Сақтар (сақалар) б з. б І мыңжылдықта Орта Азия мен Қазақстан, Шығыс Түркістан аумағын мекен еткен ежелгі

Сақтар

Сақтар (сақалар) – б.з.б І мыңжылдықта Орта Азия

мен Қазақстан, Шығыс Түркістан аумағын мекен еткен ежелгі

тайпа.Олар қуатты тайпалық одақтары массагеттер,

исседондар, аландар, каспийлер, сарматтардан тұрған. Бұл 

халық өзін өзі сака, сақа деп атаған, (аккадша: ashkuza; қыт.

塞

— Sai, көне қытайша: *sәk). Оларды көне юнандар

скифтер (гр. skythai) деп атаған. Ол туралы юнан тарихшысы 

Геродот өзінің «Тарих» деген еңбегінде, 5 томында,

жағрапияшы Страбон «Жағрапиясында» жазып қалдырған.

Қоныстанған жерлері

Б. з. б. I мыңжылдықта Солтүстік Үндістанды, Ауғанстанды, Орта Азияны және

Қазақстанның оңтүстігін қамтитын кең-байтақ аумақта жинақтап алғанда «сақ» деп аталатын

көптеген тайпалар мекендеген. Геродот (б. з. б. V ғ. ) және баска антик тарихшылары оларды Азия 

скифтері деп атаған. Fылымда сақтардың бұл топтарының Орта Азия мен Қазақстан аумағында 

шоғырланғаны туралы көптеген болжамдар бар. Олардың біреуіне сәйкес Шаш (Ташкент ауданы), 

Солтүстік Қырғызстан аумағында және Қазақстанның оңтүстігінде тиграхауда-сақтар мекендегені, 

бұл сақ тайпаларының этникалық аумағы кеңірек болған, оған Оңтүстік Орал еңірі мен Таулы 

Алтайда мекеденген.

Мәдениеті

Сақтар аң стилін Алдыңғы Азия мен Иранға жорық жасаған кезінде қабылдаған. Бұл өнер 

б.з.д. 7 -6 ғасырда қалыптасқан. Аң стилі дегеніміз түрлі жануарлардың бейнелерін ыдыс-

аяққа, киімге, тұрмыс заттарына, түрлі әшекейлерге, қаружараққа салған. Сақтар күнге, 

найзағайға, желдауылға табынған. Сақтар мифологиясында сәйгүлік ат күнмен, отпен

байланысты болған. Дүниені жаратқан көк тәңірісі Митра, жердікі Варуна, жер астыныкі

Индира секілді құдайлар болған

Қолөнер кәсібі

Сақтарда қолөнер ісі жақсы дамыған.

Зергерлер алтын,күміс балқытып құюмен

айналысты.

Ұсталар тастан,саздан жасалған қалыптарды 

пайдалана отырып,қазандар құйды,қару-жарақ 

соқты.