Сəуір – мамыр – маусым 996 жылдан бастап шығады Жылына рет шығады

95 
Тарихнамада
 
ект л к
əдісін
пайдаланған
тиімді
. 
зектілік
ғылыми
білімні
қ ндылықтарын
қазіргі
жəне
болашақ
уақыт
шін
айқындау
дегенді
білдіреді
[9]. 
Тəжірибеде
өзектілік
əдісін
қолдану
тарихи
білімні
ғылымды
дамытудағы
ма ызын
анықтауда
мол
м мкіндіктер
тудырады
. 
Сонымен
қатар
өзектілік
əдісі
тарих
ғылымыны
болашақта
дамуы
шін
ғылыми
болжамдар
жасауға
, 
басты
тенденцияларды
айқындау
жəне
оларды
өткеннен
қазіргіге
қарай
өзгеруін
көрсетуге
жол
ашады
. 
Бір
уақытта
ол
тарихнамашыны
келешек
қызметіне
тарих
сабақтарыны
негізінде
тəжірибелік
сыныстар
жасауға
м мкіндік
беріп
, 
тарихтағы
«
ақта дақтарды
» 
жоюға
септеседі
. 
Айта
кетерлік
жайт
, 
тарихнамадағы
өзектілік
тек
қазіргі
кезе дегі
проблемаларды
зерттеу
дегенді
білдірмейді
. 
рине
, 
қазіргі
заманны
мəселелерін
қарастыру
аса
қажет
, 
дегенмен
б гінгі
к нні
зəру
тақырыптарын
талдау
ғылымды
ты
т жырымдармен
байытады
. 
Тарихнама
ерс ективт л к
əдісін
де
қолдана
алады
. 
Б л
əдісті
пайдалануды
қажеттілігі
өзіні
бойына
өткен
мен
қазіргіні
жинақтаған
тарих
ғылымыні
мəніне
тікелей
қатысты
. 
Тарих
ғылымыны
болашағын
болжау
оны
өткені
мен
қазіргі
уақыттағы
дамуы
, 
ғылымны
қозғалыс
за дарын
тану
туралы
шынайы
т жырым
жасай
алуымен
байланысты
. 
Перспективті
бағыттарды
, 
тақырыптарды
, 
проблемаларды
анықтау
, 
зерттеу
ж мысыны
өткен
тарихи
сатылардағы
ізденіс
де гейіне
байланысты
. 
ткен
кезе дердегі
тарих
ғылымыны
за ды
дамуы
туралы
білім
қазіргі
уақытқа
д рыс
бағыт
алуды
жəне
болашақты
болжауды
алғы
шарттары
болып
саналады
. 
Тарихнамадағы
перспективтілік
ғылым
дамуыны
алды ғы
сатыларындағы
тарихи
білімді
талдауымен
ғана
емес
, 
сонымен
қатар
мемлекеттегі
саяси
билікке
, 
идеологияға
, 
қоғам
дамуындағы
с раныстарға
да
тығыз
байланысты
болады
. 
Тарихнамалық
талдауда
ж йел л к
əдісі
де
қолданылады
. 
Осы
əдісті
жəне
оны
м мкіндіктеріні
негізінде
тарихнамалық
дамуды
жалпы
көрінісінен
бір
немесе
бірнеше
арнайы
тақырыптар
мен
проблемаларды
зерттелу
жағдайын
көруге
, 
оларды
өзара
байланыстарыны
басты
элементтерін
анықтауға
болады
. 
Б дан
өзге
анағ рлым
дамыған
тарихнамалық
білімні
қ рылымын
, 
оны
алғашқы
сатыларын
тануға
жағдай
жасайды
. 
Тарихнама
басқа
да
ғылымдардан
т рлі
əдістерді
, 
сондай
-
ақ
аралас
əдістерді
пайдаланады
. 
М ндай
əдістерді
пайдалану
зерттеу
тəжірибесінде
аса
ма ызды
, 
өйткені
ғылымны
интеграциялану
процесі
бір
ғылымны
екінші
бір
ғылымнан
зерттеу
əдістерін
алудан
көрінеді
. 
Мəселен
, 
тарихнама
ғылымы
математика
, 
əлеуметтану
, 
тарихи
демография
ғылымдары
ке інен
қолданатын
статистикалық
 
