқаратын жасушалар тобы: Ұлпа.

Өзінің тіршілік әрекетінде органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын ағзалыр қандай топқа жатады:Редуценттер

Өкпе арқылы тыныс алмайтын жануарлар:балықтар

Өкпе көпіршіктері -ауаға толы ауатамыр ұштары.

Өкпе көпіршіктерінен қанға О2 қашан өтеді: Тыныс алғанда

Өкпе қабынуы:пневмония

Өкпе мен ұлпадағы газ алмасу неге байланысты: Диффузия заңына

Өкпе сыртынан немен қаптайды:Өкпе плеврасымен

Өкпедегі ауа көпіршіктерінің қабырғаларын құрайтын ұлпа:эпителий

Өкпеден жүрекке баратын қантамыр бай:оттегіне

Өкпеқаптың басқаша атауы-Плевра.

Өкпені жарақаттайтын ауру:Туберкулез

Өкпенің газ алмасуына қатысатыны:Бронхиолдар,өкпе көпіршігі,веналық қылтамырлар

Өкпенің сыртқы қабатының атауы:плевра (сіріқауыз)

Өкпенің тіршілік сыйымдылығы дегеніміз:терең дем алып,дем шығарған кездегі ауаның мөлшері ең көп

Өкпенің тіршілік сыйымдылығын өлшейтін құрал:спирометр

Өкпесі нашар дамыған жануарлар:Қосмекенділер

Өлген ағзаларды қарашірікке айналдыратын бактериялар:Шіріту

Өлі ағзалардың денесінді тіршілік ететін бактериялар:Сапрофиттер

Өлі ағзалық заттармен қоректенетін саңырауқұлақ-Пеницилл

Өлі табиғат факторлар жиынтығы қалай аталатынын белгіле:абиоздық фактор

Өлі табиғат(жарық,температура,ылғалдылық,топырақ,судың қасиеті, мен құрамы) факторлар жиынтығы қалай аталатынын белгілеңіз:Абиоздық фактор

Өлі табиғатқа жатады:Тау жыныстары

Өліп біткен тірі ағзалардың қозынды қалдықтарына негізделген:Палеонтологиялық дәлел

Өмірлік маңызы бар қай заттың құрамына темір кіреді:Гемоглобин

Өнген тұқым тыныс алады-Суда еріген ауамен.

Өнген тұқымның -Қауызы жарылады.

Өне бастаған тұқымның тыныс алуын күшейтеді:Ауа

Өң,тоз,қыртыс бөлімдері бар ұлпа:Жабын

Өркен дамитын бүршік:Төбе бүршік

Өркен мен тамырлардыњ бойлай өсуiн тоқтату үшiн -Шырпу әдiсiн қолданады.

Өркен неден дамиды:Тұқымның ұрық бүршігінен

Өркендері жер бетіне төселіп өсетін шөптесін көп жылдық өсімдіктер тіршіліктің мына вормасына жатады:Хамефиттер

Өркендері шырмалып, төселіп өсетін асқабақ тұқымдас өсімдік:Құтырған қияр.

Өркеннің ең ұшындағы бүршік:Төбе бүршік

Өркеннің негізгі орталық тірек бөлімі:Сабақ

Өрмекші өрмекауды пайдаланады:қорегін аулауға

Өрмекші тәрізділер немен тыныс алады:Демтүтік

Өрмекші тәрізділерге жататындар:кенелер

Өрмекшіге жатады:дафния

Өрмекшілердің аяқтарының саны:4.

Өрмекшілердің қанайналым жүйесі: Ашық қанайналым жүйесі.

Өрмекшілердің қанша жұп аяқтары бар: 4.

Өрмекшінің денесі:Екі бөлік

Өрмекшінің қанының түсі:түссіз

Өрмекшітәрізділерге жататыны: Кене.

Өрмекшітәрізділерге жатпайтын жәндік:Өзен шаяны.

Өрмекшітәрізділердің басқа буынаяқтылардан айырмашылығы:астың ішектен тыс қорытылуы

Өрмекшітәрізділердің құрсақ аяқтары қандай мүшеге айналады:Өрмек сүйелдерге

Өрмекшітәрізділердің өкілі тайга кенесі болып есептеледі:Ол:Энцефалит ауруын тасымалдаушы

Өрмекшітәрізділердің шаянтәрізділерден қандай айырмашылығы бар:Төрт жұп аяғы бар

Өрмекшітәрізділердің энцефалит ауруын тудыратындары:Тайга кенесі.

Өрмекшітектестер мен бунақденелілердің зәр шығару мүшесі:Мальпигий түтікшелері

Өрмекшітектестердің баскөкірек бөлігіндегі аяқтарының саны:6 жұп

Өрмекшітектестердің өкілі:Қарақұрт

Өрмекшітектестердің тыныс алу мүшесі:Өкпе қапшықтары мен демтүтіктері

Өршіткілер (катализатор):ферменттер

Өрік өсімдігі қай тұқымдасқа жатады:Раушангүлділер тұқымдасы.

Өрістегіш балықтар:Бекіре,ката,майшабақтар

Өрістегіш балықтарға жататыны:Албырт,шортан,бекіре

Өскін дегеніміз ... өсімдік-жас сабағы мен жапырағы бар жер бетіне шыққан

Өсу бүршігінде болмайды:гүлшанақ

Өсу гормоны артық бөлінсе-Адамның сүйегі ұзарады

Өсу гормонын бөлетін без:Гипофиз

Өсу және қараңғыда жақсы көруге қажетті витамин:А

Өсу мен даму үдерістерінен көрінетін ағза жауабы:Жарық кезеңдік

Өсімді мүшелерге жатады- Жапырақ

Өсімді мүшелері арқылы көбейеді:Традесканция

Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа:Жабын

Өсімдік бірлестігі деген:Бірдей жағдайда өметін және тіршілігі үшін күресіп отыратын өсімдіктер тобы

Өсімдік жасушаларында ғана болатын, бейорганикалық заттардан органикалық органикалық заттарды түзетін органоид:Пластидтер

Өсімдік жасушасындағы саңылау арқылы атқаратын қызметі:Зат алмасады

Өсімдік жасушасының қай құрылымында крахмал жиналады:Лейкопластарда

Өсімдік зақымданғанда ғана қарқынды дамитын бүршік:Бұйыққан

Өсімдік май мен көкөністе болатын дәрумен жетіспесе жыныс бездері әлсізденеді: Е

Өсімдік майы алынатын күрделігүлді өсімдік:Мақсыр

Өсімдік майы мен көкөністе болатын дәрумен жетіспесе әйел бедеулікке ұшырайды:Е

Өсімдік мүшелерінің әр түрлі жағдайға түрін өзгерту арқылы бейімделу:Түрөзгеріс

Өсімдік пен жануарлардың туыстығына дәлел бола алатын біржасушалы жәндік:Жасыл эвглена

Өсімдік сабағында,пиязшығында,жапырағында,жемтамырында,тамырсабақта орналасқан ұлпа:Қор жинаушы

Өсімдік сабағындағы буын дегеніміз-Жапырақ өсетін сабақ аймағы.

Өсімдік сабағының өң және тоз қабаттарын құрайтын ұлпа:Жабын

Өсімдік тіршілігінде воронка тәрізді гүлдердің атқаратын ролі қандай:Бунақденелілерді еліктіреді

Өсімдік ұзарып өседі:Төбе бүршіктен

Өсімдік ұшында қалыптасады:Төбе бүршік

Өсімдік,жануар,саңырауқұлақ,микроағзалар өз тіршілігіне қай газды падаланады:Оттегі,көмірқышқыл газы

Өсімдікке жарықтың негізгі қажеттілігі: Органикалық заттардың түзілуіне.

Өсімдікке жасыл түс беретін пластидті көрсетіңіз:Хлоропластар

Өсімдікке жетіспегенде қурайды:су

Өсімдікке түрлі түс беретін пластидтер:Хромопластар

Өсімдікке фосфор жетіспесе:Жемістің түзілуі баяулап,салмағы кемиді

Өсімдікте болатын эр түрлі тамырлардың жиынтығы:Тамыр жүйесі

Өсімдікте жемістің түзілетін жері (орны):аналық жатын (түйін).

Өсімдікте лейкопластар орналасқан мүшесі:Тамырында, тұқымда.

Өсімдікте тіршілік ететін вирустың саны-400

Өсімдіктегі түссіз пластидті көрсетіңіз:Лейкопластар

Өсімдіктекті азықпен қоректенетін сүтқоректілерде аш ішек пен тоқ ішек тоғысатын жері: Бүйен.

Өсімдіктекті азықпен қоректенетін ірі, күйіс қайыратын сүтқоректілердің қарны: 4.

Өсімдіктен бөліп алатын биіктігі 8-10 см шамасындағы жас өркен:Қаламша.

Өсімдіктер әлемін зерттейтін ғылым-Ботаника

Өсімдіктер былай жіктеледі: Бөлім,класс,қатар,тұқымдас,туыс,түр

Өсімдіктер вегетативтиі жолмен көбейген кезде,генотиптері бірдей болғанмен,белгілердің фенотипте байқалуы неліктен әртүрлі болады:Модификациялық өзгергіштіктің нәтижесінде

Өсімдіктер жасушаларының қандай органоидтарында АТФ синтезделеді:Пластидтерде

Өсімдіктер құрылысын зерттейтін ғылым:ботаника

Өсімдіктер мен жануарлар жасушаларында қандай органоидтар кездеседі:Митохондриялар

Өсімдіктер мен жануарлар жасушасының цитоплазмамен тікелей байланысқан ішкі қабаты:Плазмалемма

Өсімдіктер мен жануарлар жасушасының цитоплазмасындағы сұйықтыққа толы қуыс:Вакуоль

Өсімдіктер мен жануарлардың ортақ ата тегі қандай ағзалар:Балдырлар

Өсімдіктер мен жануарлардың туыстығына дәлел болатын бір жасушалы ағза:жасыл эвглена

Өсімдіктер мен жануарлары арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ:Қорық

Өсімдіктер мына газбен тыныс алады:Оттегімен

Өсімдіктер органикалық заттарды топырақтан алмай өздері түзетін дәлелдеген галым:Ван Гельмонт

Өсімдіктер систематикасының дамуы мен өсімдіктер әлемін құру жүйесінде еңбектері маңызды болған ғалым-Линней

Өсімдіктерге арналған Қазақстанның «Қызыл кітабы» жарық көрді:1981 жылы

Өсімдіктерге қандай ағзалар балама берді:Жасыл балдырлар

Өсімдіктерге түс беретін органоид:Пластид

Өсімдіктерде альбиностар(ақ) летальді гендерге жатады(өліп қалады), бірақ көптеген түрлердің ұрпағында альбиностар кездеседі.Альбиностар өлген кезде олар неге біржола жойылып кетпейді:Альбинизмнің гені рецессифті және гетерозиготалы жекелеген түрлерде әрқашан сақталады

Өсімдіктерде АТФ синтезі қандай процеспен байланысты:Фотосинтездің жарық реакцияларымен

Өсімдіктерде керексіз заттарды шығаратын ұлпа-Бөліп шығарушы

Өсімдіктерде қыстарма бой қай бөлігінде орналасқан:Буынаралықтардың түбірінде

Өсімдіктерде органикалық зат түзуге қатысады:Негізгі ұлпа

Өсімдіктерде тыныс алуға жұмсалатын негізгі заттар:Органикалық заттар

Өсімдіктердегі қанттың түзілуі тек ... болады:Хлоропластарда

Өсімдіктерді әр түрлі қолайсыз жағдайлардан қорғайды:Жабын ұлпасы

Өсімдіктерді органикалық қосылыстардың тотығуы дегеніміз:Тынысалу

Өсімдіктердің ауруын туғызатын жәндік-Кене.

Өсімдіктердің әр түрлі туысқандарын будандастыру кедергісін Карпеченко Г.Д. қандай жолмен шешті:Гибридтердің хромосом санын екі еселеу арқылы

Өсімдіктердің гомозиготалық қатарындағы белгілердің түрленуі немен түсіндіріледі:Жаңа гендік комбинациялармен

Өсімдіктердің гүлдері ашық реңді, хош иісті, тозаңдары өте ірі және тәтті шірне бөледі:Бунақденелілер арқылы тозаңдану

Өсімдіктердің ең ежелгі тобы:Ашық тұқымдылар

Өсімдіктердің жаңа сортын шығарумен айналасатын ғалымдар:Селекционерлер

Өсімдіктердің жаңа іріктемелері мен жануарлардың тұқымдарын жасау, жақсарту, ұсақ ағзалардың штаммаларын алу әдістерін зерттейтін ғылым: Селекция.

Өсімдіктердің жаңа іріктемелерін, жануарлардың жаңа қолтұқымдарын шығарумен шұғылданатын ғылым- Селекция.

Өсімдіктердің жасыл болуы ...байланысты:Хлоропластарға

Өсімдіктердің қай мүшесінде мынадай бөлігінде тұйықтаушы жасушалар кездеседі:Жапырақта

Өсімдіктердің қай мүшесінде мынадай ұлпалар кездеседі: қабықша, бағаналы, кеуек, өткізгіш, лептесік? Жапырақта.

Өсімдіктердің қандай белгілері филогенетикалық белгі болып саналмайды:Бластула

Өсімдіктердің маусымдық өзгерісін қай ғылым саласы зерттейді:Фенология

Өсімдіктердің негізгі тамырларының жасушаларында қорға жиналып,жуандап,түрін өзгертетін тамыр:Жемтамыр

Өсімдіктердің топырақтан қоректенуі:Минералды қоректену

Өсімдіктердің тыныс алуына қажетті газ:оттегі

Өсімдіктермен қоректенетін бунақденелiлер: жапырақжегілер.

Өсімдіктері мен жануарлары арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ:Қорық

Өсімдіктері мен жануарлары қорғалатын арнайы тұтас табиғи аймақ:Қорық

Өсімдіктің азот жинақтаушы-түйнек бактериялары орналасқан орны:Тамырда

Өсімдіктің белгілі бір бөлігінің түсі-пластидтерге байланысты.

Өсімдіктің жасыл жасушаларындағы күрделі процестің нәтижесінде не түзіледі:Крахмалға айналатын қант

Өсімдіктің жасыл түсі (бояуы)-Пластидтерге байланысты

Өсімдіктің жер асты және жер үсті мүшелерін жалғастырып тұратын орталық тірек:Сабақ

Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы:Тамыр оймақшасы

Өсімдіктің жер асты мүшесі:Тамыр

Өсімдіктің жынысты көбею мүшесі:гүл.

Өсімдіктің кез-келген мүшесінен дамитын бүршік:Қосалқы бүршік

Өсімдіктің көбею мүшесі:гүл

Өсімдіктің қай бөлігінде ксилема(сүрек) болады:Жоғарыда аталынған бөліктердің барлығында,яғни жапырақта,сабақта,тамырда

Өсімдіктің қоректенуін күшейтетін тамыр-Қосалқы.

Өсімдіктің құрлыққа бейімделе бастау дәуірі:Палеозой.

Өсімдіктің мына аталған қай мүшелері басқа мүшелерге қарағанда гомологты емес:Түйнегі

Өсімдіктің өсімді мүшесін зақымдап,дәннің толуын баяулататын:тат саңырауқұлағы

Өсімдіктің тамыр арқылы топырақтан сіңіретіні:су және минералды тұздар

Өсімдіктің тамырынан сабаққа судың көтерілу себебі:Тамыр қысымын

Өсімдіктің топыраққа берік орнығып,қоректенуін күшейтетін тамыр:Қосалқы.

Өсімдіктің топырақтан қоретенуін... қоректену дейді:Минералды

Өсімдіктің тұқымында,тамырында,түйнегінде кездесетін түссіз,ұсақ денешіктер-Лейкопластар

Өсімдіктің тыныс алуы:Оттегін сіңіріп, көмірқышқыл газын бөлу

Өсімдіктің тыныс алуына қарама-қарсы процес:Фотосинтез процесі

Өсімдіктің ұрықтануын ашқан шетелдік ғалым-К.А.Навашин

Өсімдіктің ұрықтануының жүруі-Тозаңданғаннан кейін

Өсіп даму кезінде адам денесінің пропорциясы(пошымы) өзгереді,18жасқа келгенде адамнан қандай өзгерісті байқауға болады:Физиологиялық қызмет көрсеткіші ересек адамның атқаратын қызметіне жақындайды

Өт бөлетін без:Бауыр.

Өт қабы аузының ашылатын мүшесі: Ұлтабар.

Өте бағалы май,хош иісті заттар алуға қолданылатын өсімдік:Раушан

Өте баяу өсетін ағза:Қына

Өте ертедегі адам:питекантроп

Өте қауіпті ішек-қарын ауруы:тырысқақ

Өте құнды майлы өсімдік-күнбағардың шыққан жері:мексика

Өте сирек кездесетін жануарлардың түрлері:Барыс

Өте сирек кездесетіндіктен, Қазақстан Қызыл кітабына тіркелген ашық тұқымды өсімдік-Зеравшан аршасы.

Өте ірі,түтікше тәрізді,күлтесі ақ түсті гүлдері,өте үшкір тікенекті жемісі бар,алқатұқымдастарға жататын өсімдік:Сасық меңдуана

Өткізгіш және рефлекстік қызметтері жойылып кетеді...зақымданғанда:Жұлын

Өткізгіш шоқтардың жапырақ тақтасына орналасуы:Жүйкелену

Өтпелі формалар,қалдық:Рудимент

Өттің әсерінен ыдырайды:Май

Өттің түзілуі: Бауырда.

Пайдалы қоңыз:қанқыз

Палеозой заманының ұзақтығы:340 млн жыл

Палеозой кезеңі:девон

Палеозой эрасының қай дәуірінде өсімдіктер құрлыққа шықты:Кембрий дәуірінде

Папоротник тәрізділердің жер бетінде кеңінен таралу дәуірі:Палеозой

Паразит құрттарды зерттейді:Гельминтология

Паразит саңырауқұлақ сау өсімдікке қай кезде түседі:Өнім жинап бастыру кезінде

Паразит саңырауқұлаққа жататындар:Қаракүйе

Паразит саңырауқұлақтар тарататын тері ауруы:теміреткі

Паразит саңырауқұлақтарға жататындар:қаракүйе

Паразит тіршілік ететін жәндік:Кене

Паразит тіршілік ететін тамыр:емізік тамыр

Паразиттер қан түйіршігін зақымдайтын уақыты-3-4 күн.

Паразитті қарапайымдыларға жататын-дизентерия (қантышқақ) амебасы.

Паразиттік жолмен тіршілік ететін құртамыштың тарататын ауруы:Кокундоз.

Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі:қантышқақ

Паразиттік тіршілік ететін бір жасушалы:Лейшмания

Паразиттік тіршілік ететін біржасушалы, кебішсе пішіні амеба тәріздес жәндік:Споралылар.

Паразиттік тіршілік ететін жәндік:Кене

Паразиттік тіршілік ететін тамыр:емізік тамыр

Паразиттік тіршілікке бейімделген құрт ішекке қармақшасымен және сорғыштарымен жармасып алаттын жәндік:Сиыр цепені.

Параллель жуйкелену:бидай,жүгері

Парапитектің пайда болуы:кайнозой

Парасимпатикалық бөліктің орталығы-Ортаңғы және сопақша мида

Парник эффектісі» атмосферада СО2,күйе,т.б.бөлшектердің көбеюімен байланыты:--көтеріліп,биосферада қолайсыз жағдай туады

Парсы тілінде «шағын бақ» сөзі:Бақша

Парфюмерияда пайдаланылатын ерінгүлді өсімдік:Лаванда

Патша балығы» деп атайды-Бахтах

Пеницилл антибиотигі алынатын саңырауқұлақ-Зең саңырауқұлағынан

Пенициллдің мукордан айырмашылығы:Жіпшумағы перделер арқылы жеке-жеке жасушаларға бөлініп,тармақталған жіпшелерден тұрады

Пептидті байланыс қандай атомдар арасында түзіледі:Көміртегі мен азоттың

Пингвиндердің ең ірі түрі-Кербез пингвин

Пиноцитоз қызметін қандай мүше атқарады:жасуша жарғақшасы

Пироплазмаз ауруын қоздырушы буынаяқтылар: Кенелер(Нәзікбас)

Пироплазмоз ауруының қоздырғышы:нәзікбас кене

Питекантроптар:ежелгі адамдар

Пияз бен сарымсақтарда болатын ерекше ұшпа зат:Фитонцид

Пияз қабығының өніндегі пластидтер түсі:Түссіз

Пияз тұқымдастарының жемісі:Қауашақ

Пиязшықтары арқылы көбейетін өсімдік:Лалагүл

Пиязшықты өсімдік:Қызғалдақ

Плазма құрамындағы судың мөлшері:90%.

Плазма мен қан жасушаларының қатынасы неге тең(%):55:45

Плазмалемманың негізгі химиялық құрамы:Нәруыз-60%,май-40%,көмірсу-2-10%

Плазмалық жарғақша мынадай заттардан тұрады:май және нәруыздардан