Сабақтың тақырыбы Траектория және



жүктеу 15,95 Mb.
бет223/238
Дата11.01.2022
өлшемі15,95 Mb.
#32447
түріСабақ
1   ...   219   220   221   222   223   224   225   226   ...   238
2 5436354326631023597

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Басталуы

15 минут


Сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастырып. Оқушыларға «Мен қандаймын?» сергітуін жасатамын.

«Тақырыптық түйінді сөздер» әдісі арқылы оқушылардан үй

тапсырмасын сұраймын

Миға шабуыл» сұрақ жауап

Үй тапсырмасын сұрау Талқылау үшін сұрақтар беріледі

Әр топқа бағалау парағын таратамыз. Онда жалпы бағалау жүйесі мен ұпай көрсеткіштері көрсетілген.

Оқушылардан үй тапсырмасын тексеру:

Физикалық диктант

1)Ядролық күш дегеніміз не?

2)Ядролық күштердің қасиеттері қандай?

3) Ядролық физикада ұзындықтың бірлігіне қандай өлшем бірлік алынады?

4) Атомдық және ядролық физикада масса бірлігіне не алынады?

5) Масса ақауы дегеніміз не және оны қалай есептуге болады?

6)α – ыдыраудың өрнегі қалай жазылады.

7)Ядролар түрленгенде қандай заңдар орындалады?

Оқушылар «Табыс критерийіне» сүйене отырып бір бірін «Бас бармақ» арқылы бағалайды


Ақ парақ, маркер, сызғыш, карандаш



Ортасы

22 минут


Оқушыларға жаңа сабақты «Тыңдап отырған үштік» әдісі арқылы орындатамын.

Радиоактивті изотоп-радиоактивный изотоп- Radioactive isotope

Радияция-излучение/радиация- radiation

Радиоактивтілік-радиоактивность- radioactivity

Радиоизотоптарды алу

1934ж. 24 He + 1327 Al= 1530P+ 01n

1224Mg+ 01n= 1124Na+ 11H.

3) 1935ж. Ф.Ж.Кюри Нобель сыйлығын алды.

4) Радиоактивті сәулелер – радиациялық сәулелердің биологиялық әсері, олардан қорғану.

5) Изотоптардың активтілігі – секундына ыдырайтын ядролар санын көрсетеді.

6) Сәулелену дозасы . D= E/m1 (жұтылған доза) жұтылған доза греймен (Гр) өлшенеді. Бір жылғы шекті доза – 0,05 Гр.

7) Радиацияны анықтау үшін – дозиметр құралы қолданылады.


Жасанды жолмен алынатын радиактивті изотоптарды радиоизотоптар деп атайды.

Алынған изотоптар:



Изотоптардың атомдары шығаратын радиациялық сәулелері олардың қозғалатын ортасының жай-күйі туралы үнемі хабар беріп тұрады. Сондықтан радиактивті изотоптардың атомдарын таңбалы атомдар деп атайды.

Радиактивті сәулелер радиация немесе иондағыш сәулелер деп аталады.

Иондағыш сәулелердің өтімділік қасиеттері:

 - парақ қағаздан өте алмайды. Адам терісінде қалып қойса немесе ішкі органдарына тыныс жолымен, жеген тағамы арқылы өтіп кетсе, өте қауіпті.

β –бөлшектрдің өтімділік қабілеті үлкен. Олар адам ағзасына 1-2 см тереңдеп ене алады. Бірніше мм алюминий қаңылтыры оны толық жұтып алады.

γ – сәуленің өтімділік қабілеті аса күшті. Сондықтан одан қорғану үшін қоғасынның немес бетон плиталардың қалың қабаты пайдаланылады.

Изотоптардың активтілігі деп олардың бір секундта ыдыраған ядроларының санын айтады.

Активтіліктің өлшем бірлігіне беккерель (Бк) алынды.

Радиацияның организмге беретін энергия мөлшері сәулелену дозасы деп аталады.

Дененің бір кг-да жұтылған радиация энергиясының мөлшері жұтылған доза деп аталады.

;

Е-организмде жұтылған радиация энергиясы, яғни сәулелену дозасы,

m –дененің массасы.

Жұтылған дозаның өлшем бірлігіне грей алынады.





Айналадағы ортаны радиация қалдықтармен ластау – адамға да, табиғатқа да жасалған зиянкестік. Кері жағдайда табиғатта үздіксіз жүріп жататын зат алмасулары салдарынан радиактивті бөлшектер жер бетіндегі тіршілік атаулыны бірте-бірте жоятын болады. Сондықтан табиғи ортаның тазалығын сақтауда әр адамға жауапкершілік жүктеледі.




Өз құрылымы мен құрамы болмайтын бөлшекті элементар бөлшек дейді. Мысалы: электрон, протон, нейтрон, фотон, нейтрино, антибөлшектер (позитрон, антипротон).


Антибөлшектр өзара әрекеттескенде орасан зор энергия босатып, басқа бөлшектерге түрленеді. Мұндай процесс бөлшектердің аннигиляциясы деп аталады.

Мысалы:




жүктеу 15,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   219   220   221   222   223   224   225   226   ...   238




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау