Сборник упражнений по практической грамматике Для студентов 1-2 курсов ко

1. 
   жаттығу
   

8. Сіздің әпкелеріңіз Мәскеуде тұрады ма? – Жоқ. 9. Сіздің жолдастарыңыз қандай тілді оқиды? 10. Әдетте сыныпта сендер қай тілде сөйлесесіңдер?

6. Сендер достарыңмен әдетте ағылшын тілінде сөйлесесіңдер ме?

7. Жаңа сөздерді мен әр кезде жаттамаймын. 8. Олар бұл қалаға жиі бармайды. 9. Мына студенттер диктантты өте сирек жазады. 10. Енді біз олармен сирек кездесеміз. 11. Әдетте жаңа пәтерлер жақсы болады.

12. Үлкен қалалардың таза болғаны сирек кездеседі. 13. Француз фильмдерінің көбі жақсы болады. 14. Бұл оқулықтың мәтіндері кейде ұзақ болады. 15. Мына студенттің бағалары әрқашан жақсы.

1. Сіз қазір кімге қарап тұрсыз? – Мен мына қызға қарап тұрмын. 2. Сіздің досыңыз кіммен сөйлесіп тұр? – Ол біздің мұғаліммен сөйлесіп тұр. 3. Сен өз достарыңа не туралы айтасың? – Мен оларға жаңа фильм туралы айтамын. 4. Сендер қазір диктант жазып отырсыңдар ма? – Жоқ, біз жаттығуларды орындап жатырмыз. 5. Сендер кешке қайда бармақшысыңдар? – Біз паркке барамыз. 6. Олар Мәскеуге қашан келеді? – Олар таңертең келеді. 7. Біз Минскке кетпекшіміз. 8. Мына студенттер жаттығуларды орындап жатыр ма, әлде мәтінді көшіріп жатыр ма? 9. Мына студенттер кімді қарсы алып жатыр? 10. Сіз қайда бара жатырсыз? – Мен үйге бара жатырмын.

1. Сендер достарыңа жиі барасыңдар ма? 2. Сендер не жазып отырсыңдар? – Біз 7- сабақтың сөздерін жазып отырмыз. 3. Олар диктантты жиі жазады ма? 4. Мен өз жұмыс орталығыма әр таң сайын барамын. 5. Мына қызметкерлер қайда бара жатыр? – Олар зауытқа бара жатыр. 6. Терезе маңында кім тұр? – Менің әпкем. 7. Сабақ кезінде әдетте біздің мұғаліміміз үстелдің жанында тұрады. 8. Біздің министерстводағы инженерлердің көбі ағылшын тілін оқиды. 9. Мына оқушылар қазір жаңа сөздерді жаттап жатыр.

1. Мына кісіні кім таниды? – Мен. 2. Мына жерде әдетте не тұрады? – Орындық. 3. Мына хаттарды қай мекеме қабылдайды? 4. Мына үстелдің үстіндегі журналдар кімдікі? 5. Сіздердің араларыңызда орыс тілінен ағылшын тіліне кім жақсы аударады?

1. Менің досым осы қалада тұрады. 2. Менің досым осы қалада тұрмақшы. 3. Менің досым осы қалаға ертең кетеді. 4. Мен әр таң сайын хат жазамын. 5. Мен өз досыма ертең хат жазайын деп жатырмын. 6. Қазір мен өз досыма хат жазып отырмын. 7. Мына студенттер әрқашан сабаққа уақытында келеді. 8. Ертең мен сабаққа уақытында келмеймін. 9. Олар әдетте үйге бірге барады ма? 10. Біз үйге бірге барамыз. 11. Келесі жылы мен мына кітапты аудармақшымын. 12. Сабақта біз мәтіндерді аударамыз, ал үйде грамматикалық ережелерді жаттаймыз. 13. Ол не жазып жатыр? – Ол сіздің фирмаңыз үшін хат аударып отыр. 14. Олар қазір сіздің досыңызбен қай тілде сөйлесіп жатыр? – Олар ағылшынша сөйлеп тұр, дегенмен менің досым неміс тілін де біледі. 15. Оның әпкесі келесі аптада келмекші.

1. Сіз хат алуды ұнатасыз ба? - Иә. 2. Бұл өте жақсы журнал. Мен оны бүгін кешке оқиын деп жатырмын. 3. Біздің жаңа инженеріміз кейде шетел фирмаларының хатарын аударады. – Ол оларды жақсы аударады ма? – Иә. 4. Менің балам әрқашан сабаққа уақытында келеді, бірақ ертең ол уақытында бармайды. 5. Оған мына фильм ұнайды, ал маған ұнамайды. 6. Сенің достарыңның ішінде әдетте кім жақсы баға алады? – Том. 7. Мына оқушы үй тапсырмаларын әрқашан жақсы орындайды. 8. Сендер әдетте үйге бірге барасыңдар ма? 9. Сендер грамматикалық ережелерді үйде ме, әлде сыныпта қайталайсыңдар ма? 10. Мына кітап кімдікі? Ол маған ұнайды. 11. Келесі жылы мен екі шет тілін оқимын. 12. Сендердің араларыңда кім қаланың орталығында тұрады? 13. Ол ертең екі телеграмма алады: менен және біздің достарымыздан. 14. Сыныпта біз сөздерді онша жаттамаймыз, біз мұны үйде істейміз. 15. Ол орысшадан ағылшын тіліне қалай аударады? – Мен білмеймін. 16. Сендер нашар бағаларды жиі аласыңдар ма? - Өте сирек. 17. Сендер бүгін кешке не істемекшісіңдер? 18. Сіз телеграммаларды жиі аласыз ба? 19. Сізге мұнда ұнайды ма? – Маған мұнда ұнайды. 20. Сіздің мекемеңізге қалай жетуге болады?

А. 1. Сен өз достарыңа жұмысыңды көрсеттің бе? –Жоқ, ол әлі дайын емес. 2. Мен бұл фильмді көрдім. Ал сен ше? – Иә, бұл өте қызықты фильм. 3. Менің апкем шетел тілдері институтын бітірді және қазір мектепте сабақ береді. 4. Мен бұл кітапты ағылшын тілінде оқыдым және сізге де бұны істеуге кеңес беремін. 5. Анна жаңа пәтер алды. Сен оны (пәтерді) көрдің бе? Иә,мен онда өткен жұмада болдым. 6. Қарашы, ол жаңа сөздерді тақта - ға жазды.7. Журналдар қайда? –Мен оларды үйге алдым. 8. Сен теледидардаң бұл фильмді көрдің бе? –Жоқ, менің уақытым аз. 9. Ол 5-ші сабақтың ережелерін қайталады ма? Ол оларды біле ме? 10. Сен паркта болдың ба? –Иә.

Б. 1. Ол (қыз) жаңа ғана оралды. 2. Мен осы сөйлемдерді әлдеқашан француз тіліне аудар -дым. 3. Сіз қашанда Болгарияда болдыңыз ба? –Иә, ол өте әдемі ел.4. Ол әрқашанда үйінде жақсы кітапханаға ие болғысыкелетін. 5. Мен бұрын ешқашанда бұл кісіні көрген емеспін.

6. Сіз өз достарыңызбен бұл туралы сөйлестіңіз бе? 7. Біз әлі 13-ші беттегі жаттығуды іс -теген жоқпыз. 8. Сен күте аласын ба? Біз әлі түскі асты ішкен жоқпыз. 9. Сіздің балаңыз не істеп жатыр?- Ол жаңа ғана келіп әкесімен шахмат ойнап жатыр.10. Николай қайда? –Ол әлдеқашан жатып қалды.11. Осы журналдарды алыңыз. Мен оларды әлдеқашан оқып қойдым.12. Сен үй жұмысын істедің бе?-Жоқ, әлі істеген жоқпын. 13. Соңғы уақытта мен көптеген француз сөздерін жаттап алдым.14. Біз әлі сіздің қалаңыздын орталығын көрген жоқпыз. Біз жаңа ғана келдік.15. Ол соңғы уақытта екі мақала жазды.16. Сіздің қызыңыз қайда? –Мен оны әлдеқашан бала-бақшаға апарып қойдым.17. Мен әлі жаңа театрда бол- ған емеспін. 18. Ол бұрын ешқашанда соншалықты қиын мақалаларды аударған емес.

В. 1. Биыл біз жаңа телевизор сатып алдық.. 2. Сен бүгін Петрды көрдің бе? –Иә.3. Осы жұмада мен оған бірнеше рет телефон соқтым.4. Бүгін мен ағамнан хат алдым.5. Осы жылы менің апкем мектеп бітірді.6. Біз оларда бүгін болған жоқпыз.7. Осы жұмада сен театрда болдың ба?-Жоқ болған жоқпын.8. Бүгін ол Киевке жол жүріп кетті.9. Осы жұма да біз жұмысымызды аяқтадық..10. Осы жылы ол Джек Лондонның бірнеше кітаптарын оқыды.

18-ші жаттығу.Шақтардын қолданылуына назар аударып ағылшын тіліне аударыңыз

1. Таңертен Анна маған телефон соқты.2. Бүгін мен екі телеграмма жібердім.3. Біз жуырда ғана осы пәтерге көштік.-Қашан көштіңіз?-Бір ай бұрын.4.Мен оны білімін.Ол жақсы адам.5. Ол әдетте осы уақытта не істейді?-Ол әдетте сабақ істейді.Бірақ бүгін ол сабақ істеуді әлдеқашан аяқтады және қазір ол досымен шахмат ойнап жатыр.6.Сен мақаланы Бориске көрсеттің бе?-Жоқ.мен оны кеше Николайға бердім.7. Сен неге барлық терезелер- ді ашып қойдың? Бүгін ауа-райы суық.8. Жуырда мен апамнан хат алдым.Ол тұрмысқа шығыпты.-Сен оның күйеуін бұрын көрдің бе?-Иә, мен оны жақсы білемін.9. Сен «Ақ азу тісті» оқып жатсың ба?-Жоқ, мен ол кітапті оқып біттім және қазір «Дориан Грейдің суреті» кітабін оқып жатырмын.Мен оны кітапханадан бірнеше күн бұрын алдым.10. Біз бұл мәселені сәрсенбі күні талқылап койдық.11. Сен неге маған осы журналдарды әкелген жоқсын?-Кешірші,бірақ қазір оларды менің ағам оқып жатыр.12. Сен Минскте соңғы рет қашан болдың?-Былтыр.13. Осы жұмада сіз қаланың сыртында болдыңыз ба?-Иә, біз жексенбі күні сонда бардық. Ауа-райы өте жылы болды.14. Сен әке-шешеңе қащан кіріп шығайын деп жатсың?-Мен оларға осы жұма бардым.15. Сен бүгін сағат нешеде кешкі ас іштің?-Сағат 8-де.16. Ол үйде емес. Ол сабағын істеп қазір теннис ойнап жатыр.17. Сен бүгін сағат нешеде оралдың?-Кеш.18. Сіздер қазір не істейін деп жатсыздар?-Біз жаңа ғана түскі ас ішіп теледидар көрейін деп жатырмыз.19.Сен достарыңа мақаланы оқыдың ба?-Жоқ ,менде кеше уақыт болған жоқ .20. Ол олардың хатына жауап берді ме?-Иә,өткен жұмада.21. Мен ешқашанда сол саябақта болған емеспін.Сонда барып көрейікші.22. Сіз мақаланы француз тіліне аудардыңыз ба?-Біз қазіргі уақытта әлі онымен жұмыс істеп жа-тырмыз23.Сен неге бүгін таңертен келген жоқсын?-Мен келе алмадым. Жұмысым көп болды.24. Петр жуырда Лондоннан оралды.25. Сен бүгін кітапханада болдың ба?-Иә, сағат 5-те.Сол уақытта онда адам көп болды.26. Сен 8-ші сабақтын грамматикалық ережелерін қайталадың ба?-Иә, енді сол сабақтын сөздерін қайталайын деп жатырмын.

1.Өкінішті-ақ ,бірақ олар барлығы әлдеқашан кетіп қойған.-Қашан?-Бір сағат бұрын.2.Ол

маған өзінің жаңа суретін көрсетті.3. Мен сізге сол жазушының жаңа кітабін әкелдім.Мен сізге бұны оқуыңызға кеңес беремін.Менің дастарымнын барлығы оны оқыды және кітап оларға ұнады.4. Олар барлығы сабаққа уақытында келді.5. Мен бұл фильмді көрген емеспін және сол жайында өкінемін.6. Сен бұл кітапті бірінші рет қашан оқыдың?-Бала кезімде.7. Мен әлі «Мартин Иденді» оқыған жоқпын. Бұл кітап сіздің кітапханаңызда бар ма? 8. Бүгін ол География лекциясында болған жоқ және сол жайында ол қатты өкінеді.

9. Әркім бала кезінде спорт лагерлеріне барады.-Ал мен ешқашанда лагерлерде болған емеспін.-Өкінішті-ақ.. Мен жазды балалармен өткізуді өте жақсы көретінмін.10. Студенттердің барлығы қайда?-Олар әдебиет лекциясында.11. Сен не әкелдің?-Бұл сіз үшін кітапханадан әкелінген оқулықтар.Мінекейіңіз.-Жақсы,рахмет.12. Сіз неге бұны істеген жоқсыз?Бұл дұрыс емес.13. Бұл қиын ба әлде жеңіл кітап па?-Мен білмеймін, мен оны әлі оқыған жоқпын.14.Адамдардың барлығы жақсы теледидар бағдарламаларын көруді ұнатады.15.Сен кімді әкелдің?-Ол менің досым.-Кіріңіз (жоғары шығыңыз) біз сізді көруге өте қуаныштымыз.16. Мен жаңа ғана онымен бұл туралы сөйлыстім. Менің ойымша оныкі жөн (дұрыс) емес.17. Ол жаңа ғана оралды.Оған осы журналдар мен кітаптарды беріңіз. 18.Мен біздің еліміздегі халықтардың өмірін жақсы білемін.19. Аннаға тағы да суық тиді.Мен оны аяймын.Оған жиі суық тиеді.20. Мен сізге осы бағдарламаны теледидардан көруге кеңес беремін.

А. Балалар ерте жатуға тиісті. 2. Сіз міндетті түрде оларды шайға шақыруыңыз керек. 3.Мен өзімді нашар сезінемін. Маған дәрігерге баруым керек. 4. Мен жексенбіде тағыда сонша ерте тұруым керек пе? 5. Емтихан уақытында сіздер сұрақ сұрауға тиісті емессіз- дер. 6. «Кешке сен сағат 11-де оралуға тиістісің»-деді ана. 7. Сіз көктемде қаланың сырты- на міндетті түрде баруыңыз керек .8. Мен радиобағдарламаларды ағылшын тілінде тыңдауым керек.Мен ағылшынша жақсы сөйлегім келеді.9. Мен өзіммен бірге досымды алып келейін бе? 10. Балаларға телевизорды сонша кеш көруге болмайды.

Б. 1. Сіз мына жұмысты бүгін бітіруге тиістісіз.2. Сіз былтырғы жазда қалада қалуға мәжбүр болдыңыз ба? 3. Мен оған дәрігерге баруын кеңес беруге мәжбүр болдым. Мен оған көмек жасай алмадым. 4. Ол саған телефон соға алмайды , сен өзің бұны істеуін керек. 5. Ол не істеу керектігін шешуге тиісті емес еді. Оның әкесі барлығын өзі шешті.6. Ол бүгін үйде қалуға тиісті, оның шешесі аурып қалды.7. Мен кеше өте кеш жатуға мәжбүр болдым. Мен баяндаманы аяқтауға тиісті едім. 8. Маған бұл кітап ұнаған жоқ ,бірақ менің достарыма ол өте ұнады деп айтып кетуім керек. 9. Сен онда траммваймен бе әлде жаяу жетуге мәжбүр болдың? 10. Сіз кітапті уақытында қайтаруыңыз керек пе? –Иә , бірақ ,өкінішке орай, мен оны оқып бітірген жоқпын. 11. Сіз ағылшынша өте жақсы сөйлесесіз.Сізге тілді меңгеру үшін институтта өте көп жұмыс істеуіңіз керек болды ма? 12. Олар үшін сіз тағы не істеуге мәжбүрсіз? 13. Сол кезде сіз кімнің телефоның пайдалануға мәжбүр болдыңыз?

В. 1. Сізге профессор Петровтың лекцияларын жазып алуға қажет. Олар өте қызықты. 2. Оларға Катяға бұл туралы айтып кету қажет емес. 3. Менің ойымша сіздің емханаға жатуы- ңыз қажет. 4. Петрге бұл жазушының өмірі туралы баяндама жасауға қажет.Бұл оған көмек- тесуі мүмкін.5. Петрге сонша көп лекциялардан қалу қажет емес.

н/е Мен ол үйде қалуға тиісті болғанына өкіндім. 8 Бұл өте маңызды әңгіме екенін білмедіңіз бе? 9. Мен ол шетте тұратынын білмедім. 10. Петр бүгін мұражай жабық екенін айтты.

1. Ол әлі аурып жатыр, солай емес пе? -Жоқ, ол өзін жақсы сезінеді. 2. Сенің аған мектепті бітірген жоқ ғой? – Иә, бітірген жоқ. 3. Олар емтиханды 14-ші бөлмеде тапсырып жатыр ғой?- иә. 4. Сіздің қалаңызда бірнеше мұражай бар, солай емс пе?-Иә, бірнеше. 5. Сенің ағаң бар ғой? – Жоқ. 6. Сіздің балаңыз шахмат ойнай алмайды ғой?- Иә, ойнай алмайды.

7. Сіз үйге келгенде олар үйде болған жоқ ғой? –Иә, болған жоқ. 8. Сіздің соңғы уақытта қолыңыз бос мес еді, солай емес пе? –Иә. 9. Ол қазір үйде, солай емес пе?-Иә. 10. Олардың саған кіріп шығуға уақыттары болған жоқ емес пе?-Иә,болған жоқ. 11. Сіз осы айда тарих бойынша баяндаманы жасауға тиістісіз, солай емес пе? –Иә. 12. Менікі жөн ғой?

13. Біз ертең кете алмаймыз ғой? –Иә, кете алмаймыз. 14. Оның бала кезінде достары көп еді, солай емес пе? –Жоқ, оның достары көп емес еді. 15. Онда сіздің журналыңыз болды ғой? –Иә.

1. Сіздің досыңыз қай қонақ үйде тоқтады екен? 2. Ол біздің елде әйелдер зейнетке 55 жаста шығады деп айтты. 3. Сіз саяхаттауды жақсы көресіз бе? -Өте. 4. Мәскеудің орталығында үлкен көрме залы орналасқан, солай емес пе? 5. Экскурсовод саяхатшылар-ға осы қаланың көшелері көп жыл бұрын тар және қисық болды деді. 6. Ол маған былай деді:Мен сіздің астанаңызда бірінші рет емеспін және Мәскеу өте өзгерді деуім керек».

7. Мен осы жазда теңізге барғым келіп тұр. 8. Мен оны көрген кезде әрең таныдым. 9. Сіз конференц-залға кіруге мүмкін емессіз, өйткені сол кезде біздің шетел қонағымыз сөз сөйлеп жатты. 10. Ол қай көшеде тұрады екен? 11. Сен әрқашанда шындықты айтасын ғой? 12. Қыз сіз сөйлескіңіз келетін адам басқа бөлмеде деп айтты. 13. Ол Мәскеудің қашан астана болғанын білмеді. 14. Минскке барар жолда олар тағы не көрді деп сұра- шы? 15. Ол бізге көтерілістен кейін оның атасы ауылда жұмыс істегенін айтты.

16. Мұғалім бізге көрмеге барғанымыз туралы жазуды сұрады. 17. Мына ғимаратты кім салды екен? 18. Ол бізге ол туған ауылы маңызды ауылшаруашылық орталығына айнал -ғанын айтты. 19. Театралдық алаңда қандай театрлардың орналасқанын білесің бе? 20. Сіз демалыс күндеріңізді қайда өткізейін деп жатсыз екен?

30-ші жаттығу.1-ші немесе 3-ші жаққа айтылған бұйрық не өтініш білдіруіне назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Маған сізге көмектесуге рұқсат етіңізші. 2. Жұмысты бүгін бастайықшы. 3. Николай оларға өз институты туралы айтсын. 4. Маған сізге бірнеше сұрақ қоюға рұқсат етіңізші. 5. Олар 6-шы аудиторияда сабақ өткізсін. 6. Петрға барайық.Ол бүгін институтқа келген жоқ. 7. Ол бір-екі күнде емтихан тапсырсын. 8. Маған сіздің әдебиет бойынша лекцияңызға келуге рұқсат беріңізші.9. Барлығымыз бірге 15-ші жаттығуны істейік. 10. Ол кішкене күнге күйсін. Біз оны күте аламыз. 11. Маған сағат екіде дәрігерге баруға рұқсат етіңізші .12. Сізді бізбен бірге түскі ас ішуге шақыруға рұқсат етіңізші 13. Олар бүгін сағат 10-да телебағдарлама көрсін. 14. Сіздің достарыңыз менің сұрақтарыма жауап берсін. 15. Бұл туралы ертен сөйлесейікші, жарайды ма? 16. Ол шетел туристермен жұмыс істесін. 17. Сол жерге бірге барайық, жарайды ма? 18. Оларға қаламыздың жаңа аудандарын көрсетейік, жарайды ма?

31-ші жаттығу. Салалас сөйлемдерге назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

А. 1.Сабақтар аяқталды ма екен? 2. Мына кітаптарды келесі жылы оқимыз ба екенін білмеймін. 3. Мен оған журналды қайтардым ба екені есімде жоқ.4. Ол бізбен қала сыртына барайын деп жатқан жоқ па ,білмейсіз бе? 5. Сенің ағаң бір жұмадасын келеді ма екенін біздің білгіміз келіп тұр. 6. Ол біздің хатымызды алды ма екенін білмейсіз бе? 7. Олар менің асымды ұната ма екендерін мен білмеймін. 8. Ол уақытында келе алама екен? 9. Олар менен Петровты біле ме екенімді сұрады. 10. Мен оларға ол шахмат ойнай ала ма екенін айта алмадым. 11. Олар емтиханға дайындалды ма екендерін білгім келіп еді. 12. Мен ол зейнетке шықты ма әлде әлі жұмыс істеп жүр ме екенін естіген жоқпын. 13. Мен біз қалада қыдыра алатынымызды айта алмадым.Уақытымыз өте аз еді. 14. Ол олар жаңа пәтер алды ма екенін білген жоқ. 15. Олар менен үйімнен алыс емес жерде дүкен бар ма деп сұрады. 16. Мен ол тез арада баяндаманы дайындай ала ма екенін білмедім. 17. Ол өз ескі үйін тани ма екен? 18. Ол біз жаңа фильмді көрдік па екенімізді білгісі келді. 19. Ол жаңа коньки алды ма екен? 20. Ол Самат сағат 10-ға қарай келеді ма екенін білмейді. 21. Ол бақылау жұмысында қате жасады ма екені есімде жоқ. 22. Біз оларда теледидар бар ма екенін білмейміз. 23. Ол лекция қызықты болады ма екенін білмейді. 24. Біздің әңгімеміз онын есінде ма екен? 25. Оқытушы бізден біз барлық грамматикалық ережелерді жаттадық па деп сұрады. 26. Мен Петровты институтта таба алам ба екенімді білмеймін. 27. Өткен жұмада оларда сабақ болды ма екені біздің есімізде жоқ. 28. Ол ауырып қалған жоқ па деп олардан сұраңызшы.

