Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 6.3 А
Қазақстан тарихының ХІІІ-ХV ғасырлардың І жартысындағы Қазақстан
Күні
Сыныбы: 6
|
Мектеп: №59 мектеп-гимназия
Пән мұғалімі: тарих пәні мұғалімі Даулетбаева Г.А.
|
Сабақтың тақырыбы: Ақ Орда
|
Осы сабақта қол жеткізілген оқу мақсаттары
|
6.3.1.6. – Картаны қолдану арқылы ХІІІ-ХV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру
|
Сабақтың мақсаты:
|
Барлық оқушылар: ХІІІ-ХV ғасырлардағы Ақ Орда мемлекетінің саяси тарихын, қоғамдық құрылысын білу.
Басым бөлігі: ХІІІ-ХV ғасырлардағы Ақ Орда мемлекетінің саяси ерекшеліктерін түсіндіру
Кейбір оқушылар: Ақ Орда мемлекетінің ішкі саясатындағы ерекшелігін сипаттау.
|
Бағалау критерийі
|
ХІІІ-ХV ғасырлардағы мемлекеттердің саяси құрылымын біледі.
ХІІІ-ХV ғасырлардағы мемлекеттердің ішкі саясатының үдерістерін түсінеді.
3. Ақ Орда мемлекетінің тарихи орналасқан аймағын картадан көрсетеді.
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Білу, түсіну, қолдану
|
Тілдік мақсаттар
|
Сабақ барсындағы жаңа сөздер:
Шығыс Дешті қыпшақ, Мауеренахр, ұлыс, этникалық, Орда
Талқылауға арналған сұрақтар:
Монғол шапқыншылығынан кейінгі Қазақстан аумағындағы орта ғасырлық мемлекеттерді ата
Ақ Орда мемлекетінің саяси орнының ерекшелігін неде?
Кескін картаға Ақ Орда, оған көршілес мемлекеттердің аумағын көрсет.
|
Құндылықтарға баулу
|
Мәңгілік ел: Оқушылардың бойында туған жеріміздің тарихын ұлттық байлық көрінісі ретінде дәріптеу арқылы, рухтанушылық, патриоттық сезім дағдыларын жетілдіру.
|
Пәнаралық байланыс
|
География
testent.ru/index/kazakhstan...erte...memleketter/0-611 Қазақстан территориясындағы ерте және дамыған орта ғасырдағы мемлекеттердің орналасу аймағы тақырыптармен байланысады.
|
АКТ-і қолдану дағдылары
|
BilmLandсайты, іздену, қолдану, шешу дағдылары.
|
Алдынғы білім
|
Қазақстан территориясындағы ұлыстардың құрылуы
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
|
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
10 минут
|
Ұйымдастыру кезеңі
Тренинг: «Тату көрші» /тренинг оқушылардың тұрған орнында орындалады. Мұнда оқушылар бір-біріне қарама-қарсы тұрып алақандарын түйістіріп сәттілік тілейді/.
Үй тапсырмасын сұрау: «Қос шеңбер» әдісі арқылы сұрақтар беріледі. Алдынға тапсырма бойынша оқушылар үлкен және кіші шеңберге тұрғызылып бір-біріне сұрақтар қояды:
1.Қазақстан территориясына монғолдардың шапқыншылығы басталды /1219-1224жж\
2. Қазақстан аумағындағы құүрылған ұлыстар
3. Шынғысхан еңгізген басқару жүйесінің маңызы
4. Ертістен батыста Еділге дейін, Амудария мен Сырдың төменгі ағысына дайінгі жерлерде құрылған ұлыс ЖОШЫ
5. Оңтүстік пен Оңтүстік-шығыс Қазақстан, бүкіл Орта Азияны қамтыған ұлыс ШАҒАТАЙ
6. Жетісудың солтүстік-шығыс бөлініе қамтыған ұлыс ҮГЕДЕЙ
Топқа бөлу: «Серіктестік» әдісі арқылы «Жошы» ұлысы, «Шағатай» ұлысы, «Үгедей» ұлысы деген топтарға бөлінеді. Оқушыларға кескін картадағы ұлыстардың орналасвқан аумағы түрінде суреттелген қима қағаз таратылады. Ұқсас суреттер арқылы оқушылар өз тобына бірігеді.
|
Жылы лебіз
Сұрақтар тізбесі
Таратпалы суреттер.
|
Сабақтың ортасы:
Жаңа білім: 22 минут
|
Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру.
«Денататты графика» әдісі
Топтық тапсырма №1. Түйінді сөз ресурс арқылы таратылады.
Нұсқау №1 топ таратылған Ақ Орда билеушісі Орда Еженнің саяси ролін анықта
Нұсқау №2 топ: Ақ Орданың ішкі саяси тарихы кезеңдерін сипатта
Нұсқау №3 «Ақ Орда хандары» тармақтарға жікте.
№1 топ
№2 топ
Саяси тарихының кезеңдері
|
хронологиясы
|
Билеушілері
|
ерекшеліктері
|
І кезең
|
|
|
|
2 кезең
|
|
|
|
3 кезең
|
|
|
|
№3 топ
Ақ Орда хандарыры
Дескриптор:
Ақ Орда хандарын біледі
Саяси қоғамдығы орнын, қызметі мен тарихи ролін түсінеді
|
6 сыныптың электронды оқулығы
Кестелер:
«тарихи механизм», «менталды карта»,
«тұжырымдық кесте»
Маркер,
флипчарт
|
|
Жұптық тапсырма №2
Жабық тест тапсырмаларын пайдалана отырып, Ақ орда хандарына тиесілі жетістіктерді анықта.
«Ақ Орданың тәуелсіздігіне мен алғаш қол жеткіздім!».
(Жауап Орда Еджен)
- «Мен Ақ Орданың қалалық мәдениетін дамыттым. Отырар, Сауран, Жент, Баршынкент сияқты қалаларда мешіт, медреселер салдырдым!»
(Ерзен хан)
- «Әмір Темір болмағанда, Мәскеу біздің астанамыз болар еді...».
(Тоқтамыш)
- «Мен әлемді жаулап алмағанда, олар бізге қылыш көтерер еді»
(Әмір Темір)
«Мен Әмір Темірге тәуелді болғым келмейді, мен 1380 жылдан бастап Алтын Орданың бірқатар жерлерін өзіне қараттым және Мамай ордасын басып алдым!»
(Тоқтамыш)
«Мен,Ақ Орда ханы, Сырдария бойындағы қалаларды қайтару үшін әрекет жасадым!»
(Барақ)
«Әйгілі тарихшы Қадырғали Жалайырдың айтуынша мен өз заманының қуатты да құдіретті, батыл билеушісі болғанмын. Мен ең алдымен Ақ Орданың саяси тәуелсіздігін нығайтуға мейлінше күш жұмсадым!»
(Ұрұс хан)
Дискриптор:
Ақ Орда хандарының тарихтағы саяси орнын біледі
Ақ Орда хандарының мемлекеттің ішкі саясатын шебер үйлестіру дағдыларын түсінеді
Картаны пайдалана отырып Ақ Орда хандарының жаугершілік жорықтарын көрсетеді
|
Жабық тест
Ресурс тарату
|
|
Жеке жұмыс: «Үш аргумент келтіру» әдісі
Мәтінен Ақ Орданың ішкі жағдайын төмендегі реттілікпен талдау арқылы, аргумент келтіру арқылы толықтыр
Аумағы...
Астанасы....
Саяси құрылымы......
Хронологиялық кезеңі........
Дискриптор:
Ақ Орданың тарихи-географиялық орнын біледі
ХІІІ-ХV ғасырлардағы Ақ Орда мемлекетінің ішкі саяси тарихының ерешелігін түсінеді.
Картадан Ақ Орданың аумағын көрсетеді.
|
Оқулық
Ресурстар
|
Сабақтың соңы
6 минут
|
«Кері байланыс «табыс сатысы» әдісі арқылы жүргізіледі
|
|
Үйге тапсырма
2 минут
|
«Даталар сөйлейді» оқиғалардың хронологиялық тізбесін жаса
|
|
|
|
|
Саралау- Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз?
Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға ұандай тапсырмалар бересіз?
|
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?
|
Денсаулық пен қауіпсіздік техникасын сақтау
|
Кейбір оқушыларға «Анықта, зертте, тарат» әдісі бойынша презентация беріледі.
Презентация жекелеген оқушыға оқиғаның тарихи маңызын ашу үшін беріледі.
Презентация оқиғаның себебін, барысын, нәтижесін біріктіреді.
Мысалы: Презентация тақырыбы «Ақ Орда»
Презентация барысында:
Ақ Орданың тарих сахынасына келуінің себебін ашады
Ішкі саясатының ерекшелігіне тоқталады.
|
