«Домалақ ана» жайлы әңгімелеу, оның тарихына қысқаша шолу жасау.
Ия, балалар өзінің көрегендігімен, ақылдылығымен, ұрпағымен аты әлемге әйгілі бүкіл халық «Әулие» деп мойындаған Нұрила ана жайында. Домалақ ананың шын аты Нұрила. Әулие ана деген атаудан шығарылып, Домалақ ана есімімен аталып кеткен. Қасиетті Түркістан топырағында дүниеге келген. Шыққан тегі – атақты Қожа Ахмет Иассауидің алтыншы ұрпағы. Анасы ерте қайтыс болып, жетім қалған Нұрила атасы Мақтым Ағзам қожаның қолында тәрбиеленеді. Ол 10 жасында көріпкел Әулие атанды. Домалақ ананың аты елге ақылдылығымен, даналығымен, тазалығымен шыға бастады. Домалақ ана өмірінің соңғы жылдары Ташкент қаласында өтеді. Бірде Домалақ ана өзінің ескі қонысы Қаратауға барып тұру үшін жолға шығады. Көш Балабөген өзенінің жағасына жеткен кезде Домалақ ана сол жерде намаз оқып тұрып көз жұмады. Өзінің тілегі бойынша Домалақ ана сол жазыққа жерленеді, сол жазықтан кесенесі тұрғызылды. (Кесене суретін көрсету, қайта жөнделген)
Енді балалар , қазақ әдебиетінің дамуына өз үлесін қосып келе жатқан қазақтың біртуар ақыны Т.Молдағалиевтің «Домалақ ана» өлеңін оқиық. (Домалақ анаға мінездеме бергізу)
Домалақ ана
Нұрила – қасиетті ұлы анамыз, Естісек есімін біз қуанамыз.
Әлі де сол ананың әлдиінен Кейінгі ұрпақтары жұбанамыз.
Барлық қазақ Домалақ анамыз деп,Құрметтеп мазарына барады іздеп.
Жатса да мәңгі ұйқыда, ұрпағына Етеді ақылымен о да қызмет.
Т.Молдағалиев.
- Бұл қандай шығарма?
Өлең.
Сөздік жұмыс.
Ұлы деген сөз кез-келген адамдарға қойыла бермейді. Мысалы ұлы Абай.
Мазарына – мәйітіне, моласына, жерленген жері.
Мәңгі ұйқыда – адамдар көп жасамайды. Олар басқа өмірде де тіршілігін жалғастыра береді.
Өлеңді өз беттерінше оқыту. Сұрақтар бойынша өлең мазмұнын талдау.
Жақсы адам қандай болады деп ойлайсың? Домалақ ананы неліктен «әулие», «қасиетті» дейміз? Домалақ анаға мінездеме беру.
көреген әулие ұлы
Нұрила ақылды
қасиетті таза адал
Сергіту сәті.
Бір мен екі алмаңдар Үшке алданып қалмаңдар.
Кілең төрттік алғандар, Бесті ғана армандар.
Көркем жазу минуты.
Ана – ең аяулы жан.
Оқулықпен жұмыс.
133-жаттығу. 1. Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып, ол сөздерге сұрақтар қойдыру.
Біздің сыныпта . . . оқушы бар. Сыныпта . . . парта тұр. Әр партада . . . бала отырады.
2. Қанша? Неше? сұрақтарына жауап беретін сөздердің астын сызыңдар.
(жиырма бес оқушы, 13 парта, екі бала)
Заттың санын білдіретін сөздерге қанша? неше? нешінші? деген сұрақтар қойылады. (ережені өздеріне шығарту)
Заттың санын білдіретін сөздер сендерге математика сабағынан жақсы таныс. Математикада қандай сандарды өттік. (бір таңбалы, екі таңбалы сандар)
Сандар сырын еске түсірейікші. 3, 7, 9 т.б.
3 санына байланысты үш жұрт (өз жұрты, нағашы жұрты, қайын жұрты)
3 би (Төле би, Айтеке би, Қазыбек би)
3 арсыз (ұйқы, тамақ, күлкі )
4 құбыла (Шығыс, Оңтүстік, Батыс, Солтүстік )
4 маусым (көктем, жаз, күз, қыс )
4 тоқсан , 4 түлік,
7 ата, 7 қазына , 7 күн, 7 шелпек, 7 мүше т.б
Достарыңызбен бөлісу: |