əдісті
кітап
, 
журнал
жылнамаларын
жəне
өзге
де
мерзімді
басылым
материалдарын
талдауда
пайдаланады
. 
Жоғарыда
көрсетілген
əдістер
тарихнамада
қолданылатын
ғылыми
-
таным
тəсілдеріні
барлығын
қамтымайды
, 
алайда
олар
бірігіп
, 
тарихнамалық
шығармашылықты
мықты
іргетасын
қалай
алады
. 
егенмен
т рлі
тарихнамалық
мəселелерді
тиімді
т рде
талдауда
ғылыми
əдістерді
өзге
, 
жа а
т рлерін
пайдалануға
болады
. 
есек
те
белгілі
бір
əдісті
та дап
алу
кездейсоқ
əрі
мақсатсыз
сипатқа
ие
болмайды
. 
ылыми
əдісті
та дау
тақырыпқа
жəне
зерттеуді
өзіндік
ерекшеліктеріне
, 
сондай
-
ақ
методологиялық
принциптеріне
байланысты
ж реді
. 
Осылайша
ғылыми
тəжірибеде
қолданылатын
тарихнамалық
зерттеу
əдістеріне
тоқталып
, 
оларды
ма ызын
ашып
көрсеттік
. 
Жоғарыда
аталып
, 
талдау
жасалған
əдістерді
көпшілігі
тарихнамалық
шығармашылықта
пайдаланылады
. 
Тарихнамашы
-
зерттеушілерді
көпшілігі
көрсетілген
əдістерді
тек
кейбіреулерін
ғана
станса
, 
енді
біреулері
ш
, 
төрт
əдісті
пайдаланумен
шектеледі
. 
Алайда
ғылыми
тəжірибеге
с йеніп
айтатын
болсақ
, 
тарихнамалық
əдістер
неғ рлым
барынша
тиімді
əрі
орынды
қолданылса
, 
соғ рлым
зерттеу
ғылыми
жəне
нəтижелері
қ нды
, 
т жырымдары
салмақты
бола
т седі
. 
Сондықтан
жас
зерттеушілер
тарихнамалық
ж мысты
бастауында
методологиялық
əдістерді
д рыс
та даулары
тиіс
. 
Методологиялық
əдістері
ғылыми
талаптарға
сəйкес
дайындалған
зерттеулерді
нағыз
тарихнамалық
е бектер
деп
бағалауға
болады
. 
дебиеттер
тізімі
1.
Журавлев
. .
Методология
исторической
науки
. 
Вчера
. 
Сегодня
. 
Завтра
// 
Кентавр
. — 1995. — 
№
6. — 
С
. 146. 
2.
Жуков
.
М
.
Очерки
методологии
истории
. — 
М
., 1989. — 
С
. 27. 
3.
о нин
. .
Гносеологические
и
логические
основы
науки
. — 
М
.,1997. — 509 
с
. 
4.
ор унов
 
А
.
М
., 
етров
. .
Методологические
проблемы
исторического
познания
. — 
М
.: 
Высш
. 
шк
., 1981. — 
С
. 19. 
5.
Маслов
 
Н
.
Н
.
Основные
проблемы
методологии
истории
КПСС
. — 
М
., 1981.
6.
Дьяков
.
А
.
Методология
истории
в
прошлом
и
настоящем
. — 
М
.: 
Мысль
, 1974. — 
С
. 72. 
7.
осола ов
. .
Методология
и
логика
исторического
исследования
. — 
Киев
: 
Вища
шк
., 1977. — 
С
. 39. 

96 
8.
Зевелев
 
А
.
И
.
Историографические
иссследования
, 
методологические
аспекты
. — 
М
.: 
Высш
. 
шк
., 1987.
9.
С ирин
.
М
.
Теория
, 
методология
и
методика
исследований
по
истории
КПСС
. — 
М
.: 
Москов
. 
рабочий
, 1992. — 
С
. 64,65. 
У К
94(574) «1930/40» 
М
. .
Калыбекова
Кас ийский
об ественный
университет
, 
Алматы

жүктеу 9,86 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: