Иықты киімдер, оның түрлері.
Г.Б.Ақашева
Технология пәнінің мұғалімі
№7 орта мектеп
Талдықорған қаласы
Сабақтың тақырыбы: «Иықты киімдер, оның түрлері».
Мақсаты - Оқушыларға иық бұйымдары туралы мағлұмат беру, тарихымен таныстыру.
Білімділік – Иықты киім түрлері мен ерекшеліктерін білу.
Дамытушылық - Тапсырмалар орындау арқылы оқушылардың ойлау
қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік -Оқушыларды киім кие білу мәдениетіне баулу, эстетикалық
тәрбие беру.
Сабақ әдісі: түсіндірмелі-көрнекілік, сұрақ- жауап, топтастыру.
Оқыту формасы: топтық
Сабақ типі - жаңа сабақ
Пәнаралық байланыс: әдебиет, әдеп, тарих, сурет.
Сабақтың көрнекілігі: үлестірмелі суреттер, карточкалар, ұлттық киімдер
үлгісі.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
- Оқушылармен амандасу, түгендеу.
- Сабаққа назарларын аудару, дайындықтарын тексеру.
Жаңа сабақ мазмұны.
Жаңа сабақты оқушыларды иықты киімдер тарихымен таныстырып, түрлері мен ерекшеліктеріне тоқталып баяндау.
Жаңа сабақ мазмұнын өмірмен, тұрмыспен байланыстырып, қазақтың ұлттық киім үлгілері мен заманауи киімдер үлгілерін салыстыра отырып, оқушылардың жұмыс дәптерлеріне жазғызу.
Иықты киім түрлері
|
Иық бұйымдары дайындалатын маталар
|
Пішіміне қарай
бөлінуі
|
Қолдануына қарай бөлінуі
|
Көйлек
Халат
Сарафан
Камзол
Шапан
Жейде
|
Жүн
Жібек
Мақта
Зығыр
Пүліш
Барқыт
|
Тұтас пішілген
Қондырма жеңді
Ұзын жеңді
Жеңсіз
Жағасыз
Тік жаға
|
Тұрмыстық
Күнделікті
Салтанатты
|
Топпен жұмыс.
Оқушыларды 3 топқа бөліп, әр топқа киім аттарына байланысты ат беру.
Оқушылар иықты киімдерге тарихи мағлұмат береді.
1-топ. Камзол –иық бұйымдарына жататын қазақтың ұлттық киімдерінің бір түрі. Қазақ әйелдерінің киімінде камзолдың орны ерекше. Ол жылы, әрі жеңіл, әрі сәндік киім. Камзолдар қысқа жеңді, иықтан сәл түсіңкі жеңді немесе жеңсіз түрінде тігіледі.
Камзол ашық түсті барқыттан, ши барқыттан, плющтен тігіледі, астар салынады. Оларды тоқылған кестемен, тиын теңгелермен сәндейді. Металдан жасалған парсы ілгекпен қабыстырады.
2-топ. Күпі – ішіне жабағы жүн салып сырыған, түлкі мен өзге теріден тігілген шапан түрі. Киімнің жоғарғы жағы қымбат матадан немесе сәтеннен, мақта матасынан тігіліп сыртқы жағынан түлкінің терісі немесе барқыт жолақтары тігіледі.
3-топ. Шапан – тізеден төмен түсетін қалың сырт киім. Түрлері: қаптал шапан, қималы шапан, сырмалы шапан. Шапанның жаз мезгіліне арналғанын жеңіл, қыс мезгіліне арналғанын жүн матамен астарлаған. Мерекелік шапандар кестелермен, тері жолағымен, моншақтармен көркемдеп тігілген.
Сурет бойынша жұмыс.
Әр топтағы оқушыларға ұлттық киімдердің суреті таратылады. Ұлттық киім түріне қарап, эссе жазып, оқиды.
Үлестірмелі карточка жұмыс..
Мамандық иелерін тауып, астын сызады.
1.Ағаштан түйін түйетін адам.
Ұста, шебер, ісмер
2.Ұлттық киімдер тігумен айналысатын адам.
Зергер, шебер, ісмер
3.Алтыннан аптап, күмістен қаптап сырға, білезік соғатын адам.
Ұста, зергер, шебер
Өлең стратегиясы.
“Шебер”, “Зергер”, “Ісмер” сөздерін қатыстырып, өлең шумақтарын шығару.
Өнер, талап, еңбек туралы мақал-мәтелдер айтып, жұмбақ шешу.
Өнер
Ақыл тастан
Өнер жастан.
Өнерлі өрге жүзер.
Өнерліден үйрен,
Өнерсізден жирен.
Өнерлінің өрісі кең.
Өнер жұтамас байлық.
Өнер көзі халықта.
|
Талап.
Талаппен баста,
Талғаммен аяқта.
Талаптыдан өнер құтылмас.
Талаптыға нұр жауа
Еңбек.
Байлық қанағат пен еңбекте.
Еңбек өнер өрісі.
Еңбекпен тапқан нан тәтті.
|
Жұмбақтарды шешу
1.Мені іздесең әр кезде,
Табасың ұлттық киімнен,
Зер тігілген ізімнен,
Жас шебердің үйінен,
Әсем жылтыр көркімнен.
Шапанға да әр берем,
Ал қыздарым сендерге,
Казекейге сән берем.
(Парша)
|
2.Сондықтан да аналар
Қызына қояр атымды
Атауымды кім табар
Айта ғой қызым атымды.
(Мақпал)
3. Сәндік киім тігетін
Қалың түкті матамын.
Ұлттық киім нышаны
Қасиетті затқа жатамын.
(Пүліш)
|
Сабақты қорытындылау.
1. Иықты киімдердің даму тарихы қандай?
2. Иық бұйымдары дайындалатын маталарды ата?
Иық бұйымдарына не жатады?
Қолдануына қарай бұйымдар қандай бөліктерден тұрады?
Киімдер қолдануына қарай қандай топтарға бөлінеді?
Оқушылардың білімін бағалау.
Үйге тапсырма: Әр оқушы өз киімінің ассортиментін зерттеп, иық
киімінің жеке үлгісін жасау.
Талдықорған қаласы.
Достарыңызбен бөлісу: |