Б. 1. Ол кешігіп қалса біз не істейміз? 2. Сіздің мақалаңызды тапқан кезде сізге телефон шаламын. 3. Олар сұрақтарды сабақта талқылай ма екен? 4. Мен ауа-райы жақсы бола ма екенін білмеймін, бірақ ауа-райы жаман болса біз үйде қаламыз. 5. Ол кетер алдында бізге телефон шала ма екен? 6. Мен ол бүгін келе ма екенін білмеймін, бірақ ол келсе біз оны үйге қонаққа шақырамыз. 7. Катя үйде Петрдың мекен-жайын таба ала ма екенін білмейді, бірақ ол оның жаңа мекен-жайын таба алса оған телеграмма соғады. 8. Мен ата-анамнан олар Смирновты түскі асқа шақыра ма екендерін сұрадым. 9. Мамам менен олар Смирновты түскі асқа шақырса мен қуанышты болам ба деп сұрады. 10. Егер қолымыз бос болса біз қалада ертең қыдырамыз. 11. Ол жұмысын уақытында аяқтаса Киевке келесі жұмада баратынын айтты. 12. Маған мекен-жайын берсеңіз мен Петровке ертең бара аламын. 13. Мен Петровке ертең бара аламын ба екенін білмеймін. 14. Емтихандар басталғанда біз көп жұмыс істейміз. 15. Біз делегация ертең келе ма екенін білмейміз, бірақ келетін болса оларға астанамыздың барлық ескерткіштерін көрсетеміз. 16. Ол мына көрмеде гид бола ма екенін білгім келеді.

32-ші жаттығу. a little, a few, little, few, much, many сөздерді қолданып ағылшын тіліне аударыңдар.

А. 1. Біз бірнеше минуттан кейін түскі ас ішеміз. 2. Мәтін олар үшін кішкене қиын. 3. Маған кішкене ойлауға рұқсат беріңізші. 4. Сен оны бір-екі күнде көресін бе? 5. Ол кішкене неміс тілін біледі. 6. Біз кездестік кішкене сөйлестік те киноға бардық. 7. Мені кішкене күте тұршы , мен сенімен барамын. 8. Менің кішкене қарным ашты.

Б. 1. Бірнеше жыл бұрын мында көп ескі үйлер тұратын. 2. Сізде бүгін көп па әлде аз жұмыс бар ма? 3. Өткен сабақта біз көп жаттығу жасадық. 4. Паркте жексенбі күндері адам көп болады. 5. Өткен айда сіздерде ағылшын сабақта- ры аз болды ма әлде көп блды ма? 6. Сіздің қағазыңыз көп .Бізге кішкене беріңізші. 7. Анна емтихан тапсыруға кішкене қорқады. 8. Олардың уақыттары өте аз. Оларға көмектесейік. 9. Қазір мектепте бала аз.Қазір демалыс. 10. Бірнеше жылдардан соң менің балам мектеп аяқтайды. 11. Кешіріңіз,бірақ мен бұл туралы өте аз білемін. 12. Бөлмеде жарық көп.

33-ші жаттығу. 12-ші сабақтың белсенді лексикасын пайдаланып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Үстелдің үстінде көп шанышқы,қасық және пышақ жатты. 2. Әдетте мен көп балмұздақ жемеймін.Маған тез суық тиеді. 3. Тағы кофе ішесіз бе? – Жоқ,рақмет,кофе тым қою. 4. Маған қара нан беріп жіберіңізші. Мен әрқашан екінші тағамды қара нанмен жеймін. 5. Оларға қосылайық.Жарты сағаттан кейін олар Бориске барады. 6. Менің қарным қатты ашты.Жүр тамақтанайық,жарайды ма? - Рақмет,бірақ мен асханаға әлдеқашан барғанмын.Мен қазір шай ішер едім. 7. Біз француз тілін қыркүйекте оқи бастадық .Жарты жылдан кейін біз француз тілінде кішкене сөйлей бастадық. 8.Мен үйде сирек жалғыз қаламын. 9. Қарның аш емес пе?- Жоқ, бірақ мен кішкене сорпа ішемін. 10. Ол екінші курста оқимын деп айтты. 11. Көп қант жемеңіз.Бір бөлім жеткілікті. 12. Біз ол бізге түскі үзілісте келетінін білдік. 13. Біз келгенде ол үйде жалғыз бола маекен? 14. Ол кішкене шылым шеккеннен кейін үйге барамын деп айтты. 15. Не дедіңіз?-Салат беріп жіберіңізші. 16. 15 минуттан кейін сізге қосылуға рұқсат етіңізші. 17. Сорпада тұз жетпейді .Тұз қайда? Мінекей ,сенің тәрелкеңнін жанында. 18. Мәскеуге неше күннен кейін ораласыз?-Менің ойымша , бір аптадан кейін. 19. Етпен не жейсін салат па әлде кәртоп па? 20. Үйде ақ нан өте аз.Кішкене сатып алайық. 21. Бүгін сізде кітап оқуға жеткілікті уақытыңыз бар. 22. Олар шығып кетті де 5 минуттан кейін ол жалғыз оралды. 23. Егер сендер бір сағаттан кейін асханаға бармасаңдар мен жалғыз барамын. 24. Сен сорпаны неге жемей отырсын?-Қасығым жоқ.-Мінекей. 25. Сабақ аяқталғаннан кейін бұл туралы әңгімелесейікші,жарайды ма? 26. Мен әдетте сағат 15 минутсыз жетіде тұрамын да жарты сағаттан кейін таңғы асымды ішемін. 27. Осы уақытта асханада адам аз болады.Бірге тамақтанайық.

13-ші сабақ.

34-ші жаттығу.Ырықсыз райдың пайдаланыуна назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

А. 1.Шетел тілдерде жазылған кітап пен журналдар қайда сатылады? 2. Мына әдемі сарай көп жыл бұрын салынған. 3. Мына хаттар мен телеграммалар қашан алынды? 4. Ол сөйлеуді аяқтағаннан кейін оған көп сұрақ қойылады деп ойлаймын.5. Әдетте дүкендер сағат таңғы сегізде ашылады. 6. Мына кітаптар кітапханаға кеше қайтарылды. 7. Жазда мұражай жабулы. 8. Оған жұмысын аяқтау үшін тағы екі күн берілді. 9. Мына пәндер сіздің институты -ңызда оқытылмайды ,солай емес пе? 10. Балалар сенбі күні демалыс үйіне апарылады. 11. Терезелер соңғы рет қашан жуылды? 12. Оған менің қызым әлі мектепте оқиды деп айтылды. 13. Маған ол келді деп айтылды. 14. Оларға олар жексенбі күні қызықты көрмеге барады деп айтылды. 15. Менен мен қайда тұратыным сұралды. 16.Олардан олар қандай шетел тілінде сөйлейтін -дері сұралды. 17. Ол қандай сұрақтар сұралды?

Б. 1. Терезені жаппаңыз.Ол жаңа ғана ашылды. 2. Сіз мына мақаланы аударайын деп жатырсыз ба?Ол әлі аударылған жоқ. 3. Журналдар мен газеттер әлі әкелінген жоқ. Петровты оларды әкелуін сұрашы. 4. Ол жаңа ғана ауруханаға әкетілді. 5. Мына сұрақтар талқыланды ма?-жоқ. 6. Сізге мына жазушының жаңа кітаптары көрсетілді ма? 7. Менің ойымша кітап табылды. 8. Ол біздің қалада оған көп қызықты нәрселер көрсетілді деп айтты. 9. Олардың хаттарына неге әлі жауап қайтарылған жоқ. 10. Сіз барлық студенттерден емтихан алайын деп жатырсыз ба?

В. 1. Қазір мен көп нәрсе айтылып жатқан кітапты оқып жатырмын. 2. Оның сөздері қызығушылықпен тындалды. 3. Мен маған біре қарағанды ұнатпай -мын. 4. Ол туралы жиналыста сөз айтылған жоқ. 5. Гүлдерге кісі жіберілді. 6. Оған далада әрқашан кісілер қарайды. 7. Оған неге ешкім әлі хат жазған жоқ? 8. Лукин онымен бұл туралы ешкім сөйлеген жоқ деп айтты. 9. Картина қызы -ғушылықпен қаралды. 10. Ол ауырып жатыр.Дәрігерге неге әлі кісі жіберіл -ген жоқ? 11. Киімдер жиналғаннан кейін таксиға жіберіледі. 12. Ол неге ешқашан тындалмайды? 13. Балаларға Д Лондонның әңгімесі оқылды.

Г. 1. Жұмыс бүгін кешке істелуге тиісті. 2. Мына сұрақтарды бір жұмадасын талқылауға болады, солай емес пе? 3. Мына кітаптарды 1-ші курста оқуға болады ма? 4. Оларға адам жіберуге қажет. 5. Сұрақ қиын. Ол туралы ойлау керек. 6. Оған мына жұмада жазу қажет. 7. Егер оның халі нашарласа дәрігерге кісі жіберу керек. 8. Бұл туралы онымен сөйлесу керек. 9. Сіреңкемен ойнауға болмайды. 10. Оған шындықты айту керек. 11. Оларға көмектесуге болмайды ,солай емес пе? 12. Мақаланы орыс тілінен неміс тіліне аудару қажет пе? 13. Хатты ертең жіберуге болады ма?-Жоқ, хатты бүгін жазып жіберу керек. 14. Мынандай жұмысты асығыста істеуге болмайды. 15. Оларды қарсалу қажет.Олар қаланы білмейді. 16. Оған журналдар тек сенбі таңертен ғана беріле алады.

35-ші жаттығу.Төлеу сөзде арнайы сұрақтардың аудармасына назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Олар менен менің жұмыс күнім қашан басталады деп сұрады? 2. Ол менің достарыммен қандай сұрақтарды тадқылауды ұнататынымды сұрады. 3. Менен мен әдетте институтқа қалай жететінім туралы сұрады. 4. Одан ол өткен жексенбіде қайда барғаны туралы сұралды. 5. Одан оның емтихандары қашан болады деп сұралды. 6. Менен мен институтта қандай пәндер өтетінім туралы сұралды. 7. Бізден біз жазда не істейік деп жатқанымыз туралы сұралды. 8.Одан неге ол оларды қарсалу үшін вокзалға келмегені туралы сұралды. 9. Біз оқытушыдан біз бақылац жұмысын қалай жазғанымыз туралы сұрадық . 10. Менен мен 12-ші сабақтын тағы қандай жаттығуларын істегенім туралы сұралды. 11. Одан неге ол емтихандарды нашар тапсырғаны туралы сұралды. 12.Одан ол қандай телебағдарламаларды көруді ұнататыны туралы сұралды. 13. Мен одан соңғы уақытта ол қандай ағылшын кітаптарын оқығанын сұрадым. 14. Менен мен қандай мақала бойынша жұмыс істеп жатқаным туралы сұралды. 15. Олар менің досымнан ол қысқы демалысын қалай өткізгені туралы сұрады. 16. Менен мен жазда тағы қандай жерлерде болғым келетіні туралы сұралды. 17. Ол менен мен көрмеде қашан болғаным туралы сұрады. 18. Одан онын достарынын қайсысы екі шетел тілдерін меңгерді деп сұрады. 19. Одан ол неге әлі дәрігерге бармағаны туралы сұралды. 20. Мен одан ол тағы кімді түскі асқа шақырайын деп жатқаны туралы сұрадым. 21. Одан ол институтты аяқтағасын қайда жұмыс істейін деп жатқаны туралы сұралды. 22. Одан ол осы кітапты таба алмаса не істейтіні туралы сұралды. 23. Менен мен мектепті аяқтағаннан кейін қандай институтта оқиын деп жатқаным туралы сұралды. 24. Мен келе алмасам олардын қайсысы маған лекция жазуларын береді деп мен сұрадым. 25. Менен мен оларға қашан телефон шалатыным туралы сұралды. 26. Мен олардан институтта оқығанда тағы қандай пәндерді өтетінім туралы сұрадым. 27. Одан оның бос уақыты болғанда қайда баратыны туралы сұралды. 28. Мен біз қалаға келгенде не көргіміз келетіні туралы сұралдым.29. Мен одан ол жұмысын уақытында істемесе оның достарынын қайсысы оған көмекте -сетінін сұрадым. 30. Мен менің ата-анам қашан келетіндері туралы сұралдым.

36-ші жаттығу.Сілтеу есімдіктеріне назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

1.Менің кітаптарым үстелдің үстінде жатыр ,ал оның кітаптары диванда. 2. Менің оқулығым өте ескі.Онда 5-ші жаттығу жоқ.-Менікін алағой. 3. Менің балаларым мектепте,ал сіздікі ше? 4. Маған оның пәтері ұнамайды,маған олардың пәтерлері ұнайды. 5. Олар кеше біздің журналдарымызды алып , өздерлерікін тастап кетті. 6.Мынау менің дәптерлерім емес,оның дәптерлері. 7. Біздің көшемізде бір-ақ дүкен,ал олардыкынде үшеу. 8. Менің кітабым мен үшін өте ауыр,ал оныкі жеңіл. Мен оның кітабын аламын. 9. Оның балалары институтта оқиды, ал менікі мектепте. 10. Ол өзінін жұмысын істеді де менікін істеді. 11. Әселдің ата-анасы қаланың орталығында,ал Саматтың ата-анасы қала шетінде тұрады.12. Біздің теледидар жаңа, оларды -кі ескі,бірақ жақсы. 13. Мен сіздің мекен-жайыңызды білемін,бірақ оларды -кін білмеймін. 14. Менің киімім дайын,олардыкі ше? 15. Сіздің пышығыңыз жаман,менікін алыңыз.

37-ші жаттығу. 13-ші сабақтың белсенді лексикасын пайдаланып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Асықпай-ақ қойыңыз.Уақыт әлі бар. 2. Оларға қосылайық.Олар қуанышты болады деп ойлаймын. 3. Ол вокзалға асыға жөнелді.Оған онда баласынан хат әкелген Климов оны тосып тұр деп айтты.Ол қуанышты болды. 4. Оның көп әдемі киімі бар. 5. Сен қайда сонша асығып бара жатырсың?-Менің мына әдемі қаланын барлық ескерткіштерін көргім келіп тұр. 6. Киім жиналды ма?-Иә.-Қап,мен тағы бір көйлек алғым келген. 7. Сен неге бізбен қоштасуға келген жоқсын?-Кешір , мен асықтым ,бірақ такси ала алмадым. 8. Сенің жаттығуды асығыста істегенін өкінішті-ақ.Сен онда өте көп қате жібердің. 9. Одан хабар алысымен сол жерге оларға қосылу үшін барамын. 10.Дүкеннің мекен –жайы есінде ме?-Өкінішке орай,жоқ.-Сондай кітаптарды тағы қай жерден алсам екен? 11. Мен Петрды кездестіргенде ол асығып бара жатты. Мен одан ол қайда асығып бара жатыр деп сұрадым.Ол оны үйде досы күтіп отыр деп айтты. 12.Қалған киім қайда?-Чемоданда.-Тағы не жинағын келеді ? -Тағы бір-екі кітап.13.Менің туған қалам-Минск,ал оныкі –Тбилиси.14.Ол әлі емтиханға дайындалып отыр ма?-Жоқ ол әлдеқашан екі емтихан тапсырды , қалғандарын бір жұмадасын тапсырады. 15. Түстен кейін біз неге дүкенге бара алмаймыз?-Үйде тамақ аз.Мен жақсы түскі ас пісіре алмаймын. 16. Мында онға жуық кітап бар.Қалғандары қайда?-Менің ойымша ол оларды әлдеқашан жинап қойды.Біз қазір кетеміз ғой.Біз такси күтіп отырмыз. 17. Бізге 3-ші сабақты жаттасын деп айтты. 18. Мына балалар мында кімді күтіп отыр?-Біреуі мұғалімді күтіп отыр,екіншісі досын. 19. Кетер алдында мен Николайдың,Мишаның және басқалардың келулерін сұраймын. 20. Менен мен Лондонда Нельсон ескерткішін көрдім бе деп сұрады. 21.Егер көп киім жинағыңыз келсе тағы бір чемодан алыңыз.

38-ші жаттығу.The Past Continuous Tense –ті қолданып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Сағат 8-де ол таңғы ас дайындап жатқан еді.2. Сіз мені сағат 5-те күттіңіз бе?-Иә. 3. Ол сағат 10-да емтихан тепсырған жоқ . Ол оған дайындалып жатқан еді. 4. Сен сағат 2-де не істеп жаттың?-Музыка тындап жаттым. 5. Мен баяғы досымды кездестіргенде жұмысқа асығып бара жатқан едім. 6. Телефон зырылдағанда олар сұрақты талқылап жатқан еді. 7. Оқытушы аудиторияға кіргенде студенттер грамматикалық ережелерді қайталап жатқан еді. 8. Мен бөлмеден шығып кеткенде олар шахмат ойнап жатқан еді. 9. Мен бұл оқиғаны айта бастағанда олар үстел басында отырып жатқан еді. 10. Сағат 10-да біз радио тындап жаттық . 11. Біз әке-шешеден хат алғанда саяхаттап жүрген едік. 12. Оны көргенде біз дүкендерді аралап жүрген едік. 13. Сағат 12-де сен қайда болдың?-Институтта.Менде осы уақытта сабақ өтіп жатқан еді. 14. Ол бөлмеге кірді де әкесі газет оқып отырғанын көрді. 15. Сағат 2-де сіз мақаланы аударып жаттыңыз ба әлде бақылауға дайындалып жаттыңыз ба?- Бақылауға дайындалып жаттым. 16. Мен оған жақындағанда ол күнге күйіп жатқан еді. 17. Ол кіргенде біз ол туралы сөйлесіп жатқан едік. 18. Мен саған телефон шалғанда сен таңғы ас ішіп жаттың ба?-Иә. 19. Ол лекция оқып жатқанда мен жазған жоқпын. 20. Мен кешкі ас ішіп жатқанда сен теледидар көріп жаттың ба әлде музыка тындап жаттың ба?-Мен музыка тындап жаттым.

39-ші жаттығу. The Future Continuous Tense –ті қолданып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Оған сағат 12-де телефон шалма, ол емтиханға дайындалып жатады. 2. Ертең осы уақытта олар футбол ойнап жатады. 3. Біз Ригаға келгенде олар бізді вокзалда қарсы алып жатады. 4. Келесі жұмада осы уақытта біз саяхаттап жатамыз. 5. Ол сағат 9-дан 11-ге дейін ағылшын тілімен айналысады ма?-Иә. 6. Біз сағат 5-те келеміз. –Жарайды , мен сендерді күтемін. 7. Біз үйге келгенде балалар не істейді?-Олар түскі ас ішеді. 8. Ол бізге осы жұмада келеді. 9. Менің ойымша біз достарымызбен бірнеше күндерден кейін кездесеміз. 10. Демелыс уақытында сіз оларды көресіз бе?-Көремін деп үміттенемін. 11. Мен сағат 5-те келсем сізде әлі сабақ өтіп жатады ма?

40-ші жаттығу.Төлеу сөзде бұйрық пен өтініш білдіруіне назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

1.Ол мені ертең таңертен делегацияны қарсы алуымды сұрады. 2. Әке-шеше Коляныдан жиі хат жазуын сұрады. 3. Ол баладан терезені ашып сыныптың есігін жабуын сұрады. 4. Оқытушы студенттерден кітапты 20-шы бетте ашу -ларын сұрады. 5. Бізге аудиториядан шықпасын деп айтты. 6. Ол бізден отырып сөздерді қайталауымызды сұрады. 7. Дәрігер оған күніне бір сағат күнге күюді бұйырды. 8.Сен оған сабаққа уақытында келсін деп айта аласың ба? 9. Одан сағат 7-де оралуын сұрашы. 10. Оған ертең қала сыртына бармасын деп айтыңызшы. 11. Сен оған ол мені күтпей-ақ қойсын деп айта аласын ба? 12. Сіз оған ол жұмысты екі күннен кейін аяқтасын деп айтуға мәжбүр боласыз. 13. Сізден кітапты қайтаруыңызды сұрады ма? 14. Ол балаларға далаға шықпауларын бұйырды.Олар бүгін ауырып тұр. 15. Дәрігерлер оған жұмыстан кейін демалуын бұйырды. 16. Балаңызға дүкенге барып келсін деп айтыңыз. 17. Мен оны такси алсын деп сұрадым. 18. Оларға дайын отырсын деп айтыңыз.Біз көп кешікпей кетеміз. 19. Ол бізден бүгін онымен бірге түскі асты ішуімізді сұрады. 20. Одан барлық осы сұрақтарға жауап беруін сұрашы.

41-ші жаттығу. Such пен so пайдаланыуна назар аударып ағылшын тіліне аударыңдар.

А. 1.Бұл сондай ыңғайлы пәтер еді.Бұл пәтер сондай ыңғайлы еді. 2. Бұл сондай үлкен қала.Бұл қала сондай үлкен. 3. Бұл сондай қызықты фильм.Бұл фильм сондай қызықты. 4. Бұл сондай қиын мақала.Бұл мақала сондай қиын.

Б. 1. Баланың дене қызуының жоғары болғаны сонша ,ол ойнай да алмады. 2. Мақаланың қиын болғаны сонша , біз оны оқытушының көмегісіз аудара алмадық. 3. Оның аш болғаны сонша, ол жұмыс істей алмады. 4. Науқастың әлсіз болғаны сонша , ол әрең жүрді. 5. Оның сөйлеуінің тыныш болғаны сонша, біз оны әрең естідік. 6. Оның ашулы болғаны сонша ол бізбен сөйлескісі келмеді. 7. Оның қолының бос болмағаны сонша ,ол бізді қарсы ала алмады. 8. Оның жүдеу болғаны сонша ,мен оны тани алмадым. 9. Бұл әңгіменің қызықты болуы сонша сіз оны рақаттанып оқисыз. 10. Бұл сұрақтын маңызды болғаны сонша ,оны бүгін талқылауға тиістісіз. 11.Бақылаудың үзақ болғаны сонша ,оны уақытында бітіре алмадық .

42-ші жаттығу. 14-ші сабақтың белсенді лексикасын пайдаланып ағылшын тіліне аударыңдар.

1. Мен келгенде сіз ұйықтап жаттыңыз ба?-Жоқ, мен қызықты әңгіме оқып жаттым. 2. Капитан оңтүстік-шығысқа жүзуімізді бұйырды. 3. Ол сізді сағат 5-те күтіп отырды ма?-Жоқ,оның бізге ашуланғаны сонша ,ол үйіне кетіп қойды. 4. Мен кіріп келгенде сен неге балаға айқайлап жаттың? 5. Ол сізге кеме үстіне көтерілсін деп айтты. 6. Мен мына хаттарды қарап шыға аламын ба?-Әрине. 7. Біз Мәскеуден оңтүстікке қарай орналасқан ауылға барамыз. 8. Ол бізге орманға қарай жүрсін деп айтты. 9. Оның оғаш адам болғаны сонша , мен онымен не туралы сөйлейтінімді білмеймін.10. Ертең сағат 5-те мен журналдарды қарап шығып отырамын. 11. Оқытушы студенттерден 20-шы сабақты оқи берулерін сұрады. 12. Сіз оған мында пароходпен жете берсін деп айттыңыз ба? 13. Сізбен танысуға өте қуаныштымын.Ертең көрісеміз деп үміттенемін. 14. Ол оған мына жұмысты әрі қарай істемесін деп бұйырды. 15. Сонша тез жеме.Біздің әлі уақытымыз бар. 16. Мен балаға жақындағанда ол жылап тұрды. 17.Сенің оқуын сондай тыныш мен кейбір сөздерді естімеймін 18. Мына теңіз саяхаты сондай қызықты болды. 19. Ол менен аударманы бір сағатта бітіруімді сұрады,сондықтан мен асығып тұрмын. 20. Мен үйге келгенде менің ұлым қатты ұйықтап жатты, ал қызым кітап оқып жатты.

А 1. Мына үй біз тұратын үйден биігірек. 2. Үшінші сабақ бесінші сабақтан жеңілірек.3. Саған қарағанда оның қолы көбірек бос емес.4. Мына пәтер бірінші қабаттағы пәтерге қарағанда жары ғырақ..5. Мына сұрақ біз кеше талқылаған сұраққа қарағанда маңыздырақ.6. Сіздің ағаңыз сізден үлкен бе?-Жоқ, ол менен үш жас кіші.7. Мына аударма біз бірге істеген аудармаға қарағанда қиын- ырақ.8. Мен қашанда оқыған кітаптардың ең қызықтысы осы.9. Кеше менің өмірімдегі ең бақытты күні болды. 10. Бұл біздің қаламыздың ең жаңа зауыты.11 Мектепте математика мен үшін ең қиын пән болды.12. Бұл университетке апаратын ең жақын жол ма? –Иә. 13. Орыс тілі грамматикасы ағылшын тілі грамматикасынан қиынырақ. 14. Бұл Лондондағы ең әдемі алаң.

Б 1. Менің ойымша бұл бөлме пәтердегі ең жақсысы.2. Бүгін менің кешеге қарағанда уақытым аздау. 3. Мына фильм мен алдыңғы жұмада көрген фильмнан жаман емес.4. Балалар бақшанын ең арғы бұрышында ойнап жатты.5. Бүгін оның жауабы екі күн бұрын берген жауабына қарағанда жақсырақ. 6. Бұл ауыл Мәскеуден біз ойлағаннан алысырақ орналасқан екен.7. Оның маған қара -ғанда ағылшын кітаптары көбірек пе? 8. Сен оның баяндамасы біздікілерден нашарырақ деп ойлайсын ба? –Иә, бұл ең қызықсыз баяндама. 9. Мана туфли сіздің туфлиңыздан кем емес.Мен сізге бұны алуыңызға кеңес беремін.10. Топтың ең жақсы студенті кім? –Петров.

В 1. Бұл бала жанұясындағы ұл балалардың ең үлкені.2. Егер сіз келесі аялдамада түсіп қалсаңыз институтқа тезірек жетесіз. 3. Соңыра телефон соғыңыз.Мен соңғы жаңалықтарды білуге тырыса- мын.4. Оның екі қызы бар: Мери мен Джейн. Біріншісі-студент, екіншісі-оқушы. 5. Оның үлкен ұлы менің үлкен ұлымнан екі жас үлкен. 6. Ең жақын емхана қай жерде? 7. Менің үйім сіздің үйіңізге қарағанда паркке жақанырақ.. 8. Петровтың баяндамасы қайда? –Оны әрі қарай 40-шы бет- те іздеңіз. 9. Менің қарындасым менен он жас кіші.10. Егер сіз соңғы автобуспен барсаңыз сонда дәл уақытында боласыз. 11. Бұл біздің көшеміздегі ең ескі ғимарат. 12. Менің достарым Джон мен Ник –инженерлер.Мен біріншісі саған көбірек көмектеседі деп ойлаймын. 13. Сіз Глазуновтың соңғы суретін көрдіңіз бе?-Иә және ол маған өте ұнады. 14. Келесі сабақта олар бақылау жұмысын жазады.15. Кітап шкафы бөлменің арғы бұрышында тұрды. 16. Сен Симоновтың соңғы романын оқыған жоқсын ба?

1. Ол немісше жазудан жақсырақ сөйлейді. 2. Ол бәрінен тез жүзеді. 3. Мен қазір бірнеше жылдар бұрын кітап оқығаннан азырақ оқимын.Менің уақытым аз. 4. Сіз ағылшынмен көп жұмыс істейсіз бе?(работать над) –Иә бұрыннан көбірек. 5. Ол французша ағылшынға қарағанда баяулырақ оқиды. 6. Менің ағам шахматты менен нашарырақ ойнайды.7. Кеше мен сабаққа бәрінен бұрын келдім. 8. Ол осы фильм оған бәрінен артық ұнағанын айтты.9. Егер сіздің институтты аяқтағыңыз келсе сізге жақсырақ оқуыңыз керек. 10. Бүгін ол бізбен соңғы ретке қарағанда көбірек ашулы сөйлесті. Біз тағы қалып койдық . 11. Биыл ол бізге бұрынғыға қарағанда сиректеу келеді.12. Ол диктантты бәрі нен нашар жазды. 13. Егер сіз сөйлемді осылайша аударсаңыз бұл дұрысырақ болады.14. Бейсенбі күні мен үйге ертерек келдім де журналды қарай бастадым.15. Мен шетел тілде сөйлеуді үйрену бала кезінде бәрінен жеңіл деп ойлаймын.

1. Бүгінгі күн кешегідей ыстық. 2. Ол оның ағасы сияқты күшті. 3. Былтырғы қыс биылғыдай суық. болды. 4. Ол конькиді сен сияқты жақсы тебеді ,солай ғой?. 5. Біздің көше сіздікіне қарағанда сон -дай тар емес, солай емес пе? 6. Менің қызым мына қыз сияқты ұзын бойлы емес. 7. Шілдеде ауа-райы тамызға қарағанда жақсы болған жоқ.. 8. Бүгін мен жұмыс істейтін күні сияқты ерте тұрған жоқпын.9. Сіз оның ертең бүгінгідей қолы бос болмайды деп ойлайсыз ба? 10. Оның шешесі әкесі- дей сондай кәрі емес.Ол одан бес жас кіші.11. Егер мен осы жазда былтырғыдай бос болсам мен саған көмектесемін.12. Мен ол сізді көруге мен сияқты қуанышты болатынына сенімдімін. 13. Бұл сабақ 10-ші сабақ сияқты қиын және ұзын емес.14. Осы жаттығуда сен бірінші жаттығудағыдай көп қателіктер жасадың.15. Петр ағылшын тілімен ағасы сияқты көп жұмыс істейді ме?-Жоқ, ол азырақ жұмыс істейді. 16. Мен сен кешедегідей сонша кеш қайтпайсын деп үміттенемін. 17. Мен менің кіші інілерім сияқты тез ұйықтай алмаймын.18. Ол шешесі сияқты қатты дауыстап сөйлейді. 19. Биыл біз демалысты былтырғыдай жақсы өткіздік. 20. Өзеннің бұл жағасы анау жаға сияқты әдемі емес.

А. 1. Қыс. 2. Мен қырқүйекте жылы болады деп үміттенемін.3. Олар өзенге дейін сағат 10-ға дейін жетті.Әлдеқашан мүлде қараңғы еді. 4. Біз Сочиге келген кезде күз еді. 5. Түн, дала жарық .6. Мында өте ыстық, солай емес пе? 7. Кеш болды. Сен оларға телефон соқпай-ақ қой.8. Оған бұл мақаланы аудару қиын болды, өйткені ол көп сөздерді білмеді.9. Саған бұл бақылау жұмысын аудару жеңіл болады ма, қалай ойлайсын? 10. Мына ережелерді жаттау сондай жеңіл! Неге бұны істемедіңіз? 11. Оның сөздерін түсіну жеңіл емес еді.12. Мен сізге оны тыңдау қызықты болады деп үміттенемін.13. Ол сіз үшін мақаланы бүгін бітіру маңызды екенін айтты.14. Қазір сағат 6. Менің ойымша оны қазір ояту тым ерте. 15. Оған кемедегі теңіз саяхаты ұнамағаны оғаш нәрсе екен.16. Мен ол үшін зауытта жұмыс істеу және институтта оқу қиын екенін білемін. 17. Студент- терге онымен ағылшынша сөйлесу жеңіл болды. 18. Бөлмеде өте қараңғы, мен арғы бұрышта не тұрғанын көре алмаймын.19. Мында тым саз. Басқа көшемен барайық. 20. Бізге онымен сөйлесу өте қызықты. Ол жаңа ғана Англиядан оралды. 21. Сізге қаланы қарап шығу ұнайды. Соңғы жыл- дарда ол қатты өзгерді.22. Маған оны тану өте қиын болды. Ол өте қартайды. 23. Ол сізге бұл сұрақты бүгін талқылау маңызды екенін айтты ма?

Б. 1. Күзде өте сирек қар жауады. 2. Былтырғы жазда күн ара жаңбыр құйды.3. Ертең қар жауа ма екен?4. Қараңғыланып бара жатты және біз үйге оралуға асықтық.5. Мен далаға шыққан кезде жаң-

быр құйып жатты. 6 Жаңбыр жауайын деп жатыр, далаға шықпа. 7. Кеше қар түсті және біз шаңғы тебуге кеттік.8. Сен ертең жаңбыр жауады деп ойлайсың ба? 9.Сен неге маған сағат 5-те келмедің? -Сол кезде қатты жауын құйып жатты. 10. Егер жаңбыр қойса көрмеге барайық .11. Ысып бара жатыр. Терезені ашшы. 12. Дала тез қараңғылады. 13. Суып кетті. Үйге барайық. 14. Жаңбыр бітті ме? –Жоқ, әлі жауып жатыр. 15. Ол ертең осы уақытта жаңбыр жауып жатады деді. 16. Былтыр қар биылғыдай жиі жауған жоқ .17. Егер қазір жаңбыр жауып тұрса мен сізге серуендеуге кеңес бермей мін. 18. Ана балаларға үйде отырсын деді.Ол дала суық және қар жауып тұр деді. 19. Бөлме өте ысып кетті және біз серуендеуге шықтық. 20. Жаңбыр әлі жауып жатыр ма? –Иә, және ол тез бітеді деп ойламаймын.

1. Бұл өте қызықты кітап, бірақ ана кітап қызығырақ. 2. Маған жасыл пәлте ұнамайды, маған көкті көсетіңізші. 3. Мында кесе жоқ. Кесе әкеліңізші. 4. Сен қызыл қарындаштарды сатып алдың, ал мен қара.5. Бір бөлік борды қайдан алуға болады?-Менің үстелімнің үстінде бір бөлік бор жатыр, соны алыңыз. 6. Мына көйлек анадан әдемі. 7. Мына креслолар бәрінен де ыңғайлы. 8. Мына қалам өте нашар, маған жақсысын беріңізші. 9. Менің ағам маған бірнеше ағылшын және неміс кітаптарын беріп жіберді. 10.Менің сағатым артта қалады ,сондықтан мен жаңа сағат алуға мәжбір болдым. 11. Мына бақылау жұмысы өткен жұмада жазған бақылау жұмысынан жеңілдеу. 12. Оның жұмысы сіздікінен ауыр. 13. Мен мына аяқ-киімді менікінен қымбат болса да алғым келеді. 14. Сіздің сөмкеңіз әдемі екен , ол Мэридің сөмкесінен әдемілеу. 15. Ол ағылшынша оның апасына қарағанда нашар сөйлейді. 16. Біз орманға дейін олардан бұрын жеттік. 17. Сен театрға барасын ба? – Менің барғым келді, бірақ мен бара алмаймын ба деп қорқамын. 18. Ол аударманы аяқтады ма? –Аяқтады деп ойлаймын, бірақ мен оны әлі көрген жоқпын. 19. Ол қазір бұрыннан жақсы оқиды. 20. Мына үй университеттің жанында тұратын үйден кіші.

1. Мен саған ана күңгірт-көк көйлектен қымбат болса да мына көйлекті алуға кеңес беремін. 2. Бүгін дала өте суық .Жылы пәлтеңді ки. 3. Бұл менің қолғабым емес. Менікі мүлде басқа. 4. Қазір сағат 8. Қозғал, сабағыңа қаласын. 5. Универмагқа баруға әлі ерте. Ол жабық. 6.Сіз мына етікке қанша төледіңіз.Олар маған менікіне қарағанда көбірек ұнайды. 7. Мына галстук қоңыр костюмге көбірек жарасады. 8. Сағат 11-де кездесейік. Сізге мына уақыт ыңғайлы ма?- Маған бәрібір. 9. Мына пәлтені киіп көріңіз. Менің ойымша ол ыңғайлырақ. 10. Мына аяқ-киімнің мөлшері 36, ал маған керегі бір мөлшер үлкені. 11. Сатушыға сізге келетін аяқ-киім мөлшерін табу қиынға түседі.

Сіздің аяқ-киім мөлшеріңіз үлкен. 12. Сіз маған қарағанда сәттісіз.Сіз мына тамаша күйтабақты сатып ала алдыңыз.(disk). 13. Менің сағатым үш минут кеш, ал сіздікі ше?-Менің сағатым жақсы жүреді. 14. Сіздің қолғабыңыз қанша тұрады? –Қазір есіме түсіре алмаймын, мен оны екі ай бұрын сатып алған едім. 15. Егер мен сәл кешірек телефон соқсам қарсы болмайсыз ба? 16. Бұл менің ескі киімім. Оны ана чемоданға салыңыз. 17.Жолға қашан жөнелесіз?-Бейсенбіден кеш емес. 18. Сізге саяхат ұнады ма?-Иә, мен қаланы қарап шығуға қуанышты болдым. 19. Мен үшақтың аман-есен жерге түсуіне сенімді емеспін,жаңбыр қатты жауап тұр.20. Мына нан сіз алған наннан жұмсақ емес. 21. Менің ойымша үшақпен саяхат жасау поездан көрі жақсы. Бұл тезірек және ыңғайлырақ .

22. Бұл әдемі, бірақ қымбат киім. 23. Сізге машина жүргізу қиынға түспей ме?Жаңбыр әлі құйып тұр ғой. 24. Бүгін мен түскі асқа соңғы жексенбі күні шақырған соншалықты көп достарымды шақырдым. 25. Әлі ерте, бірақ біз жолға аттануымыз керек,қар жауы мүмкін. 26. Сіздің киіміңіз қайда?Ол басқа бөлмеде. 27. Оның үстінде мен соңғы рет көрген көйлектен әдемілеу көйлек бол -ды.28. Демалыстың жартысын ол Қара теңізде өткізді. 29. Маған жаңа газеттерді беріңізші. 30. Сіздің онымен келіспеуіңіз оғаш нәрсе екен.Мен оныкі дұрыс екнінде сенімдімін.31. Менің ойым- ша бұл Марк Твеннің ең күлкілі әңгімесі. 32. Сіз кітапты оқыдыңыз ба?-Тек бір бөлігін.Ол өте қызықты емес. 33. Әдеттегідей сағат 8-де мен үйден шықтым.Күннің суық болғаны сонша , мен үйге оралып пәлтені киюге мәжбір болдым. 34. Бүгін емтиханды студенттердің тек бір бөлігі тапсырды.

Жаттығу- 65. Neither …nor, either … or, both … and жалғаулықтардың қолдануына назар аударып, ағылшын тіліне аударыңыз.

Жаттығу- 66. Қысқартылған болымды және болымсыз сөйлемдердің аудармасына назр аударып, ағылшын тілінеаударыңыз.

Жаттығу-67. 23-ші сабақтың белсенді сексикасын қолданып, ағылшын тіліне аударыңыз.