• Аралықты сақтау коммутациясы, ол өз кезегінде қатынас ком-
мутайиясы мен пакет коммутациясы болып бөлінеді;
Тізбектер коммутациясы.
Тізбектердің
коммутациясында
уақыттың
нақтылы
масштабында айырбас қамтамасыз етіледі, сонда биттер каналмен
өзгеріссіз жылдамдықпен беріледі. Абоненттер арасында сквозной
байланыс каналы орнатылды. Шақырудың жеке сигналының өтуі
бірнеше
коммутациялық
құрылғылардың
тізбекті
қосылуы
көмегімен қамтамасыз етіледі, ол каналдар коммутациясы орта-
лығында (ККО) шешіледі. Егер сквозной байланыс каналын бел-
гілегенде шақырылатын тарап бос болмаса немесе тізбектегі
коммутациялы құрылғыдағы шақыру сигналының бірі блокир-
ленсе, шақыру жасаған абонент уақыт өте қайталауы тиіс. Мүн-
дай каналды орнатқаннан кейін ККО қызметтің минимальді
санын
атқарды, дегенмен
ақпараттың үлкен
көлемі
берілуі
мүмкін. Демек, тізбектер коммутациясы әдісін пайдаланғанда
ақпараттың берілуі қордың шығын бөлігінің екі негізгі құрам-
дасымен
қамтамасыз
етіледі:
шақыруды
ұйымдастыру
үшін
қорлармен жэне ККО - ғы коммутациялық құрылғыны қақтауға
арналған немесе уақытша каналдарды бөлуді ұйымдастыруға
арналған қорлармен.
Тізбектер коммутациясы әдісінің кемшіліктері:
• Байланыстың сквозной каналын орнатудыц үлкен уақыты, ол
оның жеке учаскелерінің босауын күтуден болады;
• Шақыру сигналын қайталап беру қажеттілігі;
• Ақпарат берілісі жылдамдығын таңдау мүмкіндігінің жоқтығы;
• Желідегі кызмет пен мүмкіндіктерді өсірудің шектеулі болуы;
• Байланыс каналдарын біркелкі жүктеу қамтамасыз етілмейді;
Тізбектер коммутациясы әдісінің артықшылығы:
• Тізбектерді коммутациялау технологиясының жатықтығы;
• Диалогты режимде жүмыс жасау мүмкіндігі;
54
Абоненттер арасында битті мөлдірлікті жэне ККО санына
байланыссыз уақыт бойынша мөлдірлікті қамтамасыз ету;
Қолданудың едэуір кең саласы (ең бастысы акустикалық
сигналдарды тарату).
А ралык сактаумен коммутация.
Бұл әдістердің ерекшеліктерін атап өтейік. Ақпарат берілу
басталғанға дейін, жіберуші мен алушы арасында сквозной канал
орнықтайды. Шақьфушы объект номерді теру арқылы немесе
бөлінген
желіс
аркылы
тек
желісиің
жақын
түйінімен
байланысады жэне оған акпаратты биттерді береді. Әрбір түйінде
коммутатор болады, ол ЭЕМ - нің коммуникациялық базасында
есте сақтау құрылысында (ЕҚ) тұрғызылған. ЕҚ байланыстың
аралык түйінде болуы берілетін ақпараттың жоғалмауын алдын
алады. Осы әдістердің бір көрсеткіштеріне жіберу мен жету
пунктері
арасында
деректерді
беру
жылдамдығын
келістіру
мүмкіндігі жатады, ол желісте тиімді развязоктын болуымен
қамтамасыз етіледі, байланыс түйінінде буферлік ЕҚ кұрылуымен
жүзеге асады. Аралық сақтау желісі үшін міндетті талап битті
мөлдірлік болып табылады.
Қатынастар коммутациясы.
Қазірге дейін кейбір салада кеңінен колданылуда (электрон
ды поштада, электронды жаңалыкта телеконференцияда, телесеми-
нарда). Қатынастар коммутациясының технологиясы “есте сактау
және жіберу” және де “басшы - бағынышты” қатынасында қарас-
тырған. Орталық коммутациялық қатынастарда (ОКҚ) коммутатор
(коммуникациялық ЭЕМ) кіретін жэне шығатын басқаруда тіркеу
мен таңдауды аткарады. Уакыттың накты масштабында интерак-
тивті режим мен жұмыс қарастырылмайды, алайда деректер ком
мутатор арқылы өте жоғары жылдамдықта берілуі мүмкін, дерек
ағыстарының эртүрлі типтері үшін басымдық деңгейін анықтауға
лайықты.
Қ аты настар коммутациясы әдісініц кемшіліктері:
Үлкен қатынасты қабылдау үшін байланыс түйініндегі буферлі
ЕҚ емкостіне салмақты талапты жүзеге асыру қажеттілігі;
55
I Диалогты
режимді
жүзеге
асыру
жэне
нақтылы
уақыт
масштабында жұмыс бойынша жеткіліксіз мүмкіндіктер;
I
Коммутатор бас тартқанда барлық желістің істен шығуы,
өиткені ол арқылы деректердщ Оарлық ағысы өтеді.
• Қатынас коммутаторы өткізу қабілеті бойынша потенциялды
“тир” орын болып табылады.
I Деректерді беру каналдары тиімділігі аздау етіп пайдаланы-
лады;
Әдістің артықшылыгы:
I Абоненттер арасында байланыстың сквозной каналын мерзім-
нен бүрын (деректерді беру басталар алдында) орнату қажет-
тігінің жоқтығы;
I Жеке учаскелерден маршрутгарды қалыптастыру мүмкіндігі;
I
Сұрау салу қызмет көрсетудің осы жүктеме кезеңінде төменба-
сымдлықты ағыстарды есте сақтау жолымен сглаживание басу
жасау мүмкіндігі;
• Қызмет етуге сүрау салу шығынының жоқтығы;
Пакеттер коммутациясы.
Пакеттер
коммутациясында
каналдар
коммутациясы
мен
қатынас коммутациясы артықшылықтары өзіне үйлестірген.
Оның негізгі мақсаттары:
• Желіске толық қол жеткізу мен барлық пайдаонушылар үшін
сүрау
салу
реакцясы
қолайлы
уақытын
қамтамасыз
ету,
көптеген пайдаланушылар арасында ассиметриялық ағыстарды
сглаживание
басу
ету,
мүмкіндіктерді
мультиплексирлеуді
қамтамасыз ету, желістің шектік компоненттерін (коммута-
торлерді) шоғырландыру;
Пакетгерді коммутациялауда пайдаланылатын деректер фик-
сирлі ұзын қысқа
пакетте жіктеледі. Әрбір пакет хаттамалы ақпаратпен жабдық-
талады: пакеттің басталу мен аякталу коды; жіберуші мен алушы
адрестері; катынас пакетінің номері; берілетін деректің аныкты-
ғын бақылау үшыін ақпарат. Пакеттер дейтаграмм құрылымында
эртүрлі маршрут бойынша бірмезгілде берілуі мүмкін. Байланыс
56
